راهکارهایی برای تولید خودروهای متنوع

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، تنوع محصول و تولید خودرو جدید به همان اندازه که می‌تواند برای مشتریان و بازار خودرو جذاب باشد، خودروسازان و قطعه‌سازان را با چالش کاهش تیراژ مواجه می‌کند. این صنعتگران ادعا می‌کنند با ساخت خودروهای مختلف آمار تولیدشان کاهش می‌یابد و در این شرایط تولید خودروهای متنوع، دیگر صرفه اقتصادی ندارد. حیات خودروسازان و به‌ویژه قطعه‌سازان به تولید انبوه چند مدل خودرو خاص وابسته است و این وابستگی راه را برای کاهش تیراژ تولید خودروهای قدیمی و ساخت محصولات جدید می‌بندد. این در حالی است که ذائقه مشتریان ایرانی تغییر کرده و به محصولات قدیمی روی خوش نشان نمی‌دهند.
 
 
فضایی گسترده برای تغییر مدل
اکنون این پرسش به میان می‌آید که خودروسازان داخلی چگونه می‌توانند با کمترین آسیب به تولید خودروهای متنوع بپردازند و با ماندن در بازار رقابتی، مشتریان ایرانی را به سمت خرید خودروهای داخلی ترغیب کنند؟
در همین باره دانشیار دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت معتقد است هنگامی‌که خودروهای متنوع به تولید می‌رسد، تیراژ خودروسازان کاهش پیدا می‌کند که به‌طور حتم کاهش تیراژ به ضرر خودروسازان بوده و تولید برای آنها صرفه اقتصادی ندارد. جواد مرزبان‌راد در  به ارائه یک راهکار پرداخته و اظهار می‌کند: به‌طور معمول خودروسازان برای حل این مشکل از پلتفرم‌های مشترک استفاده می‌کنند و برای تولید چند مدل خودرو از قطعات مشترکی که قابل مشاهده نیستند، قطعات یکسانی را به‌کار می‌برند و تنها ظاهر خودروها را که دیده می‌شود و در ردیف پلتفرم قرار نمی‌گیرد، تغییر می‌دهند. وی اضافه می‌کند: با این روش علاوه بر آنکه تنوع محصول رخ می‌دهد، تولید برای خودروسازان نیز به صرفه خواهد بود. برای مثال تولید پراید هاچ‌بک و صندوقدار نمونه‌ای از تغییر ظاهر (فیس‌لیفت) بوده که با قطعاتی ثابت، ظاهر خودرو تغییر کرده است.
 
حضور خودروسازان خارجی در کشور و همکاری مشترک آنها با خودروسازان داخلی نوید ساخت و ورود خودروهای جدید به بازار را می‌دهد. اگرچه ارائه محصولات متنوع خواست امروز مشتریان ایرانی است، اما بازار کشور گنجایش حضور چه تعداد خودرو جدید را دارد؟
به باور مرزبان‌راد، بازار ایران از نظر خودرو هنوز هم جای کار بسیاری دارد و خودروسازان می‌توانند در رده قیمتی خودروهای 20 تا 80میلیون تومان، به تولید خودروهای متنوع بپردازند زیرا بسیاری از خودروها قدیمی است و باید بروز و جدید شوند. بنابراین فضا برای تغییر مدل خودروها در ایران گسترده است و خودروسازان می‌توانند به این بخش وارد شوند.
 
