تکرار معضل واژگونی خودروها، ناتوانی در برنامه ریزی یا طبیعی

به گزارش پدال نیوز به نقل از ایرنا، در زمان حاضر 2 هزار و 400 کیلومتر آزاد راه، 15 هزار و 400 کیلومتر بزرگراه و 23 هزار و 800 کیلومتر راه اصلی در کشور وجود دارد و
همچنین حدود 47 هزار و 263 کیلومتر مربع از مساحت ایران در زمره بیابان و کویر به ویژه در مرکز کشور قرار می‌ گیرد.
استان اصفهان دارای 11 هزار و 500 کیلومتر راه شامل 399 کیلومتر آزاد راه، یکهزار و 659 کیلومتر بزرگراه، 2 هزار و 791 کیلومتر راه همسنگ و 29 کیلومتر آزاد راه است.
این در حالی است که سالانه 17 هزار نفر در اثر سوانح جاده ای به خصوص در جاده های کویری کشور جان خود را از دست می دهند و 250 هزار نفر نیز مصدوم می شوند.
بر اساس آمار موجود بیش از 60 درصد تصادف های رانندگی از جمله در محورهای ارتباطی استان کویری سمنان از نوع واژگونی است و این رقم در آمار جاده های کشور منجمله اصفهان حدود 50 درصد است.
بنا بر اعلام اداره کل پزشکی قانونی اصفهان در هشت ماهه امسال، 809 نفر در حوادث ترافیکی جاده های استان جان خود را از دست دادند و 19 هزار و 558 مصدوم شدند.
به نوعی سالانه 540 هزار میلیارد ریال خسارت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و به نوعی بین 6 تا هفت درصد درآمد ناخالص ملی هزینه تصادفات می‌ شود که این عدد بزرگی است که نمی‌ شود از کنار آن به راحتی گذشت.
به اعتقاد صاحبنظران امر برای کاهش تصادفات، تلفات ترافیکی و ارتقای ایمنی باید برای هر نفر حدود بین پنج تا 10 میلیارد ریال در قالب بهبود وضعیت جاده‌ها، خودروها، سیستم‌های نظارتی، فرهنگ سازی و ... هزینه شود.
آنها تاکید دارند که ارتقای ایمنی در صنعت خودرو و همچنین راه ها به ویژه جاده‌های پرخطر همانند مسیرهای کویری با تذکر انجام نمی ‌شود و نیازمند سرمایه‌ گذاری جدی است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز اصفهان در این ارتباط میزگردی با عنوان 'راهکارهای معضل واژگونی خودرو در محورهای کویری ایران' با حضور سرهنگ رضا رضایی رییس پلیس راهور، احمد صفری رییس و معید ذهبیون کارشناس ایمنی و ترافیک اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان و محمد محمدی رییس اداره عملیات امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان اصفهان برگزار کرد.
این کارشناسان با اشاره به اهمیت پرداختن به معضل تصادفات و به خصوص واژگونی خودروها در جاده ها و محورهای ارتباطی اصفهان، عوامل انسانی، جاده، وسیله نقلیه و محیط را از مهمترین علل بروز این سوانح برشمردند.
آنان بر مقوله آموزش مستمر و فرهنگ سازی از سوی دستگاه های متولی از جمله آموزش و پرورش، صدا و سیما و توسعه و تجهیز راه ها، مهندسی ایمنی جاده ها، افزایش مجتمع های خدمات بین راهی و استراحت اجباری رانندگان تاکید کردند.
این صاحبنظران توجه به مقوله پیشگیری، اقدام، بازتوانی و نوسازی در مواقع بروز حوادث ترافیکی و جاده ای را از عوامل تاثیرگذار در کاهش سوانح جاده ای دانستند.
 
