اتوخدمت، ناجی یا قاتل؟

به گزارش پدال نیوز به نقل از تیتر20 – گروه خودرو سازی سایپا این روزها منهای دردسرهای ناشی از تحریم و کاهش تولید و قیمتگذاری دستوری، با چالشی بزرگ به نام "تعهدات طرح اتوخدمت" نیز دست و پنجه نرم می کند.  
 
طرح اتوخدمت به دوران مدیریت مهدی جمالی در سایپا مربوط می شود، طرحی که سنگ بنای آن با نیت رفع مشکلات مالی این خودروساز بنا گذاشته شد. سایپا می خواست با اجرای این طرح، بخشی از منابع مالی موردنیاز خود را جذب کند و اگرچه اوایل موفق نیز عمل کرد، اما در نهایت از تبعات منفی آن در امان نماند.
 
 اصل طرح اتوخدمت به این شکل بود که مشتریان تقریبا پول خودروهای مورد نظر خود را به حساب سایپا واریز می کردند اما تاریخ تحویل چند ماه بعد بود. بر این اساس، سایپا ماهانه سودی 28 درصد را به حساب ثبت نام کنندگان واریز می کرد، سودی که از سطح نظام بانکی بالاتر بود و بنابراین برای مشتریان جذاب بود.  
 
جالب تر اینجا بود که سایپایی ها برای انصراف نیز سود 24 درصدی در نظر گرفته بودند، از همین رو بسیاری از مشتریان تنها با هدف اخذ این سود در طرح اتوخدمت شرکت کردند و در نهایت بدون آنکه خودرو خود را تحویل بگیرند، از سود 24 درصدی انصراف استفاده می کردند. سایپا به نوعی قصد داشت به جای آنکه از سیستم بانکی تسهیلات دریافت کند، از ناحیه طرح اتوخدمت تامین نقدینگی کرده و زودتر به منابع مالی موردنیاز خود دست پیدا کند. حتی وقتی سود بانکی پایین امد، سایپا به پرداخت سود 28 درصدی متعهد ماند که این موضوع واکنش هایی منفی از سوی کارشناسان اقتصادی را نیز به دنبال داشت.
 
دردسر دیگری که طرح اتوخدمت سایپا به دنبال داشت این بود که تصمیم گرفته شد تحویل خودروها باید با قیمت قبل محاسبه شود. به عبارت بهتر، مشتریان با شرکت در طرح اتو خدمت نه تنها سودی نجومی به دست آوردند، بلکه جریمه دیرکرد نیز نصیب شان شد و خودرو را هم که به قیمت قبل باید تحویل بگیرند. بنابر اخرین اطلاعاتی که از جانب سایپایی ها منتشر شده، بین 30 تا 40 هزار تعهد از طرح اتوخدمت باقی مانده که هنوز تعیین تکلیف نشده است.
 
 همچنین سایپایی ها گویا تصمیم گرفته اند تحویل خودروهای اتوخدمتی را محدود به یک خودرو کنند. ماجرا از آن قرار است که برخی در تعداد بسیار بالا اقدام به ثبت نام در طرح اتوخدمت کرده اند (به عنوان مثال گفته می شود یک نفر موفق شده با کارت ملی های مختلف 400 خودرو در اتوخدمت ثبت نام کند) و طبق قرارداد باید محصولات خود را با قیمت قبل تحویل بگیرند.  
 
حالا سایپایی ها در اقدامی پر ریسک که حواشی زیادی به دنبال خواهد داشت، تصمیم گرفته اند به هر نفر تنها یک خودرو با قیمت قبل تحویل دهند. تحویل همه خودروهای ثبت نامی البته امکان پذیر است، منتها با این قید که به جز یک خودرو، قیمت باقی آنها به روز محاسبه شود.
 
هرچه هست، طرح اتوخدمت اگرچه قرار بود ناجی مالی سایپا باشد و این شرکت را از بحران مالی خارج کند، با این حال در نهایت کلی دردسر نصیب این شرکت کرد و بار مالی بزرگی روی دوش دومین خودروساز بزرگ ایران گذاشت.  
 
حالا سایپا مانده و هزاران خودرو ثبت نامی مرتبط با اتوخدمت که هنوز تعیین تکلیف نشده اند و مشخص نیست ماجرای این شرکت به اتوخدمتی ها به کجا خواهد رسید.
 
 هرچند نمی توان منکر این شد که طرح اتوخدمت در ابتدا توانست منابع مالی برای سایپا تامین کند، اما باید از مدیران پیشین این شرکت پرسید آیا به تبعات منفی آن نیز دقت کرده بودند. اصلا آیا تامین نقدینگی سایپا در آن مقطع، ارزش این را داشت که این شرکت امروز با این دردسر بزرگ روبرو شود؟