آخرین وضعیت بازگشایی ایران خودرو و سایپادر بورس/ کاندیدای نخست رشد قیمت سهام، گروه خودرویی است

به گزارش پایگاه خبری پدال نیوز، سهام این روزها به دیگ جوشان نقدینگی مبدل شده و هر روز پذیرای میلیاردها تومان از سرمایه‌های خرد مردم است. در این راستا، شاخص‌کل بورس تهران مرز یک‌میلیون واحد را فتح کرد؛ اتفاقی که بسیار تاریخی است و در تاریخ 50ساله بورس بی‌سابقه بوده، در چنین شرایطی گروه خودرویی به‌عنوان یکی از لیدرهای بازار در آستانه بازگشت دو نماد ایران‌خودرو و سایپاست. به نظر می‌رسد با بازگشایی نماد این دو خودروساز در هفته جاری، آن‌ها رشد شارپ و بی‌وقفه‌ای را تجربه کنند، همان مسیری که حدود ده روز گذشته شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو طی کرد. حال در این زمینه، سعید مومنی؛ مشاور سرمایه‌گذاری «گروه مالی نهایت‌نگر» و کارشناس و فعال بازار سرمایه در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌خودرو» آخرین وضعیت بورس و همچنین بازگشایی دو شرکت ایران خودرو و سایپا را تحلیل کرده است.

اگر در ابتدای سال ۹۸ از خوشبین‌ترین یا حتی بدبین‌ترین فعال بازار سرمایه ایران پرسیده می‌شد؛ «پیش‌بینی شما از روند یک سال آتی بورس ایران چیست؟»، آن هم در شرایطی که طی این سال در حوزه سیاست خارجی، ایران و آمریکا به سهمگین‌ترین مواجهه و رویارویی خود‌ رسیدند و تنش‌ها در خلیج‌فارس و منطقه خاورمیانه به‌شدت بالا گرفت و در فضای داخلی نیز قیمت بنزین افزایش یافت، احتمالا تحلیلگران در پاسخ، پتانسیل‌های اقتصادی و تورمی را پیش می‌کشیدند و ریسک سیاسی و سیستماتیک را کم‌اهمیت‌تر می‌دانستند. اما اگر توضیح وقایع را برای آن‌ها می‌دادیم و برایشان از وقوع تاریخی‌ترین سقوط قیمت‌ها و بحران جهانی در بازارهای مالی به دلیل شیوع ویروس کرونا شرح می‌دادیم و قیمت نفت را با سقوط بی‌سابقه‌ای در کانال بیست دلاری ترسیم می‌کردیم، یقینا دیگر این‌جای ماجرا تحلیلگران پا پس می‌کشیدند و دستور خروج از بازار سرمایه ایران را صادر می‌کردند. اما بخت با ما یار بود و عمرمان دست داد و مشاهده کردیم چگونه بورس ایران در اوج این رویدادها و هیجانات منفی، درتاریخی‌ترین دوران خود یکی پس از دیگری رکوردها و قله‌ها را درنوردید و تحلیلگران کلاسیک و حرفه‌ای بازار را انگشت به دهان و حیرت‌زده و غافلگیر کرد.


 اما پس از 10‌درصد اصلاح و در اواخر اسفندماه پارسال، بازار سهام فقط و فقط به مدد ورود پول‌های جدید چنان بازگشت قدرتمند و خیره کننده‌ای را آغاز کرد، که هیچ‌کس حتی تصورش را هم نداشت. ردگیری «میل به ورود پول‌های اشخاص حقیقی» که معیار موجهی برای روند صعودی بازار است، طی بهمن و اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ جهش فوق‌العاده‌ای را تجربه کرد، به‌طوری‌که این شاخص در بهمن‌ماه ۶۵۰۰میلیارد تومان، در اسفند 10هزار میلیارد و در فروردین ۹۹ بالغ بر 20هزار میلیارد تومان شد و تا این‌جای کار در نیمه اردیبهشت در حدود 20هزارمیلیاردتومان بوده است.

 سه عامل فوق نمی‌توانند رشد استثنایی بازار سهام را توجیه کنند. از این رو، باید دلیل رشد 300درصدی شاخص کل در ۱۳ ماه گذشته را در جای دیگری جست‌وجو کرد، جایی فارغ از متغیرهای سنتی و سابق، که برای درک بهتر آن باید نگاهی کلان‌تر و فراخ‌تر داشت، نگاهی که در آن بازار سرمایه دیگر آن نهاد طفیلی سابق نیست و به جایگاهی رفیع در ساختار اقتصاد سیاسی ایران دست یافته است. ظاهرا مجموعه دولت دریافته است باتوجه به وضعیت کنونی اقتصاد ایران که درآمدهای نفتی کاملا از میان رفته و کشور با کسری بودجه مواجه شده است و از طرفی دولت دارایی‌های راکد و جذابی با قابلیت نقدشوندگی نسبتا خوبی دارد، بازار سرمایه می‌تواند گره‌گشای مشکلات کنونی اقتصاد باشد.

