از محدودیتهای گوناگون و بسته بودن دست واردکنندگان برای عرضه خودروهای
مختلف گرفته تا تعرفههای گمرکی بعضاً زیاد و بسته شدن ناگهانی دریچه
واردات در چند مقطع زمانی متفاوت و یا مشکلاتی که بر سر تولید، مونتاژ و
عرضه خودروهای خارجی (اعم از چینی و غیر چینی) قرار داشته که اخیراً هم به
بالاترین حد خود رسیده است؛ مهمترین نکاتی هستند که آشفتهبازار خودرو
کشورمان را، حتی آشفتهتر از چیزی که باید باشد میکند. اما در یک دههای
که گذشت، اگر یک سال اخیر و کشمکشهای فراوانش را کنار بگذاریم، واردات و
مونتاژ خودروهای خارجی و خصوصاً محصولات کُرهای جانی تازه گرفته بود و به
لطف بازار متنوعتری که در حدفاصل 2005 الی 2018 داشتیم، این روزها
خیابانهای رنگارنگتری نسبت به قبل داریم. اما در کنار محصولات روتین مثل
انواع هیوندای، کیا، تویوتا، رنو، میتسوبیشی، لیفان، جک
و... که بهوفور در خیابانها به چشم میخورند، در طی این سالها شاهد
تولید، واردات و عرضه محصولاتی هم بودیم که آنطور که باید موردتوجه قرار
نگرفتند. خودروهایی که یا در مقطعی بسیار کوتاه به بازار کشور عرضه شدند و
یا با ذائقه مصرفکنندگان ایرانی جور نبودند. در این نوشتار با 10 مورد از
این خودروها آشنا میشویم.
اپل اینسیگنیا
اینسیگنیا یک سدان سایز متوسط باکیفیت و دوستداشتنی آلمانی است که برای نخستین بار در سال 2008 بر روی خط تولید اُپل قرار گرفت و نخستین محموله آن در سال 1395 توسط شرکت «توان موتور جی» وارد بازار کشور شد. این محصول با پیشرانههای مختلف بنزینی و دیزلی با حجمهای متفاوت 1.4 الی 2.8 لیتر در بازار جهانی حضور دارد اما در بازار ایران شاهد عرضه اینسیگنیا با موتور 4 سیلندر 2 لیتری توربو به قدرت 250 اسب بخار و بیشینه گشتاور 400 نیوتنمتر بودیم. گیربکس 6 سرعته تیپ ترونیک و محور فعال جلو، صفرتا صد 7.7 ثانیهای را برای این سدان 1.6 تُنی فراهم میسازد و همچنین مصرف سوخت ترکیبی آن نیز عدد 8.3 لیتر در 100 کیلومتر گزارششده است. اینسیگنیای موجود در بازار ایران، نسخه فیس لیفت نسل اول این خودرو است که باقیمت 271 میلیون تومانی وارد بازار شد اما حال باگذشت اتفاقاتی که گریبان نرخ ارز و بازار خودروی کشور را گرفته، معلوم نیست فروشندگان چه برچسب قیمتی روی این سدان آلمانی که قیمت پایهای معادل 26 هزار دلار داشت میگذارند.
Geatwall M4
این کراس اوور ساب کامپکت چینی که در حال حاضر در بازار جهانی به H1 تغییر نام داده است، محصولی از مجموعه گریت وال چین است که در سال 2012 روی خط تولید قرار گرفت و توسط شرکت دیار خودرو به بازار ایران نیز راه پیدا کرد. پیشرانه قرارگرفته بر روی این شاسیبلند کوچک از نوع 4 سیلندر 1.5 لیتری با بیشینه توان 108 اسب بخار و حداکثر گشتاور 138 نیوتنمتر است و گیربکس نمونههای موجود در بازار ایران از نوع 5 سرعته دستی هستند. این محصول که در سال 2013 رتبه پنجم پرفروشترین خودروهای شاسیبلند بازار چین را به خود اختصاص داده بود، ازنظر مصرف سوخت و کیفیت ساخت در سطح قابل قبولی قرار میگیرد اما متأسفانه با توجه به عرضه محدود، عدم معرفی مناسب این خودرو در بازار و مواردی از این قبیل، ام4 یک خودروی کاملاً محجور باقی ماند که میتوانست خوب دیده شود.
