دروازه گشایش‌های مالی خودروسازان

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت ، به گفته معاون امور صنایع و اقتصادی وزیر صنعت، معدن و تجارت در آخرین جلسه ستاد اقتصادی دولت تصویب شد تا به واحدهای خودروساز و کالاهای سرمایه‌ای اجازه استفاده از یوزانس داده شود. محسن صالحی‌نیا اظهار کرده دراین جلسه برای تامین مالی واحدهای خودروسازی به‌ویژه آنهایی که خودروهای سرمایه‌ای از جمله کامیون و اتوبوس تولید می‌کنند پیشنهادهایی مطرح شد که یکی از پیشنهادهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، اختصاص یوزانس برای تامین بخشی از قطعات و مواد اولیه موردنیاز این‌دسته از شرکت‌های خودروسازی بوده است. در این جلسه برای اختصاص یوزانس 2 ساله برای بخشی از صنعت و کالاهای سرمایه‌ای، مقرر شده یوزانس 18 ماهه برای این موارد با تایید وزارت صنعت، معدن و تجارت اختصاص پیدا کند. اگرچه این مصوبه به تصویب رسیده اما زمان اعلام آن به بانک‌ها مشخص نیست بنابراین برای ارزیابی اثرات آن در صنعت خودرو باید منتظر اجرای آن ماند. از سویی دیگر رقم اختصاص یوزانس به شرکت‌های خودروساز و کالاهای سرمایه‌ای اعلام نشده اما فعالان صنعت خودرو بر این باورند که یوزانس، جوابگوی بخشی از مشکلات جاری این صنعت خواهد بود. برپایه سخنان صالحی‌نیا، در این مصوبه دولت، قرار است 10 هزار واحد صنعتی تسهیلات موردنیاز خود را با اختصاص بودجه 16 هزار میلیاردی دریافت کنند به‌گونه‌ای که واحدهای کوچک یک میلیارد تومان، واحدهای متوسط 3 میلیارد تومان و طرح‌های بالای 60 درصد پیشرفت 2 میلیارد تومان تسهیلات دریافت خواهند کرد. یوزانس که معادل فارسی آن سررسید یا نسیه است، راهکاری برای تامین مالی به شمار می‌رود که با این مصوبه خودروسازان نیز قادر به استفاده از آن خواهند بود.
 
 
نقش بانک‌مرکزی در پرداخت‌های اسنادی
علاوه بر یوزانس، روش‌های دیگری همچون پرداخت مدت‌دار اسنادی برای تامین مالی وجود دارد که یک کارشناس خودرو  به آن اشاره کرد و گفت: در حال حاضر 3مدل اصلی برای پرداخت مدت‌دار اسنادی رایج است.  فربد زاوه به توضیح این مدل‌ها پرداخت و توضیح داد: یک روش پرداخت مدت‌دار نام دارد که در آن بهره درنظر گرفته نمی‌شود. برای نمونه اگر کالایی 100 دلار قیمت داشته باشد، فردی که از این مدل استفاده می‌کند در مدت معلوم تنها این رقم را پرداخت می‌کند. مدل دیگر، یوزانس یا همان پرداخت با تسهیلات است. در یوزانس نرخ بهره مشخص می‌شود که درصد آن به تامین‌کننده مالی، خطرپذیری دریافت‌کننده اعتبار، خطرپذیری بانکی که گشایش می‌کند، نرخ تایید اعتبار اسنادی و... بستگی دارد. وی نرخ بهره یوزانس را متغیر دانست و گفت: این نرخ بهره به گونه‌ای است که به نرخ بهره استاندارد جهانی درصدی اندک اضافه می‌شود که این میزان درصد به اعتبار شرکت یا فرد، نوع بیمه اعتباری، سطح بانک و... وابسته است اما به طور معمول این نرخ بین 4 تا 8درصد برای منبع اروپایی و تا 12 درصد برای منابع آسیایی تعیین خواهد شد. این کارشناس صنعت خودرو روش سوم را استندبای ال‌سی یا همان اعتبار اسنادی آماده به نقد عنوان کرد و افزود: پیش از آغاز تحریم‌های اقتصادی، بانک مرکزی اجازه نمی‌داد که این اعتبار باز شود زیرا خاصیت ضمانتنامه‌ای دارد و بانک دریافت‌کننده نفعی از آن نمی‌برد. به گفته زاوه، علاوه بر مدل سوم، یوزانس نیز از طرف بانکداری اسلامی قابل تایید نیست زیرا نرخ بهره مشخصی دارد. البته عقود مبادله‌ای با اینکه بهره‌ای دارد اما در ایران انجام می‌شود زیرا در قرارداد، مبلغ نهایی با میزان سود جمع و به عنوان مبلغ قرض در قرارداد منظور می‌شود. برای نمونه مشتری 20 میلیون تومان دریافت می‌کند اما در قرارداد 50 میلیون تومان عنوان شده است. براساس سخنان این کارشناس صنعت خودرو، تا اواسط دهه 70 شمسی، ضمانتنامه صادر می‌شد و امکان دریافت وام‌های ارزی از بانک‌های خارجی برای ایرانی‌ها وجود داشت اما اوایل دهه 80 شمسی این روش ممنوع شد. از آنجایی که تمام اعتبارات اسنادی مدت‌دار مخابره شده از سوی ایران، در تعهد بانک مرکزی کشور به شمار می‌آید بنابراین بانک مرکزی با توجه به نوع و ماهیت کالا، برای آن سقف زمانی تعیین کرده بود تا اگر بانکی حساب را باز کرد اما مشتری و بانک نتوانستند بدهی خود را پرداخت کنند، امکان پرداخت از سوی بانک مرکزی فراهم باشد تا به بدهی بین‌المللی تبدیل نشود.
 
