برنامه پلیس برای برخورد با رانندگان متخلف چیست؟

به گزارش پدال نیوز به نقل از فارس ،  چراغ راهنمایی که قرمز و چراغ عابر که سبز می‌شود عابران پیاده آماده عبور از خط عابرپیاده می‌شوند اما در این حین یک خودرو- که نمی‌دانم از کجا سر و کله‌اش پیدا می‌شود- با سرعت جنون آوری از جلوی عابران پیاده‌ای که در حال حرکتند، می‌گذرد.
 
سرعت بالای خودرو، ترس و وحشت را در عابران ایجاد می‌کند. پیرمرد عصایش را بالا آورده و چند کلمه درشت نثار راننده می‌کند. آن یکی می‌گوید: مگر کوری، نمی‌بینی که چراغ قرمز شده که با این سرعت رد می‌شوی؟  زنی آن طرف‌تر که دست بچه‌اش را با زور گرفته، بلند بلند می‌گوید: خانواده که ندارد و گرنه می‌فهمید که با این دیوانه‌ بازی‌اش می‌توانست چند خانواده را عزادار کند.
 
پسر جوانی هم که با دست‌هایش چندبسته بزرگ کتاب را حمل می‌کند گام‌هایش را بلندتر برمی‌دارد و می‌گوید: او هم تقصیری ندارد، وقتی قانون اجرا نمی‌شود هر که هر چه دلش بخواهد انجام می‌دهد؛ او هم پایش را روی گاز می‌گذارد و می‌رود. فوقش یک جریمه می‌دهد. آقازاده است که حتما نترسیده وگرنه اگر ما بودیم پدرمان را در می‌آوردند.
 
این طرف خط عابر که می‌رسیم هر کدام به یک طرف می‌روند؛ اما من با خود فکر می‌کنم که آیا واقعاً قوانین ما بازدارنده نیستند؟ آیا دوربین‌های ثبت تخلفات، عبور این ماشین از چراغ قرمز را ثبت نکردند؟ آیا پلیس برنامه‌ای برای برخورد با این دسته از رانندگان هنجارشکن و حادثه‌ساز ندارد؟ آیا افراد به واسطه پولدار بودن و ناچیز بودن مبلغ جریمه می‌توانند هر بار خلافی تازه انجام دهند؟ این سؤالات ما را بر آن داشت تا با سرگرد علی نصیرملا رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ به صحبت بنشینیم تا وی برای‌مان از برخورد پلیس با رانندگان متخلف، اعمال قانون و جریمه رانندگان خطرساز بگوید.
 
*برنامه پلیس برای برخورد با رانندگان متخلف چیست؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: پلیس راهور لیستی از متخلفان حرفه‌ای در دست دارد. بدین صورت که رانندگانی که سرعت‌های بیش از 50 کیلومتر از حد مجاز در ساعت داشته، پلاک خودروی‌شان را پوشانده، از چراغ قرمز عبور کرده یا شرب خمر می‌کنند در رصد پلیس هستند.
 
این دسته از رانندگان متخلف که این تخلفات را به تعدد تکرار می‌کنند در لیست رانندگان متخلف حرفه ای قرار خواهند گرفت؛ البته باید گفت که پلیس تخلفات این دسته از رانندگان را برابر قانون به مرجع قضایی اعلام کرده و این دسته از متخلفان مورد رسیدگی قضایی قرار خواهند گرفت.
 
*برخورد پلیس با جرایم رانندگی به چند صورت انجام می‌شود؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: برخورد با تخلفات و اعمال قانون به دو صورت انجام می‌گیرد، یا توسط افسران پلیس است یا به واسطه دوربین‌های هوشمند که تخلفات را ثبت می‌کنند.
 
اعمال قانون توسط افسران نیز یا به شیوه قبض دستی است یا با استفاده از دستگاه PDA یا توسط نسل جدید ابزار اعمال قانون که دستگاهی شبیه موبایل با عملکرد آنلاین یا همان گوشی های هوشمند ثبت تخلف است.
 
امروزه اعمال قانون توسط قبض بسیار کمتر شده و افسران بیشتر برای اعمال قانون از دستگاه های PDA و گوشی های هوشمند ثبت تخلف استفاده می‌کنند.
 
