این خبر در حالی گفته شد که این مقام مسئول در سالهای گذشته ادعا داشت که قرار نیست به خودروسازان کمکی شود، چرا که خودروسازان نقدینگی را هدر میدهند و فرصت دادن به آنها کاری اشتباه است.
عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در ۲۸ مهر ۹۸ گفت: در مورد خودروسازیها، به شخصه در ابتدا قبول نداشتم که نقدینگی را در اختیار خودروسازان قرار بدهیم. بهدلیل اینکه مطمئن بودم مانند سالهای گذشته نقدینگیها را هدر میدهند، اما آنها به ما قول دادند شش ماه بعد همه چیز درست میشود.
او گفت: آنها ۱۰ بار گفتهاند، شش ماه دیگر درست میشود، اما نهتنها درست نشده، بلکه بدتر هم شدهاست، ولی پارسال (۹۷) برای اینکه حسن نیت خودم را نشان دهم، ۴ هزار میلیارد تومان ریالی و ۸۴۰ میلیون یورو به صورت ارزی به آنها اختصاص دادیم.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: بعضی بیانصافی میکنند و ما را مورد نقد قرار میدهند. من آن زمان به خودروسازان گفتم ۸۴۰ میلیون یورو را به شما مانند ال سی خارجی میدهم و شما سال دیگر این مبلغ را یا ریالی یا ارزی برگردانید، اما آنها گفتند چرا ما ریسک نرخ ارز یک سال آینده را بپذیریم، شاید ارز گران شود.
این مقام مسئول تشریح کرد: به آنها گفتم شما که هر روز قیمت خودرو را بالا میبرید، چرا ریسک نرخ ارز را نمیپذیرید! آن ریسک را هم بانک مرکزی باید بپذیرد! یک سال معطل کردند و این ارز را نگرفتند. ارز را ما به عنوان بانک مرکزی نمیفروشیم، ارز را به بانک عامل میدهیم و آنها میفروشند، بانک عامل هم میخواهد ریال را به نرخ روز به بانک مرکزی بدهد، در نتیجه ارز را فروخت، بنابراین، این خودروسازان بودند که ریسک را نپذیرفتند، مقصر بانک مرکزی نبود.
همتی ادامه داد: آنها خودشان میخواهند همه چیز به نفعشان باشد و هر چه گفتند بانک مرکزی بگوید چشم؛ تا صحبتی هم میکنیم میگویند این همه کارگر داریم و اگر آسیب ببینیم، بحران ایجاد میشود. تا کی میخواهیم این خودروسازی فشل را ادامه دهیم و بانک مرکزی چرا باید تاوانش را بدهد؟ به ما میگویند شرایط حساس است. ۴۰ سال است که همین حرف را میزنند و میگویند به خودروسازان کمک کنید. چه زمانی میخواهد این شرایط درست شود، چه زمانی این رویه باید اصلاح شود.
با این حال، اکنون رئیس کل بانک مرکزی اینبار با خودروسازان همراه شده و قرار است تا تامین مالی خودروسازان را به گردن بگیرد. همتی بازدید از ایران خودرو گفت که قرار است ۵ هزار میلیارد تومان منابع بانکها برای ۲ خودروساز اختصاص یابد و از طرفی تامین مالی ۱۰ هزار میلیاردی از رطیق اوراق گام را بر عهده بگیرد.
همتی در این بازدید گفت: برنامه داریم تا خودروسازان بتوانند بر مبنای زنجیره تولید این میزان را تامین کنیم، یعنی کاری انجام دهیم که منابعی که اختصاص مییابد به انتهای زنجیره برسد که مواد اولیه هستند.
این روند آثار مثبت خود را طی چند ماه آینده خواهد گذاشت. اکنون خودروسازان برای دریافت ارز مشکلی ندارند و قطعه سازان نیز میتوانند از طریق تهاتر یا ارز نیمایی مشکلات خود را رفع کنند.
او ابراز امیدواری کرد، اقدامات آغازشده در صنعت خودروسازی کشور طی سالهای اخیر با ثبات و برنامهریزی و تکیه بر توانمندیهای داخلی استمرار و میزان وابستگی خارجی و ارزبری این صنعت کاهش یابد.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه استفاده از اوراق گواهی اعتبار مولد (گام) نقش مهمی در تأمین زنجیره تولید خودروسازی ایفا میکند، تأکید کرد: «گام» ظرفیت بالایی برای تأمین مالی غیرتورمی بخش تولید و صنعت کشور دارد که دستورالعملهای آن از سال گذشته به شبکه بانکی ابلاغ شده و بر همین اساس، خودروسازان وارد این عرصه شدهاند، بنابراین مابقی تولیدکنندگان نیز میتوانند از این اوراق که موجبات رشد و جهش تولید را فراهم میآورد استفاده کنند.
