لرزش صنعت خودرو از رسوایی‌‌های 2015

در سپتامبر ٢٠١٥ میلادی سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا اعلام کرد که تعداد زیادی از خودروهای فولکس واگن در آمریکا توقیف شدند، زیرا دستگاه یا نرم‌افزاری درموتورهای دیزلی آنها نصب شده که به‌طور هوشمند فرآیند آزمایش خود را ردیابی می‌کنند و عملکرد خود را طوری تغییر می‌دهند تا در این آزمون نتایج بهتری نشان داده شود.پس از این رویداد بود که غول خودروسازی آلمانی به تقلب در آزمون‌های انتشار گازهای گلخانه‌ای در آمریکا اعتراف کرد.

این رویداد علاوه برآن که به کاهش ارزش سهام فولکس واگن و میزان فروش این شرکت لطمه زد، بازار جهانی خودرو را نیز دستخوش تحولات بسیاری کرد و سبب شد دولت‌ها میزان نظارت خود بر عملکرد خودروها را بازبینی کنند. فولکس واگن یکی از خودروسازان بزرگی بود که سعی داشت تعداد بیشتری اتومبیل به آمریکا صادرکند و در این زمینه درباره کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تبلیغ بسیاری انجام داده بود. دراین میان یافته‌های سازمان EPA (سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا) نشان داد بیش از ٤٨٢‌هزار دستگاه ازاین نوع خودرو فقط در آمریکا ازجمله Audi A٣ که توسط فولکس واگن ساخته شده و مدل‌های جتا، بیتل، گلف و پاسات این کارخانه دچار این معضل هستند. پس از این ماجرا فولکس واگن اعتراف کرد حدود ١١‌میلیون خودرو در سراسر جهان ازجمله ٨‌میلیون در اروپا مجهز به این نرم‌افزار یا دستگاه شده‌اند. این شرکت همچنین متهم شده بود که نرم‌افزار را طوری دستکاری کرده تا حین آزمایش موتورهای لیتری که در مدل‌های پورشه، آئودی و فولکس واگن قرار می‌گیرند، سوخت کمتری به ازای هر مایل مصرف کنند. به‌ هرحال فولکس واگن این ادعاها را که شامل ١٠‌هزار خودروی دیگر نیز می‌شد، رد کرده است. در ماه نوامبر این شرکت اعلام کرد برخی موارد سرپیچی از قوانین را در خودروهایش یافته که مربوط به اندازه‌گیری سطح دی‌اکسیدکربن است و احتمالا شامل ٨٠٠‌هزار خودرو در اروپا شود اما در ماه دسامبر اعلام شد که تحقیقات دیگر نشان داده فقط ٣٦‌هزار دستگاهی که این شرکت سالانه تولید می‌کند، دچار این مشکل هستند.

اوضاع فولکس واگن خراب است

جزییات کامل کارکرد این قطعه جنجالی چندان واضح نیست. هرچند سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا اعلام کرد که موتور خودروها مجهز به نرم‌افزار کامپیوتری است که می‌تواند به وسیله کنترل سرعت، عملکرد موتور، فشارهوا و حتی موقعیت دنده، زمان آزمایش خود را دریابد. هنگامی که خودروها تحت شرایط آزمایشگاهی فعالیت می‌کردند (معمولا درحالت توقف) این دستگاه سبب می‌شد خودرو وارد نوعی حالت ایمنی شود که درآن موتور با قدرت و عملکردی کمتر از حد معمول کار می‌کند. این دستگاه‌ها انتشار آلاینده‌های دی‌اکسید نیتروژنی را کنترل می‌کنند که حدود ٤٠برابر سطح مجاز در آمریکاست.

