مذاکره یک خودروساز با «بی ام دبلیو»؟

به گزارش پدال نیوز، روزنامه وقایع اتفاقیه می‌نویسد: اطلاعات چندان دقیقی از جزئیات ماجرا روشن نیست اما خبرهای امیدوارکننده‌ای از نهایی‌شدن قرارداد فولکس‌واگن با یکی از خودروسازان مهم کشور به گوش می‌رسد. مرسدس‌ بنز نیز چندی پیش قراردادش را با ایران‌خودرو دیزل نهایی کرد و در کنار مونتاژ مدل‌های تجاری قصد دارد برخی محصولات سواری خود را نیز از طریق ستاره ایران روانه خیابان‌ها کند و به‌تازگی نیز شایعه‌ای از مذاکره یکی از خودروسازان با نماینده بی‌ام‌و در امارات در فضای اینترنت منتشر شد.
 
اکنون تولید و عرضه خودروهای آلمانی در بازار کشورمان بیش از هر زمان دیگری محتمل است اما آیا شانسی هم برای تغییرات بزرگ در بازار وجود دارد یا این قرارداد‌ها صرفاً هیجان‌های زودگذر هستند؟
 
کرمان‌موتور بزرگ‌ترین کاندیدا برای همکاری با فولکس‌واگن است و در حدود یک دهه قبل نیز سابقه چنین همکاری‌ای را با مونتاژ و عرضه فولکس‌واگن گل در کارنامه دارد. در آن زمان باوجود شرایط اقتصادی نسبتاً مساعد کشور (نسبت به وضعیت فعلی) مدل ارزان‌قیمت و برزیلی گل نمی‌توانست با قیمت رقابتی به جنگ رقیبانی چون پژو 206 برود و باوجود کیفیت بالا تا حدی به حاشیه رانده شده بود.
 
فولکس‌واگن گل در نیمه اول دهه 80 به‌وسیله کرمان‌موتور در ایران مونتاژ می‌شد و این درحالی بود که گردش چرخ روزگار، شانس مونتاژ و عرضه مدل‌های جذاب‌تری همچون بورا را به کرمان‌موتور نداد اما مسلم بود چنین خودروهایی نیز نمی‌توانستند از نظر قیمتی تهدیدی برای محصولات سایپا و ایران‌خودرو به حساب بیایند و حالا نیز شرایط کم‌و‌بیش مشابه به نظر می‌رسد، فولکس‌واگن باوجود تمام قدرت مهندسی و دانش طراحی عظیمش، برخلاف رنو یا خودروسازان چینی و هندی، مدل‌های ارزان‌قیمت چندانی در سبد محصولات خود ندارد و بعید است بتواند در بازار خودروهای کمتر از 60 میلیونی تحولی ایجاد کند.
 
برای مرسدس‌بنز نیز وضعیت مشابهی برقرار است. این خودروساز چندین سال قبل مدل‌های E CLASS را در شرکت ستاره ایران مونتاژ می‌کرد که البته از قیمت مناسب‌تری نسبت به نمونه‌های وارداتی برخوردار بودند اما واقعیت این است که به‌هرحال قیمت یک خودرو 200 تا 400 میلیون‌ تومانی از سطح درآمد عموم افراد بالاتر است و مونتاژ یا ‌مونتاژ‌نکردن چنین خودروهایی فرق چندانی به حال صنعت خودروی کشور نمی‌کند، همچنین شرکت ستاره ایران حد فاصل سال‌های 87 تا 91 نسل قبلی مرسدس‌بنز E CLASS را به شکل محدود در ایران‌خودرو دیزل مونتاژ می‌کرد. به‌ویژه اینکه مونتاژ CKD دستاورد چندانی برای صنعت قطعه‌سازی نیز ندارد و دانشی را هم برای ایشان به ارمغان نمی‌آورد.
 
در نهایت باید به سراغ ب‌ام‌و رفت که وضعیتی مجهول‌تر از دو رقیب دیگر دارد و ظاهراً مدیران این شرکت آلمانی تمایلی برای مشارکت با یک خودروساز دولتی ندارند؛ بنابراین ایران‌خودرو و سایپا از گردونه رقابت برای همکاری با بی‌ام‌و حذف می‌شوند اما کرمان‌موتور شاید تنها خودروسازی باشد که خطوط تولید و استقلال لازم برای قدم‌گذاشتن در این راه را دارد اما ثبت قراداد این شرکت با فولکس‌واگن محتمل‌تر به نظر می‌رسد تا بی‌ام‌و.
 
از سوی ‌دیگر، در نهایت امر نیز تفاوتی در نتیجه این پروژه حاصل نمی‌شود و بی‌ام‌و مانند مرسدس‌بنز محصولات ‌گران‌قیمتی را در سبد خود دارد و تحت هیچ شرایطی نمی‌توان عرضه خودرویی با قیمت کمتر از 100 میلیون تومان را با برند بی‌ام‌و تصور کرد.
 
در واقع مونتاژ خودروهای مرسدس‌بنز و بی‌ام‌و شاید فقط سه مزیت برای مصرف‌کننده ثروتمند ایرانی داشته باشد؛ نخست اینکه با توجه به تعرفه واردات قطعات منفصله CKD و مقایسه آن با تعرفه واردات خودروی کامل، قیمت تمام‌شده محصول ممکن است 20 تا 30 درصد نسبت به نمونه وارداتی کاهش یابد و محصولات بی‌ام‌و در بازار جهانی بین 25 الی 150 هزار دلار قیمت دارند و دوم اینکه مونتاژ یک خودرو در داخل کشور به معنای خدمات پس از فروش بیشتر، بازار دست دوم بهتر و قطعات یدکی بیشتر است که در بلندمدت به نفع خریدار تمام می‌شود و سومین دستاورد هم به دورزدن قوانین سفت و سخت وارداتی مربوط می‌شود که در شرایط فعلی واردات خودروهایی با حجم موتور بیش از 2.5 لیتر با ممنوعیت قانونی روبه‌روست اما در صورت مونتاژ خودرو در داخل کشور، می‌توان انتظار عرضه خودروهای لوکس و قدرتمند با موتورهای حجیم را نیز داشت که این مورد اخیر برای علاقه‌مندان به دنیای خودرو هیجان‌انگیز به نظر می‌رسد اما با توجه به مشخصات و قیمت چنین خودروهایی نمی‌توان به فراگیرشدن و عرضه گسترده آنها در کشورمان امید چندانی داشت.
 
در نهایت، مونتاژ چنین خودروهایی در داخل کشور می‌تواند معادلات سنتی بازار خودروهای وارداتی و‌ گران‌قیمت را تا حدی تغییر دهد و موجب ورود خودروهای مونتاژی آلمانی به بازار سنتی خودروهای کره‌ای و ژاپنی شود که ادامه چنین رویه‌ای در بلندمدت موجب افزایش تمایل خودروسازان کره‌ای و ژاپنی برای مونتاژ محصولاتشان در بازار ایران خواهد شد.