** یکنواخت بودن جاده های کویری یکی از عوامل بروز واژگونی خودروهاست
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی (راهور) استان اصفهان گفت: یکی از عوامل واژگونی خودروها در بزرگ راه ها و آزاد راه های کویری کشور، یکنواخت بودن جاده هاست.
سرهنگ رضا رضایی  افزود: این یکنواختی جاده موجب خستگی و خواب آلودگی رانندگان و در نتیجه بروز سانحه از نوع واژگونی می شود.
وی با بیان اینکه بیش از 70 درصد علل بروز حوادث ترافیکی و جاده ای ناشی از عامل و عملکرد انسان است ، اظهارداشت: سبقت و سرعت غیرمجاز، خستگی و خواب آلودگی راننده از مواردی است که موجب بروز سانحه های رانندگی به ویژه واژگونی خودرو می شود.
وی نقص راه و وجود نقاط پرحادثه و نیازمند به اصلاح را از دیگر عوامل بروز حوادث رانندگی برشمرد و خاطرنشان کرد: برای کنترل این وضعیت باید سطح خوب و مناسبی همطراز با جاده برای سرویس گیرندگان وجود داشته باشد.
رییس پلیس راهور اصفهان ادامه داد : پایین بودن ایمنی خودرو در بسیاری از موارد علاوه بر بروز واژگونی خودرو به فوت تمامی سرنشینان خودرو منجر شده است.
وی، استفاده از تلفن همراه، صحبت با سرنشینان، خوردن و آشامیدن در حین رانندگی و ناآشنایی با مسیر را از دیگر عوامل انسانی ذکر کرد که به بی توجهی راننده به جلو و در نتیجه واژگونی خودرو منجر می شود.
رضایی با اشاره به تبعات سوانح رانندگی از جمله آسیب های رفتاری، روانی، معنوی، اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی،گفت: متاسفانه در بررسی های صورت گرفته بیشترین آمار کشته شدگان رانندگی در سن 15 تا 65 سال قرار دارند که سن مولد کار در جامعه بشمار می رود.
 
**قوانین بازدارنده نیست
رییس پلیس راهور اصفهان با اشاره به آمار بالای حوادث رانندگی در کشور گفت: این مهم نشان می دهد که قوانین موجود در برخورد با مقصران بروز تصادفات و سانحه های رانندگی در کشور بازدارنده نیست.
وی با بیان اینکه قوانین رانندگی از مدرن ترین و مدون ترین قواعد جهانی است، یادآور شد: این در حالی است که در بسیاری از کشورها با مسببان بی توجهی به قواعد و قوانین رانندگی حتی در جزیی ترین موارد به شدت برخورد می شود تا جایی که برای آنها محرومیت اجتماعی ایجاد و یا اینکه امکان دستیابی به برخی مشاغل را برای آنها ناممکن می کنند.
رضایی خاطرنشان کرد: قوانین راهنمایی و رانندگی، لازمه زندگی مدرن است و احترام و تبعیت اجتماعی را به دنبال دارد.
وی، مهمترین راهکار در این زمینه را آموزش و تاکید بر اجرای مقررات رانندگی اعلام کرد و گفت: مانیتورینگ کردن جاده های درون و برون شهری را در اصلاح فرهنگ رانندگی بسیار مهم دانست.
رییس پلیس راهور اصفهان ادامه داد : تصادفات موضوعی خودساخته است که دقت و توجه راننده به عنوان عامل انسانی می تواند به بروز نیافتن آن منجر شود.
وی همچنین موضوع محور ایمن را از دیگر نکات مهم در کنترل تصادفات و به ویژه واژگونی خودروها برشمرد و گفت : اگر طول سفر هم به عنوان جزیی از سفر اهمیت داشته باشد راننده می تواند با اختصاص وقتهای کوتاه برای استراحت و توقف در زمان رانندگی سفری خوش و ایمن را برای سرنشینان خود رقم بزند.
سرهنگ رضایی تاکید کرد: باید برنامه سفر به گونه ای برنامه ریزی شود که برای هر 2 ساعت رانندگی به مدت 10 دقیقه توقف صورت گیرد تا سطح هوشیاری راننده افزایش یابد و از حالت خواب آلودگی خارج شود.
وی همچنین ایجاد یکسری ظرفیت های زیرساختی در محورهای بزرگراهی و آزادراهی به ویژه در جاده های کویری کشور را در کاهش سانحه های رانندگی مهم برشمرد.
رییس پلیس راهور اصفهان افزود: همچنین می توان از محل های پرداخت عوارض خودرو در جاده ها به عنوان مکانی برای تبلیغات و فرهنگ سازی صحیح رانندگی با توزیع بروشور و یا نصب بنرهای هشدار دهنده بهره برد.
 
