حمل و نقل تهران در انتظار اجرای برنامه های هدفمند

نکته جالب اینجاست که مدیران شهر تهران شعار استفاده از حمل و نقل عمومی برای کاهش آلودگی و کاهش ترافیک می‌دهند، اما همین اتوبوس‌های فرسوده و قدیمی بیشتر موجب افزایش آلاینده‌ها در هوا می‌شوند و وضعیت هوای پایتخت را بدتر می‌کنند.

مدیران شهری بار‌ها علت عدم افزایش اتوبوس‌های بی‌آرتی در سطح شهر را نداشتن منابع مالی مورد نیاز و عدم کمک دولت برای انجام این کار عنوان کردند، اما نکته مهم این است که توسعه حمل و نقل عمومی یک وظیفه حاکمیتی است که بخشی از حاکمیت شهرداری و بخش دیگر دولت است همچنین به گفته برخی کارشناسان حوزه شهری، شهرداری تهران در یکی از دوره ها، طی چند سال هزار و ۱۰۰ دستگاه اتوبوس دوکابین خریداری کرد و خطوط بی‌آرتی در دوران آن راه اندازی شد، بدون اینکه دولت ریالی بابت آن پرداخت کند.

در این راستا محمود ترفع مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران معتقد است که «متوسط عمر ناوگان بخش خصوصی بالای ۱۳ سال و متوسط عمر اتوبوس‌های شرکت واحد به حدود ۱۰ سال رسیده که معنایش این است که بسیاری از اتوبوس‌ها عمر بیش از ۱۳ سال دارند و با توجه به خدمات روزانه‌ای که ارائه می‌دهند قطعاً تعدادی از آن‌ها خراب می‌شوند».

علاوه بر این، محمد علیخانی عضو شورای شهر پنجم در سال ۹۹ در صحن شورا اعلام کرده بود که «نزدیک به ۴ هزار دستگاه اتوبوس نسبت به برنامه از پیش تعیین شده عقب هستیم و باید در سال ۱۴۰۰ تعداد اتوبوس‌های پایتخت به ۱۲ هزار دستگاه برسد و شهرداری تهران نیز باید تمام تلاش خود را به کار ببندد تا در حد امکان توسعه ناوگان اتوبوسرانی پایتخت انجام شود.»

حال مدیریت شهری دوره ششم که از مدت کاری آن‌ ها حدود یک ماه می‌گذرد، همچنان در حوزه حمل و نقل عمومی وعده می‌دهند که گویی قرار است در این دوره معجزه‌ای رخ دهد. برای مثال در آخرین جلسه شورای شهر سید احمد علوی عضو شورای شهر تهران اعلام کرد که «سال‌ها به ناوگان اتوبوسرانی هیچ دستگاهی اضافه نشده و مترو هم دچار کمبود بوده است و این‌ها در بحث‌هایی مثل کرونا خود را نشان داد؛ در حال حاضر وقتی ۵۰۰ دستگاه اتوبوس جدید که اورهال و خریداری شده هستند، به ناوگان اضافه می‌شود یک تحول است؛ این اتوبوس‌ها تا آبان ماه وارد ناوگان می‌شوند، این شروع اقدامات است و برنامه‌های زیادی خواهیم داشت.»

افزون بر این جعفر تشکری هاشمی رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران می‌گوید «وضعیت نامطلوب حمل و نقل شهری تهران، ناشی از عقب‌ماندگی چند ساله است و به همین جهت، تامین ناوگان به منظور ارائه خدمات بهتر و بیشتر به شهروندان در این بخش، اولویت نخست شورای ششم است. همچنین به این منظور، مذاکراتی را برای تعمیر ٣٠٠ دستگاه اتوبوس دوکابین که به دلیل نقص فنی متوقف شده‌اند با شرکت واحد اتوبوسرانی آغاز کرده‌ایم، گفت: برابر قول معاون محترم حمل و نقل و ترافیک شهرداری تا پایان سال، ٢٠٠ دستگاه اتوبوس جدید به ناوگان اضافه خواهد شد.»

علی اصغر قائمی عضو کمیسیون حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، هم درباره کمک دولت به مدیریت شهری این دوره اظهار کرد: خوشبختانه دولت جدید قول داده است که در زمینه حمل و نقل عمومی مساعدت داشته باشد و ما هم پیگیری می‌کنیم، البته مدیران ارشد شهرداری هم در این موضوع دخیل هستند.