مدیر وقت این شرکت نیز اعلام کرد فولکس واگن اعتماد مشتریان و مردم را خدشه‌دار کرده است. او درنتیجه این رسوایی از سمت خود استعفا کرد و «ماتیاس مولر» مدیر سابق پورشه جانشین او شد. مولر هنگام انتصاب خود گفت: وظیفه اصلی من بازگرداندن اعتماد مردم به گروه فولکس واگن است. این درحالی است که «مایکل هورن» مدیر ارشد فولکس واگن آمریکا دراین‌باره می‌گوید: اوضاع‌مان کاملا خراب است. با توجه به آن‌که‌ سال آتی فولکس واگن باید برای میلیون‌ها خودرو فراخوان صادر کند، باید خسارتی ٦,٧‌میلیارد یورویی (٤٨میلیارد دلاری) بپردازد. این اتفاقات سبب شد در اکتبر ٢٠١٥ میلادی این شرکت برای نخستین‌بار در ١٥‌سال اخیر از کاهش ٢.٥‌میلیارد دلاری درآمد سه‌ماهه خود خبر دهد. البته بعید به نظر می‌رسد این پایان خسارت‌های مالی فولکس واگن باشد. سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا می‌تواند به ازای هر خودرویی که قوانین را نقض می‌کند، شرکت تولید‌کننده را ٣٧٥٠٠دلار جریمه کند که مجموع آن ١٨‌میلیارد دلار خواهد بود. این درحالی است که براساس اعلام شرکت فولکس واگن، هزینه‌های مربوط به اقدام قانونی احتمالی صاحبان خودرو و سهامداران را درحال حاضر نمی‌توان تخمین زد.

همچنین فولکس واگن در اروپا باید برای حدود ٨.٥‌میلیون خودرو فراخوان صادر کند که شامل ٢.٤‌میلیون خودرو در آلمان، ١.٢‌میلیون دستگاه در انگلیس و ٥٠٠هزار دستگاه در آمریکاست. بنابراین تعجبی ندارد که به محض انتشار این رسوایی، یک‌سوم از ارزش سهام این شرکت کاسته شد. اکنون این مشکل در تعدادی از کشورها درحال گسترش است. انگلیس، ایتالیا، فرانسه، کره‌جنوبی، کانادا و آلمان تحقیقاتی در این زمینه را آغاز کرده‌اند. در سراسر دنیا، سیاستمداران، قانونگذاران و گروه‌های طرفدار محیط‌زیست مشروعیت آزمایش‌های انتشار گازهای گلخانه‌ای توسط فولکس واگن را زیر سوال برده‌اند و سعی دارند با وضع قوانین و آزمایش‌های سختگیرانه‌تر از بروز چنین تقلباتی توسط شرکت‌های دیگر هم جلوگیری کنند.

مشکل قدمت سیستم آزمایش اتحادیه اروپا

اکنون با توجه به قوانین مختلف کشورها باید خودروسازان دیگری که دراین زمینه تقلب کرده‌اند را یافت. هیأت منابع هوای کالیفرنیا اکنون مشغول بررسی نتایج آزمون خودروسازان دیگر است. فورد، بی‌ام دبلیو و رنو- نیسان اعلام کرده‌اند از این دستگاه‌ها استفاده نمی‌کنند، اما برخی دیگر از شرکت‌ها دراین‌باره اظهارنظری نکرده‌اند یا به این جمله که خودروهایشان با قانون همخوان است، بسنده کرده‌اند. سازمان تجارت انگلیس درحوزه صنعت خودرو اعلام کرده است، اتحادیه اروپا سیستمی کاملا متفاوت با آمریکا دارد. تمام آزمایش‌های اروپایی براساس قوانین اتحادیه اروپا انجام شده است. این صنعت تأیید می‌کند که روش کنونی قدیمی است و به همین دلیل مشغول طرح‌ریزی توافقنامه‌ای با کمیسیون اروپاست تا آزمایش‌های جدید انتشار گازهای گلخانه‌ای فناوری‌های نوین آزمایش را دربرگیرد و بیشتر شبیه شرایط واقعی باشد. بسیاری از طرفداران محیط‌زیست معتقدند قوانین حافظ محیط‌زیست در اروپا بدتر از آمریکاست. خودروهای گازوییلی در اروپا با فناوری فعالیت می‌کنند که پایین‌تر از متوسط آمریکاست. «جوس دینگز» از گروه حفاظت محیط زیستی Transport & Environment دراین‌باره می‌گوید: آخرین گزارش ما نشان می‌دهد ٩٠‌درصد خودروهای گازوییلی مرزهای انتشار گازگلخانه‌ای را رعایت نمی‌کنند، بنابراین میلیون‌ها خودرو آلاینده هستند. تحلیلگران خودرو در موسسه تحقیقات برنستاین نیز معتقدند استانداردهای اروپا در این زمینه چندان قدرتمند نیست

