در شرایطی درآمد حاصل از صادرات خودرو و قطعه یکی از روش های واردات خودرو عنوان شده که نگاهی به آمارهای گمرک از صادرات قطعات حکایت دارد اما قطعه سازان بر این موضوع اذعان دارند که در حال حاضر توان صادرات وجود ندارد چرا که قطعات تولیدی جایی در بازارهای جهانی ندارد.
به گزارش پدال نیوز به نقل از خودروکار، صادرات 58 میلیون دلاری خودرو و لوازم یدکی در هفت ماه نخست امسال شائبه تحقق واردات خودرو با تکیه بر درآمد حاصل از صادرات خودرو و قطعه را افزایش داده و این در حالیست که قطعه سازانی که سال ها است در این حوزه فعالیت دارند معتقدند شرایط کنونی برای صادرات فراهم نیست از سوی دیگر قطعات در حال تولید چندان با بازارهای جهانی سازگار نیست مگر در برخی از خودروهای محدود که آن هم ناشی از همکاری های محدود خارجی است که زمینه آن در سال های اخیر فراهم شده بود.
امید رضایی، عضو انجمن تخصصی صنایع همگن، نیرومحرکه و قطعه سازی در خصوص وضعیت صادرات در صنعت قطعه می گوید: آن چه واقعیت امروز صنعت قطعه است دسترسی تعداد محدودی از قطعه سازان ایرانی به استانداردهای اروپایی است که دستیابی به این هدف کار چندان دشواری نیست و با تغییر تجهیزات و طی کردن فرایندهای حرفه ای قابل دسترس است که توانایی این امر در صنعت قطعه وجود دارد و حتی قطعه سازانی که استانداردهای اروپایی ندارند، کار دشواری برای رسیدن به آن ندارند زیرا با ورود خودروسازان خارجی به ایران تعداد زیادی از قطعه سازان ایرانی موفق به همسان سازی با استانداردهای اروپایی و تولید قطعه شدند که این روند نشان داد دستیابی به استانداردهای بین المللی دست نیافتنی نیست.
وی موضوع دوم در صادرات قطعه را بازار عنوان می کند و می افزاید: باید دید محصولات ایرانی ساخته شده، خریداری در خارج از کشور دارد یا خیر که در این شرایط دو موضوع مطرح است. نخست آن که محصول روتین بوده و بر اساس استانداردهای بین المللی تولید می شود که در میان خودروهای تولید داخل تنها پژو 207 بازار حداقلی در دنیا دارد در این راستا قطعات خودروهای ال 90 و پژو 2008 نیز بازارهای حداقلی دارند زیرا این خودروها چندان خودروهای به روزی در بازار نبودند که تیراژ بالایی داشته باشند بنابراین بخشی از قطعه سازانی که نسبت به صادرات محصولات خود در این حوزه اقدام کرده اند، نسبت به یافتن بازارهای صادراتی محدود اقدام کرده اند.
رضایی بخش دشوار موضوع را استقبال خریداران خارجی از محصولات ایرانی می داند و اظهار می کند: هر قطعه نیاز به نقشه ، مستندات و استانداردهایی دارد که باید از سوی خودروساز داده شود تا قطعه ساز شروع به ساخت کند و از آن جا که محصولات فعلی بازاری در خارج از کشور ندارد قطعه ساز اقدام به صادرات این قطعات نمی کند و تنها قطعات صادراتی لوگان یا همان ال 90، پژو 2008 و پژو 207 است که مصرف محدودی دارد و کمتر کشوری در دنیا از این قطعات استفاده می کند و حتی در صورت مصرف نیز تیراژ بالایی ندارند بنابراین بازار محدودی وجود دارد که تعدادی از قطعه سازان موفق به صادرات شده اند.
این فعال صنعت قطعه ادامه می دهد: قطعات تولیدی در داخل کشورهم اکنون به عنوان قطعات یدکی از سوی خودروساز صادر می شود اما توان تبدیل شدن این توان بالقوه به بالفعل وجود دارد و قطعه سازانی هستند که بسیار سریع می توانند استانداردهای جهانی را اخذ کنند و بستر لازم نیز برای باقی قطعه سازان آماده شود.
وی با تاکید بر این که در صورت وجود نگاه صادراتی به قطعه سازی امروز شاهد اوضاع بهتری بودیم، می گوید: برخی از قطعه سازان به دلیل مشکل نقدینگی توان نگاه کردن به بازار بین المللی را نداشتند در صورتی که با داشتن این نگاه و درآمد ارزی، امکان استفاده آن در این شرایط وجود داشت.
رضایی در پاسخ به این پرسش که کدام صنایع و قطعات در حال حاضر توان بالفعل برای صادرات دارند، اظهار می کند: از آن جا که مواد اولیه ایرانی رقابتی است توان خوبی برای صادرات وجود دارد که نمونه آن قطعه ای همانند دسته سیم است اما از آن جا که این قطعه از سوی خودروسازان در دنیا داخلی می شود بازار صادراتی خوبی ندارد چرا که این قطعه کالای حجمی وزنی به شمار می رود و حمل آن به دلیل لجستیک گران، توجیهی نخواهد داشت.
عضو انجمن تخصصی صنایع همگن، نیرومحرکه و قطعه سازی با بیان این که ایران توان بالایی در مباحث مربوط به ریخته گری و دایکت دارد، اظهار می کند: حتی در بخش پلیمری و قطعات تزریقی نیز حرف برای گفتن وجود دارد و قطعه سازان در این حوزه ها به خوبی در حال فعالیت هستند اما در مقابل در قطعات های تک توان صادرات وجود ندارد و در عین حال در قطعاتی که حد وسط دارند و بیشتر آن ها مواد محور است نیز توان متوسطی دارد چرا که 80 درصد قیمت این قطعات، مواد بوده و تنها 20 درصد کار بر روی آن انجام می شود.
وی ادامه می دهد: بر این اساس قطعه سازان ایرانی در این حوزه جای کار خوبی دارند و توسعه فعالیت ها در این بخش می تواند در نهایت منجر به تولید و صادرات قطعات های تک شود.
رضایی نفود به بازارهای جهانی و یافتن جایگاه در وهله نخست را از درجه اهمیت بالایی عنوان و تصریح می کند: در این شرایط حضور دولت الزامی است زیرا رایزنان اقتصادی نقش اساسی ایفا می کنند این در حالیست که سفارتحانه ها هم اکنون دارای کمترین رایزنان اقتصادی و بیشترین رایزنان فرهنگی هستند که نشان می دهد وزارت امور خارجه در یافتن بازارهای جدید صادراتی منفعلانه عمل کرده در حالی که در صورت فعال بودن رایزنان اقتصادی قابلیت یافتن بازارهای مستعدی وجود داشت که امروز به دلیل این عملکرد منفعلانه متضرر شده ایم.