از بحث اتوبوس‌های بی‌آرتی شهر تهران که بگذریم، به چالش مترو و قصه‌های پیچیده‌اش می‌رسیم! کرونا و غیر کرونا هم ندارد! یعنی شما اگر همین لحظه سری به یکی از ایستگاه‌های مترو بزنید متوجه خواهید شد که شلوغی چه معنایی دارد و انگار در خطوط مترو کرونا وجود خارجی ندارد، اما دلیل این بی‌توجهی‌ها و شلوغی‌های بیش ‌از حد چیست؟

پای درد و دل مردم که بنشینیم تنها یک جمله دارند آن هم این است: (دولت و شهرداری کمی از بودجه را به افزایش واگن‌های مترو اختصاص دهند، این شلوغی واگن‌ها با جان آدم سر و کار دارد.)

محسن هاشمی رئیس شورای شهر دوره پنجم در این راستا معتقد است که «در برنامه جامع حمل و نقل، تهران می‌بایست دارای ۱۲ خط مترو با طول ۴۵۰ کیلیومتر و بیش از ۲۳۰ ایستگاه باشد تا جابجایی ۱۰ میلیون مسافر با مترو محقق شود و در نهایت منجر به کاهش آلودگی هوا شود. در چنین شرایطی ما به ۴۵۰۰ واگن مترو نیاز خواهیم داشت در حالی که هم اکنون ۱۳۰۰ واگن در اختیار داریم و اینجا اهمیت و ضرورت ساخت واگن مشهود می‌شود.»

همچنین علی امام مدیرعامل شرکت مترو تهران هم در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، به تازگی اعلام کرد که «قرارداد تأمین ۶۳۰ واگن آلومینیومی برای تهران که در سال ۹۷ منعقد شده متاسفانه هنوز به نتیجه نرسیده و در حال حاضر وزارت کشور و سازمان برنامه و بودجه هیچ منبعی برای تأمین ۱۵ درصد از پرداخت این قرارداد را ندارند.

همچنین سیدمناف هاشمی معاون شهردار تهران اردیبهشت امسال وعده داده بود که «دو قرارداد تأمین واگن یکی قرارداد ۱۵۰ موردی با شرکت واگن‌سازی و دیگری از محل قرارداد با شرکت واگن‌سازی با همکاری وزارت صمت در حال انجام است و امیدواریم از محل ۶۲۰ دستگاه واگن، ۴۲۰ سهمیه مانده به شهرداری تهران تأمین شود، اما شهرداری به تنهایی نمی‌تواند حمل و نقل عمومی را توسعه دهد» که هنوز از این موضوع خبر جدیدی وجود ندارد!

در ادامه، سیدجعفر تشکری هاشمی عضو شورای اسلامی شهر تهران هم در رابطه با کمبود واگن مترو و تصمیم شورای شهر برای این موضوع گفت که تلاش خواهیم کرد در دوره ششم مدیریت شهری توجه ویژه‌ای به تولید واگن داخلی داشته باشیم و در صورت نیاز قطعات را وارد کنیم تا بحث گسترش حمل و نقل ریلی مورد توجه قرار بگیرد، برای خط ۶ و ۷ بیش از ۶۰۰ واگن نیاز است و اگر بخواهیم به حدفاصل کمتری از نظر زمانی برسیم حداقل ۲ هزار واگن نیازمندیم. همچنین تا پایان این دوره مدیریت شهری تمامی خطوط مترو و نوسازی ناوگان حمل و نقل و تکمیل پایانه‌ها به طور کامل انجام می‌شود.

مشکلات حمل‌ونقل عمومی پایتخت رشته‌ای است که سر دراز دارد و تنها با وعده و تدابیر ظاهری به سرانجام نمی‌رسد، اما شورای ششمی‌ها با توجه به گفته‌های خودشان انگار برنامه‌هایی برای حل این چالش شهری دارند، البته معلوم نیست چند ماه یا چندسال دیگر هم بر روی همین صحبت‌های خودشان پافشاری می کنند یا خیر.

ببینیم تا چه اندازه شعار‌های آن‌ها در حوزه حمل و نقل عمومی به تحقق می‌پیوندد و قرار است سرنوشت اتوبوس‌ها و واگن‌های متروی این شهر چه شود! امیدواریم  زاکانی شهردار جدید تهران هم با مدیریتی قوی و البته عزمی جدی چاره‌ای بیاندیشد تا در کارنامه این دوره از مدیریت شهری، اقدامی درخور ثبت شود.

باشگاه خبرنگاران