تأثیر رسوایی فولکس واگن بر مصرف بنزین

طی دهه گذشته بیشتر خودروسازان با تولید اتومبیل‌های بنزینی ثروت سرشاری به دست آورده‌اند. البته در این راه از حمایت دولت‌ها نیز بهره بردند و تصور می‌شد برای حفظ محیط‌زیست ضرری ندارند اما آخرین شواهد علمی نشان می‌دهد این تصور درست نیست. رسوایی فولکس واگن در زمانی آشکار شد که مصرف بنزین هم درحال کاهش بود. «ریچارد گان» یکی از کارشناسان خودرو در موسسه مشاوره Vendigital می‌گوید: تحولات و روند اتفاقات در آینده به کاهش قابل توجه تقاضای بنزین در خودروهای بنزینی منجر خواهد شد. در آمریکا بازار خودروهای بنزینی حدود یک‌درصد فروش خودروهای نو را تشکیل می‌دهد و این روند در میان‌مدت یا بازه زمانی کوتاه رشد چندانی نخواهد داشت. به‌ هرحال در اروپا تأثیر این رویدادها بیشتر خواهد بود و سبب می‌شود تقریبا یک‌شبه بازار موتورهای بنزینی تغییر کند.

سابقه فراخوان‌های خودروسازان از دهه ١٩٧٠ میلادی

مدت‌ها قبل از آن‌که فولکس واگن به دلیل تقلب در آزمایش‌های انتشار گازهای گلخانه‌های درمیلیون‌ها خودروی ساخته شده خود در سراسر جهان محکوم شود، این خودروساز سابقه درخشانی در پیروی از قوانین و حتی افزایش قوانین داشت. در دهه‌های متمادی شرکت‌های خودروسازی روش‌هایی برای دستکاری نتایج آزمایش‌های انتشار گازهای گلخانه‌ای و مسافت پیموده توسط خودرو داشتند. در اروپا برخی خودروسازان درهای خودرو را با چسب می‌بستند تا ویژگی‌های آیرودینامیکی خودرو را بهبود بخشند. برخی دیگر از روان‌کننده‌های فوق‌العاده قدرتمند استفاده می‌کردند تا میزان اصطکاک در موتور خودرو را بکاهند. آنها خودروهای آزمایشی را سبک‌تر از حد معمول می‌ساختند و برای این کار صندلی‌های عقب را برمی‌داشتند. تقلب در آمریکا به محض آن شروع شد که دولت‌ها در اوایل ١٩٧٠ میلادی قوانینی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای وضع کردند. در سال ١٩٧٢ گواهینامه خودروی جدید شرکت فورد برای مدتی معلق شد، زیرا سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا متوجه شد این شرکت با انجام فعالیت‌های متعدد و پشت سرهم نگهداری خودرو، قوانین را زیرپا گذاشته است. این امر به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای منجر شده بود، اما شرایط رانندگی در دنیای واقعی را درنظر نگرفته بود. به همین دلیل فورد ٧‌میلیون دلار جریمه شد.‌

سال بعد از آن سازمان حفاظت محیط‌زیست، شرکت فولکس واگن را ١٢٠‌هزار دلار جریمه کرد، زیرا این شرکت دستگاه‌هایی در خودروها نصب کرده بود که هدف آن خاموش‌کردن یا بستن سیستم کنترل آلودگی خودرو بود. در‌ سال ١٩٧٤ میلادی نیز کرایسلر مجبور شد برای بیش از ٨٠٠هزار خودرو فراخوان دهد، چراکه دستگاه‌های مشابهی در رادیاتور خودروهای آن یافت شده بود. چنین دستگاه‌هایی« defeat devices» نامیده می‌شود و مدت‌هاست که EPA آن را ممنوع کرده است، اما استفاده از آنها برای بهبود عملکرد خودرو ادامه دارد و امروزه این دستگاه‌ها پیچیده‌تر هم شده است. براساس تحقیقات بیش از ١١‌میلیون خودروی بنزینی در سراسر جهان با مشکل انتشار بیش از اندازه گازهای گلخانه‌ای روبه‌رو هستند. صنعت خودروسازی درحوزه‌های دیگر علاوه بر انتشار گازهای گلخانه‌ای با قوانین سختگیرانه دیگری نیز دست‌وپنجه نرم می‌کند. «هنری فورد دوم» کیسه هوا را قسمتی بی‌مصرف می‌خواند و ازسوی دیگر مدیران ارشد صنعت خودرو به شدت از قوانین مربوط به مصرف سوخت کمتر به ازای هر مایل انتقاد می‌کنند.

«رابرت آ لوتز» نایب مدیر ارشد سابق جنرال موتور و رئیس کرایسلر می‌گوید: این قوانین مانند آن است که با تولید لباس‌هایی با سایز کوچک بخواهیم چاقی مفرط را درمان کنیم.

منبع: شهروند