صدور فرمان عرضه خودروهای جدید

پافشاری وزارت صنعت بر حذف پراید و پژو ۴۰۵
 
اصرارها بر حذف خودروهای قدیمی تولید داخل، این هفته نیز ادامه یافت و وزیر صنعت،معدن و تجارت بار دیگر از کنار گذاشتن پراید و البته پژو ۴۰۵ صحبت به میان آورد. رضا رحمانی با بیان اینکه خودروهای ناتوان از پاس کردن استانداردهای لازم، باید از خطوط تولید حذف شوند، تاکید کرد که برنامه‌ریزی‌های لازم برای جایگزینی پراید و پژو ۴۰۵ باید انجام شود. وی پیش‌تر تنها از پراید به‌عنوان خودرویی که قدیمی شده و باید از رده خارج شود، نام می‌برد، اما این بار پژو ۴۰۵ را نیز مشمول حذف دانست. وزیر صنعت انتهای هفته نیز برای بار چندم از حذف خودروهای قدیمی و جایگزینی آنها با محصولات جدید گفت، اما تاریخ دقیقی برای انجام این پروژه ذکر نکرد. در واقع با وجود تاکیدهای چند باره وزیر صنعت بر حذف خودروهای قدیمی به ویژه پراید، هنوز نه تاریخ کنار گذاشتن آنها مشخص است و نه محصولات جایگزین. به اعتقاد برخی کارشناسان، حذف خودروهای قدیمی اقدامی درست و لازم است، منتها اگر فکری به حال جایگزینی آنها با محصولات جدید نشود، هم خودروسازان متضرر خواهند شد و هم مشتریان. به نظر می‌رسد سایپا قصد دارد جای خالی پراید را (اگر در نهایت راضی به حذف آن شود)، با افزایش تیراژ تیبا پر کند، اما ایران خودرو فعلا به‌طور رسمی برنامه مشخصی را برای جانشین پژو ۴۰۵ اعلام نکرده است.
 
نکته مهم دیگر اینجاست که با وجود اظهارات و تاکیدهای چندباره وزیر صنعت مبنی بر حذف خودروهای قدیمی، نه ایران خودرو و نه سایپا هیچ‌کدام واکنش خاصی به این موضوع نشان نداده‌اند. در واقع مشخص نیست مواضع آنها بر سر حذف پراید و پژو ۴۰۵ تا چه اندازه با موضع وزیر صنعت همخوانی دارد و آیا اصلا راضی به کنار گذاشتن این محصولات هستند؟ البته در کنار اصرار وزیر صنعت بر حذف خودروهای قدیمی، رئیس سازمان ملی استاندارد نیز بر کنار گذاشتن آنها در صورت رعایت نکردن استانداردهای جدید تاکید کرد. نیره پیروزبخت اواسط هفته جاری گفت: اگر پس از ارزیابی‌ها مشخص شود که در تولید خودرویی استانداردهای لازم رعایت نشده، سازمان استاندارد مانع تولید آن خودرو شده و خط تولیدش را متوقف می‌کند. وی این را هم اضافه کرد که سازمان ملی استاندارد امیدوار است اگر محصولی از استاندارد لازم برخوردار نبود، خودروسازان یا اقدام به توقف تولید آن کرده یا اینکه حداقل استانداردهای لازم را برای ادامه فرآیند تولید کسب کنند.
خودروهای دستوری
 
وزیر صنعت، معدن و تجارت که این هفته بسیار درگیر خبرهای خودرویی بود، از عرضه سه محصول جدید توسط ایران خودرو تا پایان امسال نیز صحبت به میان آورد. رحمانی در نشست با مدیرعامل جدید ایران خودرو، ضمن تاکید بر حذف پژو ۴۰۵، دستور عرضه سه محصول جدید توسط آبی‌های جاده مخصوص را صادر کرد. هرچند این دستور با توجه به اینکه کمتر از هفت ماه به پایان سال باقی مانده، عجیب به نظر می‌رسید، اما در نهایت مشخص شد دو محصول از سه محصول جدید مدنظر وزیر صنعت، خیلی هم جدید نیستند. گفته می‌شود یکی از این سه محصول، خودرویی است که در دوران مدیرعاملی هاشم یکه‌زارع در ایران خودرو، طراحی شده و حتی قرار بوده در هفته دولت امسال رونمایی شود. دو خودرو دیگر اما به نوعی فیس‌لیفت و تجهیز شده محصولات فعلی ایران خودرو هستند و بنابر شنیده‌ها، یکی دنای اتوماتیک است و دیگری پژو ۲۰۷ با سقف شیشه‌ای.
خصوصی‌ها نیمه تعطیل شدند
 
