احتمال حضور فیات در ایران چقدر است؟

به گزارش پدال نیوز؛ حمید بیات، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا در گفت و گویی اختصاصی با خط بازار از مشکلات برقراری روابط تجاری میان شرکت های ایرانی و ایتالیایی با توجه به تحریم های یکجانبه آمریکایی و راه حل های درنظر گرفته شده از سوی سفارت با همکاری اتاق های بازرگانی صحبت کرد.

وی در پاسخ به این سوال که روابط اقتصادی ایران و ایتالیا در حال حاضر و با توجه به شرایط بحرانی کروناویروس چگونه است؟ گفت: به نظر اینجانب دو عامل تحریم و کرونا تاثیراتی مقطعی بر روابط اقتصادی دو کشور داشته اند. با این تفاوت که یکی ارادی و طولانی مدت تر بوده (تحریم) و دیگر غیر ارادی و کوتاه مدت  می باشد. از این رو باید دو مقوله تحریم ها و بحران کرونا را از یکدیگر تفکیک نمود. به هرحال تحریم های یکجانبه و غیر قانونی آمریکا مدتهاست که شرایط روابط اقتصادی ایران با جهان و ازجمله ایتالیا را تحت تاثیر قرار داده و منجر به کاهش حجم مناسبات کشورها با ایران گردیده است. به تبع، این تحریمها در ایتالیا نیز بسیاری از فعالان اقتصادی را نگران کرده و بیش از همه نهادهای مالی و بانکها با تهدیدات آمریکا مواجه شده و تعامل با ایران را محدود کردند.

سفیر ایران در ایتالیا مشکل اصلی در تجارت با ایتالیا را کمبود منابع مالی ایران با منشا اروپایی اعلام کرد و افزود: یکی از اصلی ترین اثرات تحریم ها، توقف برداشت نفت از سوی شرکت نفتی انی از ایران و عدم تولید منابع ارزی کافی در ایتالیا بود. متاسفانه بخش عمده صادرات ایران به ایتالیا را هم همین نفت تشکیل می داد. اتکای بیش از حد به نفت و نگاه وارداتی از ایتالیا به جای توجه به ظرفیت های این بازار برای صادرات و تقویت بنیان تولید داخلی در کشور، شرایطی را ایجاد کرده که با محدودیت خودساخته صادرات به ایتالیا مواجه هستیم.

وی ادامه داد: به هر حال تجارت با ایتالیا و بازار این کشور همواره برای طرفهای ایرانی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. به همین دلیل در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ و بر اساس گزارش دریافتی از مرکز آمار ایتالیا، این کشور نخستین شریک تجاری ایران در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا بود. در سال ۲۰۱۹ نیز علیرغم تشدید تحریمها و عدم فروش نفت، ایتالیا پس از آلمان دومین شریک تجاری ایران بوده است.

بیات با بیان اینکه حجم مبادلات دو کشور در سال ۲۰۱۹ در غیاب نفت، رقمی بالغ بر حدود ۹۷۷ میلیون یورو با تراز مثبت به نفع ایتالیا بود، اظهار کرد: این امر به خوبی نشان دهنده این است که حتی در شرایط تحریم نفت و سایر کالاهای تحریمی، همچنان زمینه های بسیاری برای توسعه تجارت دو جانبه وجود دارد که نیازمند شناسایی بیشتر توسط بخش دولتی و همچنین شرکتهای بخش خصوصی است.

وی با بیان اینکه کرونا در ایتالیا به خودی خود محدودیتی برای فعالیت تجاری میان دو کشور ایجاد نکرد، گفت: زیرا قبل از شیوع ویروس کرونا، حجم مبادلات ایران با ایتالیا با کاهش قابل توجهی مواجه شده بود. فقط حواشی این امر و توقف حرکت کامیون ها در مرز ترکیه را می توان عمده ترین تاثیر بیماری کرونا بر فعالیت تجاری ما با ایتالیا دانست. زیرا بخاطر نگرانی های موجود، حمل و نقل کالا از مسیر زمینی دچار وقفه گردید. خوشبختانه از تاریخ ۱۵ خرداد ماه طبق توافق ایران و ترکیه، مرزهای ورودی بر روی کامیون های یکدیگر باز شد که امید می رود این موضوع تردد مجدد کامیون های ایرانی به مقصد اروپا را فعال نماید.