اولین نشانه از برنامه ویژه دولت برای بازار سرمایه در آذرماه و مصادف با لایحه بودجه سال ۹۹ نمایان شد؛ جایی‌که دولت در اقدامی بی‌سابقه وصول ۵۰هزار میلیارد تومان از محل فروش دارایی‌های مالی را در نظر گرفته بود، اقدامی که در نگاه نخست بعید و سخت به‌نظر می‌رسید، اما رفته‌رفته و با رونمایی از عرضه سهام دولت در شرکت‌های پالایشگاهی واستقبال پول‌های هدفمند و هوشمند سنگین اشخاص حقیقی رهگیری شد. همچنین دستورات مقام معظم رهبری در مورد آزادسازی سهام عدالت و عرضه سهام دولت در قالب صندوق‌های قابل معامله، در کنار بورس‌محور شدن جامعه و گسیل مردم به سمت بورس خیال همه را راحت کرد که رشدهای سرسام آور و بی‌سابقه سه ماه اخیر بی‌علت نبوده و تکه‌ای از پازل بزرگ‌تری است.

با این نگاه جدید و با فاصله‌گرفتن از تحلیل‌های بنیادی کلاسیک و مبتنی بر p/e، یکی از گروه‌های به‌شدت مستعد بازار بورس، صنعت‌خودرو ‌است. چراکه هم جزو صنایع استراتژیک کشور است و بخشی از برنامه وسیع واگذاری سهام دولت به مردم را شامل می‌شود و از طرفی با توجه به شرایط تورمی کشور و اهمیت‌یافتن دارایی‌های صنعتی و شرکتی، بی‌شک دارایی‌های بسیار ارزشمند صنعت خودرو شامل زمین، ساختمان و خطوط تولید، بسیار ارزان‌تر از واقعیت اقتصاد ایران ارزش‌گذاری شده است. بنابراین کاندیدای اول رشد قیمت سهام در شرایط کنونی بورس، گروه خودرویی به‌شمار می‌آید. چراکه دو لیدر این گروه، یعنی ایران‌خودرو و سایپا به‌دلیل افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی دارایی‌ها از رشد بی‌نظیر دو ماه اخیر بازار عقب افتاده‌اند.

 نکته مهم در در مورد دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا این است که آن‌ها در سال‌های اخیر با توجه به هزینه بالایی مالی که داشته‌اند، زیان‌ده هستند و هر سال نیز این زیان‌دهی افزایش پیدا می‌کند. به دلیل بدهکاری که خودروسازان به بانک‌ها دارند، سالانه بیش از یک‌هزار میلیارد تومان جریمه را به دلیل بهره‌های سنگین به بانک‌ها می‌پردازند. اما به‌دلیل موقعیت ممتاز صنعت خودرو و همچنین دارایی‌های زیادی که شرکت‌ها دارند، آن‌ها با اعمال تغییرات کوچکی می‌توانند به‌صورت اهرمی از زیان‌دهی به‌سوی سودسازی حرکت کنند، به بیان ساده؛ زمانی‌که اقبال به خودروسازان زیاد است، آن‌ها می‌توانند منابع حاصل از فروش سهام و همچنین افزایش قیمت آن‌ را به بانک‌ها بدهند و با تسویه بدهی‌های سنگین خود به بانک‌ها مسیر سودسازی را در پیش بگیرند و به‌صورت اهرمی و با ایجاد تغییرات کوچک، زیان‌دهی خود را جبران کنند و به سودآوری برسند.

آیا ریزش خاصی را در ادامه برای بازار سهام پیش‌بینی می‌کنید؟
با آزادسازی سهام عدالت نیز هرچند ممکن است در کوتاه‌مدت بازار پرعرضه شود، ولی قطعا در بلندمدت کاراتر و عمیق‌تر می‌شود و به تامین مالی واقعی و کم‌هزینه بنگاه‌های بورسی کمک می‌کند. از این رو و با نگاه به معاملات اردیبهشت‌ماه ۹۹، بعید به نظر می‌رسد بازار با ریزش خاصی مواجه شود و می‌توان افق‌های بالاتری را به‌راحتی برای بازار متصور بود. اما باید توجه داشت در این مقطع، بخش زیادی از شرکت‌های کوچک با ریسک شدیدی مواجه هستند و در این زمینه باید بیشتر توجه‌مان معطوف به گروه‌های بزرگ، بنیادین و برخی تک‌سهم‌های باشد.