پدال نیوز: هفتهنامه خبری و بینالمللی اکونومیست در تازهترین گزارش خود با پیشبینی رشد حدود ۱۰درصدی در صنعت خودرو عنوان کرده که تا سال ۲۰۲۰م تولید خودرو در ایران به حدود ۲میلیون و ۵۰۰هزار دستگاه میرسد.
به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، این در حالی است که براساس هدفگذاری وزارت صنعت، معدن و تجارت خودروسازان کشور موظف شدهاند که در افق 1404، 3میلیون خودرو تولید کنند که به نظر میرسد با توجه به وضعیت و شرایط کنونی صنعت خودرو، هدفگذاری انجام شده نسبت به پیشبینی اکونومیست منطقیتر باشد. در حالحاضر خودروسازان بهدلیل مشکلات مختلف که بارها و بارها به آنها اشاره شده است، تیراژ خود را کاهش داده و پایینتر از ظرفیت کارخانههای خود، به تولید میپردازند. برای نمونه برای سال 94 هدفگذاری تولید یکمیلیون و 400هزار خودرو تعیین شده بود این در حالی است که براساس آمار، تولید خودرو در سال گذشته به کمتر از یک میلیون دستگاه رسید. در کنار این آمار باید به هدفگذاری تولید در سال 95 نیز اشاره کرد. براساس آمار هدفگذاری امسال تولید حدود یکمیلیون و 300هزار دستگاه خودرو است. اکنون اگر پیشبینی اکونومیست درباره صنعت خودرو ایران تا 4 سال آینده را درنظر بگیریم، با حساب نسبتی مساوی، اگر خودروسازان مبنای تولید خود را به صورت ثابت روی عدد یکمیلیون و 300 دستگاه حفظ کنند، در 4سال باقیمانده باید به ازای سال نخست 300هزار، سال دوم 600هزار، سال سوم 900هزار و در 4سال آینده یک میلیون و 200هزار خودرو بیشتر به تولید رسانند! بهطور قطعی اکونومیست بر پایه پژوهشهای علمی این گزارش خود را تنظیم کرده است اما روی دیگر سکه واقعیتها و موانع موجود در ایران است که حساب تئوریها را از واقعیتها جدا میکند.
روانسازی مراودات جهانی
اگرچه این پیشبینی با حسابی سرانگشتی غیرقابل اجرا به نظر میرسد اما بسیاری از کارشناسان و فعالان در صنعت خودرو بر این باورند که تولید بیش از 2میلیون خودرو تا 4سال آینده بهوسیله خودروسازان کشور دور از انتظار نیست. به گفته یک کارشناس صنعت خودرو، پیشبینی اکونومیست درباره رشد صنعت خودرو ایران تا سال 2020م امکانپذیر است اما اجرای آن هر اندازه هم که بستر آن فراهم باشد به پیششرطهایی نیاز دارد. در دهکده جهانی تمام اعضا بهنوعی با یکدیگر پیوستگی دارند. برای نمونه در بخش قطعه، عدهای قطعات را تولید کرده و در اختیار دیگران میگذارند بنابراین تحقق برنامهها به مراودات خارجی وابسته است. امید رضایی توضیح داد: در مدت زمانی که از اجرای برجام میگذرد، بیشتر اتفاقها در قالب خبر بوده و در عمل کمتر شاهد تغییرات بودهایم، برای نمونه شنیده میشود که «السی» گشایش یافته است. فعالان اقتصادی این خبر را تکذیب نمیکنند اما گشایشها آنگونه که باید باشد، نیست و اگر قرار باشد به تسهیلبخشیهایی که از آنها سخن گفته میشود نمره دهیم، کارها شاید به اندازه 10درصد روانتر شده است و در بسیاری از مسائل نظام بانکی، خودروسازان و قطعهسازان همچنان با مشکل مواجهند. وی با یک مثال به تکمیل سخنان خود پرداخت و تصریح کرد: در دوران تحریم اقتصاد ایران به چین گره خورد بنابراین جدایی این دو کشور از یکدیگر یکروزه اتفاق نمیافتد بلکه با شیب ملایم پیش میرود اما در حالحاضر بیشتر معاملات با این کشور از طریق یوآن انجام میشود و کمتر میتوان از یورو استفاده کرد در حالیکه شرکتهای خصوصی این کشور بیشتر تمایل به ارز خارجی دارند. از سوی دیگر سیستم بانکی کشور و سوئیفت همچنان روی غلتک نیفتاده بنابراین در این شرایط به نظر میرسد پیشبینی اکونومیست با وجود تمام بسترها به اجرا در نمیآید.
