درآمد 2000 میلیاردی از خودروهای خاک خورده

به گزارش پدال نیوز؛ بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ نشان می دهد دولت قرار است از محل حقوق گمرکی، مالیات و عوارض واردات خودرو در سال آینده ۲۰۴۰میلیارد تومان درآمد کسب کند. این در حالی است که رقم این ردیف در قانون بودجه امسال صفر بوده اما برای سال آینده درآمد بزرگی با این عنوان در لایحه بودجه قید شده است. تعیین درآمدی از محل دریافت عوارض و حقوق گمرکی واردات خودرو در حالی در یکی از ردیف های لایحه بودجه سال آینده در نظر گرفته شده که واردات هرگونه خودرو از سال ۹۷ ممنوع اعلام شده است. بر اساس پیگیری های خبرنگار جام جم ظاهرا قرار نیست واردات خودرو در سال ۹۹ از سر گرفته شود و درآمد در نظر گرفته شده در لایحه بودجه ۱۴۰۰ از محل ترخیص خودروهای دپوشده در گمرک خواهد بود. جام جم در گزارشی به بررسی جزئیات این موضوع و میزان درآمد دولت از محل واردات خودرو در لایحه سال ۱۴۰۰ پرداخته که مشروح این گزارش را در ادامه می خوانید.

اردیبهشت ۹۷ آمریکا از برجام خارج شد. وزارت صمت قبل از این اقدام طی ابلاغیه ای واردات هزار قلم کالا را ممنوع کرده بود. در این فهرست بلندبالا نام خودرو نیز به چشم می خورد. عمده این فهرست را نیز کالاهایی تشکیل می دادند که هم کالای اساسی نبودند و هم ارزبری بالایی داشتند. این در حالی بود که برخی واردکنندگان ثبت سفارش های خود را برای واردات از قبل انجام داده بودند اما با تصویب قانون ممنوعیت واردات در سال ۹۷ دیگر نتوانستند کالاهای خود را وارد کشور کنند. با این حال در آن زمان اعلام شد ثبت سفارش هایی که ارز آنها پرداخت شده می تواند وارد کشور شود و با این تصمیم تعداد اندکی از خودروهای ثبت سفارش شده که ارز آنها پرداخت شده بود وارد کشور شدند. این رویه ادامه داشت تا جایی که تخلفاتی در زمینه ثبت سفارش مشاهده شد. تابستان ۹۷ حدود ۶۵۰۰دستگاه خودرو به صورت غیرقانونی ثبت سفارش شدند.

روند این تخلف به این صورت بود که باوجود بسته بودن سامانه ثبت سفارش برای واردات خودرو، سامانه در یک ساعت باز شده و سفارش واردات برای تعداد ۶۵۰۰خودرو به ثبت می رسد. در آن زمان این تخلف از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شد و آبان ماه مجلس شورای اسلامی این تخلف را به قوه قضاییه ارجاع داد تا به این موضوع رسیدگی شود. حالا پس از دوسال ظاهرا زمزمه هایی از واردات خودرو شنیده می شود و در یکی از ردیف های لایحه بودجه سال آینده درآمدی از محل واردات خودرو در نظر گرفته شده است.

در این لایحه برای موضوع اخذعوارض شماره گذاری بر خودروهای وارداتی که نخستین بار شماره گذاری می شوند، متناسب با میزان آلودگی و ارزش گمرکی آنها یک هزار میلیارد تومان درآمد در نظر گرفته شده است. بر پایه جداول لایحه بودجه سال آینده مبلغ ۱۰میلیارد تومان نیز به عنوان درآمد حاصل از افزایش عوارض واردات خودروهای سواری به میزان ۵درصد قیمت روی کشتی لحاظ شده است. اما و اگرها درباره واردات خودرو ادامه داشت تا جایی که معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه کشور در نشست خبری لایحه بودجه ۱۴۰۰ دراین باره توضیح داد. حمید پورمحمدی درباره واردات خودرو گفت: اگر شرایط کشور به روال عادی برگردد و فشاری به کانال های ارزی وارد نشود، واردات از جمله واردات خودرو نیز به روال عادی بازمی گردد؛ در غیراین صورت شرایط فعلی ادامه خواهد یافت.

