نامه سازمان برنامه و بودجه به تاکسیرانی

دفتر شاخص قیمت‌های سازمان برنامه و بودجه نیز در نامه‌ای به مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران با اشاره به این که نرخ تورم سال 97 برای خانوارهای کل کشور 26.9 درصد است لیستی از خطوط تاکسی که بیش از تورم سالیانه نرخ‌های خود را افزایش داده اند را به این سازمان ارسال کرده است.

در لیست افزایش نرخ‌ها در 634 خط تاکسی در تهران بررسی شده که بسیاری از آنها بیش از 20 درصد افزایش نرخ داشته اند. در یکی از خطوط این افزایش به 40 درصد هم رسیده است.

این در حالی است که بر اساس اعلام فرمانداری شهرداری تهران مجاز بود تا سقف 20 درصد کرایه‌های تاکسی را افزایش دهد.

مستندات شورا در خصوص افزایش 40 درصدی کرایه‌ها در برخی خطوط

محمدعلی کرونی دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در این رابطه به مهر می‌گوید: مصوبه شورای شهر تهران در خصوص نرخ کرایه‌های تاکسی افزایش به میزان تورم اعلام شده در پایان سال 97 بود. بر اساس استعلامی که سازمان تاکسیرانی از سازمان برنامه و بودجه گرفته شد، نرخ تورم در حوزه حمل و نقل بیش از 26 درصد بود. فرمانداری تهران نیز در ابلاغیه به شهرداری تهران اعلام کرد بیش از 20 درصد اجازه افزایش نرخ کرایه‌های تاکسی را ندارند.

وی ادامه داد: در بررسی‌های انجام شده، تعداد زیادی از خطوط بالای 30 درصد و گاهی تا 40 درصد نیز نرخ کرایه‌های خود را افزایش داده‌اند؛ اگرچه برخی خطوط 5 تا 10 درصد افزایش کرایه داشته‌اند اما تعداد خطوطی که بالای 30 درصد افزایش نرخ داشته‌اند، زیاد است بنابراین اعضای کمیسیون حمل و نقل بر اساس مستندات، طی جلسه فوری با حضور مسئولان سازمان تاکسیرانی، این موضوع را بررسی می‌کنند.

دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران افزود: توجیهات این افزایش از سوی سازمان تاکسیرانی و توجه به قشر راننده که قشری ضعیف هستند، اعلام شده اما در این نرخ‌گذاری، باید حقوق شهروندان و مصوبه شورا را نیز رعایت می‌کردند.

کرونی تصریح کرد: روز سه‌شنبه این موضوع در کمیسیون بررسی می‌شود.

اما مسئولان تاکسیرانی همچنان افزایش نامتعارف نرخ کرایه‌های تاکسی را رد می‌کنند. آنها معتقدند تخلفی در این حوزه اتفاق نیفتاده است. علیرضا قنادان در خصوص نرخ کرایه‌های تاکسی توضیح داده است که سال گذشته شهرداری تهران طی پیشنهادی عادلانه اعلام کرده که افزایش نرخ کرایه تاکسی بر مبنای نرخ تورم در انتهای سال 97 باشد. البته این نکته را هم فراموش نکنیم که در حال حاضر تورم کشور ما افزایشی است و مطابق با اعلام مرکز آمار و با بررسی تورم نقطه به نقطه فروردین امسال نسبت به فروردین سال گذشته، حدود 50 درصد است.

مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری تهران ادامه داد: مرکز آمار ایران در پاسخ به استعلام ما نرخ تورم رسمی پایان سال 97 را 26.9 درصد و در بخش حمل و نقل 28.1 درصد اعلام کرد اما فرمانداری افزایش نرخ کرایه حمل و نقل عمومی را به اندازه 20 درصد پذیرفت.

