موتورسیکلت های برقی در راه خیابان‌ها

به گزارش پدال نیوز به نقل از مهر، تولید موتور سیکلت در ایران ظرف سال‌های گذشته تغییرات عمده‌ای داشته است. حال حتی تولید موتورسیکلت‌های برقی نیز در دستور کار قرار گرفته و بخشی از قطعات آن نیز داخلی‌سازی شده است. در این میان البته تولیدکنندگان بر این باورند که برخی تصمیمات ساده دولت می‌تواند تولید را در کشور از رونق بیشتری برخوردار سازد و آن تصمیم برای اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده است.

در این میان تولیدکنندگان می‌گویند که اگر دولت برخی مشوق‌ها را به مردم برای استفاده از موتورسیکلت‌های برقی ارائه دهد، حتماً استقبال مردم نیز از خرید موتورسیکلت‌های برقی بیشتر خواهد شد. نکته حائز اهمیت دیگر، چالش موتورهای پایه کاربراتوری است که هنوز برخی آن را به انژکتوری تبدیل می‌کنند و به دست مصرف‌کنندگان می‌دهند. در این میان گفتگویی با رحیم خداپسند، مدیرعامل کویرموتور انجام شده که از نظر می‌گذرد:

*در حال حاضر، وضعیت تولید کویرموتور به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی موتورسیکلت‌های برقی و انژکتوری به چه صورت است؟ میزان داخلی‌سای به چه حدی رسیده است؟

- یک دسته محصولاتی که در کویر موتور تولید می‌شود، دارای داخلی‌سازی بالغ بر 65 تا 70 درصدی است و یکسری از تولیدات نیز به صورت وارداتی است که درصد ساخت داخلی آن کمتر است؛ به نحوی که 40 درصد این تولیدات داخلی و 60 درصد خارجی است. در این میان، برخی از محصولات تولیدی، کم مصرف بوده ولی فول سی کی دی وارد کشور می‌شوند و ما فقط بخشی از قطعات لاستیکی آن را تولید می‌کنیم؛ ولی قالب خدمات پس از فروش آن را از سوی شرکت‌های ایرانی ارائه می‌دهیم. در بخشی دیگر، تولیدات ما بر روی محصولات پرمصرف نیز متمرکز شده که بر این اساس، دو محصول پرمصرف را نیز انتخاب کرده‌ایم. اما به موازات آن، بر روی تولید موتور برقی 2000 وات کار می‌کنیم که قدرت آن، 297 اسب بخار است و 60 کیلومتر سرعت دارد. در حوزه این موتورهای برقی، قطعات فولادی و سیم‌کشی را بومی‌سازی می‌کنیم؛ ولی بر روی طوقه چرخ و موتور الکتریکی آن نیز کار خواهیم کرد که در سال آینده یعنی تا پایان سال 99، ساخت داخلی آن را داشته باشیم و در نهایت کاورهای پلاستیکی آن را که به دلیل عدم صرفه اقتصادی، امکان تولید ندارند، وارد نمائیم.

در حوزه موتورهای بنزینی نیز وارد شده‌ایم که بر این اساس، بر روی یک موتور 150 سی سی که بیس آن ژاپنی است، کار کرده و برای تولید آن، با شرکتهای داخلی نیز همکاری داریم که هر یک از این شرکت‌ها، مسئولیت تولید بخشی از قطعات را به عهده دارند، این محصول جدید تولیدی ما است و حس کردیم طرفداران بسیاری خواهند داشت؛ اما به موازات، بر رویبومی سازی آن نیز با جدیت کار خواهیم کرد. در عین حال، بخشی دیگر از تولیدات ما، اسکوتر است که در جامعه پذیرش بالایی دارد و بیس آن هم ژاپنی است که در آینده می‌تواند جایگزین خوبی برای دارندگان موتورسیکلت‌هایی باشد که با قدرت و سرعت بیشتری قصد دارند، کار کنند.

به طور کلی در دنیا، تمایلبر این است که شهروند عادی، از اسکوتر استفاده کنند که منافع زیادی دارد. یکی از مزایای این موتورسیکلت‌ها آن است که سرقت و کیف‌قاپی در آن امکان پذیر نیست و در حوزه شتاب اولیه، بلافاصله از شتاب برخوردار نیستند و گریز از مرکز بوده و تسمه در آن باز و بسته می‌شود و سپس موتور حرکت را انجام می‌دهد؛ از سوی دیگر، ساختار به نحوی است که راکب داخل آن قرار می‌گیرد؛ در حالیکه موتورهای سی جی طرح قدیم که 70 درصد آن ساخت داخلی است، باید متوقف شود. به هر حال تولید کردن این موتورهاباید به موازات از رده خارج کردن موتورسیکلت‌های قدیمی صورت گیرد؛ همانطور که پیکان از رده خارج شد و آن زمان، مردم هم حاضر نبودند آن را ترک کنند؛ پس مردم در آینده باید از استفاده این موتورسیکلت‌ها صرف نظر کرده و تولید آن در ایران متوقف شود.