از آنجا که در بودجه پیشنهادی دولت بیش از ۲۰۰۰ میلیارد تومان تحت عنوان حقوق ورودی خودرو در نظر گرفته شده این گمانه زنی که دولت تصمیم دارد برای واردات خودرو مجوز صادر کند، تقویت شده است. با این حال طبق اظهارنظر مسوولان سازمان برنامه وبودجه فعلا در مورد آزادسازی خودرو تصمیم گیری نهایی نشده و این حقوق ورودی مربوط به واردات جدید نیست بلکه برای ترخیص خودروهای دپوشده در گمرک در نظر گرفته شده است.

از سوی دیگر مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه وبودجه نیز بر این نکته تاکید کرده بود که اعمال حقوق ورودی حدود ۲۰۰۰میلیارد تومانی در بخش درآمدی دولت در لایحه بودجه به معنی آزادسازی واردات خودرو نیست و واردات خودرو همچنان ممنوع بوده و درخصوص آزادسازی واردات خودرو تصمیم جدیدی اتخاذ نشده است.

مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی گمرک نیز در این باره می گوید: از زمانی که واردات خودرو ممنوع شد ۱۲هزار و ۲۶۱خودرو با ثبت سفارش قبلی وارد گمرک شده اما از دوسال پیش با تغییر ضوابط واردات با مصوبه هیات وزیران تعدادی از آنها ترخیص شد و فقط ۲۷۸۳ خودرو در گمرک باقی ماند. با این تفاسیر می توان نتیجه گرفت قرار نیست واردات جدیدی برای خودرو انجام شود و درآمد درنظر گرفته شده در لایحه بودجه ۱۴۰۰ از محل ترخیص خودروهای مانده در گمرک است؛ البته تعدادی از خودروها با حکم قضایی در گمرک قرار دارند که ترخیص آنها محدودیتی ندارد و مشمول این طرح نخواهد شد.
 درآمد ۷۰۰میلیون تومانی دولت از واردات هر خودرو

مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت وگو با جام جم به جزئیات واردات خودرو در سال آینده پرداخت و تصریح کرد: قرار نیست واردات خودرو در سال آینده از سر گرفته شود بلکه فقط خودروهایی که در گمرک هستند ترخیص می شوند. وی گفت: واردشدن حدود ۳۰۰۰خودرو به چرخه مصرف، اثری بر قیمت خودرو ندارد و تا زمانی که واردات از سر گرفته نشود نباید انتظار کاهش قیمت داشت.  دادفر با بیان این که فعالیت شرکت های واردکننده خودرو بسیار محدودشده، تاکید کرد: پیش از ممنوعیت واردات خودرو، حدود ۱۵هزار نفر در این بخش مشغول فعالیت بودند که این تعداد به  هزار نفر کاهش یافته است.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو افزود: انجمن واردکنندگان خودرو چند پیشنهاد برای واردات خودرو ارائه کرد که به هیچ کدام توجه نشد. یکی از این پیشنهادها استفاده از ارز ایرانیان خارج از کشور با تایید سفارتخانه ها بود که متاسفانه به این موضوع توجهی نشد. عدم واردات خودرو طی دو سال اخیر نشان داد این موضوع می تواند تاثیر زیادی در افزایش قیمت خودروهای داخلی داشته باشد.

به گفته وی، قطعا باید از تولید داخلی حمایت کرد اما این کار با ممنوعیت واردات محقق نمی شود؛ چرا که هرچه بازار انحصاری تر شود کالا گران تر شده و نارضایتی مردم افزایش می یابد.

