دستاوردهای سهمیه بندی بنزین در سایه کرونا گم شد

به گزارش پدال نیوز به نقل از خودروکار، یک سال از سهمیه بندی بنزین می گذرد و هنوز آمار دقیقی از میزان صرفه جویی ناشی از سهمیه بندی دوباره بنزین عنوان نشده این در حالیست که سال گذشته و یک ماه پس از اجرای سهمیه بندی، وزیر نفت میزان صرفه جویی ناشی از این تصمیم را 22 میلیون لیتر در روز عنوان کرده بود. موضوعی که شاید دست آورد این اقدام درست و به موقع را در سایه کرونا گم کرده و کمتر به آن پرداخته شده است.

در اوایل دی ماه سال گذشته بود که شهرام رضایی، مدیر برنامه‌ریزی شرکت پخش فرآورده‌های نفتی تاکید کرد که از ابتدای طرح سهمیه بندی بنزین تاکنون 20 میلیون لیتر بنزین صرفه جویی شده با این حساب در کمتر از دوماه این میزان صرفه جویی از موفقیت اجرای طرح سهمیه بندی بنزین حکایت داشت اما هم اکنون با گذشت یک سال از اجرای این طرح اعداد به صورت شفاف همانند روزهای نخست اجرا اعلام نمی شود و جا دارد که وزارت نفتی ها دست آوردهای خوب این طرح را در‌ آستانه یک سالگی آن اعلام کنند.
 
برخی کارشناسان معتقدند که افزایش استقبال از خودروهای عمومی به جای خودروهای شخصی در ماه های نخست به دلیل عدم آگاهی مردم از میزان سهمیه مشخص شده و مصرف آن ها بوده و با گذشت هرچه بیشتر از اجرای این طرح و همچنین شیوع کرونا استقبال از خودروهای شخصی دوباره افزایش یافت.

بر اساس این گزارش متوسط مصرف روزانه بنزین کشور از روز ۲۴ آبان ماه سال گذشته تا پایان روز ۱۵ آذرماه سال گذشته به ۷۶ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر در روز رسید که این رقم معادل روزانه ۲۲ میلیون و ۱۰۰ هزار لیتر کمتر از ۲۳ روز ابتدایی آبان ماه سال گذشته بوده، این در حالیست که میزان مصرف بنزین در مدت مشابه سال 97 روزانه ۸۹ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر بوده است.

سعید ساویز، کارشناس نفت و انرژی با بیان این که از گذشته تاکنون سوء مصرف در بازار وجود داشته است، می گوید: طرح سهمیه بندی بنزین با هدف اصلاح الگوی مصرف انجام شد از سوی دیگر اتفاقی که در کشور رخ داد این بود که به دلیل کرونا و محدودیت در صادرات نفت، امکان صادرات مناسب فراورده به وجود آمد.

وی می افزاید: در این شرایط اظهاراتی مبنی بر این که به دلیل کرونا و عدم استفاده از خودروی شخصی منجر به افزایش صادرات مطرح شد که بدون شک تفکیک این موضوع که سهمیه بندی بنزین در اصلاح الگوی مصرف و یا افزایش صادرات تا چه اندازه تاثیرگذار بوده ، دشوار است اما مصرف ما الگوی استفاده از خودرو در کشور و زیرساخت های حمل و نقل عمومی با مشکلاتی مواجه است.
ساویز با طرح این پرسش که آیا تاثیر افزایش قیمت بنزین بر سایر کالاها ارزش اجرای این تصمیم را داشت یا خیر تصریح می کند: کرونا و یا هرعامل دگیری که به کاهش مصرف کمک کرد باعث تا بازار خوبی برای فرآورده ها داشته باشیم این در حالیست که هم اکنون اروپا، چین و حتی امریکا در جهت حرکت به سمت تولید خودروهای برقی هستند اما برای کشورهای همسایه ما نظیر عراق و یا پاکستان این تغییر به این زودی اتفاق نخواهد افتاد در نتیجه در صورت داشتن مازاد تولید ، بازار مصرف خواهیم داشت.

این کارشناس نفت و انرژی ادامه می دهد: نمی توان اظهار کرد که گرانی بنزین عاملی برای مازاد تولید است اما ممکن است تا درصدی تاثیرگذار باشد.

یکی از اهداف اولیه اجرای طرح سهمیه بندی کاهش قاچاق بود تا با افزایش قیمت، این اقدام صرفه اقتصادی نداشته باشد اما با گذشت یک سال از اجرای این طرح مشخص نیست که دولت به این هدف دست یافته است یا خیر.

ساویز در این باره نیز اظهار می کند: دولت ها در بیان اهداف خود از اجرای یک طرح و همچنین ارایه خدمات عمومی به اندازه ای خلاف واقع عمل کردند یکی از دلایل مطرح شدن این پرسش ها است . قاچاق زمانی رخ می دهد که بازار مصرف با قیمت بالاتری نسبت به داخل کشور وجود داشته باشد این که همه مسایلی که بخشی از آن اجتماعی و اقتصادی است را به اصلاح قیمت بنزین نسبت می دهید در حالی که این تصور وجود دارد که با افزایش قیمت بنزین بخشی از درآمد دولت تامین می شود، روند درستی نیست.

ساویز ادامه داد: هم اکنون قاچاق به دلیل قیمت پایین بنزین نسبت به کشورهای همسایه در کشور همچنان رایج است و اگر راه حل آن افزایش قیمت سوخت باشد باید در عین حال نسبت به بهبود سیستم حمل و نقل عمومی هم اقدام شود.

این کارشناس نفت و انرژی در نهایت می گوید: نتیجه کلی اینست که اصلاح قیمت ها، بهبود الگوی مصرف و حتی کاهش قاچاق می تواند از دستاوردهای سهمیه بندی بنزین باشد.