* در حوزه تولید اسکوترهای برقی مشخصاً چه برنامه‌ای دارید؟

- اگر بخواهیم به مزایای اسکوترها اشاره کنیم؛ این اسکوترها آلایندگی کمتری دارند؛ پس ما بر روی موتورهای برقی کار می‌کنیم و هدف ما موتورهای برقی است؛ به نحوی که از این نمونه در سال 97 حدود 15 درصد برقی تولید کرده‌ایم؛ اما امسال تولید ما به 23 درصد رسیده است و تا پایان سال، برنامه بر این طراحی شد که به 25 درصد هم برسیم؛ اما تمرکز اصلی ما در سال آینده است که به سهم تولید 40 درصدی خواهیم رسید.

به هر حال تولید اسکوترهای برقی در کشور آغاز شده و کل موتورهای تولید شده در سال 96 معادل 9300 دستگاه و در سال 98 معادل 11 هزار دستگاه بوده است؛ این در حالی است که در سال آینده این رقم به 17 هزار دستگاه خواهد رسید؛ اما در حوزه موتورهای برقی در سال 96 تولید صفر بوده که در سال 97 به 1358 دستگاه و در اواسط سال 98 هم به 2662 دستگاه رسیده است که این رقم در انتهای سال 98 به 5 هزار دستگاه رسیده است.

به هر حال در حوزه تولید موتورسیکلت‌های برقی رشد را شاهد هستیم و پیش بینی ما این است که در سال آینده، 7 تا 8 هزار دستگاه از سوی مردم عادی خریداری شود؛ پس اگر بتوانیم بستری را فراهم کنیم که مردم بیشتر بتوانند از موتورهای برقی استفاده کنند، فروش ما هم به حالت جهشی زیاد خواهد شد. شیوه شارژ از موتورهای برقی نیز بسیار آسان است و در منزل یا محل کار، می‌توان راحت آنها را به برق زد و پس از 6 تا 8 ساعت شارژ نمود. البته مصرف آنها به اندازه لامپ روشنایی است و سرعت آن نیز 50 کیلومتر بر ساعت است؛ پس اگر شهرداری شارژ مجانی بدهد، موتور برقی برای مصرف‌کنندگان بسیار مقرون به صرفه است.

* در حوزه قوانین و مقررات آیا مشکلی وجود ندارد؟

- به هر حال قوانین برخی مشکلات را ایجاد کرده است؛ این در حالی است که در بخش قوانین، مطالعات زیادی انجام گرفته است؛ اما به هر حال چالش‌هایی نیز در جامعه وجود دارد که به همان دلیل، مصرف کنندگان به سمت موتورهای برقی نمی‌روند. ما بر روی این موضوعا فکر کردیم و پیشنهادات متعددی دادیم.

* الگوی سایر کشورها در گواهینامه‌های رانندگی این موتورسیکلت‌ها چطور است؟

- دارندگان موتورهای برقی تا 1500 وات در اروپا می‌توانند به یک آموزشگاه مراجعه کرده و گواهینامه دریافت کنند؛ به نحوی که چند ساعت به صورت عملی دوره دیده و سپس امتحان خواهند داد. در حالیکه این چالش بزرگی در ایران است و این قانون در ایران وجود ندارد و اجرایی نمی‌شود. بر این اساس، با وزارت کشور مذاکراتی را صورت داده و طرحی را نیز پیشنهاد کرده‌ایم که آنها نیز در حال کار کردن بر روی آن هستند؛ ولی قانون می‌گوید که موتورسکیلت برقی باید پلاک و گواهینامه داشته باشند که این کار هم اغلب زمان‌بر است. کشورهای اروپایی این را حل کرده‌اند و کسی که 4 ساعت آموزش ببیند می‌تواند تا موتور 1500 وات را سوار شده و طبق شرایط، امتحان آئین نامه را هم بدهد.

