وی با تأکید بر اینکه در این مدل حمل و نقلی باید از تجربه کشورهای موفق در زمینه حمل و نقل ترکیبی و حافظ محیط زیست، الگوبرداری کنیم، گفت: مسلماً اگر به فکر آیندگان هستیم باید سیستم حمل و نقل ریلی و ترکیبی رشد کند.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت تأسیسات زیربنایی راهآهن با اشاره به اینکه تهران به عنوان یکی از کلانشهرهای دنیا دارای ابعاد 25 کیلومتر در 45 کیلومتر است، اظهار داشت: اگر چنین شهری با این ابعاد با چند شهر بزرگ دنیا که وضعیتهای شبیه حمل و نقلی ما را داشتند، مقایسه شود، مشخص خواهد شد که باید چه راهکاری در پیش بگیریم.
علیقارداشی افزود: در هسته مرکزی شهر لندن که دارای ابعاد 18 در 30 کیلومتر است، تقریباً 10 ایستگاه راهآهن وجود دارد که در هر یک از این ایستگاهها سالانه جمعیت انبوهی توسط قطارها وارد و خارج میشوند؛ برخی از ایستگاههای این شهر سالانه تا 34 میلیون مسافر را پوشش میدهد، در ایستگاه ویکتوریا در این شهر سالانه 66 میلیون مسافر و در ایستگاه واترلو تا 90 میلیون مسافر جابهجا میشوند.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت تأسیسات زیربنایی راهآهن گفت: در شهر بزرگی نظیر پاریس تعداد 7 ایستگاه راهآهن در داخل شهر وجود دارد که طول برخی از آنها تا 6 کیلومتر هم میرسد، در صورتی که ایستگاه راهآهن تهران از این ایستگاهها بسیار کوچکتر است.
وی بیان کرد: کشورهای موفق در زمینه توسعه ریلی، با برقی کردن خطوط، تراکبندی مسیر و برنامهریزی دقیق، ایستگاههای راهآهنی در شهرهای خود احداث کردهاند که روزانه تا 2 هزار قطار به آنها وارد و خارج میشود؛ مثلاً در ایستگاه راهآهن مرکزی توکیو روزانه 3 هزار قطار ورود و خروج دارد.
علیقارداشی اظهار داشت: اگر واقعاً قصد داریم به سمت الگویی درست و موفق در توسعه ریلی، قطارهای حومهای و حمل و نقل ترکیبی کشور قدم برداریم باید از چنین شهرهایی الگوبرداری کنیم.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت تأسیسات زیربنایی راهآهن اظهار داشت: اما متأسفانه در کشور ما به جای توسعه حمل و نقل عمومی، به توسعه آزادراهها، استفاده از حمل و نقل شخصی و توسعه حملونقل جادهای بیشتر بها داده میشود و روز به روز سهم حمل و نقل عمومی در کشور و خصوصاً در شهرهای بزرگ کاهش مییابد و سهم حمل و نق شخصی بیشتر میشود.
وی از صحبتهای غیرتخصصی برخی مسئولان شهری درباره لزوم خروج ایستگاه راهآهن تهران از داخل شهر به خارج شهر انتقاد کرد و گفت: سیستم حمل و نقل ریلی یکهفتم خودروهای شخصی و ناوگان جادهای سوخت مصرف میکند بنابراین آلایندههای زیستمحیطی بسیار کمتری نسبت به خودرو تولید میکند ضمن آنکه باید بررسی کرد که اگر بخواهیم ایستگاه راهآهن را از داخل شهر به خارج شهر (بر خلاف روشهای پذیرفته شده بینالمللی) ببریم، آیا جذابیتی برای مسافر خواهد داشت؟
علیقارداشی ادامه داد: از نگاهی دیگر میتوان اینگونه بیان کرد که هر قطاری که وارد ایستگاه میشود 600 تا 700 نفر را همزمان وارد شهر میکند، حال اگر این تعداد مسافر بخواهند توسط خودروهای شخصی و یا حتی اتوبوسهای عمومی وارد شهر شوند، به تعداد بالایی خودرو و اتوبوس برای جابهجایی این مسافران نیاز است و این یعنی ترافیک سنگینتر و تولید آلایندههای زیستمحیطی بیشتر؛ در واقع در کنار ایجاد آلاینده زیست محیطی، تعداد زیادی از مسافران جذب خودروهای شخصی میشوند و ما با این کار کمکی جدی به توسعه حمل و نقل شخصی کردهایم.
وی افزود: روزانه بیش از 200 هزار خودروی شخصی بین کرج و تهران تردد دارد که این آمار در مورد کل شهرهای اقماری تهران، بالغ بر 600 هزار خودرو است؛ حال اگر بتوانیم حتی یک دوم این آمار را کاهش داده و مردم از طریق شبکه حملونقل ریلی از شهرهای اقماری به داخل شهر اصلی منتقل کنیم، آن زمان قطار و ایستگاه راهآهن تهران کمک بسزایی برای کاهش آلایندههای زیست محیطی دارد.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت تأسیسات زیربنایی راهآهن اظهار داشت: متوسط طول مسیر رفت و برگشت از شهرهای اقماری تهران به تهران و بلعکس، برای هر نفر روزانه حدود 100 کیلومتر است و این در حالی است که این افراد اغلب از خودروهایی با مصرف سوخت بالا استفاده میکنند و کمتر در بین این خودروها، ماشینهایی با کلاس سوخت پایینتر دیده میشود و این یعنی تولید روزانه حجم بالایی از آلایندههای زیستمحیطی و مصرف سوخت بالا.
علیقارداشی گفت: همچنین طبق آماری دیگر، به ازای هر نفر جابهجایی در سیستمهای جادهای نسبت به سیستمهای ریلی، حدود 7 برابر سوخت بیشتر مصرف میشود بنابراین با توسعه راهآهن و قطارهای حومهای و اتصال آنها به داخل شهرها و مترو، مسافران در دروازه شهر رها نخواهند شد و از طریق سیستمهای مختلف ریلی تا مقصد میرسند و نیازی به خودروهای شخصی نخواهد بود.
مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت تأسیسات زیربنایی راهآهن افزود: قطعاً با این توضیحات به نظر نمیرسد تأکید بر لزوم انتقال ایستگاههای راهآهن از داخل شهرها به بیرون، منطقی و مطالعه شده باشد.