BAIC Senova
یکی
دیگر از خودروهای ناموفق و فراموششدهای که دیار خودرو به خیابانهای کشور
اضافه کرد، سدانی 4.9 متری تحت عنوان بایک سنوا است که با توجه بهظاهر
جذاب، موتور پرقدرت، امکانات مناسب و کیفیت ساخت خوب میتوانست گزینه موفقی
واقع شود اما این اتفاق رخ نداد. چراکه قیمت این خودرو در زمان عرضه
بههیچعنوان رقابتی تعیین نشده بود و با توجه به قیمت 145 میلیون تومانی
آن زمان این خودرو و با عطف به اینکه با این بودجه در آن زمان میتوانستید
به گزینههای دیگری مثل هوندا آکورد، هیوندای سوناتا، کیا اپتیما، هیوندای
i40، تویوتا کمری و... نیز فکر کنید، مطمئناً توجیه چندان زیادی برای
خریدار بایک سنوا وجود نداشت. هرچند که موتور 2.3 لیتری توربوشارژ 246 اسب
بخاری این خودرو، سنوا را به نیرومندترین گزینه در بین خودروهای یادشده
تبدیل میکرد؛ اما این چیزی نبود که نظر همه خریداران را به خود جلب کند.
BAIC Senova X25
هرچند که دیار خودرو نتوانست وجهه چندان خوبی از کمپانی BAIC در بازار
خودروی کشورمان نمایان کند اما بازهم در نخستین دوره از نمایشگاه خودروی
تهران شاهد حضور این برند چینی با سنوا ایکس25 بهعنوان یک کراس اوور
ساب کامپکت بودیم که البته بیراه نیست اگر بگوییم بازهم بخت با بایک یار
نبود و X25 هم نتوانست بازار خوب را از آن خود کند و در خیابانها بهندرت
دیده شد. ایکس25 با یک پیشرانه 4 سیلندر 1.5 لیتری با 112 اسب بخار قدرت و
148 نیوتنمتر گشتاور به بازار ایران راه پیدا کرد، ازاینرو این خودرو چه
ازنظر ابعاد و کلاسبندی و چه ازنظر مشخصههای فنی شباهت فراوانی به هموطن
خود یعنی ام ویام ایکس22 دارد. شاید بتوان گفت طراحی ظاهری نهچندان
عامهپسند، کیفیت ساخت قطعات داخلی نهچندان دلپذیر (استفاده گسترده از
پلاستیک خشک در داخل کابین این خودرو) و عدم معرفی مناسب محصول، از عوامل
شکست ایکس25 در بازار ایران بودند.
GAC Trumpchi GA3S
کمپانی خودروسازی چینی ترامپچی در سال 2010 بهعنوان یکی از زیرمجموعههای
شرکت GAC به این صنعت قدم گذاشت و چند سال پیش هم برخی از محصولات این
خودروساز نوپا توسط خانواده گرامی (که واردات محصولات هیوندای
و کیاموتورز را بر عهده داشتند) به بازار ایران عرضه شد که یکی از آنها
GA3S بود. این محصول که یک سدان کامپکت اقتصادی است، از سال 2013 تاکنون بر
روی خط تولید ترامپچی قرار دارد و از پلت فرمی مشترک با کراس اوورِ این
خودروساز یعنی GS3 بهر میبرد. پیشرانه قرارگرفته بر روی آن نمونه 4 سیلندر
خطی 1.6 لیتری با 120 اسب بخار قدرت و 153 نیوتنمتر گشتاور است که مصرف
سوخت 6 لیتر در 100 کیلومتر را برای این سدان کمیاب و کوچک فراهم میسازد.
GAC Trumpchi GS5
این کراس اوور 4.7 متری که یکی دیگر از کمیابترین خودروهای بازار کشورمان است، در سال 2011 در نمایشگاه خودروی گوانجو معرفی شد و تولید نسل اولش تا سال 2017 ادامه داشت و حال نسل جدید این خودرو با طراحی بسیار جذابتر از قبل و پیشرفتی قابلتوجه را در بازار چین داریم. این محصول از پلت فرمی مشترک با آلفا رومئو 166 بهره میبرد و در بازار جهانی با 3 پیشرانه 1.8 لیتری توربو، 2 لیتری اتمسفریک و 2.4 لیتری اتمسفریک حضور داشت که نمونه توربوی آن را در بازار ایران داریم. 174 اسب بخار و 237 نیوتنمتر گشتاور به همراه گیربکس 5 سرعته اتوماتیک، ازجمله مشخصات فنی کراس اووری است که مصرف سوخت 7.5 لیتر در 100کیلومتر سیکل ترکیبی را دارد. مسئله مهم این است که اگر تحریمها مجدداً راه مونتاژ/واردکنندگان را برای عرضه محصولات جدید به ایران نمیبست، مطمئناً ترامپچی یکی از کمپانیهایی بود که محصولات آن را بیشتر در خیابانها میدیدیم.
