یادی از ژیان خان!

به گزارش پدال نیوز، در کمتر محفل کاری و حتی خانوادگی امکان نداشت که درباره ژیان دارها شوخی نکنند.معروف ترین آن که تا چند سال پیش سرزبانها بود همین که می گفتند "ژیان ماشین نمیشه- باجناق فامیل نمیشه" یکی از سوژه های همیشگی کاریکاتوریست ها ماشین ژیان بود. شتاب حرکت ژیان خیلی پایین و کم بود و سربالایی ها نمی کشید،درآن زمان کاریکاتوری در روزنامه توفیق چاپ شده بود که مسافرهای این ماشین در سربالایی پیاده شده و ژیان خان را هول می دهند.
ماشین ارزانی بود. اواسط دهه 40 در دفتر یکی از نمایندگی های فروش آن در خیابان فردوسی شمالی هر کس می توانست با 1500 تومان پیش قسط، یک ماشین ژیان بخرد و سوارش بشود و در شهر گردش کند،حتی پزش را بدهد که بلاخره او هم ماشین دار شد. خیلی ها به این ترتیب لذت داشتن ماشین شخصی را می چشیدند، هنرمندان آوانگارد هم ماشین ژیان خریده بودند تا با سوار شدن آن بیشتر بدرخشند.
ژیان رنگ های تند داشت زرد و سبزلجنی و قرمزگوجه فرنگی. قرمز را بیشتر جوان ها دوست داشتند و به هر میهمانی که می رفتند مدتی درباره تنبلی و ارزانی و دنده چپقی اش حرف می زدند و می خندیدند. بعضی از هنرمندان و آرتیست ها که ژیان خریده بودند سوژه شوخی هاو خنده بازاری می شدند که خودشان دوست داشتند.
ژیان توسط فرانسوی ها و در مقابله با فولکس واگن آلمان که ماشین ارزان و پر مشتری بود ساخته شد، نیازهای حداقلی خانواده ها را بر طرف می کرد،خیلی کم مصرف بود در 100 کیلومتر حدود 20 لیتر بنزین مصرف می کرد که به نسبت ماشین های دیگر مخصوصا آمریکایی مثل شورلت، خیلی کم خرج بود چون ترمز دستی اش روی چرخ های جلو قرار داشت وقتی توقف می کرد و راننده ترمز دستی را می کشید سرنشینانش حرکت نیم پرت داشتند. همین حرکت های ناگهانی هم موجب خنده، شوخی و تفریح سرنشینانش می شد.
تولید ایرانی آن از اواخر دهه 40 (بعد از پیکان) در شرکت سهامی تولید اتومبیل سایپا شروع و به زودی مدل های "ژیان مهاری" و "ژیان پیکاب" (وانت اتاق دار) تولید و وسیله کار و کاسبی راننده های کم سرمایه دراطراف بازار قرار گرفت. قیمتش نصف قیمت پیکان بود در روزگاری که پیکان 17 هزار تومان فروخته می شد ژیان حدود 9هزار تومان به فروش می رسید صف نوبت هم نداشت. آنها که ماشین ژیان خریده بودند می گفتند این تولید سیتروئن ماشین محبوب فرانسوی ها شده چرا ما سوارش نشویم.
سازنده اصلی اش گفته بود این یک وسیله حمل و نقل درون شهری است ولی وقتی به ایران آمد خیلی ها با آن به کنار دریاهم می رفتند البته با صرف وقتی دو سه برابر ماشین های جاده ای، ولی هر چه بود می توانست خانواده مالک خود را به سفر های تفریحی بیرون شهر هم ببرد.
سیتروئن که تولید این نوع اتومبیل را در سال 1967 شروع کرده بود در سال 1983 پایان داد و در ایران هم از همان حوالی سال های انقلاب دیگر کسی ماشین ژیان نمی خرید چون تولید نمی شد و خرید دست دومش هم اقتصادی نبود، به شوخی می گفتند بدنه ژیان را با حلبی های کهنه روغن نباتی می سازند و اگر با آدم هیکل دار تصادف کند آدم هیچی اش نمی شود ولی ژیان قر شده باید برود صافکاری!