تحولی بزرگ در راه است

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، کارگاه‌های کوچکی که تعطیل شدند و کارخانه‌هایی که در این مسیر به تعدیل نیرو پرداختند و نیروهای آموزش‌دیده‌ای که این تعدیل باعث از بین رفتن سرمایه‌های آنها شد. اما سال 95 شروع یک تحول بزرگ است تحولی که امیدهای بسیاری برای رونق دوباره صنعت قطعه‌سازی به همراه خواهد داشت، رویایی که همه امید به تجلی آن دارند.
 
افق 1404 نقطه‌طلایی قطعه‌سازی
محمدرضا نجفی‌منش - عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان
با درنظر گرفتن ادامه روند فعلی و ظرفیت بازار داخل، تولید حدود یک میلیون خودرو در سال 95 پیش‌بینی می‌شود که برنامه‌ریزی پرباری برای صنعت قطعه در سال جدید خواهد بود. با فرض درنظر گرفتن تسهیلات ویژه از سوی دولت برای تولیدکنندگان و متقاضیان، ممکن است تعداد خودروهای تولیدی به یک میلیون و 300 تا 400هزار دستگاه نیز برسد که تحقق این روند بستگی به سیاست‌های دولت دارد. در سال 93 صنعت خودرو 30درصد رشد ناخالص ملی کشور را موجب شد که این روند نشان می‌دهد در صورت رونق این صنعت، صنایع پیشین و پسین صنعت خودرو نیز رونق خواهد گرفت. بنابراین با پیش‌فرض تولید یک میلیون و 300 تا 400هزار خودرو، حداقل 30 تا 40درصد افزایش تولید نسبت به سال 94 را در سال جدید پیش‌بینی می‌کنیم که کمک بزرگی بعد از یک دوره کم‌تحرکی به این صنعت خواهد کرد، این در حالی است که ظرفیت این مقدار تولید نیز در کشور وجود دارد. برچیده شدن تحریم‌ها دسترسی قطعه‌سازان به مواد اولیه اصلی و قطعات اصلی را ممکن می‌کند این در حالی است که پیش از این تولیدکنندگان قطعه ناگزیر بودند برای تهیه قطعات تحریم‌ها را دور زده و راه‌های سختی را طی کنند. همچنین آنها ناگزیر به استفاده از موادی که مرغوبیت اولیه را نداشت نیز بودند. بررسی روند فعلی نشان می‌دهد مقدمات کار در حال فراهم شدن است و باید بتوان به سمت صادرات حرکت کرد و هرچند در سال‌های نخست پاسخ مطلوب به‌دست نخواهد آمد اما بستری فراهم می‌شود تا در سال‌های نه چندان دور به نقطه مطلوبی برسیم. بنابراین با تولید یک‌میلیون و 300هزار خودرو در سال 95، به طور قطع این تعداد در 10 سال آینده و در افق 1404 به 2 تا 3میلیون دستگاه خواهد رسید. این در حالی است که یکی از شروط همکاری تولیدکنندگان ایرانی با خودروسازان بین‌المللی، همکاری در بازار صادرات با هدف صادرات 30درصد تولیدات بود که تحقق این شرایط می‌تواند شامل تولیدکننده خودرو و نیز صادرکننده قطعات باشد. بنابراین با ورود خودروسازانی نظیر رنو، پژو و دیگر خودروسازان، بازار بالقوه ایران برای صادرات فراهم خواهد شد.
داخلی‌سازی 40درصدی قطعات خودرو برای شروع و دستیابی به 80درصد بومی‌سازی، سرآغاز خوبی خواهد بود، این در حالی است که شرکت رنو نیز اعلام کرده که برنامه 80درصد داخلی‌سازی تولید را دنبال می‌کند و با توجه به آنچه در برنامه‌ها آمده، پژو نیز همین برنامه را دارد. بی‌شک واردات خودروهای گران‌قیمت با تیراژ محدود، به نفع قطعه‌ساز داخلی نخواهد بود، بنابراین برنامه پیش‌بینی شده این است که روی خودروهای با قیمت پایین کار شود تا سهم قطعه‌سازان داخل نیز افزایش یابد. صنعت قطعه، دانش لازم را در اختیار دارد و تنها نیاز به روزآمد شدن آن است که این اقدام نیز با حرکت به سوی سرمایه‌گذاری مشترک (جوینت ونچر) با قطعه‌سازان بین‌المللی و استفاده از تحقیق و توسعه (R&D) ممکن می‌شود. بنابراین فضای خوبی به وجود آمده که باید از این فضا استفاده و به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم و عمق ساخت داخل را به اندازه‌ای بالا ببریم که در هیچ شرایطی، دیگران نتوانند تولیدکنندگان را تحت‌فشار قرار دهند. در این راستا نیاز است تا زنجیره تولید را اعم از مواد اولیه، دانش فنی، قالب‌ها، ماشین‌آلات و خود محصول کامل کنیم. اگر این زنجیره از لحاظ فناوریکی کامل شود، به قدر کافی قدرتمند خواهیم شد که در هیچ شرایطی زیرفشار قرار نگیریم.
 