دادفر تاکید کرد: سازمان برنامه وبودجه کشور نیز اعلام کرده دولت برنامه ای برای واردات جدید خودرو ندارد و صرفا قرار است همان خودروهای دپوشده در گمرک ترخیص شود. هر خودرو برای دولت حدود ۷۰۰میلیون تومان درآمد دارد.

وی گفت: البته مجلس طرح جدیدی برای تولید و واردات خودرو در نظر گرفته که هنوز جزئیات آن اعلام نشده است.
 طرح جدید خودرویی در راه است

روح الله ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع ومعادن مجلس به جام جم گفت: یک طرح خودرویی در کمیسیون صنایع ومعادن مجلس مطرح شده که کلیات آن به تصویب رسیده اما جزئیات آن هنوز در دست بررسی است. وی افزود: در این طرح چگونگی قیمت گذاری خودروهای داخلی و همچنین چگونگی واردات خودروهای خارجی در نظر گرفته شده است.

ایزدخواه در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبنی بر این که آیا مجلس منابع واردات خودرو را درنظر گرفته است، گفت: در کلیات این طرح آمده که می توان از ارز اشخاص برای واردات خودرو استفاده کرد، همچنین شرکت ها و افرادی که نفت را خریداری و صادر می کنند نیز می توانند از این محل به جای بازگرداندن ارز، خودرو وارد کشور کنند.

به گفته وی جزئیات این طرح در دست بررسی است و در صورت تصویب در کمیسیون اعلام خواهد شد.

ایزدخواه خاطرنشان کرد: واردکنندگان این خودروها هزینه ارزی واردات آن را در گذشته پرداخت کرده و از دپوی چندساله این کالا زیان ندیدند. چرا که با افزایش نرخ ارز ، قیمت خودروهای دپو شده نیز افزایش یافته است.
 
درآمدهای پیش بینی شده و محقق شده طی سال های مختلف از واردات خودرو

با حذف درآمد واردات خودرو در بودجه سال های ۹۸ و ۹۹ تداوم توقف واردات خودرو که از سال ۹۷ آغاز شده بود، آشکار شد. این در شرایطی است که با تخصیص رقم ۲۰۴۰میلیارد تومانی در بخش درآمد دولت برای حقوق ورودی خودرو در سال۱۴۰۰ پیش بینی می شود گشایشی در واردات خودرو اتفاق بیفتد.

با این حال پیش بینی درآمد خودرویی دولت به دلیل افت وخیز واردات هر سال با نوساناتی همراه بوده که به بررسی آن طی سال های اخیر می پردازیم.

در سال۹۲، دولت درآمد ۲۲هزار میلیارد تومانی را از مالیات بر واردات خودرو در لایحه بودجه برای خود پیش بینی کرده بود و البته توانست فقط ۶۹درصد از برنامه خود را محقق کند؛ به طوری که درآمد دولت از محل مالیات واردات خودرو در سال۹۲ به میزان ۱۴هزار و ۸۴۲میلیارد تومان بود.

درآمد مالیاتی پیش بینی شده دولت از محل واردات خودرو در بودجه سال۹۳ حدود ۱۱هزار و ۶۴۶میلیارد تومان در نظر گرفته شد؛ رقمی که آن سال نه تنها محقق شد بلکه دولت به واسطه افزایش واردات خودرو توانست ۲۶هزار و ۱۳۴میلیارد تومان درآمد کسب کند. در واقع در بودجه سال ۹۳ شاهد افزایش ۲۲۴درصدی درآمدها نسبت به پیش بینی بودیم.

در لایحه بودجه سال۹۴ درآمد مالیاتی ۱۳هزار و ۶۸۰میلیارد تومانی از محل واردات خودرو پیش بینی شده بود و دولت این بار نیز بیش از پیش بینی های بودجه از محل واردات خودرو درآمد کسب کرد. در این سال، درآمد دولت از محل مالیات واردات خودرو ۱۶هزار و ۵۶۳میلیارد تومان بود. در واقع درآمد مالیاتی محقق شده دولت در این سال ۲۰درصد بیشتر از رقم مصوب در بودجه بوده است.