پدال نیوز: چندراهی یا منیفولد (Manifold که به اشتباه منیوفیلد تلفظ میشود) قطعهای در پیشرانه وسیلههای نقلیه موتوری است که به دو نوع منیفولد ورودی (Inlet) و خروجی (Outlet) و یا منیفولد هوا و دود دستهبندی میشود.....
به گزارش پدال نیوز، چندراهی یا منیفولد (Manifold که به اشتباه منیوفیلد تلفظ میشود) قطعهای در پیشرانه وسیلههای نقلیه موتوری است که به دو نوع منیفولد ورودی (Inlet) و خروجی (Outlet) و یا منیفولد هوا و دود دستهبندی میشود. وظیفه منیفولد دود هدایت و خارجکردن دود داغ حاصل از احتراق سوخت در پیشرانه به بیرون است درحالی که وظیفه منیفولد هوا هدایت مخلوط هوا و سوخت به داخل محفظه احتراق است. هرچند وظایف بیان شده بسیار ساده است اما در عین سادگی ظرافت و حساسیت بسیاری در انجام این وظایف وجود دارد.
منیفولد هوا در دوران پیشرفت پیشرانههای احتراق داخلی در مقایسه با منیفولد دود دستخوش تغییرات بسیار بیشتری شدند. در پیشرانههای قدیمی که به سیستم سوخترسانی کاربراتور مجهز هستند، این منیفولد معمولا از جنس چدن و یا آلیاژ آلومینیوم و با توجه به نوع پیشرانه، اندازه و تعداد کاربراتورها دارای طراحیهای متفاوت هستند. طراحیهای متفاوت منیفولد آن را قادر میسازد وابسته به نوع پیشرانه،کاربراتورهای سایز مختلف همچنین تعداد متفاوت آنها را روی خود جای دهد. در پیشرانههای انژکتوری اما طراحی منیفولد اندکی متفاوت است. به این صورت که سیستم سوخترسانی بر منیفولد سوار نشده و منیفولد طراحی یکپارچه دارد که در ابتدای ورودی آن پولکی گاز و استپر موتور قرار گرفته است.
محل اتصال کاربراتور با منیفولد و منیفولد با سرسیلندرها در پیشرانههای کاربراتوری و محل اتصال منیفولد با سرسیلندر در پیشرانههای انژکتوری با واشرهای آببندی کاملا پوشیده میشود تا هیچ هوایی به داخل درز نکند. درصورت آسیبدیدگی یا استهلاک این واشرها هوا میتواند از محل آسیبدیده به داخل پیشرانه نفوذ کند. از آنجایی که وظیفه تنظیم درصد ترکیب سوخت و هوای ورودی برعهده مجموعه سیستم سوخترسانی انژکتور و یا کاربراتور است، ورود هرگونه هوای اضافی خارج از کنترل سیستم سوخترسانی موجب برهم خوردن ترکیب دقیق سوخت و هوا و درنتیجه آن عملکرد بد پیشرانه و افت توان آن خواهد شد. هرچند وقوع این اتفاق بسیار نادر است اما نادر بودن آن موجب گمراهی مالک یا مکانیک خودرو میشود چراکه برهم خوردن تنظیم کاربراتور اولین و خرابی واشر منیفولد آخرین چیزی است که به آن مشکوک میشوند.
منیفولد خروجی (دود) منیفولد دود نیز همانند منیفولد هوا غالبا از جنس چدن ریختگی است مگر در آن دسته از خودروهای اسپرت که از گونههای کرومی یا سرامیکی استفاده میکنند. منیفولد دود نیز با یک واشر آببندی به سرسیلند و با یک واشر منعطف سربی به ابتدای لوله اگزوز متصل میشود. از آنجایی که پیشرانه روی دسته موتورها نصب شده و در دستاندازها جابهجا میشود، واشر منعطف سربی اتصال همیشگی بین منیفولد و لوله اگزوز را بدون بروز نشتی دود حفظ میکند. ایرادهای مربوط به منیفولد دود نیز معمولا به خرابی واشرهای آببندی مخصوصا واشر منعطف سربی مربوط میشود. در صورت بروز نشتی اندک در واشر آببندی محل اتصال منیفولد با سرسیلندر یافتن محل آن کار سادهای نخواهد بود. اما بیشترین آمار خرابی مربوط به واشر منعطف سربی است چرا که در مدت زمان طولانی در معرض دود بسیار داغ حاصل از احتراق و جابهجاییهای مداوم پیشرانه قرار دارد. خراب شدن این واشر با افزایش کاملا محسوس صدای پیشرانه و دودهزدن محل اتصال همراه است. در صورت عدم تعویض این واشر آسیبدیده، شدت آسیبدیدگی تا به آنجایی پیش خواهد رفت که صدای پیشرانه درست همانند آن خواهد بود که گویی هیچ صداخفهکنی بر آن نصب نشده است. همچنین حرارت زیر محفظه کاپوت در رانندگی با سرعت بالا یا در سربالاییها به قدری افزایش خواهد یافت که ممکن است باعث آتش گرفتن نمد صداگیر، تغییر رنگ کاپوت و یا سوختگی سیمکشیها و ادوات داخل کاپوت شود که عواقب آن بسیار خطرناک و هزینهبردار است. هرچند احتمال آسیبدیدگی شدیدتر منیفولد خروجی مانند ترک یا شکستگی کمتر است اما در واردآمدن ضربه شدید به لوله اگزوز از عقب خودرو در تصادفات و یا ریختن آب سرد بر منیفولد داغ نیز ممکن است. در این صورت تعویض کامل منیفولد تنها راهحل است و باید به سرعت انجام شود چراکه خود منیفولد به کاپوت بسیار نزدیک است و میتواند به سرعت باعث سوختگی نمد و یا رنگ کاپوت شود.
خبرنگار: مصطفی انیسی