هر چند در ابتدای اجرای برنامه هدفمندی یارانه ها قیمت هر دلار اندکی بیش
از هزار تومان بود اما این نرخ در سال چهارم اجرای هدفمندی به بیش از 3200
تومان رسید . به این ترتیب در حالی که در سال های ابتدایی اجرای هدفمندی
یارانه ها معادل دلاری یارانه نقدی توزیعی در کشور به بیش از 3 میلیارد
دلار در ماه می رسید، افزایش قبیمت دلار سبب شد معادل یارانه نقدی توزیعی
در کشور در حال حاضر ماهانه در حدود یک میلیارد دلار باشد .
بر این اساس بررسی ها نشان می دهد در سال اول اجرای برنامه هدفمندی یارانه
ها 33 میلیارد و 800 میلیون دلار و در سال گذشته 12میلیارد و 400 میلیون
دلار یارانه نقدی در میان ایرانیان توزیع شده است . جمعیت یارانه بگیر
ایران در حدود 75 میلیون نفر تخمین زده می شود . به این ترتیب دولت هر ماه
در حدود 3 هزار و 400 میلیارد تومان یارانه نقدی در کشور توزیع می کند .
تمام تدابیر اتخاذ شده از سوی دولت برای حذف جمعیت یارانه بگیران هنوز
نتوانسته است به نقطه مطلوبی برسد .جمعیت یارانه بگیران ایران همچنان
جمعیتی عظیم و بالاتر از جمعیت نیازمندان واقعی در کشور هستند . بر اساس
این گزارش در حالی که ایران در سال 1390 بیش از 119 میلیارد دلار درآمد
نفتی داشته است نسبت به توزیع 33 میلیارد و 800 میلیون دلار یارانه نقدی در
میان مردم اقدام کرده است اما درآمد نفت ایران در سال گذشته به 55 میلیارد
دلار رسید . میزان یارانه توزیعی بر حجسب دلار با توجه به نرخ متوسط دلار
در بازار آزاد 12 میلیارد و 400 میلیون دلار بوده است .
بررسی ها نشان می دهد تا پایان سال جاری حدود 93 میلیارد دلار یارانه نقدی
میان ایرانیان توزیع خواهد شد که با توجه به درآمد 364 میلیارد دلاری نفت
در سال های اجرای قانون هدفمندی یارانه ها ، سهم یارانه های نقدی یک سوم
خواهد شد .
هر چند بسیاری از کارشناسان و دست اندرکاران اقتصادی معتقدند یارانه نقدی
بحران اقتصاد ایران است اما تبعات اجتماعی حذف یارانه ها مانع از آن شده
است که شیوه پرداخت یارانه نقدی تغییر کند . طبق پیش بینی های صورت گرفته
پرداخت یارانه های نقدی در سال آینده نیز تداوم خواهد داشت .
سال |
درآمد نفتی (میلیون دلار) |
متوسط نرخ دلار(ریال) |
معادلدلارییارانهپرداختی(میلیون دلار) |
1389(سه ماه پایانی مصادف با اجرای برنامه هدفمندی ) |
26374 |
10442 |
9770 |
1390 |
119148 |
12047 |
33800 |
1391 |
68058 |
26078 |
15600 |
1392 |
64882 |
31838 |
12800 |
1393 |
55352 |
32801 |
12400 |
1394(پیش بینی) |
24 تا 32 میلیارد دلار |
33500 (ریال) |
12 |