جاده‌های بی‌کیفیت با طعم حادثه برای رانندگان

به گزارش پدال نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، روند رو به رشد تصادفات در جاده های کشور طی سال‌های اخیر زمینه‌ساز از بین رفتن سرمایه‌های جانی و مالی بسیار زیادی شده است؛ به طوری که آمارهای ارائه شده نشان دهنده آن است که در طول یک تا 2 سال اخیر میزان تصادفات علی‌رغم کاهش مسافرت و استفاده از خودروهای شخصی، رشد چند برابری داشته است.
 
تصادفات جاده ای  ناشی از سه عامل مهم از جمله راه، راننده و وسایل نقلیه است که در این بین عامل انسانی رتبه نخست را در مقایسه با سایر عوامل کسب کرده و بعد از آن وضعیت نامناسب راه‌ها به دلیل بی‌کیفیت بودن روکش‌های آسفالتی رتبه دوم را از آن خود کرده است.
 
بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که عامل انسانی 70 تا 75 درصد، عامل جاده‌ای 20 تا 30 درصد و عامل اتومبیل 10 تا 15 درصد در تصادفات جاده‌ای نقش دارند، البته در این بین بی‌کیفیت بودن راه‌ها به دلیل تخصیص نیافتن بودجه‌های کافی و همچنین شناسایی نشدن نقاط حادثه‌خیز باعث شده که میزان تصادفات افزایش و در ایام تعطیلات شاهد ترافیک‌های چند کیلومتری در جاده‌های کشور باشیم.
 
بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سوی انجمن جهانی راه که در یک تا 2 سال اخیر درباره نگهداری راه‌ها ارائه شد، نشان می‌دهد که اگر در زمان مناسب از راه‌ها نگهداری نشود، باید پنج برابر بودجه اولیه آن هزینه شود تا راه‌ها به زمان اولیه خود بازگردند؛ این گزارش در حالی ارائه شده است که متأسفانه مسئولان حوزه راه از تخصیص نیافتن بودجه‌های کافی برای نگهداری راه‌ها گله‌مند هستند اما متأسفانه بسیاری از نمایندگان و یا مسئولان کشور در چند سال اخیر همواره خواستار تخصیص بودجه جهت ایجاد راه‌های جدید هستند.
 
در طول 40 سال اخیر طول راه‌های کشور  میزان آزادراه‌ها 32، میزان بزرگراه ها 500، طول راه های روستایی 35 برابر و طول راه‌های اصلی و فرعی معادل 1.5 برابر گسترش یافته است؛ با وجود آنکه میزان  راه های کشور در طول 4 دهه گذشته افزایش چشمگیری داشته  اما  اقدامات لازمی جهت نگهداری از آن ها صورت نگرفته است.
 
به طور مثال در سال گذشته شاهد واژگونی اتوبوس حامل دانش آموزان  در محور داراب  استان هرمزگان بودیم که باعث کشته شدن 11 دانش آموز و مصدود شدن بیش از 40 نفر شد.
 
چند روز گذشته هم در محور شیراز شاهد برخورد یک دستگاه کامیون و خودروی پراید بودیم  که باعث فوت شدن 5 نفر بودیم که علت حادثه به دلیل بی کیفیت بودن راه ها بود. متاسفانه تعطیلات هفته گذشته  زمینه ساز سفرهای جاده ای شد که  خود باعث تلفات جاده ای تا 32 نفر تنها در مسیر خراسان رضوی شده است.
 
بی‌توجهی به هزینه مورد نیاز برای نگهداری راه‌ها خود می‌تواند زنگ خطری برای افزایش سوانح رانندگی باشد زیرا کیفیت جاده‌ها یکی از سه پارامتر موثر (انسان، خودرو و جاده) در تصادفات جاده‌ای است و در صورت تداوم این وضعیت می‌توان در انتظار افزایش سوانح رانندگی در جاده‌ها بود.
 
