خودرو چرا گران شد؟

به گزارش پدال نیوز به نقل از تیتر20 - با وجود آنکه خودروسازان داخلی طی سه ماه ابتدایی امسال بالغ بر 300 هزار دستگاه محصول را تولید، عرضه و در معرض فروش گذاشته اند، بازار خودرو این روزها با رشد قیمت آن هم در ارقام بالا روبرو است.

 نگاهی به تحولات بازار خودرو طی حدودا دو هفته گذشته نشان می دهد منحنی قیمت محصولات داخلی حداقل چیزی حدود 9 درصد رشد یافته است.

بر این اساس، کف قیمت خودروها که به پراید مربوط می شود، به 76 میلیون تومان در بازار آزاد رسیده است. این در حالی است که همین دو سه روز پیش قائم مقام فروش سایپا اعلام کرد نرخ کارخانه ای این خودرو 38 میلیون تومان است.

پراید 76 میلیونی اما خود به وضوح گویای التهاب قیمت در بازار خودرو کشور است، چه آنکه سایر محصولات نیز رشد قیمت قابل توجهی را در این حدودا دو هفته تجربه کرده اند.

شاید بشود افزایش قیمت خودروهایی مانند پراید را که طی امسال فروش جدیدی نداشته اند، تا حدی (به دلیل کمبود عرضه) توجیه کرد، اما اوضاع کلی بازار و افسارگسیختگی قیمت را نمی توان تنها در حیطه مسائل "عرضه" و "فروش" مورد بررسی قرار داد.

در سه ماه نخست امسال، دو خودروساز بزرگ کشور چیزی حدود 200 هزار دستگاه محصول را به تولید رسانده اند که با فاکتور گرفتن از موارد دارای کسری قطعه (خودروهای ناقص) چیزی همین حدود یا کمی کمتر تحویل مشتریان شده است.

 از آن سو اما ایران خودرو و سایپا در مجموع نزدیک به 100 هزار دستگاه محصول را در قالب طرح های فروش فوق العاده و پیش فروش عرضه کرده اند و بنابراین از این مسیر نیز به بخشی از تقاضا پاسخ داده شده است. بنابراین طی بهار سال جاری روی هم رفته چیزی حدود 300 هزار دستگاه محصول، تولید، عرضه و در معرض فروش گذاشته شده است.

 با فرض اینکه تقاضای واقعی در بازار خودرو ایران یک میلیون و 500 هزار دستگاه برآورد می شود، در سه ماه نخست امسال یک پنجم این رقم پاسخ داده شده است. در واقع با پیش فرض تقاضای 1.5 میلیون دستگاهی، خودروسازان باید هر سه ماه یکبار 375 هزار دستگاه محصول را عرضه کنند، بنابراین با توجه به آمار 300 هزار دستگاهی بهار امسال، آنها توانسته اند 80 درصد از تقاضای فصلی (سه ماهه بهار)  بازار خودرو را پاسخ دهند. خلاء 20 درصدی هرچند تعادل عرضه و تقاضا را بر هم زده و در این شرایط، افزایش قیمت طبیعی به نظر می رسد، با این حال میزان رشد قیمت ها با خلاء موجود همخوانی ندارد.

به عبارت بهتر، رشد قیمت رخ داده در بازار خودرو را نمی توان فقط و فقط با مسئله "عرضه" توجیه کرد، چه آنکه این ماجرا دلایل اقتصادی مهم دیگری نیز دارد. در این بین، به نظر می رسد آتش از گور ارز هم برمی خیزد و صعود قیمت دلار و یورو و...، بازار خودرو را نیز به نوبه خود تحریک و سبب ثبت قیمت هایی کم سابقه در در این بازار شده است.

در این سال ها معمولا هر وقت نرخ ارز افزایش یافته، منحنی قیمت در بازار خودرو هم روندی صعودی به خود گرفته و در حال حاضر نیز سرکشی های دلار و یورو و...، خودرو را به مسیر گرانی هدایت کرده است. نکته دیگر اینجاست که خودرو با وجود آنکه در اصل کالایی مصرفی به شمار می رود، در ایران ناجی ارزش پول مردم شده و گرانی های اخیر در بازار خودرو نیز ریشه در این ماجرا هم  دارد.

شهروندانی که مالک خودرو هستند، قیمت پیشنهادی برای فروش را متناسب با شرایط کلی اقتصاد کشور، تورم انتظاری و آنچه در بازارهای ارز و سکه می گذرد، تعیین می کنند تا ارزش پول خود را از این مسیر حفظ کرده باشند. طبعا در کشوری که نرخ دلار در آن از مرز 20 میلیون تومان عبور می کند، قیمت سکه به بالای هشت میلیون تومان می رسد و شهروندان تصور مثبتی از آینده اقتصادی ندارند، خودرو نیز نمی خواهد از قافله گرانی عقب بماند که نمانده و نمی ماند.