چرا قرارداد رنو همزمان با سفر روحانی به امضاء نرسید؟

به گزارش پدال نیوز، اصغر خسروی مردخه- رنویی‌ها بیش از یک دهه در ایران حضور دارند. زمانی‌که در دولت اصلاحات فراخوان جهانی ایران برای مشارکت در صنعت خودرو به تمام جهان فرستاده شد تنها رنویی‌ها بودند که بر اساس تصمیمات استراتژیک خود به دعوت ایرانی‌ها پاسخ مثبت دادند. درواقع فراخوان ایرانی‌ها منطبق بر استراتژی آینده رنویی‌ها برای حضور قدرتمند در بازارهای نوظهور و درحال‌توسعه بود.
 
 
رنویی‌ها وارد مشارکت با دو خودروساز بزرگ ایرانی شدند و این مشارکت تا به امروز فراز و نشیب‌های بسیاری داشته است. تغییر دولت و پایان یافتن عمر دولت اصلاحات موجب شد مخالفان پروژه در جایگاهی قرار بگیرند که بتوانند جلوی پیشرفت پروژه را مطابق آنچه نوشته شده بود را بگیرند و این مساله باعث شد روند اجرایی پروژه دستخوش تغییرات اساسی شود. به‌هرحال امروز بعد از گذشت12  سال از روز انعقاد قرارداد، رنویی‌ها تمام فراز و نشیب‌ها را پشت سر گذاشته و طبق مذاکرات ماه‌های گذشته وارد مرحله جدیدی از فعالیت خود در ایران می‌شوند، فازی که رنو وارد مالکیت و سهام‌داری در صنعت خودرو ایران می‌شود که با قرارداد منعقد شده پژو و ایران خودرو تفاوت ماهوی بسیار فراوان دارد.
قرارداد پژو و ایران‌خودرویی‌ها قرارداد شراکت در تولید است نه شراکت  در مالکیت و به همین دلیل مذاکرات سریع‌تر به نتیجه رسید و همزمان با سفر رییس‌جمهور بین طرفین امضاء شد. رنویی‌ها در یک سال گذشته و با صرف زمان و توجه بیشتر پس از امضاء برجام، مذاکرات جدی با نهادهای تصمیم گیر صنعت خودرو برای کسب مالکیت و سرمایه‌گذاری در مالکیت در صنعت خودرو ایران را آغاز کرده‌اند، اتفاقی که بسیار متفاوت از بحث بازگشت پژو به بازار ایران است.
پژویی‌ها وارد شراکت با ایران خودرو در پروژه تولید خودرو خواهند شد اما رنویی‌ها در یک فاز جدی‌تر در بازی بزرگ صنعت خودرو ایران وارد کارزار رقابت خواهند شد و این یعنی مباحث بسیار پیچیده‌تر و مذاکرات نیاز به لابی گسترده‌تر و تصمیم‌گیری در سطوح بالاتری خواهد داشت و درنهایت برای  اینکه از دولت تا وزارت صمت، سازمان گسترش و شریک تجاری  اصلی رنو یعنی سایپا به نظر واحد برسند نیاز به کار و جلسات و مذاکرات بسیار عمیق‌تری دارد.
چرا رنو وارد فاز مالکیت در صنعت خودرو ایران می‌شود؟
این سوال اساسی روایت آینده صنعت خودرو ایران است. این همان درد مشترک است که بزرگان قطعه‌سازی ایران را نیز طی سه سال گذشته برای تلاش در جهت مالکیت در صنعت خودرو ایران راغب کرده است. بزرگان قطعه‌سازی ما که در افکار عمومی با عنوان کنسرسیوم صنعت قطعه‌سازی شناخته می‌شوند در بالادست با بن‌بستی مواجه هست که چاره کار را در ناچاری مالکیت خودروسازی می‌بیند. این درد مشترک شامل حال رنویی‌ها هم شده یعنی رنویی‌ها هر چه تلاش کردند سرعت تیراژ تولید را بالا ببرند به بن‌بست رسیدند. مدیریت دولتی حاکم بر هر دو خودروساز ما و بحران مالی سال‌های اخیر رنو رو در مسیر شراکت در مالکیت در صنعت خودرو ایران قرار داده است. رنو می‌گوید ناچارم برای بالا بردن تیراژ وارد مالکیت شوم تا کل زنجیره از تامین قطعات تا تولید خودرو و فروش آن را در دست داشته باشم و درنتیجه به چرخه مالی صنعت خودرو ایران دست پیدا کند. واقعیت آن است در حال حاضر و طبق آنچه در خودروسازی پس از انقلاب اسلامی ایران روی داده است شرکای خارجی به‌طور مستقیم به زنجیره فروش خودروسازان داخلی وابسته بوده‌اند. بنابراین کنترل چرخش نقدینگی در دست خودروسازان ایرانی است. این آسیب اساسی، همواره موجب شده زنجیره تامین قطعات از سوی قطعه سازان داخلی و شرکای خارجی خودروسازان با مشکل مواجه شود. یکی از آسیب‌های اساسی این مسئله بالا بردن هزینه قطعات از هر دو تامین کننده داخلی و خارجی است زیرا آن‌ها ناچارند با بالا بردن قیمت، خود را در برابر فشارهای مالی خودروسازان حفظ کنند. از این‌رو، دسترسی به شبکه فروش و درواقع دسترسی به نقدینگی از سوی مشتریان تاثیرات شگرفی در قیمت‌گذاری محصول نهایی در مدل جدید رنو خواهد داشت.