بررسی‌های اصولی این عوامل و پیدا کردن راهکارهای مناسب جهت رفع آنها باعث می‌شود که میزان تصادفات در جاده‌های پر تردد کاهش یابد. شناسایی نقاط حادثه خیز زمینه ساز کاهش تصادفات جاده ای می شود.
 
شناسایی 400 نقطه حادثه‌خیز در دهه هشتاد
احمد خرم وزیر اسبق راه و شهرسازی در گفت‌وگو با خبرنگار راه و شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه مسائل مختلفی از جمله شناسایی نکردن نقاط حادثه‌خیز و همچنین بی‌کیفیت بودن روند اجرایی پروژه‌ها در افزایش تصادفات رانندگی در جاده‌های کشور تأثیر دارد، گفت: بین دهه هشتاد حدود 400 نقطه حادثه‌خیز در کشور شناسایی شده بود که بعد از تأکید بر افزایش دقت بر روند شناسایی نقاط حادثه‌خیز، میزان آن به 800 نقطه افزایش یافت.
 
وزیر اسبق راه و شهرسازی ادامه داد: در آن دوره به تمامی مدیران کل استان‌ها اعلام شد تا تعداد نقاط حادثه‌خیز در تمامی محورهای استانی را شناسایی و معرفی کنند و در کنار ساخت راه‌های جدید تمامی نقاط حادثه‌خیز این مسیرها نیز ترمیم شود.
 
خرم توضیح داد: تاکنون حدود 8 هزار نقطه حادثه‌خیز در کشور شناسایی شده که موارد حادثه ساز 4 تا 5 هزار نقطه از این محورها برطرف شده است اما همچنان میزان نقاط حادثه‌خیز در ایران در مقایسه با سایر کشورها بسیار بیشتر است.
 
او با اشاره به اینکه باید در هنگام طراحی راه‌ها، ملاحظات نقاط حادثه‌خیز نسبت به سایر بخش‌ها بیشتر باشد، گفت: در زمان طراحی جاده‌های فرعی و روستایی باید اتصال بین نقاط هم‌سطح با نقاط غیر هم‌سطح بیشتر شود و دقت بیشتر در طراحی هندسی آنها ایجاد شود.
 
وزیر اسبق راه و شهرسازی با اشاره به اینکه متأسفانه به علت وجود نقاط حادثه‌خیز در کشور به صورت ماهیانه شاهد افزایش تصادفات جاده‌ای هستیم، گفت: سطح سرویس مناسبی در جاده‌های کشور ارائه نمی‌شود که این خود باعث افزایش میزان خستگی در زمان رانندگی می شود.
 
خرم اظهار کرد: باید طرح هندسی مناسبی در تمامی مناطق کشور توسط مشاوران و کارشناسان خبره تهیه شود تا روند احداث جاده‌های اصلی و فرعی بیشتر شود.
 
ادامه یافتن نهضت ساخت آزاد راه در کشور ضروری است
او با اشاره به اینکه در سال 1381 نهضت اتوبان‌سازی در کشور ایجاد شد، گفت: در آن دوره اولویت اول در بخش ساخت راه‌ها، اتوبان‌سازی بود و همین موضوع باعث شد که توجه به راه‌های روستایی و راه‌های اصلی کاهش یابد و تمرکز تمامی بخش‌های راهی کشور بر اتوبان‌سازی افزایش یابد.
 
وزیر اسبق راه و شهرسازی اظهار کرد: بعد از گذشت چند سال روند ساخت راه از اتوبان‌سازی به بزرگراه‌سازی تغییر کرد که این خود زمینه‌ساز افزایش تصادفات جاده‌ای شد چرا که در ساخت بزرگراه، روند هندسی‌سازی تغییر می‌کند و این امر باعث ایجاد کیفیت راه‌ها هم می‌شود.
 
خرم افزود: در آینده باید مسئولان حوزه راه، بزرگراه‌ها را تبدیل به آزادراه و اتوبان کنند چرا که ساخت آزادراه علاوه بر کاهش هزینه تمام شده، زمینه‌ساز مصرف سوخت کمتر و همچنین کوتاه‌تر شدن مسیرها برای رانندگان می‌شود.
 