به باور رضایی، بدون داشتن مراودههای روان خارجی و حمایتهای بانکی چگونه میتوان انتظار داشت که تولید خودروسازان کشور تا سال 2020م به بیش از 2میلیون خودرو در سال برسد!
این فعال در صنعت خودرو معتقد است بهطور قطع خودروسازان از ظرفیتهای کافی برای افزایش تیراژ تولید برخوردارند اما اگر قرار باشد این هدفگذاریها به نتیجه برسد، قطعهسازان باید از طرف دولت و خودروسازان مورد حمایت قرار بگیرند. بازار، تشنه خودروهای جدید و با کیفیت و البته منطبق با محیطزیست است اما تولید خودروهای روزآمد بهصورت تیراژ عملی به ابزارهایی نظیر مواد اولیه، نیروی انسانی کارآمد و... نیاز دارد در غیراینصورت تعیین تیراژها تنها اسمی خواهد بود. رضایی با تاکید بر این نکته که این پیشبینی با توجه به ظرفیت خودروسازان، بازار ایران و منطقه و همچنین امنیت کشور در خاورمیانه قابل اجراست اما شرایط نیز باید تسهیل یابد، گفت: خودروسازان ایران از نظر فناوری به نقطهای رسیدهاند که اکنون خودروسازانی نظیر پژو، فیات، رنو، تاتا، فولکس واگن و... به این صنعت نگاهی ویژه دارند و پیش از گزارش اکونومیست، این موضوع از سوی خودروسازان خارجی ثابت شده است زیرا تصمیم به سرمایهگذاری در کشور گرفتهاند. این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: اگر قرار باشد وضعیت به همین شکل باقی بماند و گشایشی رخ ندهد بهطور قطع در سال 2020م در وضعیت فعلی باقی میمانیم. وضعیت پرداخت وام بانکی به خودروسازان و از آن طرف بازپرداختهای خودروسازان به قطعهسازان، بازار خودرو، شبکههای خدمات پس از فروش و... به درمانی اصولی نیاز دارد. در حالحاضر صنعت خودرو مانند تیری میماند که در چله کمان، آماده پرتاب است. اگر کش چله کمان خوب باشد، تولید 2میلیون و 500هزار خودرو بهطور قطع محقق میشود اما مرغوب نباشد، این تیر هیچگاه به هدف نمیرسد.
وجود رشد بالقوه در صنعت خودرو
در کنار امید رضایی، مدیرعامل پیشین پارس خودرو نیز نگاهی خوشبینانه به گزارش اکونومیست دارد. براساس تحلیل مهدی نیکدل، اکونومیست براساس روشهای علمی به پژوهش پرداخته و برای گزارش خود به عاملهایی نظیر کشش بازار، تولید خودرو در سالهای گذشته و... توجه داشته است و اگر شرایط بهدرستی پیش برود، این پیشبینی محقق خواهد شد.
وی اظهار کرد: با توجه به اجرای برجام و تمایل خودروسازان خارجی برای سرمایهگذاری در ایران و همچنین رفع ضعفهایی که در بخش سرمایه و دانش وجود دارد، تولید 2میلیون و 500هزار خودرو در سال 2020م امکانپذیر است.
به گفته نیکدل، در صنعت خودرو امکان رشد به صورت بالقوه وجود دارد و این صنعت موتور محرکه رشد اقتصادی در کشور بوده است. از آنجایی که در این صنعت ارزشهای پنهان و دانش فنی موجود است بنابراین با حمایت دولت بسترهای رشد برای این صنعت فراهم است. بر پایه آنچه در این گزارش مورد بررسی قرار گرفت، خودروسازان کشور از ظرفیتهای بالایی برای افزایش تیراژ تولید برخوردارند اما این مهم در سایه حمایتهای دولت و همگام شدن نظام بانکی و مالی در راستای حمایت از صنعت کشور امکانپذیر خواهد شد.