معمای رنو و پارس خودرو
رنو می‌خواهد مالکیت بخرد و معلوم است کوچک‌ترین نکات برای آن‌ها بزرگ‌ترین مانع به شمار می‌رود. رنو بیش از یک دهه با تمام مشکلات ساختاری اقتصاد و صنعت ایران آشنا است. از نزدیک همه آنچه وجود دارد را در مشارکت با خودروسازان ایرانی لمس کرده و حالا آماده یک جهش بزرگ است. شراکت در سهام یک اپراتور به نام رنوپارس، رنو را برای شراکت در مالکیت آماده کرده است، اتفاقی که برای پژویی‌ها هم ناگزیر در یک دهه آینده اتفاق خواهد افتاد. به‌این‌ترتیب همین حالا پژویی‌ها در خوش‌بینانه‌ترین حالت یک دهه از رنویی در درک و حضور موثر در بازار ایران عقب هستند. حضور رنو در بازار واردات خودرو گام دیگری است که پژویی‌ها به‌جز تجربیاتی اندک در عمق این بازار پنجاه تا صد هزارتایی اما با حجم مالی بسیار بالا عقب‌مانده‌اند.
رنو بار دیگر با شراکت در مالکیت صنعت خودرو پرچم‌دار حضور صنعت خودرو جهان در ایران خواهد بود و پژو نه ده سال بلکه خیلی سریع‌تر باور خواهد کرد راهی که رنو با مشقات بسیار پیموده بی‌دلیل نبوده و راه دیگری برای حضور واقعی در صنعت خودرو ایران وجود ندارد و همه آنچه پژویی‌ها در باورشان ورود گام‌به‌گام می‌دانند درواقع فرصت سوزی بیش نیست و زمان به نفع آن‌ها سپری نمی‌شود. ضرب‌المثل معروف ما ایرانی‌ها که "شتر سواری دولادولا نمی‌شود" موید همین بحث نوشتار است. پژو در مسیر جدید خیلی زود به این نتیجه خواهد رسید همان‌طور که به‌صراحت مدیرعامل باذکاوت فعلی ایران خودرو گفته آنان "یکی" از شرکای بین‌المللی ایران خودرو هستند و بازی در دستان ایران‌خودرویی‌ها است.
رنو، پارس خودرو را می‌خواهد اما به شرط و به شروط، چون ذره‌ای از حاشیه‌های دست و پاگیری که قبلا تجربه کرده را نمی‌خواهد. اینکه هوشمندی بیاید و سهام ایدرو در شرکت ایدکو را تصاحب کند و سایپا را به‌عنوان سهامدار اول ایدکو در شراکت با رنو قرار دهد چالش‌هایی از این دست است، چالشی که موجب شد ایران‌خودرویی‌ها رغبت گذشته را برای ادامه کار با رنوپارس از دست بدهند و زمان زیادی صرف حاشیه‌ها و نخواستن‌ها و تمردهای ایران خودرو و رنو شود. نکته مهم در سناریوهای پیش روی رنو، مالکیت شفاف در شراکت با سایپا یا مستقل بر سهام شرکت موردنظر برای خریداری است. این همان نکته کلیدی است که پارس خودرو به دلیل سهامداری عام، گره بزرگی بر مذاکرات رنویی‌ها زده است در حالی که بن‌رو این مشکل بزرگ را ندارد.
رنویی‌ها بازی در صنعت خودرو ایران را بلد شده‌اند. هیچ شتابی ندارند و همه بازی‌ها را زیر نظر دارند تا گام بعدی را محکم‌تر و با دقت و هوشیاری بالاتری بردارند تا به آرزوی شکست پژو در بازار ایران دست یابند. واقعیت اینکه رنو در زنجیره ساخت داخل نیز گام‌های بسیار زیادی از رقیب سنتی خود پیش است و سرعت عمل آن‌ها نیز سریع‌تر خواهد بود. حال باید دید پیمان کارگر، مرد ایرانی‌الاصل رنویی‌ها همچنان مسوولیت مستقیم رنو در ایران را خواهد داشت تا نتیجه سال‌ها تلاش خود در وطن مادری خود را جشن بگیرد یا خیر؟