سفیر ایران در ایتالیا تصریح کرد: طبق بررسی های ما، ایتالیا محدودیتی برای کالاهای صادراتی ایران به این کشور ایجاد نکرده و شکایتی نیز از این بابت دریافت نکرده ایم. نکته قابل توجه اینکه امکان حمل و نقل دریایی بین ایران و ایتالیا در زمان شدت شیوع ویروس کرونا وجود داشت و در حال حاضر نیز وجود دارد. با از سرگیری پروازهای ایران ایر به میلان نیز امکان حمل هوایی نیز میسر شده است.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار خط بازار مبنی بر اینکه کدام محصولات بین این دو کشور واردات و صادرات می شوند، گفت: از جمله محصولات وارداتی ایران از ایتالیا در حال حاضر می توان به ماشین آلات با کاربرد عمومی( موتورهای احتراق، توربین، پمپ، کمپرسور و ...)، ماشین آلات تخصصی ( متالورژی، معدنی، صنایع غذایی، نساجی، چرم و کفش و ..)، تجهیزات  پزشکی و دندانپزشکی( پروتز، لنز و ...)، مواد شیمیایی، پلاستیک، لاستیک مصنوعی، موتورهای برقی، ژنراتور، ترانسفورماتور، دارو، تجهیزات الکترومکانیکی و الکتروتراپی و ... اشاره کرد. عمده صادرات غیر نفتی ایران به ایتالیا نیز شامل محصولات فولادی، انواع سنگ و شن و ماسه ، محصولات شیمیایی، مصنوعات فلزی، محصولات کشاورزی و زراعی، گوشت و فرآورده های گوشتی و لبنیات، لوازم خانگی غیر برقی و ماشین آلات و غیره می شود.

بیات در پاسخ به این سوال که با توجه به تحریم های آمریکا علیه ایران، مبادلات تجاری به چه صورت انجام می شود و آیا راه حل هایی برای آسان سازی تجارت بین دو کشور توسط سفارت ایران در ایتالیا اتخاذ شده است، عنوان کرد: آمریکا با سوء استفاده گسترده از نظام مالی بین المللی و سیطره دلار در این سیستم با حربه تهدید، بسیاری از نهادهای مالی و پولی را نسبت به همکاری قانونی با ایران هراسانده و بانک های عمده اروپایی خود را در مقابل این تهدیدات بی دفاع یافته اند. بانک های ایتالیایی نیز از این قاعده دور نیستند. این اقدام آمریکا نمود بارز تروریسم اقتصادی و استثمار فعالان اقتصادی سایر کشورها برای پیشبرد برنامه های تحریم بر علیه سایر ملل می باشد. بر همین اساس اتکا به نظام بانکی موجود در شرایط فعلی برای پیشبرد تجارت میان دو کشور پاسخگوی نیازهایمان نخواهد بود.

وی افزود: یکی از این مکانیسم های مالی استفاده از تهاتر میان دو کشور می باشد. تلاشهای گسترده ای از سوی ما برای اجرایی شدن این سیستم بکارگرفته شده است. با هماهنگی صورت گرفته جلسات متعددی در ایران و ایتالیا برای این منظور برگزار شده است. هم اکنون نیز ارتباطات و مکاتباتی بین فعالان اقتصادی علاقه مند در جریان می باشد و طرفین در حال تبادل اطلاعات برای انجام امکانسنجی های لازمه جهت اجرایی کردن این مکانیسم هستند.

سفیر ایران در ایتالیا با بیان اینکه بر این باور هستیم که ابتکار عمل اصلی برای پیشبرد این امر در دست تجار و اتاق های بازرگانی مشترک می باشد و سفارت نیز از این ایده و راهکار حمایت کرده و خواهد کرد، گفت: اما دو مشکل اساسی در راه تحقق کامل این امر وجود دارد. یکی ضعف صادارت ایران به ایتالیا و ظرفیت لازم برای تولید منابع مالی جدید در این کشور و دیگری هماهنگی های داخلی در ایران برای تمرکز بر ایجاد این مکانیسم می باشد.

وی ادامه داد: برای رشد ظرفیت تهاتر و بهره برداری بهینه از این امکان انتظار داریم تجار و صادرکنندگان ایران به ایتالیا به این ابتکار پیوسته و ساختار قابل اتکایی ایجاد گردد. اتاق مشترک بازرگانی ایران و ایتالیا تلاش های مستمری در این خصوص دارد. روش های دیگری نیز در دست مطالعه و نهایی سازی می باشد که از طریق نهادهای مرتبط و اتاق های بازرگانی به اطلاع تجار خواهد رسید.

