مثال سادهاش اینکه همان اتفاقی که سال قبل، با هجمه و انتقاد و جنجال همراه بود، پس از گذشت ۱ سال و نیم، به نامی دیگر افتتاح میشود، حتی اگر نمایندهای از مردم، سربسته بگوید: "در موضوع هواکشهای بخش جنوبی خط ۷ مترو انتظارات بیشتری داشتیم." این جملهای کلیدی از گفتههای رئیس شورای شهر تهران در مراسم افتتاح ۳ ایستگاه هلالاحمر، تربیت مدرس و میدان صنعت از خط ۷ مترو تهران در روزهای اخیر است. صحبتهایی که شاید مسئولان شهرداری انتظار نداشتند رئیس شورا دستکم در مراسم افتتاح مهمترین دستاورد (!) آنها پس از به دست گرفتن سکان شهر تهران بزند.
محسن هاشمی رفسنجانی در این مراسم اگرچه سعی میکرد نسبت به کاستیهای مترو نقش یک فرد منصف را داشته باشد و حتی به دولت هم برای عدم اختصاص بودجه به این بخش انتقاد کرد اما لحن صحبتهای رئیس شورای شهر تهران کاملاً محافظه کارانه بود. لحنی که پس افتتاح همین خط در دوره محمدباقر قالیباف کاملاً متفاوت بود.
البته رئیس شورای شهر تهران در خرداد ماه سال جاری در جمع خبرنگاران تاکید کرده بود: " افتتاح خط ۷ مترو در دوره قالیباف زودهنگام بود". وی همچنین اضافه نشان کرده بود: "مدیریت کنونی شهر مسئولیت امنیت خطی را که شهروندان را دچار مشکل کند را نمیپذیرد." اما بر خلاف رئیس شورای شهر که به مسئولان شهرداری تنها توصیه کرده که برای هواکشهای خط ۷ فکری بکنند، رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران میگوید: در جلساتی که با مسئولان مترو داشتیم متوجه شدیم هنوز تعداد هواکشهای این خط به میزان استاندارد نرسیده است و در مناطقی باید هواکش نصب شود.
تعطیلی خط ۷ مترو تهران؛ اولویت با سیاسی بازی یا خدمت به مردم
هشتم آبان ماه ۹۶ بود که روابط عمومی شرکت بهرهبرداری متروی تهران که اکنون مدیریت عالیه آن در اختیار اصلاح طلبانِ منتخب یک روند کاملاً سیاسی و نه مدیریتی بود، اعلام کرد: خط ۷ متروی تهران به علت نواقص متعدد در جنبههای عمرانی، تجهیزاتی و سامانههای ایمنی و کنترلی، تا اطلاع ثانوی تعطیل است. شرکت بهرهبرداری متروی تهران افزوده بود که "این تصمیم پس از بررسیهای دقیق کارشناسی و با توجه به ضرورت حفظ ایمنی و سلامت شهروندان اتخاذ شده است. در نتیجه این بررسیها مشخص شده است که راهاندازی خط ۷ مترو از ابتدا مغایر با استانداردهای ضروری و ناقض اصول ایمنی بهرهبرداری بوده است."
در آن زمان تاکید شد که نواقص خط هفت مترو تهران ظرف مدت شش ماه برطرف شده و مجدداً آماده انتقال مسافر شود. یکی از مهمترین موضوعاتی که در آن زمان دلیل تعطیلی خط ۷ عنوان شد، عدم نصب هواکش در تونلها که در تعارض با استانداردهای موجود بود.
اما محمد باقر قالیباف شهردار پیشین تهران در اظهار نظری در پاسخ به نا ایمن بودن خط ۷ مترو تهران گفته بود: در ۲۵ سال ساخت مترو، ۶۵ کیلومتر مترو تحویل داده شد اما شهرداری تهران (در دوره شهرداری وی) آن را به حدود ۲۰۰ کیلومتر رساند و باید بگویم که تعطیلی خط هفت مترو نیز کار سیاسی است در حالیکه خط شش از بُعد کیفیت جایزه جهانی دریافت کرده است.
موضوع هواکشها دیگر اهمیت ندارد!
جالب آنکه در اظهار نظری مدیرعامل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه وقتی در خصوص خطر احتمالی عدم وجود هواکش ها سخن می گفت، تاکید کرده است که "سال ها است دیگر موضوع هواکش ها در دنیا اهمیت ندارد." همان هواکش هایی که در زمان تعطیلی خط ۷ مترو در آبان ماه سال گذشته بر اهمیت آن برای حفظ جان مردم آن همه قیل و قال و کار تبلیغاتی شد.
علی امام مدیرعامل شرکت مترو، در خصوص کامل نبودن هواکشهای میانی خط هفت گفته: بحث ایمنی مسافران از مهمترین موضوعاتی است که ما در جریان بهره برداری ایستگاهها مدنظر قرار میدهیم و سامانههای متعددی قبل از بهره برداری رسمی در جهت بحث ایمنی مورد بهره برداری قرار میگیرند و پس از تأیید زمان بهره برداری رسمی ایستگاهها اعلام میشود یکی از آن سامانهها سیگنالینگ است و سامانه دیگر سامانه اطفای حریق است که اگر حادثهای در مترو اتفاق افتاد و آتش سوزی رخ داد چگونه مردم به سرعت از محل آتش سوزی تخلیه و با استفاده از سیستمهای تهویه و هوارسان دود از ایستگاهها تخلیه شود.