اکنون در ایران برای دانشجویان، محصلان و افرادی که مشتاق به استفاده از موتورسیکلت‌های برقی هستند، دریافت گواهینامه یک چالش بزرگ است که اگر این موضوع از طریق قانون و وزارت کشور اصلاح و ترمیم شود حدود 60 درصد از مردم ایران که الان موتورسیکلت ندارند، می‌توانند برای طی مسافت‌های کوتاه خود، از موتورسیکلت‌های برقی استفاده کنند؛ به خصوص اینکه این موتورسیکلت‌هاا محیط زیست را آلوده نمی‌کنند و در شهرهای بزرگ هزینه‌های دولت را کاهش می‌دهند؛ اما برای برق آنها نیز به راحتی می‌توان تدبیر کرد. هم اکنون برای برخی مقرون به صرفه نیست که موتورسیکلت‌های قدیمی خود را به موتورسیکلت‌های برقی تبدیل کنند؛ بنابراین سیستم سوخت‌رسانی را تغییر داده و دستکاری می‌کنند تا شتاب بیشتری را در موتور شاهد باشند.

* هنوز هم تبدیل موتورسیکلت‌های کاربراتوری به انژکتوری صورت می‌گیرد؟

بله این یک چالش بزرگ است. برخی‌ها هنوز هم موتور کاربراتوری را تبدیل به موتور انژکتوری می‌کنند و به دست مصرف‌کننده می‌دهند تا سیستم سوخت‌رسانی آن را اصلاح کند. اگر یک موتورسیکت پایه انژکتوری داشته باشد زمان تا تبدیل به کاربراتوری باشد. ما نامه‌ای را به دولت ارسال کرده‌ایم تا تبدیل موتورهای پایه کاربراتوری و حتی تولید این موتورها ممنوع شد؛ چراکه این آسیب به تولید و محیط زیست می‌رساند.

اگر قوانین اصلاح شود، می‌توان سرعت در حوزه مصرف موتورسیکلت‌های برقی را داشت؟

- اگر قوانین اصلاح شود، در سال آینده تا 40 درصد موتورها را برقی خواهیم کرد و متقاضی جدید به بازار خواهیم آورد؛ به هر حال یکی از مشکلاتی که دارندگان موتورهای برقی دارند و مردم راضی به خرید آنها نمی‌شوند، باتری این موتورسیکلت‌ها است که 24 ماه عمر مفید باتری این موتورها است؛ در حالیکه وقتی که باتری در چین تولید می‌شود، حدود 6 ماه تا زمان ترخیص و رسیدن به دست مصرف‌کننده، از عمر آن کاسته می‌شود؛ چراکه باطری در چین شارژ شده است؛ این درحالی است که باطری در دمای منهای 5 درجه و بالای 40 درجه آسیب می‌بیند و دمای آن باید بین 20 تا 25 درصد باشد. در شرایط کنونی، عمر باتری زیر یکسال است و عملاً یک باطری شش ماه کار می‌کند و برای رفع این مشکل، خط تولید پرکن و شارژ باطری نصب کرده‌ایم تا بتوانیم باطری را برای استفاده حداکثری از عمر مفید آن، در ایران شارژ کنیم. بر این اساس به زودی باطری به صورت خام به ایران وارد شده تا دیگر، از گرما و سرما آسیب نبیند و مردم به راحتی بتوانند 24 ماه از آن استفاده کنند؛ این در حالی است که باطری، سه ماه گارانتی اجباری دارد؛ ولی متقاضی راغب به استفاده از آن در مدت 24 ماه است که ما این مشکل را از اردیبهشت 99 به بعد حل خواهیم کرد و موتورهایی را به بازار عرضه خواهیم نمود که عمر طولانی‌تر باطری را دارند.

* چند درصد موتورهای برقی تولیدشده در کشور، داخلی سازی است؟

- معمولاً با مونتاژ، 20 درصد تولید داخلی است و 80 درصد آن اقلام وارداتی است؛ ولی برای تولید موتورهای برقی دو نمونه انتخاب کرده ایم که در سال 99 برنامه تولید آنها را عملیاتی خواهیم کرد و عملاً حدود 49 تا 50 درصد داخلی سازی دارند؛ بر این اساس میز تولید داخلی برپا کرده ایم که یکی بر روی تولید داخلی قطعات و یکی بر روی تولید موتور برقی و انژکتوری است. از این ها قبل هم تولید و استفاده کرده ایم و در کارخانه موجود است که چه شرکتهایی کار تولید را به عهده گرفته اند و ما نیز سفارش‌های لازم را به آنها می‌دهیم. در عین حال، شهرداری‌ها هم باید قوانین حمایتی برای استفاده از این موتورسیکلت‌ها بگذارند. اکنون که یک فرد موتور برقی خریداری می‌کند، یک چالش بزرگ دارد که در کجا باید آن را شارژ کند؛ چراکه شارژ در بسیاری از آپارتمان‌ها ممنوع است؛ اما باید شهرداری‌ها سازندگان منازل مسکونی را موظف کنند که محلی را برای شارژ موتور برقی بگذارند؛ یعنی یک پریز برق رایگان باشد که برای دارندگان موتورسیکلت‌های برقی تعبیه شده است.

