پدال نیوز- مدتی قبل رئیس جمهور دستور فوری ترخیص حدود دو هزار کشنده کارکرده وارداتی جهت ورود به ناوگان حمل و نقل کشور را صادر کرد. واردات کشنده های کارکرده با عمر کمتر از سه سال در راستای طرح جایگزینی حدود ۵۳ هزار کامیون فرسوده از خرداد ماه سال جاری آغاز شد.
به گزارش پدال نیوز به نقل از عصر خودرو، واردات کشنده های کارکرده در حالی به کشور صورت گرفته است که تولید خودروهای تجاری سابقه دیرینی در صنعت خودروسازی کشور دارد و با بی توجهی مسئولان به جای جایگزینی خودروهای فرسوده با محصولات تولید شده در کشور با واردات این خودروهای تجاری کارکرده در سال جهش تولید بیش از 60 میلیون یورو تنها برای این تعداد محدود ارز از کشور خارج شده است. کشنده های کارکرده با عمر کمتر از 3 سال که از اروپا وارد کشور شده اند تنها یک صدم نیاز جایگزینی خودروهای تجاری فرسوده کشور را جبران می کنند و در صورت استمرار این طرح شاهد خروج میزان زیادی ارز از کشور و استمرار بی توجهی به صنعت خودروسازی تجاری کشورخواهیم بود و از طرف دیگر ایراد های بسیاری به واردات این خودروهای کارکرده نظیر کارکرد بیش از 300 هزار کیلومتری وارد است. کشنده های کارکرده وارداتی با مبدا کشور هایی مانند اسپانیا بعضا طی عمر فعالیتشان، سه شیفت در روز فعالیت داشته اند و خودرویی که در نهایت به خاک ایران رسیده با استهلاک بالا نیازمند خدمات پس از فروش و سرویس های گسترده برای نوسازی است. موضوع مهم دیگر ناشی از واردات کشنده های کارکرده لطمه بزرگی است که به صنعت خودروسازی تجاری در کشور وارد می کند. بیش از 15 خودروساز در حوزه تجاری در کشور سابقه فعالیت دارند که طی 15 سال گذشته به دلیل عدم توجه مسئولان و عدم برنامه ریزی صحیح برای تامین نیازها از طریق این شرکت ها در نهایت این روزها تعداد انگشت شماری فعال هستند که با بی توجهی به آن ها به صورت محدود مشغول فعالیتند.
واردات کشنده های کارکرده به قیمت صفر کیلومترهای بازار :
خودروهای کارکرده وارداتی بر اساس اطلاعات رسیده از منابع آگاه عمدتا کارکردی بیش از 300 تا 400 هزار کیلومتر دارند و قیمت هر دستگاه آن ها به 30 تا 50 هزار یورو می رسد. نخستین اقدام برای واردات این کشنده ها خرداد ماه سال جاری با پرداخت کامل هزینه به طرف های خارجی صورت گرفت و در واقع بیش از 60 میلیون یورو ارز با منشا مشخص بیشتر از 7 ماه است که برای این محصولات از کشور خارج شده و این در شرایطی است که کشور بیش از هر زمانی نیاز به ارز برای نیازهای ضروری دارد. این کشنده ها که از برند های رنو، داف و ولوو هستند از کشورهای اروپایی وارد شده اند و برای مثال در کشوری مانند اسپانیا سه شیفت در روز مشغول کار بوده اند که عملا آن ها را به خودرو کار فرسوده در مدت زمان سه سال بدل کرده است و با ورود به خاک ایران زمان سرویس این خودروها فرا رسیده است. در این شرایط خودروسازان داخلی به دلیل ارائه چنین طرح هایی بدون تقاضای گسترده آن هم در سال جهش تولید بدون حمایت مسئولان با فعالیت محدود در شرایط بحرانی قرار دارند در حالی که اگر برنامه بلندمدتی برای احیا این صنعت تعریف می شد، با کمی صبر می توانستیم نیاز جایگزینی خودروهای فرسوده کار را از طریق صنعت داخلی با خروج کمترین میزان ارز جبران کنیم. هم اکنون کشنده های صفر کیلومتر تولید داخل با قیمتی حدود 2.5 میلیارد تومان، قیمتی مشابه یک کشنده وارداتی با کارکرد حدود 400 هزار کیلومتر دارند و با این وجود واردات این خودروها نشانه ای از حمایت از صنعت داخلی آن هم در سالی که از سوی مقام معظم رهبری با عنوان سال جهش تولید نام گذاری شده ندارد.