امام تاکید کرد: در سایر کلان شهرهای دیگر که خطوط مترو در آن فعال است و حتی مترو سایر کشورها چند سالی است موضوع هواکشها حذف شده است زیرا هم هزینه تملک زمین وجود دارد و هم بحث برق رسانی و جت فنها و سیستمهای هوارسانی میتوانند وظیفه مکش و دمیدن هوا را انجام دهد.
حالا مشخص نیست که چطور به یکباره مشخص شده که اصلاً هواکش ها اهمیتی نداشته و لزوم برای نصب آنها وجود ندارد. در حالی که گفته می شد شهرداری پیشین در زمان راه اندازی به دلیل عدم نصب این هواکشها برای جان مردم ارزش قائل نبوده و آنها را نصب نکرده و خط ۷ تعطیل شد! به نظر میرسد یا مسئولان شهری طی یک سال اخیر، تحصیلات و تجربه شان را ارتقاء داده اند و یا از ابتدا میدانستند چنین انتقادی نادرست است اما به دلایل سیاسی بر ان اصرار کردهاند.
کمک نکردن دولت روحانی به مترو هم تقصیر قالیباف است؟!
یکی دیگر از موضوعاتی که رئیس شورای شهر تهران روز گذشته و در افتتاح ایستگاه های خط ۷ مترو عنوان کرد عدم اختصاص بودجه در دولت روحانی به مترو بود؛ موضوعی که نشان می دهد علی رغم هماهنگی و نظرات نزدیک شهرداری، شورای شهر و دولت، اقدام لازم برای رفع مشکلات مردم و کمک به توسعه حمل و نقل عمومی صورت نگرفته است و ترجیح، بر تکرار اقدامات انجام شده در قبل و کمی هم موضع گیری در جهت محکوم کردن شهردار ۱۲ ساله پایتخت و تیم مدیریتی اوست.
رئیس شورای شهر تهران با اشاره به اینکه روسای جمهور در دوران مختلف کمکهایی را به مترو داشتند، گفت: متاسفانه دولت روحانی هنوز کمکی را به مترو نکرده و انتظار داریم دولت ایشان نیز مانند دولتهای گذشته کمکهایی را به مترو داشته باشند.
جالب آنکه در زمان شهرداری قالیباف در تهران بارها و بارها بر این موضوع که دولت هیچ گونه حمایتی از مترو تهران نمی کند و تمام بار این موضوع بر دوش شهرداری است عنوان می شد اما همین افرادی که امروز از عدم حمایت دولت گله می کنند و نگران مردم هستند کاملاً سکوت اختیار کرده بودند.
افتتاح دوباره چند ایستگاه پس از ماه ها تاخیر
آبان ماه سال ۹۶ در حالی بر اساس اعلام مسئولان روزانه ۶ هزار نفر از خط ۷ مترو تهران استفاده میکردند، این خط تعطیل و وعده بازگشایی آن طی ۶ ماه داده شد. از آبان سال ۹۶ بارها وعده و قول های متعددی از سوی مدیران شهری و اعضای شورای شهر داده شد. اما بالاخره پس از ماهها انتظار، ۲۵ اسفند ماه تنها سه ایستگاه افتتاح شد البته ذکر این نکته ضروری است که راه اندازی مجدد خط هفت به گفته مدیران مترو و شهرداری به دلیل تجهیز برخی از ایستگاه هاست! ایستگاه هایی که قبلاً راه اندازی شده بودند و این بدان معناست که قرار نیست تونل جدیدی کنده شود یا ریل گذاری صورت گیرد.
در واقع میتوان گفت مدیران جدید شهری در افتتاح مجدد خطی در ماندهاند که کلیه امور زیرساختی آن به طور کامل انجام شده و حتی در دوره سابق پلههای برقی ۷ ایستگاه راه اندازی شده فعال بودند!
جالب آنکه حناچی شهردار تهران نیز وعده افتتاح ایستگاه های دیگر را به خرداد سال آینده موکول کرد و گفته: با توجه به سابقهای که وجود داشته خط قرمز ما ایمنی مردم است و در این خط رعایت ایمنی همه تجهیزات انجام شده است. ایستگاههای میانی نیز تا خرداد ماه در این خط کارشان به اتمام خواهد رسید و هشت ایستگاه در دستور کار برای بهرهبرداری قرار گرفتهاند.
البته یکی از دلایل تاخیر در روند کار مترو تهران از سوی حناچی، تحریم ها عنوان شده بود این در حالی است که از اوایل دهه ۹۰ که افزایش تحریمهای اقتصادی علیه کشور بود هر ماه یک ایستگاه مترو افتتاح میشد و تکمیل خطوط هفت گانه مترو با ۳۲۰ کیلومتر خط متر دقیقاً در این ایام رقم خورد.
شاید تنها زمان است که مشخص می کند که چه کسی راست می گوید و چه کسی عمل می کند. حداقل مسئله زمان در خصوص اداره شهر تهران خیلی زودتر از آنچه همگان انتظار آن را داشتند خود را نشان داده و مشخص شده آن زمانی که شهردار با سابقه پایتخت میگفت شهرداری مانند یک دولت کوچک است و اداره کردن آن نیاز به عزم و تلاش جهادی دارد، این روزها را میدید که نمیشود پایتخت کشور را با عکسهای ژورنالیستی و نگاههای سیاسی و جناحی حتی به صورت روزمره اداره کرد چه برسد به تحول.