 
تولید خودرو متنوع با گذر از دیوار تعرفه
علاوه بر دانشیار دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت، یک پژوهشگر صنعت خودرو نیز استفاده از پلتفرم مشترک را روشی به‌صرفه برای تولید خودروهای متنوع می‌داند ومی‌گوید: سبد محصول خودروسازان خارجی بسیار متنوع است و به‌طور معمول در مشارکت خارجی روی پلتفرم سرمایه‌گذاری مشترک می‌کنند. با توجه به هزینه‌های بالای راه‌اندازی یک پلتفرم، 2 شرکت با سرمایه‌گذاری، محصولات مختلفی را روی یک پلتفرم مشترک به تولید می‌رسانند که این رویکرد جهانی است و بیشتر خودروسازان به سمت آن حرکت می‌کنند. بنابراین این موضوع که تولید محصولات متنوع تیراژ را پایین می‌آورد و صرفه اقتصادی را از بین می‌برد، قابل‌قبول نیست. بهاره عریانی در ادامه به نقش قطعه‌سازان در تولید خودروهای متنوع اشاره کرده و توضیح می‌دهد: در بخش قطعه‌سازی از آنجایی که قطعه‌سازان زیادی در کشور مشغول به فعالیت هستند و براساس آمار انجمن قطعه‌سازان حدود هزار و 200 قطعه‌ساز رسمی و حدود 800 قطعه‌ساز غیررسمی در ایران وجود دارند (بیشتر آنها قطعات غیراستاندارد را به بازار تزریق می‌کنند)، تنوع تولید با مشکل مواجه می‌شود زیرا سهم قطعه‌سازان رسمی و شناسنامه‌دار برای تولید قطعات باکیفیت کاهش می‌یابد.
وی اضافه می‌کند: یک شعار جهانی می‌گوید «یا شبکه باشید یا کار نکنید» که اینگونه معنا می‌شود؛ به جای آنکه چندین قطعه‌سازان یک قطعه را تولید کنند، کنسرسیوم مشترک تشکیل دهند که براساس آن می‌توانند با سرمایه‌گذار خارجی، شریک شوند. یک راه دیگر این است که قطعه‌سازان با تبدیل شدن به خوشه می‌توانند به شبکه و قطعه‌سازان بزرگ تبدیل شوند. صنعت خودرو قابلیت‌های فراوانی دارد اما سرمایه‌گذاری درستی روی آن نشده است. به گفته این پژوهشگر صنعت خودرو، هنگامی‌که سخن از سرمایه‌گذاری مشترک به میان می‌آید، خودروسازان در مرکز توجه هستند و قطعه‌سازان دور از چشم قرار دارند در صورتی که قطعه، شالوده و زیربنای خودرو را تشکیل می‌دهد، بنابراین برای تولید خودرو متنوع و باکیفیت ابتدا باید به قطعه آن توجه داشت. از طرف دیگر به همان اندازه که خودروهای سواری در مرکز توجه قرار دارند، خودروهای تجاری مغفول مانده‌اند و بازار به‌طور معمول به سمت خودروهای سواری تورش (جهت‌گیری) دارد. عریانی در ادامه با بیان این مطلب که در بازار داخل دیگر تقاضایی برای خودروهای قدیمی وجود ندارد، می‌گوید: برای تنوع‌بخشی به بازار خودرو باید برخی از محصولات که سال‌ها از عمر تولید آنها می‌گذرد و دیگر برای مشتریان جاذبه‌ای ندارند را کنار بگذاریم تا جا برای ورود محصولات جدید باز شود. برای مثال براساس اخبار به احتمال زیاد خودرو «کوئید» محصول رنو در ایران به تولید انبوه خواهد رسید. این خودرو به‌راحتی می‌تواند جایگزین برخی خودروهای ارزان‌قیمت در کشور شود و از آنجایی که کیفیت بالایی دارد و کراس‌اوور است، بی‌تردید مورداستقبال مشتریان ایرانی قرار خواهد گرفت. وی اضافه می‌کند: اگر برنامه خودروسازان ادامه تولید انبوه خودروهایی باشد که سال‌ها از عمر آنها می‌گذرد، دیگر نمی‌توان منتظر حضور خودروهای جدید در کشور بود که در این زمینه دولت باید چاره‌اندیشی کند و با اولویت قرار دادن سلیقه مشتریان، خودروسازان را به سمت تولید خودروهای متنوع و باکیفیت بکشاند. عریانی باور دارد، یکی از راه‌هایی که حضور خودروهای متنوع در بازار ایران را درپی دارد، برداشتن دیوار تعرفه است زیرا هنگامی‌که خودروسازان خارجی محصولات مختلف خود را در بازار عرضه کنند، خودروسازان داخلی نیز برای جلب نظر مشتریان وارد عرصه رقابت شده و محصولاتی جدیدتر و بروزتر را تولید خواهند کرد و توانایی‌های خود را نشان می‌دهند. براساس آنچه در این گزارش به آن پرداخته شد، خودروسازان داخلی اگرچه با مشکلات اقتصادی مختلفی نظیر بدهی به بانک‌ها و قطعه‌سازان دست‌وپنجه نرم می‌کنند اما برای بقا باید خودروهایی متنوع و منطبق با سلیقه و قدرت مشتریان ایرانی به تولید برسانند. استفاده از پلتفرم مشترک در همکاری مشترک با خودروسازان و سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند آنها را در رسیدن به این مهم یاری دهد و بسیاری از هزینه‌های تولید خودروهای جدید را به حداقل برساند.