*انواع قبوضی که برای اعمال قانون استفاده می‌شوند به چه صورت هستند؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: اولین و مهمترین نوع اعمال قانون، ابلاغ تسلیمی است؛ یعنی افسر پلیس راهنمایی و رانندگی، تخلف راننده را مشاهده کرده و راننده متخلف را در همان محل متوقف می‌کند و همان جا هم تخلف را به صورت چهره به چهره به راننده ابلاغ کرده و هم قبض را به راننده متخلف تسلیم می‌کند؛ این نوع قبض جریمه، قبض تسلیمی نام دارد.
 
نوع دیگر اعمال قانون الصاقی است. این نوع ابلاغ بیشتر برای تخلفات ساکن مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثل توقف در محل ممنوع، توقف به صورت دوبله و تخلفاتی این چنینی؛ افسر پلیس تخلف ساکن وسیله نقلیه را مشاهده کرده و قبض آن را بر روی شیشه خودرو الصاق می‌کند که این نوع ابلاغ به نام جریمه الصاقی مشهور است.
 
اما نوع دیگر جریمه دو برگی است؛ یعنی افسر تخلف را مشاهده می‌کند اما امکان توقف خودرو نیست؛ به طور مثال راننده خودرو سرعتش بالاست و امکان توقف آن وجود ندارد چرا که می‌تواند یا برای خود وسیله نقلیه یا سایر خودروها در صورت توقف اجباری ، حادثه ایجاد کند؛ بنابراین افسر تخلف را مشاهده کرده و مشخصات خودرو را در سامانه ثبت می‌کند؛ در حالیکه راننده در آن لحظه از ثبت تخلف خود مطلع نمی‌شود. وقتی که راننده برای دریافت صورت وضعیت خلافی خود مراجعه  کرده تازه تخلف خود را در سامانه مشاهده می‌کند که به آن اعمال قانون دو برگی می‌گویند.
 
*مزیت گوشی هوشمند ثبت تخلف چیست؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: افسر پلیس با استفاده از این دستگاه به طور آنلاین شرایط راننده و خودرو را از لحاظ نمره منفی و صلاحیت رانندگی، خلافی، سرقتی، ثبت شکایت و ... را چک می‌کند.
 
برای دسترسی به اطلاعات راننده و خودرو، افسر پلیس شماره پلاک خودرو یا شماره گواهینامه راننده را در دستگاه وارد کرده و شرایط کلی راننده و خودرو را در لحظه مشاهده می‌کند.
 
* در چه صورت گواهینامه راننده ضبط می‌شود؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: گواهینامه راننده می تواند به علت نمره منفی یا شرب خمر و استفاده از مواد روان گردان توسط پلیس اخذ شود؛ این بدان معناست که راننده در زمان طی دوران محرومیت، حق رانندگی نخواهد داشت.
 
* به بحث نمره منفی رسیدیم؛ نمره منفی چیست و چگونه به رانندگان تعلق می‌گیرد؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: 20 نوع تخلف طبق جدول جرایم شامل نمره منفی هستند؛ اما 7 تخلف اول این جدول ویژگی خاصی دارند؛ یعنی راننده در هر 24 ساعت، هر بار که این تخلفات را انجام دهد، برای هر بار، هم جریمه شده و هم نمره منفی برایش ثبت می‌شود.
 
انجام حرکات نمایشی، تجاوز از سرعت مجاز بیش از 50 کیلومتر از حد مجاز، سبقت غیرمجاز در راه‌های دو طرفه، عبور از چراغ قرمز، حرکت مارپیچ، حرکت با دنده عقب در بزرگراه و آزادراه و رانندگی در حالت مستی و استفاده از داروهای روان‌گردان و افیونی از جمله 7 تخلف عمده هستند که هم نمره منفی و هم جریمه را در هر بار تکرار به خود اختصاص می‌دهند.
 
* چرا این 7 تخلف اینقدر مهم بوده که برای هر بار تکرارشان، هم جریمه و هم نمره منفی لحاظ می‌شود؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: این 7 تخلف مهمترین تخلفات حادثه‌ساز هستند چرا که با کوچک‌ترین سهل‌انگاری راننده و انجام هر یک از آنها امکان  وقوع حادثه و تصادف رانندگی متصور است.
 
