آیا قرارداد جدید ایران خودرو با پژو بهتر از قبل است؟

اگر بخواهیم منصفانه نگاه کنیم پژو بارهای زیر قول و قرار های خود زده است .مدیران ایران خودرو با اطمینان از قول صادرات 30 درصدی محصولات تولیدی پژو در ایران خبر داده در حالی که در گذشته هم خصوصا در مورد پژو 206 صندوقدار پژو چنین قول هایی را به طرف ایرانی داده بود .

البته مدیران ایران خودرو از نکات مثبت دیگری در قرار داد جدید با پژو هم نام می برند به عنوان نمونه می گویند قرار داد پژو بهتر از رنو است و دلیلش ارتباط ایران خودرو با قطعه سازان ایرانی در تولید محصولات پژو است در حالی که رنو در پروژه تندر 90 مسئول تامین قطعه است .

همین نظارت ضعیف پژو در گذشته بر روی تامین قطعه ، از سوی منتقدان ، عامل اصلی کیفیت پایین محصولات پژو در ایران و فاصله آن با کیفیت پژوهای تولیدی در کارخانجات دیگر پژو در جهان عنوان می شود . در حالی که تولیدات رنو در ایران به دلیل تامین قطعه توسط رنو و ارتباط این شرکت با قطعه سازان ایرانی کیفیتی مشابه دیگر سایت های رنو دارد و به همین دلیل مشتریان ایرانی بر خلاف ظاهر نه چندان خوشایند تندر 90 از این خودرو به دلیل کیفیتش راضی هستند .

نگاه به گذشته رابطه پژو چند نکته مهم را روشن می کند گفته می شود پژو درباره صادارت پژو 405 و پژو 206 تا کنون زیر وعده هایش زده است از طرفی در مواردی مانند صادارت به بازار روسیه جلوی ایران خودرو را هم گرفته است .

ایران خودرو در اواسط دهه 80 شمسی شروع به صادرات پژو 206 به برخی بازار ها از جمله روسیه کرد قیمت ارزان تر سبب شد بازار به سمت محصولات ایران خودرو روی بیاورد که این عامل سبب عصبانی شدن مدیران پژو شد و در نهایت پژو جلوی صادرات ایران خودرو را گرفت . در مورد داخلی سازی هم این شرکت زیر وعده هایش زده و در برخی موارد نقشه های ناقص به طرف ایرانی برای داخلی سازی داده است . در آخرین مورد ،طبق قرارداد قبلی ایران‌ خودرو و پژو قرار بود میزان داخلی سازی پژو 206 طی سه سال به بیش از 85 درصد برسد، اما این موضوع عملی نشد و در نهایت پس از گذشت هشت سال، میزان داخلی‌سازی پژو 206 به 65 درصد رسید.

در مورد کیفیت هم مقایسه ای بین فرآیندی که رنو انجام داده و پژو در ایران اجرا کرده نشان می دهد پژو درباره کیفیت چندان سخت گیر نبوده است . در بحران آتش سوزی پژو 405 هم رد پای عدم وظیفه شناس بودن مسئولان پژو و کارخانه تولید کننده فرانسوی مشخص شده بود . پس از آتش سوزی های سریالی پژو 405 ها ، گزارش شده بود که اشکال اصلی از ریل سوخت بوده است .

این قطعه مستقیما از شرکت ولئو فرانسه تامین می‌شد، ولی به دلیل آن که مدت زیادی از تولید پژو 405 در کشور فرانسه (1988) می‌گذشت، قالب آن فرسوده شده بودند و قطعه به صورت درست تولید نمی‌شد. این قطعه در محل اتصال با شلنگ سوخت به دلیل از بین رفتن حالت آب‌بندی سبب نشت بنزین و ریختن بر روی موتورو آتش سوزی خودرو می شد .

نکته بسیار مهم درباره رابطه با پژو آن است که این شرکت با لغو قرار داد یکطرفه خود با ایران نشان داده است که شریک چندان مطمئنی نیست . حال آنکه هم وطن فرانسوی اش حتی در شرایط تحریم هم ایران را ترک نکرد . که علت این امر سرمایه گذاری مستقیم رنو در ایران بر خلاف پژو عنوان می شود .

