خودروهای دوگانه‌سوز در پیچ و خم جاده تولید

براساس آمار‌های منتشر شده از وزارت صمت، تولید انواع خودرو‌های دوگانه‌سوز تا پایان اردیبهشت‌ ماه ۱۴۰۰ به عدد ۳۷۴۹ دستگاه رسیده است. همگی این محصولات در کارخانجات ایران خودرو ساخته شده‌اند و در گروه خودروسازی سایپا و پارس خودرو، هیچ محصول دوگانه‌سوزی به تولید نرسیده است. همچنین در اردیبهشت‌ماه، تولید پژو پارس دوگانه‌سوز (هرچند به تعداد اندک) از سرگرفته شده است.

گزارشی که وزارت صمت منتشر کرده است نشان می دهد که تولید خودرو‌های دوگانه سوز نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده است. اما سوالی که اکنون پیش می آید این است که علت این کاهش تولید چیست؟ دلیل آن را از مسئولان و فعالان این حوزه جویا شدیم.

احمد نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به تولید خودروهای دوگانه سوز در کشور، گفت: خودروسازان اگر خودرویی مورد استقبال قرار گیرد، افزایش تولید خواهند داشت و در صورتی که خودرویی میزان استقبال کمی داشته باشد، تولید آن کاهش خواهد یافت. خودروهای دوگانه سوز نیز جزو این دسته از تولیدات است.

او ادامه داد: یعنی اگر خودروهای دوگانه سوز مورد استقبال قرار گیرند، خودروسازان تولید آن را افزایش می دهند و اگر با عدم استقبال مواجه شود، تولید آن کاهش می یابد. 

امیرحسن کاکایی کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گاهی شنیده می‌شود که خودرو‌های گازسوز برای خودروسازان سود آور است، آیا این موضوع صحت دارد و چرا خودرو‌های گازسوز از سوی خودروسازان با استقبال مواجه نیست؟، گفت: باید این نکته را در پاسخ به سوال شما بیان کرد که آیا خودروساز براساس سود و زیان تولید دارد؟ خیر، بلکه براساس دستور دولت عمل می‌کند.

او با بیان اینکه اگر خودروسازان بر اساس سود و زیان تولید می کردند، اکنون باید خودروسازی‌ها را تعطیل می‌کردند، گفت: در هیچ کجای دنیا  خودروسازی با زیان خودرو تولید نمی کند و به هیچ وجه از آنها توقع افزایش تیراژ وجود ندارد. با این نکته می توان به این نتیجه رسید که معیار اقتصاد مطرح نیست و بنابراین خودروساز براساس دستور دولت و سبد تقاضای مشتری برنامه ریزی می‌کند.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه در گذشته زامیاد اقدام به تغییر شکل نیسان کرد و رنگ آن را تغییر داد و این کار باعث شد مشتریان تمایلی به خرید آن نداشته باشند، گفت: نکته کلیدی از سوی مشتریان برای خرید، قیمت بهره برداری است. زمانی که پراید تبدیل به تیبا می‌شود، برای مشتری که فاکتور عملکرد اهمیت ویژه دارد، تغییر مهم نیست. حال تصور کنیم سمند را گازسوز کنیم، برای مشتری چه اهمیتی دارد، زمانی که قیمت بنزین از آب ارزان‌تر است؟

در این خصوص یک فعال صنعت  خودروسازی در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان،  گفت: به دلیل عدم استقبال از خودروهای دوگانه سوز، خودروسازان میزان تولید را کاهش داده اند. در زمانی که بنزین گران شد، خودروهای دوگانه سوز مورد استقبال قرار گرفت اما بعد از آن به دلیل عدم استقبال، میزان تولید کاهش پیدا کرده است.

همچنین محسن جوهری رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی سی ان جی (CNG) کشور در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، یک میلیون و ۴۶۴ هزار دستگاه خودرو طبق ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید باید به صورت رایگان گازسوز شوند. این طرح بسیار طرح خوبی است، اما فقط مربوط به خودرو‌هایی است که هنوز گازسوز نشده اند و توجهی به بحث تعویض مخازن خودرو‌های گازسوز فعلی نشده است.

جوهری تاکید کرد: البته از طرح فعلی نیز استقبال زیادی نشده و دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل آن، احتمالا این است که مردم نگران کاهش سهمیه خود بعد از گازسوز کردن خودرو هستند، که با توجه به تغییرات احتمالی در سهمیه خودرو‌های مشمول این طرح، پیشنهاد می کنیم مردم از فرصت استفاده از این طرح برای دوگانه سوز کردن خودرو‌های خود استفاده کنند.

