پرونده تغییر مسیر سایپا از پراید و مونتاژی ها به راهی جدید

به گزارش پدال نیوز به نقل از عصر خودرو،  بمب رویداد های متنوع چهره سایپا را کاملا متحول کرد و برای سازگاری با شرایط و ساختن آینده ای مقاوم در برابر چنین رویداد هایی موجب شد تا سید جواد سلیمانی؛ مدیرعامل سایپا طی 2 سال اخیر تفکر حاکم بر سایپا را کاملا متحول کند. سایپایی که با تصمیمات دو سال اخیر شکل گرفته خودروساز جدیدی است که با بهره گیری از تجربیات 56 ساله به جای نگاه به گذشته، ساختن راهی جدید و متفاوت را در پیش گرفته است.

از پراید و مونتاژی ها تا سبد محصولات بومی

اگر مقایسه قیمت انواع کالاها با قیمت دو سال قبل شما را شگفت زده می کند از مقایسه ترکیب خط تولید سایپا در سال 97 با روزهای کنونی هم به همان اندازه متعجب خواهید شد. در سال 1397 بر اساس آمار از هر 4 خودرو تولید شده، یک خودرو از برند های خارجی مونتاژی مانند رنو، برلیانس یا چانگان بود و از سه خودرو باقی مانده حدود 2.5 خودرو سهم پراید بوده است. اکنون، در حالی که تنها 2 سال از آن روزها می گذرد، نه خبری از برند های خارجی است و نه پراید؛ با این وجود ظرفیت تولید نه تنها کاهش پیدا نکرده بلکه در شرایط با ثبات و رو به رشدی قرار دارد و تنوع محصولات حتی از آن روزها نیز فراتر رفته و با وعده عرضه محصولات جدید مانند شاهین، آریا و در آینده نزدیک اطلس و حتی پروژه طراحی خودرویی بر پایه تندر90، این تنوع قرار است به مراتب بیش از سبد محصولات سال 97 باشد. شرایط بحرانی، تصمیم قاطع و تاریخ ساز را می طلبد؛ در شرایطی که چندین مدیرعامل سایپا از ده سال قبل تا کنون وعده خروج پراید از خط تولید را داده بودند، سید جواد سلیمانی، مدیرعامل کنونی سایپا این شجاعت را نشان داد تا خودرویی که بیش از 65درصد ظرفیت تولید سایپا در اختیارش بود را از خط تولید خارج کند و پرونده 27ساله این محصول در سایپا بسته و تفکری جدید جایگزین آن شود.بررسی ها نشان دهنده آن است که سایپا تنها خودروسازی بود که در سال 98، هیچ کاهش تیراژی در مقایسه با سال 97 نداشته است. بخش مهمی از این تثبیت تیراژ مدیون ورود به مسیری جدید است که در آن سه محصول پلتفرم X200 شامل کوییک، تیبا و ساینا جور ظرفیت تولید پراید و خودروهای مونتاژی را کشیدند اما این پایان کار سایپا ورسیدن به ساحل آرامش نبود! سایپا یکی از بزرگترین بازیگران بازار خودروهای کلاس B در کشور است که تا کنون تنها با خودروهای مونتاژی به کلاس های بالاتر قدم گذاشته بود. تصور اینکه مشکلات اقتصادی، پدیده جهانی مانند کرونا و تحریم ها هر زمان ممکن است تشدید یا تکرار شوند، این خودروساز را به سمت ایجاد راهی جدید سوق داد که در آن توسعه محصولات بومی در اولویت قرار دارد. سایپا تابوی گذر از خودروهای کلاس B را شکست و با مگاپلتفرم SP100 نخستین سدان بومی کلاس C و نخستین کراس اوور ملی کشور را طراحی کرد. شاید عده ای تصور کنند این پروژه ها در مدت زمان 2 سال نسبتا عجله ای بوده اند و دقت اجرای آن پایین است اما با بررسی مراحل مهندسی محصولات جدید سایپا در می یابیم که این محصولات فراتر از هر خودرو بومی دیگر مورد توجه مباحث استاندارد و مهندسی قرار گرفته اند. شاهین فراتر از استاندارد مورد نیاز ایران به سراغ استاندارد خودروهای اروپایی رفته و موفق به کسب استاندارد ایمنی ECE اروپا شده است. بدنه این خودرو و نوع جوشکاری قطعات فراتر از تجربه ای است که صنعت خودرو ایران تا کنون داشته و سطح آپشن های این محصول به مراتب بیشتر از خودروهای مونتاژی پیشین سایپا است.