GreatWall Haval H9
اچ9 یک شاسیبلند نسبتاً بزرگ است که اگر اوضاع صنعت خودرو در حالتی ایده
آل باقی میماند، در حال حاضر تعداد بیشتری از آن را در خیابانهای کشور
داشتیم و با توجه به مناسب بودنش برای استفاده خانوادگی و عرضه آن توسط بهمن
خودرو که یک شرکت معتبر و فراگیر در نقاط مختلف کشور است، استقبال خوبی از
آن میشد. اما متأسفانه بنا به دلایل متعدد، تعداد بسیار محدودی از این
خودرو، آنهم بهصورت وارداتی به بازار عرضه شد. H9 از پیشرانه 4 سیلندر 2
لیتری توربوشارژ با 215 اسب بخار قدرت و بیشینه گشتاور 324 نیوتنمتری بهره
میبرد. سیستم چهارچرخ متحرک به همراه جعبهدنده 6 سرعته اتوماتیک تیپ
ترونیک دارد و مصرف سوختش 12.1 لیتر در هر صد کیلومتر سیکل ترکیبی
اعلامشده است. کیفیت ساخت مناسب، امکانات خوب، بهرهگیری از شاسی نردبانی و
به تبعیت از آن قابلیتهای آفرودی نهچندان بد و... ازجمله موارد
قابلتوجه در مورد اچ9 هستند.
Rayen V5
این خودرو که در بازار ایران تحت عنوان «راین وی5» شناخته میشود، درواقع
FAW Vita V5 چینی است که از حدود 3-4 سال پیش دیگر بر روی خط تولید شرکت
مادر در چین قرار ندارد اما تا چندی پیش در ایران عرضه میشد. وی5 یک سدان
نهچندان زیبا باکیفیت ساختی نهچندان بالا است که با توجه به کسب 2 ستاره
ایمنی از موسسه C-Ncap، آنقدرها هم ایمن نیست. اما این خودرو روزگاری بر
روی خط تولید خودروسازان
راین قرار داشت و راینیها قصد داشتند V5 را بهعنوان یک سدان کامپکت چینی
خوش قیمت که با شرایط فروش خوبی به بازار عرضه میشود در بین مردم جا بی
اندازند. V5 از موتور 4 سیلندر خطی 1.5 لیتری با 97 اسب بخار قدرت و 135
نیوتنمتر گشتاور بهره میبرد. همچنین مصرف سوخت آن برای سیکل ترکیبی در
نسخه اتوماتیک 6.6 لیتر در 100 کیلومتر و برای نسخه دستی 6.1 لیتر در 100
کیلومتر اعلامشده است.
Subaru Forester
فارستر یک شاسیبلند پرفروش ژاپنی است که نسل نخست آن در سال 1997وارد
بازار جهانی شد و حال پس از گذشت بیش از 2 دهه، پنجمین نسل از آن را در
کشورهای مختلف داریم. اما هرچند که در تمام این سالها بسیاری از
علاقهمندان منتظر ورود سوبارو به خاک ایران بودند، این مهم حاصل نشد و
تنها تعدادی محدود از مدلهای فارستر و لگاسی، آنهم پس از چند سال خاک
خوردن در گمرک
وارد بازار شدند. فارستر موجود در بازار ایران از نسل چهارم این خودرو و
عمدتاً مربوط به سال 2014 است که تیپهای متفاوت آنهمگی از پیشرانههای 4
سیلندر باکسر اتمسفریک و توربو بهره میبردند. نمونه واردشده به بازار
ایران نیز از نوع 2.5 لیتری تنفس طبیعی با 169 اسب بخار قدرت و 235
نیوتنمتر گشتاور بود که گیربکس CVT و سیستم چهارچرخ متحرک دارد. محصولات
سوبارو اصولاً تواناییهای حرکتی و دینامیکی بسیار خوبی را به شما ارائه
میکنند اما مهمترین مسئله در بازار ایران، نبود لوازمیدکی و خدمات حتی
در کلانشهری مثل تهران برای این فارستر، لگاسی و هر سوباروی دیگری است.
وانت کارو
تاکنون استراتژی خودروسازان داخلی برای عرضه یک وانتبار جدید در بازار و تجربه موفقیتی حتی بسیار کمتر از وانت پیکان و نیسان، با شکست مواجه شده و کارو نیز یکی دیگر از این شکستهاست که بهمن
خودرو متحمل شد. این محصول که در دو نوع تک و دو کابین به بازار عرضهشده
بود، یک مینی تراک نهچندان زیباست که پیشرانه 4 سیلندر 8 سوپاپ 1 لیتری با
52 اسب بخار قدرت و 83 نیوتن گشتاور است که قادر به حمل 830 کیلوگرم بار
در نسخه تک کابین و 540 کیلوگرم بار در نسخه دو کابین، حتی با این موتور
کوچک است. اما با توجه به هویت ناشناخته این دسته از وانتبارها در بازار
سخت پسند بازار ایران، کارو هم یک خودروی کاملاً کمیاب و محجور است.