* ضبط گواهینامه به واسطه نمره منفی چطور و چگونه صورت می‌گیرد،؟ مراحل آن را بفرمایید؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: اگر راننده‌ای تخلف کرده و برای اولین بار مجموع نمره منفی‌اش به 30 نمره برسد گواهینامه‌اش به مدت سه ماه ضبط شده و در این مدت حق رانندگی ندارد.
 
چنانچه راننده پس از طی مرحله اول، برای بار دوم تخلف کند و مجموع نمرات منفی‌اش به 25 نمره برسد، گواهینامه‌اش 6 ماه ضبط شده و به مدت 6 ماه حق رانندگی ندارد؛ اگر سرپیچی کرده و رانندگی کند در صورت بروز حادثه به مانند فردی که گواهینامه ندارد قانون برایش حکم صادر می‌کند.
 
اگر راننده پس از طی مرحله دوم برای بار سوم تخلف کرده و مجموع نمرات منفی‌اش به 20 نمره منفی برسد این بار گواهینامه‌اش باطل خواهد شد؛ این فرد یک سال حق رانندگی ندارد و بعد از گذشت یکسال به مانند یک مبتدی باید اقدام کند؛ یعنی تمام مراحل آموزشی اخذ گواهینامه را طی کند. به کلاس رفته و آزمون بدهد؛ این فرد در صورت قبولی در آزمون گواهینامه دریافت خواهد کرد.
 
* پلیس همواره بر برخورد با تخلفات تأکید دارد؛ آیا برخورد قهری تأثیرگذار بوده است؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: مرکز اجرائیات پلیس راهور فاتب در راستای تدابیر سردار رحیمی فرمانده انتظامی پایتخت و سردار مهماندار رئیس پلیس راهور پایتخت اندیشیده و رویکرد جدیدی اتخاذ کرده است؛ بر همین مبنا رویکرد اصلی مرکز اجرائیات در سال 98 رویکرد آموزشی -تعاملی بوده است.
 
در این راستا سعی کردیم که در برخورد با برخی از تخلفات از جمله پوشاندن پلاک و سرعت‌های غیرمجاز بیش از 50 کیلومتر از حد مجاز علاوه بر اعمال قانون، برای رانندگانی که این تخلفات را انجام می‌دهند، یکسری کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی را لحاظ کنیم. بدین صورت که طی فراخوان‌‌هایی این دسته از رانندگان را احضار کرده و برای آنها کلاس باز آموزی قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی برگزار کردیم.
 
*چه تعداد راننده متخلف در کلاس‌های آموزشی شرکت کردند؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: در تاریخ 12 تیر سال جاری حدود 350 نفر از رانندگانی را که سرعت بالای 50 کیلومتر از حد مجاز داشتند را فراخوان کرده و به ستاد پلیس راهور فاتب احضار کردیم و در طی دو ساعت کلاس آموزشی در نهایت به آنها اعلام کردیم که پلاک خودرویشان در لیست رانندگان پرخطر قرار دارد و تخلفات‌شان به طور ویژه و ماهیانه رصد خواهد شد.
 
جالب است بدانید با گذشت چهار ماه - بعد از فراخوانی که داشتیم- یعنی 12 آبان، تخلفات این 350 نفر را دوباره چک کردیم؛ فقط 14 نفر دوباره مرتکب سرعت غیرمجاز بیش از 50 کیلومتر از حد مجاز شده بودند؛ این نتیجه و برآورد نشان‌دهنده آن بود که اگر چه اعمال قانون به عنوان یکی از اهرمهای اصلی کنترل تخلفات است ولی آموزش مستمر، تعامل و رصد رفتار ترافیکی رانندگان پرخطر نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد.
 
* با توجه به مطالعاتی که انجام داده‌اید بفرمایید که آیا ارتباط معنادار و آماری بین سرعت و میزان تصادفات وجود دارد؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: طبق تحقیقاتی که اداره اجرائیات پلیس راهور فاتب در مناطق بزرگراهی انجام داد، این نتیجه به دست آمد که عامل اصلی بیشترین تصادفات در بزرگراه‌ها تجاوز از سرعت مجاز به خصوص سرعتهای بیش از 50 کیلومتر از حد مجاز بوده و می‌توان گفت که تعداد وقوع تصادفات جرحی و فوتی ارتباط مستقیمی با تعداد تخلفات سرعتهای غیر مجاز دارد.
 
