به گزارش ایسنا، در حالی که ممکن است ما از اگزوز خودرو به عنوان منبع اصلی آلودگی هوا یاد کنیم، از این نکته که لاستیکهای خودرو نیز با انتشار میکروپلاستیک به شدت در آلودگی هوا غافل هستیم. یک دستگاه جدید که روی چرخهای خودرو نصب میشود، میتواند ذرات لاستیکی که از تایرها جدا میشوند را جمع آوری کند.
طبق تعریف، میکروپلاستیکها خرده پلاستیکهای کوچکتر از قطر 5 میلی متر هستند. آنها در کنار تولید شدن از لاستیکهای خودرو، همچنین به عنوان میکرومهرههای مورد استفاده در محصولاتی مانند خمیر دندان یا حتی با شستن لباسهای دارای الیاف پلاستیکی وارد محیط زیست میشوند.
میکرومهرهها (Microbead) ذرات پلاستیکی جامدی هستند که ابعاد آنها در بزرگترین حالت از یک میلیمتر بیشتر نیست. آنها اغلب از پلی اتیلن ساخته میشوند اما میتوانند از دیگر پلاستیکهای پتروشیمی مانند پلی پروپیلن و پلی استایرن نیز ساخته شده باشند.
پلاستیک یکی از عوامل عمده آلودگی آب دریاها و اقیانوسها محسوب میشود اما بر خلاف تصورات موجود تأثیرات دقیق میکروپلاستیکها بر موجودات زنده و محیط زیست تا حدود زیادی برای دانشمندان نامشخص است. میکروپلاستیکها اشیایی فوقالعاده کوچک هستند که در نزدیکی سطح بستر یا بر روی ساحل دریاها و اقیانوسها وجود دارند. در واقع آنها به عنوان اشیایی پلاستیکی که قطرشان کمتر از 5 میلیمتر است شناخته میشوند. مطالعات صورت گرفته در دهه 1970 شروع به بررسی سطح میکروپلاستیکها در اقیانوسها کردند و دریافتند که سطح بالایی از آنها در اقیانوس اطلس و سواحل ایالات متحده وجود دارد. امروزه 8 میلیون تن ضایعات پلاستیکی به اقیانوس وارد میشود. 250 هزار تن از این پلاستیکها در حال حاضر در دریا شناور است در حالیکه بقیه آنها احتمالاً تهنشینی و شسته شدن از ساحل هستند.
پس از ورود میکروپلاستیکها به آبراهها، این ذرات میتوانند توسط ماهیها خورده شوند که آنها نیز سپس توسط انسان خورده میشوند. همچنین در مورد میکروپلاستیکهایی که از لاستیکهای خودروها تولید میشوند و بیشتر در خیابانهای شهر وجود دارند، میتوان آنها را استنشاق کرد و سبب آسیب میشوند.
گروهی از دانشجویان هنر و علوم بریتانیا دستگاهی موسوم به "The Tyre Collective" ساختهاند که میکروپلاستیکهای تایرها را جمع میکند. آنها به رهبری پروفسور "رابرت شورتن" استاد کالج سلطنتی لندن یک نمونه اولیه ساختند که در مجاورت لاستیک خودرو و نزدیک به جایی که لاستیک، جاده را لمس میکند، قرار میگیرد.
این دستگاه میتواند روی همه تایرها تعبیه شود. با چرخیدن تایر، ذرات لاستیکی باردار از آن جدا میشوند و به صورت الکترواستاتیک در واحد ذخیره دستگاه جمع میشوند. این مخزن را میتوان هر چند وقت تخلیه کرد، بنابراین ذرات جمع آوری شده قابل بازیافت هستند.
به گفته محققان، ذرات جمع آوری شده کوچکتر از 50 میکرون میتوانند در تولید لاستیکهای جدید مورد استفاده قرار گیرند. همچنین ذرات بزرگتر کاربردهای بالقوه فراوانی شامل استفاده در فناوری چاپ سه بعدی، ساخت عایق صوتی، جوهر و رنگ دارند.
نمونه اولیه این دستگاه با موفقیت آزمایش شده و کارایی خود را نشان داده است. محققان میگویند که امیدوارند هرچه سریعتر این فناوری را تجاری کنند.