این هفته خبرهای ناامیدکننده‌ای از اوضاع تولید در خودروسازی بخش خصوصی منتشر شد که نشان داد اوضاع آن  بسیار وخیم است. طبق آماری که وزارت  صنعت، معدن و تجارت منتشر کرد، برخی شرکت‌های بخش خصوصی صنعت خودرو عملا تعطیل و برخی دیگر نیز به حالت نیمه تعطیل درآمده‌اند. تقریبا تمام خودروهای سواری تولیدی در بخش خصوصی، چینی هستند که به دلیل قطع ارتباط شرکای چینی با شرکت‌های بخش خصوصی کشور یا کاهش سطح فعالیت آنها، خصوصی‌ها با افت شدید تولید مواجه شده‌اند. طبق آمار منتشره، تیراژ خودروسازان خصوصی کشور طی چهار ماه ابتدایی امسال حتی به ۱۰ هزار دستگاه نیز نرسیده و آنها در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بیش از ۸۱ درصد افت تولید داشته‌اند. با توجه به تیراژ اعلامی و با در نظر گرفتن آمار کل تولید خودروهای سواری در چهار ماه نخست امسال (۲۴۷ هزار و ۴۵ دستگاه) سهم خصوصی‌سازان از کل تیراژ به کمتر از ۴درصد رسیده که نشان از کاهش آن در مقایسه با ماه‌های گذشته دارد. در بین شرکت‌های بخش خصوصی، شرکت‌هایی مانند برلیانس، MG،‌ لیفان، گریت وال و BYD از ایران خارج شده‌اند و فعلا چری، جک، جیلی و زوته مانده‌اند.
دنده سنگین خودروهای تجاری
 
اما انتشار آمار تولید خودروهای تجاری طی هفته جاری نیز نشان می‌دهد تیراژ مینی‌بوس و اتوبوس و کامیون‌های داخلی به شدت افت کرده و برخی تجاری‌سازان عملا تعطیل شده‌اند. تحریم‌ها سبب شده شرکای خارجی تجاری‌سازان از کشور خارج و بنابراین تامین قطعات مختل شود و در نتیجه تیراژ سقوط کند. بنابر آمار اعلامی، تا پایان تیر امسال تنها ۲۹۳ دستگاه مینی‌بوس و میدل‌باس در کشور به تولید رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت بیش از ۵۵ درصدی را نشان می‌دهد. تجاری‌سازان در تیر ماه سال‌جاری نیز تنها ۷۵ دستگاه مینی‌بوس و میدل‌باس تولید کرده‌اند. طبق آمار اما در بخش اتوبوس نیز خودروسازان نتوانسته‌اند کارنامه مناسبی از خود به‌جا بگذارند. تیراژ ۹۸ دستگاهی اتوبوس در چهار ماه ابتدایی که تنها به دو شرکت مربوط می‌شود (سایر اتوبوس‌سازان تولیدی نداشته‌اند)، از افت ۵/ ۶۸ درصدی تولید در مقایسه با چهار ماه نخست سال گذشته حکایت دارد.
 
در تیر ماه سال‌جاری نیز فقط ۲۵ دستگاه اتوبوس در کشور به تولید رسیده است. در بخش کامیون هم اگرچه تیراژ بهتر از اتوبوس و مینی‌بوس بوده، اما اوضاع کلی ناامیدکننده است. تجاری‌سازان در چهار ماه نخست امسال هزار و ۱۷۴ دستگاه کامیون و کشنده و کامیونت به تولید رسانده‌اند که با توجه به تیراژ پنج هزار و ۴۷ دستگاهی در مدت مشابه سال گذشته، افتی ۷/  ۷۶ درصدی نصیب آنها شده است. در تیر ماه نیز فقط ۳۰۱ دستگاه از این محصولات به تولید رسیده که نشان از شرایط نابسامان تولیدکنندگان این بخش دارد.