داخلی‌سازی قطعات جدید، نیازمند تمهیدات خاص
محمدعلی ذکریایی - رییس انجمن قطعه‌سازان مازندران
پیش‌بینی‌ها نشانگر آن است که سال 95 برای صنعت قطعه‌سازی کشور، بهتر از سال گذشته باشد، چراکه فضای کسب‌وکار، گردش مالی، آزادسازی مربوط به واردات مواد اولیه و اعتبارات بانکی در سطح بین‌المللی فضای بهتری را برای این صنعت فراهم خواهد کرد. اگرچه قراردادهای بین صنعت خودروسازی داخل و برخی کشورهای صنعتی برای سال آینده تاثیر چندانی در صنعت قطعه‌سازی نخواهد داشت اما داخلی و بومی‌سازی قطعات زمانبر است و در سال 95 نتیجه نخواهد داد. چنانچه داخلی‌سازی با درصد بالایی برای سال‌های آینده اتفاق بیفتد، می‌توان امیدوار بود صنعت قطعه‌سازی به جایگاه اولیه خود بازگردد. در همین حال به اذعان برخی فعالان صنعت قطعه، اقدامات و مشارکت‌های بین‌المللی که در صنعت خودروسازی درحال رخ دادن است، کمی نگران‌کننده است زیرا به ناچار محصول کامل وارد کشور می‌شود، به همین دلیل قراردادهای جدید نمی‌تواند کمکی به صنعت قطعه‌سازی داخلی کند. همچنین پیش‌بینی می‌شود در بحث صادرات در سال 95 شاهد اتفاق خاصی نخواهیم بود زیرا این امر نیاز به بازاریابی دارد و به این سرعت رخ نخواهد داد و اگر بازاریابی‌ها برای امسال آغاز و بسترها آماده شود، می‌توان امیدوار بود که برای سال 96 صادرات قطعات را شاهد باشیم. در بحث داخلی‌سازی نیز بسیاری از موضوع‌ها هنوز روشن نشده اما داخلی‌سازی که همواره موردتاکید قرار می‌گیرد، شامل بسیاری از اقلام نمی‌شود و آنها را با خطر تعطیلی مواجه می‌کند. بنابراین با تولید خودروهای جدید در داخل به ناچار باید قطعات از خارج وارد شود؛ همان امری که امروز برای ال 90 در حال اتفاق است. از این رو به نظر می‌رسد داخلی‌سازی قطعات تمهیداتی می‌طلبد که باید توسط دست‌اندرکاران تدوین و برنامه‌ریزی شود.
 
 
 
ایران قطب خودروسازی آسیا می‌شود
علی فراهانی - رییس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که تولید خودرو در سال 95 براساس روال طی شده در سال گذشته خواهد بود چراکه خودروهای جایگزینی که بتوانند کمکی به قطعه‌سازان داخلی کنند، هنوز وارد فاز تولید نشده‌اند اما باید در 5 سال آینده در انتظار اتفاق‌های خوب بود به‌طوری که پیش‌بینی می‌شود، ایران تبدیل به قطب خودروسازی آسیا خواهد شد. به نظر می‌رسد احتمال کاهش تولید خودرو در سال جدید حتی نسبت به سال 94 نیز وجود دارد. بنابراین به تبع این امر وضعیت صنعت قطعه‌سازی از سال گذشته نیز نامناسب‌تر خواهد بود اما در همین حال پیش‌بینی می‌شود با ورود خودروسازان بین‌المللی به ایران، رویکرد بزرگی درحال رخ دادن است اما به این زودی این صنعت پاسخ موردانتظار را دریافت نخواهد کرد بلکه نیاز به زمان دارد تا نتیجه مطلوب به‌دست آید. به هر حال این انتظار وجود دارد که از این قراردادها حداقل در سال 95 بهره‌ای برای قطعه‌سازان به‌دست آید. هم‌اکنون رقیب‌های قدرتمند بین‌المللی در صنعت خودرو وجود دارند که برای رقابت با آنها ضروری است خودروسازی و خصوصی‌سازی واقعی اتفاق بیفتد. در این راستا اصلاح ساختار شبکه، ساختار مالی شرکت‌ها، تجدید و ارزیابی دارایی‌ها، احیای لیزینگ شرکت‌ها، حذف قیمت‌گذاری خودرو و تعیین دوطرف، موثرتر از راهکار توسعه صنعت خودرو در ایران است. در واقع در 2 سال گذشته صنعت قطعه‌سازی بیشترین آسیب را دیده و صنعت خودرو نیز از این امر جدا نبوده که به نظر می‌رسد صنعت خودروسازی ایران باید به کیفیت و قیمت قابل رقابت دعوت شود، چراکه کیفیت در بازار رقابت بسیار مهم است. هم‌اکنون یکی از رقیب‌های ایران، کشور چین است و باید به بازار محصولات پیشرفته و متنوع این کشور توجه کافی داشته باشیم. درحال‌حاضر بعضی از خودروسازان داخل بیشتر محصولات موردنیاز خود را از قطعات چینی تامین کرده و با این‌کار به قطعه‌سازی داخل، آسیب‌های جبران ناپدیری وارد می‌کنند. به‌طوری که هم‌اکنون قطعه‌سازان در تنگنای مالی قرار دارند و همین امر باعث شده عده‌ای از قطعه‌سازان از چرخه تولید حذف شوند و همچنین بعضی دیگر در آستانه تعطیلی قرار گیرند. یکی از نقاط آسیب صنعت قطعه‌سازی، خودروهای مونتاژی است زیرا قطعات این نوع خودروها به طور قطع کاملا تولید داخل نیست و از بازار خارج تامین می‌شود. بنابراین نیاز است در تنوع تولید خودروهای داخل صنعتگران تلاش بیشتری داشته باشند تا هم به صنعت خودرو کمک کرده باشند و هم صنعت قطعه‌سازی رونق خود را به‌دست آورد.
 