او بیان کرد: در حالی از آن‌ها حمایت نمی‌شود که این خودروها، به اقتصاد کشور کمک می‌کنند، زیرا در ازای مصرف هر مترمکعب گاز سی ان جی، یک لیتر بنزین صرفه جویی می‌شود. درخواست انجمن ما این است که در مورد خودرو‌هایی که در فرآیند تست معاینه فنی، مخزنشان تایید نمی‌شود، با استفاده از مصوبه شورای اقتصاد بتوانند از مخازن رایگان برخوردار شوند یا به هر نوعی که می‌توانند از آن‌ها حمایت کنند.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی سی ان جی کشور گفت: هزینه تعمیر و نگهداری این دسته از خودروها، بیشتر از خودرو‌های بنزینی است. اگر خودرو‌ها پایه گازسوز باشند، مشکلی پیش نمی‌آید و افت راندمان نداریم، اما خودرویی که موتور آن از بنزین سوز به سی ان جی تغییر می‌کند، متاسفانه یک مقدار افت راندمان و استهلاک بیشتری دارد که باید با حفظ فاصله قیمتی میان سی ان جی و بنزین یا حمایت‌های دیگر، این موضوع توسط دولت جبران شود.

محمدحسین باقری مدیر طرح سی ان جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره جزئیات مصوبه جدید شورای اقتصاد مبنی بر اصلاح طرح «حمایت از تولید و تبدیل کارگاهی یک میلیون و ۴۶۴ هزار دستگاه خودروی تاکسی، ون (تاکسی)، وانت و مسافربر شخصی بنزینی به CNG سوز» بیان کرد: این مصوبه هنوز رسما به ما ابلاغ نشده، اما اصل بحث این بوده که بخشی از تعداد تبدیل خودرو‌ها که یک میلیون و ۴۶۴ هزار خودرو بوده یعنی حدود ۲۰۰ هزار خودرو را کاهش دهیم و هزینه آن را برای احداث جایگاه‌های CNG مصرف کنیم.

او افزود: این ۲۰۰ هزار خودرو کاهش یافته، ترکیب متناسبی از تمام این خودروهاست و دلیل این کاهش نیز، استقبال نکردن مالکان خودرو از این طرح بوده است. دلیل عدم استقبال نیز شاید این طور باشد که به نظر می‌رسد سهمیه بنزین آن‌ها زیاد است. یک بخش از دلیل عدم استقبال هم شاید مربوط به قیمت بنزین باشد.

باقری ادامه داد: زمانی که این مصوبه ابلاغ شد، قیمت بنزین یک هزار و ۵۰۰ تومان و گاز ۴۵۰ تومان بود و این اختلاف قیمت برای مردم معنادار بود، اما پس از افزایش قیمت بنزین، اکنون با این تورم قیمتی، دیگر کسی بنزین یک هزار و ۵۰۰ تومانی را احساس نمی‌کند.

او تاکید کرد: در حال حاضر، این مصوبه برای خودرو‌های عمومی و مسافربر‌های شخصی تدوین شده که سهمیه بنزین هم دارند. یعنی، بیش از سهمیه بنزینی که دریافت می‌کنند، به دلیل انجام حمل و نقل بار و مسافر کشور، یک سهمیه جداگانه نیز دارند. این سهمیه به اندازه‌ای است که شاید سبب شده باشد که افراد رغبتی برای دوگانه سوز کردن خودرو‌های خود نداشته باشند.

آخرین آمار از تعداد خودروهای ثبت نامی و تبدیل وضعیت شده

مدیر طرح سی ان جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اظهار کرد: مصوبه مربوط به یک میلیون و ۴۶۴ هزار خودرو با ۶ پیمانکار پیش می‌رود که تاکنون در تمام کشور، ۲۹۷ کارگاه توسط این پیمانکاران تجهیز شده است. خودرو‌های عمومی و مسافربر‌های شخصی که در حال حاضر مشمول این مصوبه‌اند، با مراجعه به سایت GCR.NIOPDC.IR برای استفاده از مزایای این طرح ثبت نام کرده‌اند.

او گفت: آخرین آمار مربوط به ثبت نام این دسته از خودرو‌ها در سایت، نشان می‌دهد که تاکنون ۳۵۰ هزار خودرو ثبت نام کرده‌اند که از این تعداد، تنها ۱۴۴ هزار و ۶۰۰ دستگاه خودرو مشمول طرح هستند و مابقی بدون داشتن شرایط لازم، ثبت نام کرده‌اند؛ یعنی، جزو خودرو‌های عمومی یا مسافربر‌های شخصی نیستند و سیستم اجازه ادامه کار را به آن‌ها نداده است.

باقری اضافه کرد: از میان خودرو‌های ثبت نامی که مشمول طرح هستند نیز ۱۱۴ هزار و ۶۰۰ خودرو تاکنون تبدیل شده‌اند، ۱۳ هزار و ۶۰۰ خودرو نوبت کارگاه گرفته‌اند و در انتظار تبدیل هستند، ۱۶ هزار و ۲۰۰ خودرو نیز ثبت نام کرده‌اند، اما هنوز کارگاه انتخاب نکرده‌اند.

حال با توجه به اینکه خودروهای دوگانه سوز باعث کاهش مصرف بنزین می شود و آلودگی کمتری دارند، انتظار داریم که خودروسازان به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند و بیشتر به سمت تولید این دست خودروها بروند.