** راه ها استاندارد و ایمن نیست
رییس اداره ایمنی و ترافیک راهداری و حمل و نقل جاده ای استان اصفهان در این میزگرد با بکار بردن اصطلاح راه بخشنده گفت: به راهی که به دلیل ایمن بودن حاشیه و حریم آن، موجب کاهش خطاهای انسانی و حداقل خسارت های وارده به رانندگان می شود راه بخشنده می گویند.
احمد صفری در میزگرد ایرنا افزود: استاندارد و ایمن نبودن راه ها به ویژه در مسیرهای کویری کشور موجب می شود که کوچکترین خطای انسانی از سوی راننده به واژگونی خودرو منجر شود.
وی با بیان اینکه اکنون توسعه و تجهیز راه ها به عنوان مهمترین چالش در حمل و نقل مطرح است، گفت: توسعه راه ها در اصفهان از چهار سال پیش تاکنون متوقف شده و همین امر شاید موجب افزایش بخشی از تصادفات در جاده ها شده است.
رییس اداره ایمنی و ترافیک راهداری و حمل و نقل جاده ای اصفهان تصریح کرد : در این راستا لازم است تا وسعت شیب شیروانی جاده از یک به 10 برسد تا خودرو در صورت خروج و انحراف از مسیر قبل از واژگونی متوقف شود.
وی، استفاده از شیار لرزاننده در جاده ها به شکل طولی در منتهی الیه جاده و به شکل عرضی در برخی مسیرها را موجب هوشیاری رانندگان و در نتیجه کاهش تصادفات دانست و گفت: این خط کشی ها در مسیرهای مستقیم و یکنواخت به ویژه در جاده های کویری که باعث ایجاد خواب آلودگی و خستگی جسمی و ذهنی در رانندگان میشود بهترین کارایی را دارد.
صفری با اشاره به اینکه برخی واژگونی ها در دهانه پل ها روی می دهد، گفت: باید این دهانه ها با حفاظ آهنی و یا خاکریز ایمن و استاندارد شود.
وی ایجاد مجتمع های خدمات بین راهی را در کاهش سانحه های جاده ای به علت امکان دسترسی رانندگان به مکانی برای استراحت و دریافت خدمات رفاهی بسیار مهم برشمرد و گفت: ایجاد و افزایش این مجتمع ها به ویژه در جاده ها و آزاد راه های کویری بسیار ضروری است.
رییس ایمنی و ترافیک اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده ای اصفهان افزود: در گذشته عملکرد پلیس راه به شکلی بود که همه رانندگان مجبور به توقفی کوتاه مدت می شدند و همین استراحت اجباری در کاهش سانحه های جاده ای و تصادفات بسیار مهم و موثر بود که هم اکنون تنها رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی مجبور به توقف هستند.
وی اظهارداشت: خودرو محور شدن جاده ها در سال های اخیر به افزایش تصادفات و همچنین واژگونی خودروها دامن زده است در دهه اخیر مردم بیشتر ترجیح می دهند که با خودروی شخصی خود به جای استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده کننند که همین افزایش تردد ها بیش از ظرفیت جاده ها از عوامل بروز سانحه های رانندگی در کشور است.
 
**آموزش مستمر رانندگان در کاهش تصادفات موثر است
صفری ادامه داد: با توجه به اینکه بیشترین علت تصادفات در کشور عامل انسانی است باید با آموزش های مستمر به رانندگان به کنترل و کاهش سانحه های جاده ای پرداخته شود.
وی یادآور شد: بر این اساس باید آموزش های رانندگی در طول سال و به شکل های مختلف تکرار شود تا رانندگان با هوشیاری و سواد بالایی در جاده ها تردد کننند.
 