نعمت الله کاشانی نسب نائب رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو ، با اشاره به تاثیرات پرداخت این اوراق گام بر بازار خودرو، گفت: هر چه خودروسازان بتوانند عرضه خودرو را افزایش دهند، قیمتها روند کاهشی خواهد داشت و به مراتب میتوان به ارزانی رسید.
نائب رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو بیان کرد: پرداخت تسهیلات به خودروسازان باعث میشود آنها بتوانند تولید را افزایش دهند و به مراتب افزایش عرضه خواهیم داشت. این پرداخت تسهیلات به دلیل این است که دولت سهام ناچیزی در خودروسازان دارد و اینگونه دولت به خودروسازان میتواند کمک کند.
کاشانی نسب معتقد است، با کمک دولت به خودروسازان میتوان امید داشت که این صنعت جانی دوباره بگیرد.
فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو با اشاره به تاثیرات پرداخت این اوراق گام بر بازار خودرو، گفت: خودروسازان کشور اکنون به یک ماشین تورم تبدیل شده اند و هر چقدر میزان تولید آنها افزایش یابد، تورم نیز بیشتر میشود.
او بیان کرد: سال گذشته به دلیل سوء مدیریت ناکارآمد رئیس کل بانک مرکزی، از پرداخت وام به خودروسازان جلوگیری کرد، اما امسال به دلیل اینکه به پایان دولت نزدیک میشویم اقدام به پرداخت وام کرده است، اما پرداخت این وام کمکی به صنعت خودرو نمیکند. درست است که خودروسازان این وام را میگیرند، اما همچنان زیان ده خواهند بود و به بحرانی جبران ناپذیر نزدیک میشویم.
این کارشناس صنعت خودرو تشریح کرد: بنظر میرسد اکنون با توجه به اینکه نقدینگی کم شده است، اقدام به پرداخت این وام کرده اند واما ممکن است خودروساز نتواند این وام را پس دهد. خودروسازان اکنون این توانایی را دارند که روزی ۲ هزار دستگاه خودرو تولید کننده، این تولید اضافه در آینده با توجه به انصرف مردم از خرید خودرو، دردسر ساز خواهد شد.
زاوه ادامه داد: ۱۵ هزار میلیارد تومان ضرری را جبران نمیکند، پرداخت وام باعث ایجاد بدهی اضافی برای خودروساز میشود، با وام نمیتوان به سود رسید بلکه با سود میتوان زیان را جبران کرد، اکنون بعید است که خودروسازان قصد بازپرداخت این وام را داشته باشند، همانطور که گفته شد افزایش تولید باعث افزایش تورم میشود.
این کارشناس صنعت خودرو گفت: تنها راه برای رسیدن به سود و جبران ضرر این است که تورم بالا بماند تا بدهیهای خودروسازان بی ارزش شود. ایران خودرو دیزل در سال ۹۲، ۶۰۰ میلیارد ضرر کرد که میتوانست همان زمان در بهترین نقطه شهر ملک خریداری کند و اکنون آن ملکها را بفروشد با سودی که کرده بدهی خود را پس دهد.
علیرضا رزمحسینی وزیر صمت در حاشیه جلسه کمیسیون صنایع اظهار کرد: موضوع خودرو مورد توجه همه مردم بوده و یک کالای مورد نیاز جامعه است. برنامهای که ما چندین ماه است در وزارت صنایع آغاز کرده ایم، مبتنی بر افزایش تولید است و علی رغم آنکه صنایع کشور در بخشهای مرتبط با خودرو دچار مشکل هستند، اما این اتفاق به خوبی صورت میگیرد.
رزم حسینی بیان کرد: بستههای مالی خوبی برای خودرو سازان با کمک بانک مرکزی توافق شده و در حال عملیاتی شدن است. نمایندگان حق دارند که طبق قانون از وزرا سوال بپرسند، بنده نیز توضیحاتی ارائه دادم و خوشبختانه روند کاهشی قیمتهای داخلی ادامه دارد.
وی افزود: سیاست وزارت صمت همواره مبتنی بر رقابتی کردن بازار خودرو و حذف دلالان و واسطههاست که کم کم این امر مثبت در حال اتفاق افتادن است. خوشبختانه ما حدود ۲۳ درصد رشد در بخش خودرو در شش ماهه دوم سال داشته ایم و تا پایان اردیبهشت ۵۰ درصد افزایش تولید خواهیم داشت.
به نظر میرسد با توجه به میزان زیان این کارخانجات شرایط خودروسازان کشور برای دریافت تسهیلات بانکی فراهم نیست، اما با توجه به شرایط وخیم خودروسازان تصمیمی است که احتمالا دولت گرفته و خواهان پرداخت تسهیلات بانکی به خودروسازان کشور است.