نبود تنوع خودروسازی، عامل ضعف صنعت قطعه
ابوالقاسم آروند - رییس انجمن قطعه‌سازان خراسان رضوی
پیش‌بینی‌ها نشانگر آن است که در سال 95، وضعیت صنعت قطعه نسبت به سال گذشته بهتر خواهد شد زیرا تحریم‌ها برداشته شده و تهیه و خرید مواد اولیه برای قطعه‌سازان راحت‌تر و ارزان‌تر خواهد بود. در حال حاضر کارخانه‌های بسیاری در صنعت قطعه وجود دارند که برای تامین مواد اولیه موردنیاز خود از خارج کشور اقدام به خرید می‌کنند، بنابراین با برداشتن تحریم‌ها و باز شدن بازارهای جهانی، این چرخه روان‌تر حرکت خواهد کرد. همچنین به نظر می‌رسد انعقاد قراردادهای بین‌المللی خودرویی، به وضعیت صنعت قطعه‌سازی رونق دوباره ببخشد زیرا قطعات پژو و رنو از بازار داخل تهیه می‌شود، اما وضعیت صادرات در سال آینده وضعیت خوبی نخواهد داشت زیرا باید در ابتدا وضعیت خود را در بازار داخل سامان بخشیده و سپس به بازار جهانی صادرات بپردازیم. همین که تضمینی باشد قطعات مورد نیاز داخل از خارج تامین نشود یا مشابه قطعات تولید داخل وارد کشور نشود، کمک بزرگی به این صنعت کرده است. صنعت قطعه‌سازی ایران به لحاظ دانش فنی و فناوری، پیشینه‌ای 30ساله دارد. دانشی که از آلمان، فرانسه و اتریش کسب شده و به این لحاظ صنعت قطعه‌سازی و خودروسازی داخل، صنعتی قوی به شمار می‌رود و تنها نقطه ضعف موجود، در صنعت قطعه‌سازی است. در حال حاضر خودروهای تولیدی در کشور وجود دارد که 20 تا 25سال از تولید آنها گذشته و این امر باعث شده است صنعت قطعه‌سازی داخل قابل رقابت با صنعت قطعه‌سازی مدرن خارج نباشد. این در حالی است که دستگاه‌ها و ماشین‌آلات خط تولید صنعت قطعه نیاز به نوسازی دارند و با این ابزار نمی‌توان وارد بازار رقابت شد. با توجه به چنین شرایطی، متاسفانه پیش‌بینی برای سال آینده نیز ادامه روند فعلی تولید، با دستگاه‌های فرسوده و از رده خارج خواهد بود زیرا بودجه و نقدینگی لازم برای نوسازی وجود ندارد و تنها کارخانه‌های محدودی که به لحاظ مالی مشکلی نداشته باشند، می‌توانند در نوسازی خط تولید خود پیشگام شوند. مدیریت چنین شرایطی در کشورهای صنعتی کمک به این بخش با در اختیار گذاشتن وام‌هایی با بهره‌های یک تا 2درصدی است. در همین راستا دولت می‌تواند با وام‌های طولانی‌مدت و بهره زیر 10درصد به نوسازی ماشین‌آلات خط تولید کمک بسزایی کند.