**هلال احمر می تواند متولی آموزش های همگانی برای کاهش تصادفات باشد
رییس اداره عملیات امداد و نجات جمعیت هلال احمر اصفهان رانندگی را یک رفتار خطرآفرین دانست و گفت: این نهاد به واسطه نوع وظیفه خود در خدمت رسانی به مردم در بلایای طبیعی و غیرطبیعی می تواند متولی آموزش های همگانی طبق نظریه های مختلف یادگیری در بحث کاهش تصادفات باشد.
محمد محمدی با بیان اینکه بسیاری از تصادفات در محورهای کویری کشور ناشی از ناآشنایی با مسیر، خستگی راننده و اصرار بر سرعت رسیدن به مقصد است ، گفت: در صورتی که تعداد پایگاه های جاده ای در کشور و به ویژه استان اصفهان افزایش و به لحاظ نیروی انسانی و تجهیزات تکمیل شود می توانند در آموزش و پیشگیری از تصادفات مفید و موثر باشند.
وی با اشاره به اینکه اکنون 40 پایگاه امداد و نجات جاده ای در استان با یکهزار و 210 نیروی نجاتگر داوطلب در سه شیفت به خدمات رسانی می پردازند، گفت: این در حالی است که تنها 22 پایگاه به خودروی نجات مجهز است.
محمدی به نیاز هلال احمر استان به افزایش تعداد پایگاه ها تا 52 باب اشاره ئ اضافه کرد : در صورت تخصیص اعتبار و تجهیزات لازم، امدادگران این جمعیت می توانند در حداقل زمان استاندارد به صحنه حادثه برسند و از تلفات تصادفات جاده ای بکاهند.
وی تصریح کرد : متاسفانه هلال احمر به دلیل کمبودهای اعتباری از یک سو و مشکلات برای تصرف زمین، در بسیاری از محورهای کویری استان پایگاه ندارد.
رییس اداره عملیات امداد و نجات جمعیت هلال احمر اصفهان خاطرنشان کرد: همچنین نیروهای آموزش دیده و داوطلب این جمعیت می توانند در ارائه آموزش ها از دوره پیش دبستانی به بعد به عنوان تاثیرگزارترین زمان اقدام کننند.
وی آنتن دهی ضعیف تلفن همراه به واسطه وجود نقاط کور متعدد در جاده های کویری را نیز از جمله مشکلات این مسیرها برشمرد که می تواند در پیشگیری از بروز سانحه های جاده ای و امداد رسانی مفید و موثر باشد.
محمدی تداخلات خطی سه شماره تلفن های اضطراری 110، 115 و 112 را از دیگر موارد قابل رسیدگی از سوی مخابرات برشمرد و گفت: این در حالی است که بارها این موارد به متولیان امر هشدار داده شده ولی پیگیری لازم تاکنون صورت نگرفته است.
وی به کویرهایی پرتردد استان مانند کویر مرنجاب، ریگ جن و خور و بیابانک اشاره کرد که جاده های ایمن و تعریف شده ندارند و در مسیر آنها بسیاری از شرکت های استحصال نمک و شن وجود دارند که می تواند عامل بروز سانحه های جاده ای باشد.
 
** طرح جامع کاهش تصادفات نیازمند اعتبار است
رییس اداره عملیات امداد و نجات جمعیت هلال احمر اصفهان گفت: طرح جامع کاهش تصادفات و ایمنی و امداد جاده‌ای استان اصفهان سه سال پیش تدوین و تهیه شده ولی همچنان منتظر تامین اعتبار است.
محمدی یادآور شد: این طرح در حوزه بازتوانی و بازسازی است که بخشی از اقدامات آن مدیریتی بوده که انجام شده است ولی اجرای مابقی آن نیازمند اعتبارات تخصیصی لازم است.
وی هدف از اجرای این طرح را کاهش تصادفات جاده‌ای و کاهش مدت زمان حضور نیروهای امدادی در محل‌های وقوع حوادث ذکر کرد و گفت: این طرح با مشارکت اداره کل حمل و نقل و پایانه‌ها، پلیس راهور و اداره راه استان اصفهان تهیه شده است.
 