آیا این راه ادامه دارد؟

در سال 1944 و در خلال جنگ جهانی دوم، خط تولید فولکس واگن با پرتیراژ ترین خودرو آن روزها یعنی بیتل به واسطه شرایط بحرانی به طور کامل تعطیل شد و طراحی و ساخت خودرو سبک نظامی بر پایه شاسی بیتل به طور کامل به کسب و کار فولکس واگن تبدیل شد اما این موضوع تنها یک سال به طول انجامید و از دسامبر 1945 بیتل مجددا به خطوط تولید فولکس واگن بازگشت. در حالی که خودروسازان در جهان تنها با مشکلات کرونا دست و پنجه نرم می کردند، تحریم و مشکلات اقتصادی و تصمیمات عجیب داخلی نیز پیش روی سایپا قرار داشت. در این شرایط راه تغییر کرد و سایپا به جای انتخاب راه بقا با استمرار تولید پراید که همچنان مشتریانش را داشت، به جای انتخاب راهی که فولکس واگن در دوران جنگ جهانی و موقتا انتخاب کرد تصمیم گرفت استراتژی را از نو بنویسند و راهی جدید را آغاز کند تا در هر شرایطی با سخت ترین مشکل ها نیز بتواند تنوع محصولات و تیراژ را حفظ کند. سایپا در سال های 98 و 99 نشان داد که ضمن حفظ تیراژ، ایجاد تنوع در محصولات را در برنامه دارد. این مسیر در سال 1400 با ورود کراس اوور آریا، خودرو جدید کلاس B اطلس ، شاسی بلند دو دیفرانسیل بومی و خودرو جدید بر پایه پلتفرم تندر90 بدون شک ادامه دارد و گستردگی پروژه ها به گونه ای است که اگر این تفکر حفظ شود بدون شک طی نقشه راه ده ساله همچنان شاهد حرکت در این مسیر جدید از گروه خودروسازی سایپا خواهیم بود.

قدم بعد چیست ؟

گذر از بحران، گام نخست سایپا در رونمایی از چهره جدید و تحول یافته بود که با حفظ تیراژ و ایجاد تنوع در سبد محصولات اتفاق افتاد. آنچه از این پس می توان انتظار داشت، معرفی خودروهای جدید در کلاس های متنوع، استمرار فیس لیفت محصولات و به روز رسانی آن ها مانند پروژه های کوییک و ساینا فیس لیفت در کنار توسعه قوای محرکه است. اگر کمی آینده نگرانه‌تر به تحرکات جدید سایپا نگاه کنیم، دورنمای ورود به مباحث صادراتی با محصولات اختصاصی و بومی سایپا دور از ذهن نیست. محصولات سایپا در مقایسه با خودروهای برند های معتبر دیگر کشورها از نظر قیمت جایگاه قابل توجهی دارد و با در نظر گرفتن استاندارد های اروپایی این محصولات می توان شاهد حضور این خودرو ها در بازار های دیگر کشورها و بخصوص کشورهای در حال توسعه بود.

حواشی در مسیر تحول

طی 20 سال گذشته، مسئولانی که قصد حضور در صدر اخبار خودرو را داشتند، عموما اقدام به اظهار نظرهای بعضا بدون سند در زمینه پراید می کردند و این موضوع موجب شد تا سایپا همواره سوژه اصلی این مصاحبه ها باشد. حال در شرایطی که در بحرانی‌ترین اوضاع، سایپا در تلاش برای ایجاد تحول است بار دیگر حواشی عجیب مانع تمرکز روی ایده های جدید شده است. اظهارات و اخبار جدید بر پایه یک موج عجیب و نسبتا بی پایه خبری در زمینه مجوزهای محیط زیست شکل گرفته که نتیجه ای جز انحراف تمرکز مسئولان ارشد سایپا در مسیر حفظ تولید را در پی نخواهد داشت. به نظر می رسد موضوع محیط زیست این روزها به سوژه جایگزین پراید در صحبت های مسئولین بدل شده تا همچنان سایپا، بهانه مسئولان برای حضور در صدر اخبار خودرویی باشد. موضوعی که در رسانه های اجتماعی جنگ روانی ساده ای از جنس لایک و اظهار نظرهای غیرتخصصی را رقم زده، بسیار کوچک تر از حرکت بزرگی است که سایپا در حال شکل دادن به آن است. اگر هدف از چنین اظهار نظرهایی رسیدن به یک نتیجه منطقی، فنی و معقول است، از طریق مکاتبات بین سازمان ها با سایپا قابل طرح است ، اما وقتی شاخ و برگ های حاشیه ساز در شبکه های اجتماعی به آن اضافه می شود، نتیجه ای جز خروج از روال عادی رسیدگی به امور را در پی نخواهد داشت.