اخیرا طوفانهای گردوغبار شهرهای اصلی منطقه خاورمیانه را در بر گرفته است؛ بنابراین کارشناسان به بررسی این موضوع پرداختند که آیا جهان گرمتر با ذرات گرد وغبار بیشتری همراه خواهد بود؟ برآوردهای اخیر حاکی از آن است که حدود 40 درصد از افشانهها و ذراتی که هر سال در هوا منتشر میشود از گردوخاک معدنی تولید میشوند.
منشاء برخی از این گرد وخاکها فعالیتهای انسانی است اما بیشتر گرد و غبارهای جوی، به طور طبیعی در زمینهای بایر تولید میشود که تحت کنترل ترکیبی از فاکتورها همچون بارش باران، منابع زمینی شناختی و سرعت باد قرار دارند.
بزرگترین منبع گرد وغبار در نیم کره جنوبی کویر «اتوشا» در نامیبیای آفریقاست. گروهی از محققان انگلیسی و آفریقایی به منظور فهم اینکه چه میزان از گردوغبار در این کویر تولید میشود به جمع آوری اطلاعات طی سه سال گذشته پرداختند. همچنین کارشناسان تجهیزاتی را در نقاط مختلف این کویر قرار دارند تا فاکتورهای مختلفی از سرعت باد گرفته تا میزان گرد وغبار موجود در ارتفاعات مختلف از سطح زمین و ضخامت ابرهای گردوغبار را اندازه گیری کنند.
پرفسور «دیوید توماس» از دانشگاه آکسفورد گفت: مدلهای اقلیمی ما فاقد شناسایی نقش دقیق برای گرد وغبار هستند که همین امر میتواند میزان دقت را محدود کند. در واقع گردوغبار یکی از بخشهای گمشده پازل در مدل سازی اقلیمی است.
وی افزود: از یک طرف وجود گرد وغبار بیشتر در هوا به مفهوم کاهش پرتوهای خورشیدی جدید با موج کوتاه و گرمای کمتر است از طرف دیگر پوشش ایجاد شده توسط گرد و غبار در اتمسفر میتواند میزان از دست رفتن گرما را پایین آورد و در نتیجه با گرمای بیشتری رو به رو شد. در حقیقت میزان بیشتر گرد وغبار در جو به این معنی است که هوای گرم بیشتری به دام میافتد.
هدف از این پروژه این است که برای اولین بار اطلاعات منبع اصلی گردوغبار به شیوهای جمع آوری شود که به آن اجازه دهد در مدلهای اقلیمی مورد استفاده قرار گیرد. این اقدام مفید است که دلیل آن نقشهای متعدد گرد و غبار در سیستم اقلیمی است؛ یعنی نه تنها گرما را منعکس میکند یا به دام میاندازد بلکه به عنوان عامل تولید کننده پلانکتونها در اقیانوسها عمل می کند که محل ذخیره و انباشت کربن به حساب میآیند.
همچنین کارشناسان آمریکایی پیش از این براساس مطالعات خود اظهار داشتند آب و هوای گرمتر در جنوب غرب این کشور میتواند کاهش پوششهای گیاهی را تسریع کند بنابراین موجب افزایش تولید گرد و خاک شود.
به گزارش شبکه خبری بیبیسی، علاوه بر این پرفسور توماس در پاسخ به این پرسش که آیا گرم شدن جهان میتواند به هوای گرد و غباری منجر شود، گفت: نمیتوان به طور قطع این وضعیت را ممکن دانست اما مشخص است فعالیت انسان فضایی را بوجود میآورد که میزان گرد و غبار بیشتری تولید شود.