کاهش 17 درصدی اعتبارات ایمن سازی راه های کشور
در ادامه محمد بخارایی مدیرعامل انجمن طرفداران ایمنی راه‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار راه و شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه وضعیت نگهداری راه‌ها به دلیل کمبود اعتبارات در مقایسه با سال‌های گذشته بسیار کمتر شده است، گفت: حمایت‌های لازم از بهسازی و ایمن‌سازی راه‌ها نمی‌شود و همین موضوع باعث بی‌توجهی به بخش نگهداری راه‌ها شده است.
 
مدیرعامل انجمن طرفداران ایمنی راه‌ها، اظهار کرد: در بخش نگهداری راه‌ها، باید تمامی استانداردها از جمله خط‌کشی راه‌ها، نصب تجهیزات و استفاده از روکش‌های با کیفیت رعایت شود اما متأسفانه در زمان بهره‌برداری از راه‌ها شاهد آن هستیم که استانداردهای لازم در این بخش رعایت نمی‌شود.
 
بخارایی با بیان اینکه امسال نسبت به سال گذشته اعتبارات برای ایمن‌سازی و راهداری بسیار کاهش یافته است، گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که علاوه بر کاهش 17 درصدی اعتبارات، 40 درصد هم ارزش ریالی و پولی اعتبارات کاهش یافته است و این خود باعث می‌شود که ما راه‌های نا ایمنی را تجربه کنیم.
 
او تصریح کرد: جذب سرمایه‌گذار و حمایت‌های لازم از سوی دولت، باعث می‌شود که راهی استاندارد و ایمن را در تمامی بخش‌های جاده‌ای کشور شاهد باشیم.
 
محدویت برای تردد در راه های ایمن ضروری است
مدیرعامل انجمن طرفداران ایمنی راه‌ها با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورها اگر راهی نا ایمن باشد، اجازه تردد و عبور از آن داده نمی‌شود، اظهار کرد: در ایران هم باید محدودیت برای تمامی راه‌های نا ایمن کشور ایجاد شود تا شاهد افزایش ایمنی در کیفیت راه‌ها باشیم و همین موضوع خود باعث می‌شود که استانداردها در جذب ایمنی راه‌ها افزایش یابد.
 
بخارایی با اشاره به اینکه باید سرمایه‌گذار متعهد و متخصص را در توسعه شبکه راهی جذب کنیم، گفت: توجه به بخش خصوصی در این زمینه لازم است اما باید اعتبارات عمومی در سطح راه‌های کشور را افزایش دهیم تا شاهد استفاده از روکش‌های باکیفیت و لکه‌گیری در راه‌ها باشیم.
 
او بیان کرد: باتوجه به نزدیک شدن فصل زمستان و تغییر شرایط آب و هوایی، باید توجه به راه‌های کشور از لحاظ ایمنی افزایش یابد بنابراین هرچه سریعتر اقدامات لازم جهت لکه‌گیری و استفاده از روکش‌های آسفالت با کیفیت صورت پذیرد.
 
کشته شدن سالیانه 17 هزار نفر در جاده های کشور
در ادامه حسین میرشفیع مشاور وزیر راه و شهرسازی در بخش توسعه راه‌ها و مدیرعامل انجمن خیرین راه در گفت‌وگو با خبرنگار راه و شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه یکی از ظرفیت‌های توسعه راه‌ها استفاده از خَیّّران است، گفت: بسیاری از مردم و سرمایه‌گذاران علاقه‌مند هستند که در بخش توسعه راه‌ها و افزایش کیفیت راه‌ها فعالیت کنند که این خود زمینه‌ساز بهبود کیفیت راه‌ها می‌شود.
 
مشاور وزیر راه و شهرسازی در بخش توسعه راه‌ها با بیان اینکه سالیانه شاهد 17 هزار کشته در جاده‌های کشور به دلیل نبود ایمنی هستیم، گفت: متأسفانه علی‌رغم اطلاع‌رسانی‌های کافی، شاهد چنین آمار فاجعه‌آمیز در کشور هستیم اما قطعا با افزایش کیفیت راه ها و جاده ها می توان از این حادثه تاسف بار کاست.
 