در اینجا اشاره به این نکته لازم است که شاید سرعت علت اصلی وقوع یک تصادف نباشد ولی قطعا در افزایش خسارات مالی و جانی تاثیر مستقیم دارد.برای مثال طبق تحقیق مذکور در بزرگراه امام علی (ع) در سال 97 که بیشترین آمار تجاوز از سرعت مجاز بیش از  50 کیلومتر از حد مجاز را به خود اختصاص داده بود بالاترین تصادفات فوتی و جرحی نیز ثبت شد؛ این رابطه مستقیم در سایر معابر بزرگراهی نیز سنجیده شد و همین نتیجه را به دنبال داشت.
 
* با توجه به نتیجه تحقیقات خود چه تدبیری در خصوص برخورد با تجاوز از سرعت بیش از 50 کیلومتر از حد مجاز اندیشیده‌اید؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: بر اساس این نتایج از ابتدای سال 98، پلیس راهور بنا بر تدابیر رئیس پلیس پایتخت و رئیس پلیس راهور تهران بزرگ و جلسات کارشناسی که برگزار شد شیوه‌نامه‌ای مبنی بر نحوه برخورد با تخلفات و تعامل با رانندگان متخلف تنظیم کرد و آن را به مناطق مختلف ابلاغ کرد؛ طبق این شیوه‌نامه نحوه اعمال قانون هدفمند و همچنین نحوه تعامل با رانندگان به واسطه فراخوان‌ها و کلاس‌های آموزشی تعیین و تشریح شده است.
 
* هم اکنون 7 ماه از ابتدای سال می‌گذرد آیا این شیوه‌نامه اثرات مثبتی داشته است؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: در 6 ماهه اول 98 طبق برآورد اداره تصادفات و آماری که مرکز اجرائیات پلیس راهور فاتب انجام داد شاهد کاهش تصادفات فوتی و جرحی در بزرگراه‌ها و معابر شهری نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بودیم؛ با اینکه نمی‌توان آمار کاهش را هم اینک منتشر کرد و حتماً رئیس پلیس در این مورد اطلاعات جامع‌تری را ارائه خواهند داد اما باید گفت که تعامل با رانندگان، برگزاری کلاس‌های آموزشی و دوره‌های مختلف توانسته کاهش تصادفات و تخلفات را در پی داشته باشد.
 
* از رصد تخلفات رانندگان پرخطر گفتید. آیا پلیس تخلفات رانندگان سرویس مدارس را نیز زیر نظر دارد؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: بله، حفظ ایمنی و سلامت دانش‌آموزان در مسیر خانه تا مدرسه همواره یکی از دغدغه‌های پلیس راهور بوده است؛ بر همین اساس پلیس راهور پایتخت رصد رفتار ترافیکی رانندگان سرویس مدارس را در دستور کار قرار داده و از ابتدای مهر، پلاک تمام خودروهای فعال در حوزه سرویس مدارس را به صورت ماهیانه رصد و تخلفات‌شان را ثبت کرده‌ایم.
 
در ادامه در  دستور کار است که رانندگان سرویس مدارسی را که تخلفات حادثه‌ساز از جمله سرعت و سبقت غیرمجاز، عبور از چراغ قرمز، حرکت مارپیچ، حرکت با دنده عقب، عبور از محل ممنوع و سایر موارد 20 گانه تخلفات حادثه‌ساز را انجام دهند، احضار کرده و تخلف آنها را ضمن ابلاغ کتبی به آنها گوشزد می‌کنیم.
 
* آیا احضار و ابلاغ کتبی تأثیرگذار است؟
 
رئیس اجرائیات پلیس راهور تهران بزرگ: وقتی مشخصات راننده متخلف در لیست رانندگان پرخطر سرویس مدارس ثبت شود، بدان معناست که در صلاحیت وی به عنوان راننده سرویس مدارس تجدیدنظر خواهد شد.