با وجود این موارد نکته مثبت در قرار داد جدید ، تاسیس شرکت مشترک بین ایران خودرو و پژو است .در گذشته بسیاری مطرح می کردند اگر پژو در ایران سرمایه گذاری مشترک می کرد مسئولیتش در قبال کیفیت بیشتر می بود و به راحتی هم نمی توانست زیر وعده هایش با طرف ایرانی بزند و ایران را ترک کند .

هاشم یکه زارع مدیر عامل ایران خودرو به تجارت فردا گفته است شرکتی ایجاد می‌کنیم که 50 درصد سهامدار آن ما هستیم و 50 درصد دیگرش پژو سیتروئن است. دو سال مدیرعامل از طرف آنها، رئیس هیات‌مدیره از طرف ما و دو سال بعد بالعکس. در قرارداد جدیدی که با پژو بسته‌ایم این شرکت قبول کرده تا به صورت 50-50 با ما شریک شود و در ایران حدود 250 میلیون یورو سرمایه‌گذاری کند و محصول جدید به تولید برساند. بر اساس این قرارداد، 30 درصد محصولی که به تولید می‌رسد، از طریق شبکه پژو به خارج صادر خواهد شد.

وی محصولات جدید را پنج خودرو پژو 301، 208، 2008، 508 و 5008 عنوان کرده است .گذشته از سخنان مدیر عامل ایران خودرو آخرین اطلاعات حاکی از آن است که شرکت پژو سیتروئن در طرحش برای ایران هدف گذاری کرده است که در طرحی مشترک بین ایران خودرو و سایپا محصولاتش را تولید کند .

در حالی مدیران ایران خودرو بزرگترین ضعف همکاری با رنو را در گذشته تولید محصول مشابه در ایران خودرو و سایپا می داند که گویا در قرار داد جدید با پژو هم این موضوع به شکلی دیگری تکرار خواهد شد .چرا که گروه واحدی به نام پژو سیتروئن زیر دو برند پژو با ایران خودرو و سیتروئن با سایپا یک پلت فرم مشترک را به هر دو کارخانه ایرانی خواهند داد .

در این بار آلن لگوگک سخنگوی گروه پژو سیتروئن در گفت و گو با اقتصاد نیوز گفته است پروژه جدید به شریک ایرانی ما این امکان را می دهد تا از یک پلت فرم پیشرفته با موتوری و مشخصات فنی بسیار به روز استفاده کند که این عامل سبب کاهش آلودگی هوا و امن تر شدن خودرو ها در ایران خواهد شد .

بر اساس آخرین اطلاعات ایران خودرو تولید کننده اصلی ترین قطعات پلت فرم pf1 در ایران خواهد بود و این قطعات از طریق ایران خودرو به سایپا برای تولید خودرو سیتروئن الیزه تحویل داده خواهد شد. با این استراتژی دو شرکت ایران خودرو و سایپا می تواند بر روی یک پلت فرم تیراژ تولید خودرو را تا بالای 200 هزار دستگاه افزایش دهند. که این روش ساخت قطعات این خودرو ها را در ایران اقتصادی می کند. گذشته از تولید محصولات پژو و سیتروئن در شرکت ایران خودرو و سایپا، این دو شرکت اجازه طراحی خودرو های خود بر روی این پلت فرم را هم دارند .

در چند سال اخیر گروه پژو سیتروئن شکل گرفته است این گروه سعی می کند در استراتژی خود بر روی پلت فرم های مشترک خودرو های متفاوت با نشان های پژو و سیتروئن را تولید کند .

پژو سیتروئن حالا این استراتژی خود را در ایران تکرار خواهد کرد و محصولات خود با پلت فرم مشترک را با آرم پژو در ایران خودرو و با آرم سیتروئن در سایپا تولید می کند .