تعیین نرخ کرایه‌ها دستی نیست

قنادان با بیان اینکه سازمان تاکسیرانی مجری مصوبات فرادست است و به میل خود نمی‌تواند چیزی را کم یا زیاد کند، گفت: ما باید بر مبنای وظیفه قانونی‌مان سالانه اعلام نرخ کنیم تا عدم اعلام نرخ رسمی کرایه تاکسی باعث آشفتگی کف خیابانی و درگیری شهروندان با رانندگان تاکسی نشود. ما نمی‌توانیم بگوییم در سال 98 که نرخ تورم افزایشی است؛ افزایش کرایه نداریم، هرچند فرمانداری کم‌تر از نرخ تورم اجازه افزایش داد. در نتیجه انتقاداتی که سازمان حمایت از مصرف کننده مطرح می‌کند وارد نیست؛ زیرا سیر مصوبات مربوطه طی شده و پس از ابلاغ رسمی سازمان تاکسیرانی مجاز به عدم اجرای آن نیست.

او درباره نحوه افزایش کرایه تاکسی اظهار کرد: در تهران 35 درصد تاکسی‌ها با کاربری خطی در حدود 700 خط مشغول به فعالیت هستند و مابقی در سایر کاربری‌ها اعم از گردشی، تلفنی، ویژه ایستگاهی و …. مطابق مصوبه از سال گذشته ما برای محاسبه کرایه در کاربری‌های مختلف فرمول‌ها و دستورالعمل‌های مختص به خود داریم. از سال گذشته نحوه محاسبه آن از حالت دستی خارج شده و سامانه نرم افزاری نرخ‌ها را تنظیم می‌کند. برای مثال حدود یک هزار و 600 ماشین فرودگاه مهرآباد به این سامانه متصل هستند. البته هنوز در برخی نقاط اتصال برقرار نشده است اما سامانه مرکزی بر اساس سنجش نرخ عبور و مرور کار می‌کند.

مدیرعامل سازمان تاکسیرانی ادامه داد: این سامانه بر اساس الزام تبصره ب از پیوست هفتم مصوبه کرایه امسال ایجاد شده و مبنای آن طول مسیر و جغرافیای خط و سرعت متوسط سیکل رفت و برگشت در ساعات مختلف روز است. برای مثال بعضی خطوط در ساعات پیک صبح یا عصر در مسیر رفت ترافیک دارند و در مسیر برگشت ندارند، برخی هم در کل مسیر رفت و برگشت ترافیک دارند. بر این اساس علاوه بر ضریب ثابت کرایه، بخشی دیگر از کرایه متغیر است بر مبنای ضریب مسافت و ساعات پیک و غیر پیک است. اینکه چرا از سال گذشته به این سمت رفتیم به دلیل این بود که؛ نرخ کرایه‌ها در برخی خطوط به دلیل روال سنتی و دستی به طور غیرعادلانه بسیار کم و یا بسیار زیاد بود.

قنادان گفت: برخی خطوط با مسیر کوتاه و بدون ترافیک پایه کرایه بسیار بالایی داشتند و این باعث شده بود که بسیاری از راننده‌های تاکسی تقاضا داشته باشند که در این خطوط کار کنند. در عوض خطوطی داشتیم که اتفاقاً تقاضا برایشان وجود داشت اما چون پایه نرخ سنتی تعریف شده بود، به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی تاکسی‌ها تمایل به کار در آن‌ها را نداشتند و علی الخصوص در ساعات پیک ترافیک کمبود خودرو پیدا می‌کردند.

مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران به نرخ کرایه کرج اشاره کرده و اضافه کرد: طول خط ونک_کرج 50 کیلومتر است که اگر فردی در پیک ترافیک بخواهد حتی سرویس دربستی اینترنتی بگیرد باید بالای 50 هزار تومان هزینه بپردازد یعنی برای 4 نفر سرانه حداقل 12 تا 13 هزار تومان اما در حال حاضر و حتی با وجود افزایش کرایه سال جاری نرخ خطی 9 هزار و 500 تومان است. اگر فعالیت در یک خط برای راننده به طور عادلانه حداقل صرفه اقتصادی را نداشته باشد، حتی با وجود نظارت‌های فراوان ما حاضر به فعالیت نمی‌شود و مردم معطل می‌مانند و نظم بهم می‌ریزد. این مشکلی است که در خطوط پایانه ونک به دلیل ترافیک شدید با آن مواجهیم.