بیات در پاسخ به این سوال که در بحث تحریم ها، اتحادیه اروپا بارها اعلام کرده بود که قصد کمک به ایران را دارد اما شاهد تغییراتی در این زمینه نبودیم. در این راستا روابط ایران با اتحادیه اروپا را در آینده چگونه پیش بینی می کنید، عنوان کرد: تحریم های یکجانبه آمریکا بر علیه کشورمان یک واقعیت راهبردی را به خوبی برای کشورهای اروپایی و بویژه اتحادیه اروپایی مشخص نمود که علی رغم تلاش های دو دهه گذشته این اتحادیه، همچنان نظام مالی دلار بر سیستم یورو سیطره دارد.  شاهد آن بوده ایم که تلاشهایی برای حرکت به سوی خروج از این سیطره وجود داشته، اما تاکنون زیرساختهای لازم برای این امر به هیچ وجه در داخل اروپا شکل نگرفته است. تلاش طولانی مدت اروپا برای ایجاد و راه اندازی ساختار جدیدی با عنوان اینستکس، نمود عینی این خواست اروپا می باشد. تحولات جاری در خصوص کرونا نیز نشان داد که اتحادیه اروپایی نیازمند تحول بزرگتری در داخل خود بوده و به نظر می رسد تلاش های این اتحادیه برای ارتقای انسجام داخلی متمرکز شده است.

وی افزود: ضعف های ساختاری اتحادیه اروپا در پیشبرد برجام درس های بسیاری برای تبیین راهبردهای آتی در بر داشته است. اتحادیه اروپا در این برهه، بیش از پیش پاشنه های آشیل خود در قالب نقش آفرینی به عنوان یک بلوک قدرت را شناخته است. هرگونه تلاش برای ارتقای این بلوک قدرت، مستلزم اتخاذ راهبردهای مستقل تر و اروپا محورتر می باشد. لذا به نظر می رسد در صورت خروج موفق اروپا از شرایط فعلی و ایجاد ساختارهای مستقل تر از آمریکا، روابط اتحادیه اروپایی با ایران در آینده روند بهتری یافته و نقش این اتحادیه در معادلات بین المللی افزایش یابد.

سفیر ایران در ایتالیا با اشاره به طرح این مساله مبنی بر اینکه در سالهای گذشته بحث ورود شرکت خودروسازی فیات به ایران مطرح بود اما این امر اجرایی نشد و در عوض شاهد روند صعودی واردات خودروهای فرانسوی به ایران بودیم و در پاسخ به این سوال که به نظر شما در بحث صنعت خودروسازی روابط ایران و ایتالیا چگونه است و آیا برنامه ای برای همکاری هایی در این صنعت در آینده وجود دارد، گفت: ایتالیا به عنوان یکی از مهمترین کشورهای صنعتی و دومین قدرت تولید صنعتی در اروپا همواره مورد توجه صنعتگران ایرانی بوده و در برهه های مختلف از ظرفیت های فنی  این کشور در ارتقای صنعت ایران استفاده شده است. هم اکنون نیز بخش قابل توجهی از زیرساختهای صنعتی در ایران از فن آوریها و دانش فنی ایتالیا بهره می برند. در طرف مقابل نیز بازار بزرگ ایران و تجربیات موفقشان در همکاری اقتصادی با طرفهای ایرانی در توجه ایتالیایی ها به بخشهای مختلف صنتعی و تجاری کشورمان موثر بوده است. البته بازار بزرگ و جمعیت جوان کشورمان مورد توجه همه خودروسازان بوده است.

وی با بیان اینکه هم اکنون با توجه به شرایط تحریمی موضوع همکاریهای بخش خودرو سازی در دستور کار دو کشور قرار ندارد، اعلام کرد: در صورت رفع موانع موجود، ایران می تواند یکی از بازارهای تعیین کننده برای تولیدات صنعت خودروسازی ایتالیا باشد. ایران از بازار بزرگ و توان بالای قطعه سازی برخوردار است و ایتالیا نیز یکی از کشورهای پیشرو در تمام چرخه تولید خودرو می باشد.

بیات ادامه داد: روند تاریخی نیز حاکی از حضور موفق شرکتهای ایتالیایی در بازار ایران بوده و بخش خودرو نیز می تواند یکی از  بخش های موفق آتی باشد. لذا با فراهم آمدن شرایط، موضوع همکاریها در انتقال دانش فنی و فن آوریهای متنوع صنعت خودرو در دستور کار قرار خواهد گرفت.