میرشفیع اظهار کرد: بسیاری از خیران و سرمایه‌گذاران می‌توانند با پرداخت هزینه‌های کافی نقاط حادثه‌خیز را برطرف کنند چرا که یکی از اصلی‌ترین دلایل وقوع تصادفات در جاده‌های کشور رفع نشدن نقاط حادثه‌خیز در کشور است.
 
او افزود: بسیاری از خیران با انجام اقدامات مشترک در نقاط محروم کشور، توانسته‌اند زمینه‌ساز توسعه راه‌های روستایی در کشور باشند اما با انجام اقدامات لازم در حوزه اطلاع‌رسانی می‌توانند در توسعه راه‌آهن و همچنین آزادراه‌ها هم اقدامات لازم را انجام دهند.
 
مشاور وزیر راه و شهرسازی در بخش توسعه راه‌ها با اشاره به اینکه بیش از 90 درصد از تصادفات رانندگی به دلیل رانندگی نادرست است، گفت:  مردم، موتور سواران و عابران پیاده، بیشترین تأثیر را می‌توانند در کاهش تلفات رانندگی داشته باشند، البته این امر خود نیازمند اقدامات لازم در این حوزه است.
 
میرشفیع یادآور شد: اقدامات لازم و حتی برگزاری کارگاه‌های آموزشی با حوزه وزارت آموزش و پرورش انجام شده تا در زمینه آموزش به دانش‌آموزان و کودکان بتوانند میزان تصادفات را در بخش جاده‌ای کاهش دهند.
 
او توضیح داد: ایران باید در سطح بین‌المللی بتواند استانداردهای لازم را در بخش جاده‌ای و راهی رعایت کند، برای رسیدن به این سطح از کیفیت راه‌ها، باید در گام اول کیفیت آسفالت را افزایش داد.
 
مشاور وزیر راه و شهرسازی در بخش توسعه راه‌ها تأکید کرد: در 2 سال گذشته 10 هزار نفر در حوزه ایمنی راه‌ها و رعایت نکات رانندگی در جاده‌های کشور آموزش دیدند که این خود می‌تواند نقش موثری در کیفیت ایمنی راه‌ها داشته باشد.
 
کیفیت آزادراه‌ها و بزرگراه‌ها در کاهش تصادفات جاده‌ای نقش بسیار موثری دارد؛ متأسفانه در چند سال گذشته به دلیل افزایش قیمت قیر، بسیاری از پیمانکاران از قیر‌های بی‌کیفیت جهت آسفالت کردن استفاده می‌کنند که این موضوع خود زمینه‌ساز افزایش تصادفات و کشته‌های جاده‌ای شده است به طوری که چندی پیش محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی به پیمانکاران جهت استفاده از روکش‌های آسفالت باکیفیت هشدار داد.
 
اسلامی در این رابطه اعلام کرد: در ماه‌های گذشته جاده‌ای با حضور نمایندگان و مسئولان در منطقه‌ای افتتاح شد، اما بعد از گذشت چند ماه رانندگان در پیامی به من اعلام کردند که راهی که در ماه‌های گذشته افتتاح شد، هم‌اکنون به بدترین حالت ممکن در آمده و رانندگان از این موضوع گله‌مند هستند. همان موقع دستور دادم پیمانکار این آزادراه توبیخ و ظرف چند روز این مسیر با بهترین آسفالت از نو بازسازی و ساخته شد.
افزایش قیمت قیر نباید زمینه‌ساز کاهش کیفیت راه‌ها و آزادراه‌ها شود، چرا که بسیاری از مسافران و رانندگان با پرداخت عوارض سنگین انتظار دارند از راهی باکیفیت و ایمن استفاده کنند، اما متأسفانه هر ساله شاهد بی‌کیفیت‌تر شدن راه‌ها به دلیل افزایش هزینه تمام شده راه‌ها هستیم.