قنادان ادامه داد: در سامانه هوشمند طراحی شده برای محاسبه کرایه ما ضریب افزایش نرخ مصوب را که امسال 20 درصد بود اعمال می‌کنیم و خروجی می‌گیریم. محاسبه نرخ‌ها به طور دستی و دانه دانه اعمال نمی‌شود که ناگهان افزایش 40 درصدی داشته باشیم. البته در بسیاری خطوط با توجه به اصلاح معبر، تغییر مسیر، ادغام خطوط در هم و یا کاهش ترافیک ممکن است افزایش نرخ حتی کمتر از 10 درصد باشد. چون سامانه با دریافت آنلاین سرعت متوسط تشخیص داده که ترافیک مسیر کم شده در نتیجه باید نرخ پایین‌تر باشد. به عنوان مثال امسال برای 40 خط از خطوط تهران نظیر جوادیه – میدان راه آهن یا پایانه آزادی - مترو شادمان بر اساس خروجی سامانه افزایش کرایه بین 5 تا 10 درصد بوده است.

مدیرعامل سازمان تاکسیرانی همچنین درباره اشکالاتی که به رند شدن کرایه تاکسی گرفته می‌شود نیز گفت: مساله دیگر آن است که وقتی به سامانه ضریب افزایش سال جاری را می‌دهیم به ما لزوماً عدد رند نمی‌دهد. سال گذشته ما نرخ‌ها را برای حفظ متوسط حدود تغییرات تا 50 تومان رند کردیم که باعث گلایه شدید شهروندان شد، امسال هم که تا 100 تومان رند کرده ایم، شهروندان هنوز ناراضی‌اند. اما نکته این است که اثر همین رند کردن‌ها، علی الخصوص برای ارقام پایین کرایه گاهی حدود 5 تا 7 درصد است. به عنوان مثال وقتی کرایه خطی سال گذشته یک هزار و 200 تومان بوده و سامانه عدد هزار و 430 تومان را برای سال جدید ارائه کرده رند کردن به پایین یا بالا 2.5 تا 5 درصد است. پس انتظار اینکه عدد نهایی دقیقاً 20 درصد باشد انتظار غیرقابل تحققی است. البته مردم حتی با این وجود هم از غیر رند بودن کرایه‌ها گله مند هستند و انتظار دارند که کرایه‌ها به 500 تومان رند شده باشد که دیگر واقعاً ممکن نیست.

مسافر و راننده نرخ‌های واقعی را مصوب می‌کنند

کمبود خودرو در برخی از خطوط به دلیل نرخ‌های تعیین شده مورد تأیید مسافران و رانندگان تاکسی است. یکی از رانندگان تاکسی خط ونک گوهر دشت با اشاره به این که در زمان‌های پیک ترافیک نرخ کرایه‌های تاکسی از نرخ آژانس‌های اینترنتی هم کمتر است و برای آنها صرف اقتصادی نمی‌کند که در خطوط حضور داشته باشند می‌گوید: اگر نرخ کرایه‌های واقعی نباشد، راننده‌ها در زمان‌های پرترافیک فعالیت نمی‌کنند و مسافران نیز دچار مشکل می‌شوند.

فردا در شورای شهر تهران جلسه‌ای ویژه ای در خصوص نرخ کرایه‌های تاکسی برگزار می‌شود. موضوعی که هر سال چند ماهی مسافران و رانندگان تاکسی را درگیر می‌کند و سرانجام نرخ‌های واقعی در توافقی میان مسافر و راننده تعیین می‌شود.