* تعرفه برق این موتورسیکلت‌ها چقدر است؟

- مصرف برق این موتورسیکلت‌ها بالا نیست؛ اما باید اول امکاناتی فراهم کنیم که خریدار بتواند موتور خود را شارژ کند.

* مکاتباتی در این زمینه انجام داده اید؟

- بله این کار نیاز به سرمایه گذاری ندارد، بلکه شهرداری باید بخشنامه‌ای صادر کند که هر فردی که بخواهد پایان کار بگیرد، باید پریز برق موتورسیکلت‌های برقی را در ساختمان‌ها نصب کند؛ ضمن اینکه در ساختمان‌های بالای 20 واحد نیز یک پارکینگ به این موتورها اختصاص داده شود.

* ارزبری این موتورسیکلت‌ها چقدر است؟

- ارزبری این موتورسیکلت‌ها بسته به کیفیت موتورسیکلت دارد و قیمت ارز دارد؛ اما معمولاً یک موتور برقی دو هزار وات، 14 تا 15 میلیون تومان با یک باطری خوب قیمت دارد. مهمتر از ارزبری برای تولید داخلی یک موتورسیکلت، قوانینی است که دولت باید برای حمایت از استفاده از موتورسیکلت‌های برقی بگذارد. در واقع، به ازای هر یک موتوری که وارد می‌شود، باید یک دستگاه اسقاط شود؛ اما زیرساختهای آن به خوبی اماده نشده است. حتی واردکنندگان اجازه دادند که اتومبیل اسقاط و برگه آن را به موتورسکیلت بدهند. به هر حال موتورسیکلت‌های کاربراتوری باید از صحنه خارج شوند.

* تعداد کارگران کویر موتور چقدر است؟

- از سال قبل تا به حال حدود 15 درصد افزایش نیرو داشته ایم و حدود 400 نفر نیرو داشتیم که اکنون به حدود 600 نفر رسیده است. وقتی که وضع تحریم رخ داد، ترجیح دادیم که ظرفیت تولید و تولید خود را بالا ببریم و بر روی بومی سازی خیلی خوب کار کنیم. واحدهای تحقیق و توسعه داریم و برنامه ریزی صورت داده ایم که بتوانیم کار را به شکل جدی در سال 99 پیش بریم. نیروهای دفتری ما به 20 تا 30 نفر هم نمی رسند؛ ولی ما 300 نفر نیروهایی داریم که در بخش فنی- مهندسی کار می‌کنند و برنامه ری تولید داریم. حتی در برنامه داریم که یک موتورسیکلت ایرانی تولید کنیم.

* آماری از واردات موتورسیکلت‌های لوکس دارید؟

- موتورسیکلت‌ها در واقع لوکس نیستند؛ بلکه موتورهایی با تکنولوژی بالا و امکانات بالاتر هستند. این موتورسیکلت‌ها با سیستم موتور و ترمز عالی هستند و در تصادفات، راکب آنها زنده می‌ماند ولی قیمت آنها بالا است که تصور می‌رود که این موتورها لوکس است؛ در حالی که موتورسیکلت لوکس نیست و دارای کیفیت عالی است. با یک موتورسیکلت به سادگی زمین نمی‌خورید، در تصادفات راکب آسیب نمی بیند. میانگین قیمت موتور از 9 میلیون تا 100 میلیون است.

فروش اقساطی هم دارید؟

- به طور کلی به مسیری برای فروش رفتیم که فروش اقساطی است و چیزی به نام این که کالا را نقد بخرید، نداریم؛ مگر اینکه خود مشتری تمایل داشته باشد نقد بخرد که به وی تخفیف می‌دهیم؛ ولی اقساط بر اساس خواست مشتری، 24 ماه، 14 ماه و 30 ماه هم داریم و آنها می‌توانند به تناسب قدرت خرید خود، خرید کنند. ما از سال 92 فروش اقساطی را آغاز کردیم که روی غلطک افتادیم. ولی واحدهای تولیدی همیشه نقدفروش بوده اند؛ اما ما هیچ مشکلی در وصول هم نداریم. مردمی که اقساطی موتور می خرند، خیلی خوب اقساط خود را می‌پردازند. ما قبلاً این چالش را داشتیم که به یک نماینده، دو میلیارد کالا می‌فروختیم و او در پرداخت قسط خود به ما دچار مشکل بود و چک ما برگشت می‌خورد؛ ضمن اینکه ما هزینه سنگین اجاره نمایشگاه را می‌دادیم، اما اکنون مصرف کنندگان معمولاً چک خود را پاس می‌کنند و زیر یک درصد چک برگشتی داریم. دو تا کارت ملی، یک شماره حساب ضامن و خودش را دریافت کرده و موتور به فروش می‌رسانیم.