با برنامه میان مدت باید از پتانسیل های تجاری سازان کشور استفاده کنیم
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو واردات خودروهای تجاری کارکرده را یک مسکن موقت در طرح جایگزینی خودروهای فرسوده می داند و معتقد است که می توانیم با برنامه ای میان مدت، نیاز بازار را با احیا و قدرت بخشیدن به خودروسازان تجاری کشور تامین کنیم. به گفته این کارشناس خودرو، تولید خودروهای تجاری در ایران سابقه بیشتری از تولید خودروهای سواری دارد و حتی در برهه ای خودروهای تجاری از ایران به کشور های دیگر صادر می شد اما از حدود 15 سال قبل به دلیل برخی رویداد ها و عدم حمایت و توجه مسئولان این صنعت رو به افول حرکت کرد. کاکایی عامل مهم افول صنعت خودروهای تجاری در ایران را عدم تخصیص بودجه ارگان های دولتی به محصولات تجاری تولید داخل عنوان کرد افزود : ارگان ها بودجه های دولتی برای تامین خودروهای تجاری داشته اند اما به نظر می رسد این بودجه به خوبی به خودروسازان داخلی اختصاص پیدا نکرده و حضور ده ها هزار خودرو سنگین فرسوده در کشور نشان دهنده این موضوع است. وی همچنین عدم توجه نهاد های مرتبط به خروج خودروهای فرسوده را عامل مهمی در اقتصاد زندگی دارندگان خودروهای تجاری عنوان کرد و گفت : امروز اگر کسی قصد خرید یک کامیون داخلی داشته باشد باید حدود 2 میلیارد تومان هزینه کند و در نهایت برای کاری وارد عمل شود که یه دارنده کامیون 50 ساله رقیب اوست و قطعا در این زمینه هزینه های آن ها یکسان نیست و این موضوع برای او صرفه اقتصادی ندارد لذا استمرار حضور کامیون های فرسوده موجب ایجاد مشکلات فراوان در مسیر کسب و کار با خودروهای تجاری روز شده و از طرف دیگر خودروهای تجاری فرسوده وقتی می بینند نمی توانند در جاده ها تردد کنند، به ناچار در شهر تردد می کنند و این موضوع کسب و کار با خودروهای جدید را مختل می کند. رانندگان نیز وقتی این مساله را می بینند از خودروهای تجاری داخلی استقبال نمی کنند. کاکایی در تشریح علت ورود کشنده های کارکرده به ایران گفت : دولت در برهه ای دید که وضعیت ایمنی و آلودگی هوا در حال بحرانی شدن است و بودجه ای برای جایگزینی کامیون های فرسوده تعیین شد. در این شرایط تقاضای بزرگی در بازار شکل گرفته بود که برای پاسخ به آن خودروسازان سنگین که حدود 15 سال بدون حمایت رها شده بودند نیازمند زمان و طرح برای گسترش فعالیت بودند لذا تصمیم به واردات کامیون آن هم مدل های کارکرده گرفتند که تنها یک مُسَکن مقطعی و موقت است و هیچ تاثیری روی بازار و مشکلات عدیده این صنعت و اقتصاد در کشور نخواهد داشت. به گفته کاکایی، خودروهای تجاری عمدتا هزینه طراحی و تولید بخش قوای محرکه شان با هزینه ساخت اتاق برابر است و حتی اگر قوای محرکه آن ها وارداتی باشد باز هم 50 درصد هزینه در داخل کشور خرج می شود و دولت با انتخاب جایگزین های تولید داخل می توانست حداقل 50 درصد هزینه خارج شده را در کشور حفظ کند.
اخبار منتشر شده طی ماه های گذشته نشان دهنده تحرکات قابل توجه خودروسازان در حوزه داخلی سازی موتور و گیربکس خودروهای کار بوده است. کاکایی ضمن اشاره به توانایی خوب شرکت های داخلی برای بومی سازی قوای محرکه عنوان کرد: مشکل بزرگ کشور ما این است که آمریکا بیشتر تمایل دارد ما واردکننده باشیم تا تولید کننده و این بستر به سادگی برای مافیای واردات فراهم شده است. برای زنده و شاداب کردن صنعت خودرو تجاری در کشور باید برنامه ریزی کنیم و با کمی صبر می توانیم در آینده نیاز بازار را از تولید کنندگان داخلی تامین کنیم تا کاهش محسوسی در زمینه ارزبری حاصل شود.
کاکایی در ادامه ضمن انتقاد از استاندارد های سختگیرانه در مسیر تولید خودروهای تجاری گفت : در کشور های اروپایی، مجموعه سبد محصولات یک خودروساز را بر اساس استاندارد می سنجند و الزام ندارد که هر محصول به تنهایی آن استاندارد را پاس کند اما در ایران استاندارد های سنگینی برای خودروهای تجاری وضع شده که مانع از شتاب گرفتن تولید در این بخش می شود. وی در همین زمینه افزود : ما دستاورد های قابل توجهی در زمینه خودروهای تجاری و حوزه فنی داشته ایم اما اگر بخواهیم این صنعت را بار دیگر احیا کنیم ، دستاورد های آن باید بر اساس استانداردهای جدید به روز شوند که این موضوع زمانبر است و با کمی آسان کردن کارها می توانیم همان کامیون یورو2 را عرضه کنیم اما نکته مهم این است که ایرانی باشد تا زمانی که فرصت ارتقاء تکنولوژی و پاس کردن استاندارد روز را داشته باشیم.