خودرو سیتروئن سیتروئن C-الیزه جدید با موتور 1.6 لیتری با قدرت 114 اسب بخار و جعبه دنده 5 سرعته دستی و یا CVT عرضه می شود.از نقاط اشتراک پژو 301 و سیتروئن الیزه آن است که هر دو خودرو در چین تولید می شوند .

سه محصولی که پژو سعی دارد ابتدا به صورت وارداتی در بازار ایران وارد کند خودروهای پژو 208، پژو 301 و پژو 2008 هستند. هر سه خودرو با اینکه کلاس متفاوتی دارند اما روی یک پلت فرم توسعه یافته‌اند و احتمالا اگر این محصولات در ایران تولید شوند از موتور 110 اسب بخاری کنونی (tu5 ) که در پژو 206 تیپ 5 استفاده می‌شود بهره خواهند برد.

پژو 301 و پلت فرم آن احتمالا جایگزین پژو 405 و پلت فرم آن در ایران خودرو خواهد شد. الیزه همین وظیفه را برای پر کردن جای خالی زانتیا در سایپا بر عهده دارد .
پژو 301 محصول ارزان قیمت شرکت پژو در کلاس سی محسوب می شود که در ایران با موتور 1600 سی سی بنزنی با 110 اسب بخار عرضه خواهد شد . برخی منابع خبری قیمت احتمالی این خودرو را بالای 60 میلیون تومان اعلام کرده اند این در حالی است که قیمت این خودرو در بازار جهانی حدود 10 هزار یورو است .

پژو 2008 که دیگر محصول پژو در ایران خواهد بود یک کراس اوور محسوب می شود . کراس اوور ها خودروهای ما بین شاسی بلند و خودروهای سواری هستند که معمولا بر روی پلت فرم خودروهای سواری توسعه پیدا کرده اند .

مهمترین خصویت 2008 اشتراکات در پلت فرم با پژو 301 است .پژو با استفاده از پلت فرم 301 خودرو 2008 را توسعه داده است. این موضوع کمک می کند تا ایران خودرو راحت تر این خودرو را داخلی سازی کند چرا که اگر در ابتدا پژو 301 در ایران داخلی سازی شود به دلیل اشتراکات فراوان می توان 2008 را راحت تر در ایران داخلی سازی کرد . از رقیبان احتمالی این خودرو در آینده می توان به رنو کبچر و سوزوکی گرند ویتارا (محصولات ایران خودرو ) رنو داستر و کلئوس (محصولات پارس خودرو )و کیا اسپورتیج و هیوندای توسان اشاره کرد.

موتور این خودرو هم مانند پژو 301 حدود 110 اسب بخار قدرت دارد و از نوع 1600 سی سی است .این موتور توسعه یافته موتور تیپ 5 پژو 206 است البته احتمال دارد برای افزایش داخلی سازی از موتور پژو 206 تیپ 5 در پژ 2008 و 301 تولیدی در ایران استفاده شود . قیمت احتمالی پژو 2008 بالای 90 میلیون تومان تخمین زده می شود.

قیمت الیزه هم بین 60 تا 80 میلیون تومان خواهد بود . در برابر این محصولات جدید، رنو دیگر خودرو ساز فرانسوی هم قصد دارد رنو سیمبل را در ایران تولید کند البته بزرگترین حسن محصولات رنو به پژو و سیتروئن قیمت پایین تر آن ها خواهد بود.

البته از 5 محصول نام برده شده توسط مدیر عامل ایران خودرو دو محصول یعنی پژو 5008 و پژو 508 داری پلت فرم متفاوتی با سه محصول دیگر هستند . در گذشته هیچ گاه اتاق شماره 5 پژو در ایران تولید نشده است . این اتاق را می توان اتاق لوکس متوسط پژو دانست . اما نکته ای که درباره این اتاق مبهم بنظر می رسد این است که احتمالا به دلیل قیمت بالاتر از 100 میلیون تومانی و تیراژ پایین امکان ساخت داخل این محصول درایران فراهم نخواهد بود و ایران خودرو برای تولید این محصول دوباره دست به مونتاژ کاری کامل قطعات وارداتی پژو خواهد زد .