سهم لوازم یدکی خودرو از کشفیات قاچاق ۱۲ درصد است

طرح شناسه گذاری کالا و مقابله با قاچاق چه ویژگی خاصی دارد؟

پرهام فر: تمام طرح‌هایی که از آن‌ها صحبت می‌شوند عمدتاً طرح‌های سطح عرضه هستند، برخورد با قاچاق به طور گسترده صورت می‌گیرد. آمار برخورد و کشفیات لوازم یدکی قاچاق یا لوازم یدکی خودرو افزایش یافته است و اینگونه نیست که با لوازم یدکی قاچاق از فردا برخورد شود.

۱۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال در ۹ ماهه ۱۴۰۰ کشفیات جدید صورت گرفته است که به سطح عرضه ارتباطی نداشته است، اما به طور متداول در مورد قاچاق کالا این کشفیات را داریم.

سهم لوازم یدکی خودرو از کل کشفیات چهار درصد بود، اما الان به ۱۲ درصد افزایش یافته است. لوازم یدکی از اهمیت خاصی برخوردار است به طوری که دستور اکید رئیس‌جمهور است که کالای با کیفیت عرضه شود.

میزان مصرف باتری خودرو بالاست،۱۳ قلم کالا در ماه‌های آینده مشمول طرح قرار می‌گیرند که تمام ۱۳ قلم کالا مستقیم به ایمنی خودرو بر می‌گردد.

گلوگاه اصلی کجاست که همچنان موضوع قاچاق را داریم؟

پرهام فر: طرح‌های گوناگونی را در مقاطع زمانی مختلف اجرا می کنیم دلیل اصلی این که چرا قاچاق بیماری مستمر است به این موضوع برمی‌گردد که تمامی کالاهای که از آنها نام می بریم وقتی به صورت قاچاق می آید بخشی از نیاز بازار را پاسخ می دهد.

۲۵ درصد کالاها در بازار ثبت نمی‌شود و قاچاق است و یا تولید غیر رسمی است، در سطح عرضه نظارت در این بخش ضعیف بوده است، در بخش لوازم یدکی طرح جامعی که وجود داشته باشد و کالای غیر قانونی را شناسایی کند، نداشتیم. برای لوازم یدکی اولین بار است که به صورت جدی در سطح عرضه ورود شده است.

آیا در سطح عرضه برخورد شروع شده است؟

پرهام فر: مراکز عمده توزیع مورد بازرسی و نظارت قرار بگیرند ،بخشی از این کار از طریق تولید کنندگان عمده لوازم یدکی است. خودروسازهای بزرگ تامین کننده لوازم یدکی هستند باید هماهنگی‌های لازم صورت بگیرد. از ناحیه تولیدکنندگان خودرو و تولید کنندگان عمده لوازم یدکی خودرو هماهنگی صورت گرفته و اطلاع‌رسانی های لازم انجام شده است.

آیا طرحی که از فردا در راستای مبارزه با قاچاق لوازم یدکی خودرو صورت می‌گیرد تکمیل کننده طرح های قبلی است؟

پرهام فر: وزارت صنعت، معدن و تجارت با اولویت قرار دادن کالاهای مهم و عمده قاچاق که یکی از آنها لوازم یدکی خودرو است کار خود را شروع کرده است. نگرش جدیدی در حوزه ساماندهی بازار و قانونمند کردن بازار را وزارت صنعت دنبال می‌کند.

دستورالعمل هشت ماده ای خطاب به وزیر صنعت ابلاغ شده است که یکی از بندهای آن ناظر به اطمینان بخشی از کالای قانونی بود یعنی کالایی که تقلبی و قاچاق نیست باید در اختیار خودروساز و مصرف‌کننده بازار قرار بگیرد لوازم یدکی خودرو از نظر ارزشی بازار بزرگی را به خود اختصاص داده است.

آماری که در برآورد حجم قاچاق می گوییم برآوردی تخمین زده می شود که در مقابل آن تولید رسمی و واردات رسمی در سامانه‌ها ثبت می‌شود.

حجم قاچاق کالا در لوازم یدکی چقدر است؟

پرهام فر: برآورد ما از بازار لوازم یدکی خودرو ۹.۳ میلیارد دلار است، در خصوص تولید لوازم یدکی ۵.۵ میلیارد دلار است. بین یک تا یک و سه دهم میلیارد دلار واردات داریم و مابقی هم بسته به سال آن به بازار غیررسمی برمی‌گردد .بازار لوازم یدکی همواره بازاری است که بخش غیر قانونی آن همیشه تقلب داشته است.

وقتی تولید رسمی را ثبت می‌کنیم تولیدات تقلبی در میزان شکاف عرضه و تقاضا قرار می‌گیرد در حالی که الان برآوردی که از خود تولید کنندگان و از صنف اتحادیه صنفی دریافت می کنیم این است که بازار غیر رسمی لوازم یدکی خودرو بیش از ۶۰ درصد در اختیار تولیدات تقلبی و غیر استاندارد است.

در ادامه برنامه علیرضا شاه میرزایی معاون تجارت و خدمات وزارت صمت به چند سوال پاسخ داد:

ضرورت اجرای طرح شناسایی گذاری کالا برای مقابله با قاچاق چیست؟

شاه میرزایی: ۲۷۰ تولیدکننده و ۴۰ هزار خرده فروش در سامانه ثبت نام کردند، هر یک قلم کالا باید با یک برند خاص شناسنامه داشته باشد و لذا ۶۰ هزار کد شناسه صادر شده است.

شناسنامه باید به صورت دقیق برای کالا تعریف شود، مردم در بسیاری از مواقع لوازم یدکی که استفاده می‌کنند اصل نیست و کیفیت لازم را ندارد. کد رهگیری مرحله بعدی است که به تعداد کالا صادر می شود، برای کمک فنر ۱۱۰۰۰۰۰ کد رهگیری صادر شده است که کد رهگیری یکتا است.

چه تعداد کد رهگیری صادر شده است؟

شاه میرزایی: هزار و صد شناسه در خصوص کمک فنر صادر شده و بیش از ۳هزار و ۸۰۰ شناسه در خصوص باتری صادر شده است.

کد رهگیری ما را در مبارزه با قاچاق کالا می‌تواند کمک کند، کد رهگیری برای مصرف‌کننده مفید است و مصرف کنندگان وقتی مراجعه می‌کنند و وقتی باتری خریداری می‌کنند این شناسه درج شده است.