**کمبود زیرساخت های ارتباطی ریلی و هوایی، تصادفات جاده ای را افزایش داد
کارشناس ایمنی و ترافیک اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای اصفهان گفت: یکی از عوامل مهم افزایش تصادفات جاده ای و به ویژه واژگونی خودروها، کمبود زیرساخت های ریلی برای استفاده از قطار و هوایی است که موجب گرایش مردم به سمت تردد جاده ای شده است.
معید ذهبیون در این میزگرد ایرنا بیان کرد : به این دلیل میزان کشته های جاده ای ما در مقایسه با کشورهای پیشرفته مانند آلمان به علت زیرساخت های کامل ارتباطی بسیار بالاتر است.
وی با بیان اینکه اداره کل راهداری مسوول ایمن سازی راه هاست، گفت: این در حالی است که در بسیاری از موارد راه هایی که توسط راه و شهرسازی برای بحث ایمنی و استاندارد به راهداری واگذار می شود دارای فقدان تجهیزات ایمنی لازم مانند تابلو، علایم، گارد، نیوجرسی، شیب شیروانی و دیگر تجهیزات است.
کارشناس ایمنی و ترافیک اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای اصفهان، همچنین با اشاره به دسته بندی سطح سرویس جاده ها به A،E، B و F براساس میزان خدمات رسانی به رانندگان گفت: هرچه میزان خدمات در جاده ها افت کند میزان تصادفات زیاد می شود.
 
**آموزش و پرورش، آموزش ایمنی را در قالب کتاب درسی ارائه دهد
ذهبیون با تاکید بر ارائه آموزش رفتارهای ترافیکی در مدارس گفت: آموزش و پرورش به عنوان عظیم ترین دستگاه تعلیم و تربیت در کشور باید آموزش ایمنی را در قالب کتاب درسی در مدارس به دانش آموزان ارائه دهد.
وی اظهارداشت: در این راستا افراد از همان سنین مستعد می توانند مقررات راهنمایی و رانندگی را فرا بگیرند و این آموزش ها در وجود آنها نهادینه شود.
کارشناس ایمنی و ترافیک اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای اصفهان اضافه کرد : اگر برای آموزش های ترافیکی دیر وارد عمل شویم تغییر یک رفتار بسیار سخت خواهد بود.
وی رعایت سرعت مجاز و خودداری از سبقت غیرمجاز، بستن کمربند ایمنی، رعایت زمان استاندارد استراحت و توقف (هر 2 ساعت به مدت 10 دقیقه) و موارد ایمنی دیگر را از موارد ضروری در زمان رانندگی در جاده ها برشمرد.
 
** میزان تصادفات از 16 هزار به 19 هزار نفر می رسد
ذهبیون با اشاره به پیش بینی کمیسیون ایمنی راه های کشور مبنی بر افزایش آمار تصادفات جاده ای از 16 هزار مورد به 19 هزار مورد در سال 1406 گفت: باید از هم اکنون با شیوه های آموزش و تاکید بر اجرا و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی از افزایش آمار تصادفات جلوگیری شود.
وی یادآور شد: این کمیسیون همچنین پیش بینی کرده است که تعداد خودروها از 31 میلیون خودرو در شرایط حاضر به 83 میلیون دستگاه در سال 1406 خواهد رسید.
کارشناس ایمنی و ترافیک اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای اصفهان افزود: بر این اساس باید به اقداماتی که در حد توان هر دستگاهی است و نیازمند بودجه و اعتبار نیست، بپردازند.
وی ورود سازمان های بیمه گر را برای احداث و اصلاح زیرساخت های ارتباطی و راه ها بسیار مهم، موثر و به صرفه اعلام کرد و گفت: با توجه به اینکه هزینه هر تصادف در ابعاد آسیب های اقتصادی، اجتماعی، روانی و ... آن 1،7 میلیارد تومان و تنها در بخش خسارتی 450 میلیون ریال برآورد شده است ورود سازمان های بیمه گر می تواند بسیار مهم و به صرفه باشد.
کارشناسان معتقدند که واژگونی خودرو در محورهای کویری ایران یکی از چالشهای اساسی کشور است که برنامه ریزان مربوط کشور باید نیست به حل این معضل فراگیر تدابیر ویژه ای اتخاذ کنند.