 
اختصاص یوزانس به صنعت خودرو و قطعه
همانطور که ابتدای گزارش اشاره شد، با مصوبه دولت در ستاد اقتصادی قرار است خودروسازان کشور یوزانس دریافت کنند. آنطور که دبیر انجمن صنایع تخصصی نیرومحرکه و قطعه‌سازی کشور می‌گوید، موضوع موافقت با تامین مالی فعالان در صنعت خودرو از طریق یوزانس، در شورای سیاست‌گذاری صنعت خودرو مطرح شد که شامل قطعه‌سازان و خودروسازان خواهد بود. آرش محبی‌نژاد در این‌باره   گفت: اگر این اعتبار تنها به خودروسازان اختصاص پیدا می‌کرد، آنها به واردات بیشتر قطعات و لوازم مصرفی ترغیب می‌شدند که این مسئله به ضرر تولید داخل است اما اگر قطعه‌سازان را دربر گیرد، تغییر خوبی در بخش تامین مواد اولیه موردنیاز در صنعت قطعه‌سازی و خودرو به وجود خواهد آمد. وی با تاکید بر اینکه از طریق اختصاص یوزانس‌های بلندمدت، بخشی از کمبود نقدینگی در صنعت خودرو جبران می‌شود که امید می‌رود هرچه زودتر اجرایی شود، اختصاص یوزانس در صنعت خودرو را قطعی دانست و بیان کرد: به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت در شورای سیاست‌گذاری خودرو، این یوزانس شامل تمام ارکان صنعت خودرو و قطعه می‌شود و از آنجایی که بیشتر یوزانس‌ها با اعتبار بانک‌های خارجی انجام می‌شود و نرخ بهره‌های این بانک‌ها نسبت به نرخ بهره بانکی داخل بسیار پایین‌تر است، این روش به تامین نقدینگی خودروسازان کمک می‌کند. دبیر انجمن صنایع تخصصی نیرومحرکه و قطعه‌سازی مدت بازپرداخت را تا 18 ماه اعلام کرد که با اجرایی شدن آن، امکان افزایش وجود دارد و افزود: بی‌شک دستاورد اجرای یوزانس در صنعت قطعه بیشتر است زیرا خودروسازان از طریق یوزانس بیشتر به عرصه واردات قطعات وارد خواهند شد. اگر قطعه‌ای در کشور به تولید می‌رسد و خودروساز از واردات آن جلوگیری کند، به طور حتم یوزانس به کمک خودروساز خواهد آمد. براساس آنچه در این گزارش به آن اشاره شد، با اختصاص یوزانس به شرکت‌های خودروسازی و قطعه‌سازی، پیش‌بینی می‌شود صنعتگران این حوزه‌ها در وضعیت مالی بهتری قرار بگیرند بنابراین با بودجه تعیین شده برای یوزانس گشایش‌های بانکی انجام شده و امید است با تزریق نقدینگی به این واحدهای صنعتی، قیمت تمام‌شده خودرو کاهش یابد.