دلایل بی‌توجهی به خودروهای هیبریدی در ایران

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، به اعتقاد کارشناسان این حوزه، زنجیری از عوامل مختلف دست به‌دست هم داده‌اند تا تقاضای بازار برای خرید خودروهای هیبریدی در ایران بسیار پایین باشد. اما برای افرادی که تا اندازه‌ای با فناوری‌های خودرو آشنایی دارند، هیبریدی معادل قیمتی گران، تعمیراتی غیرممکن و خدمات پس ازفروش معادل صفر در ایران است. واقعیت‌هایی که به اعتقاد کارشناسان، این خودروها را از مرکز توجه مشتریان دور نگاه داشته است.
 
 
نگرانی از خدمات پس از فروش
به راستی چرا خودروهای هیبریدی که محصولی گرانبها برای داشتن آسمانی پاک به شمار می‌روند، در ایران دور از چشم و دسترس قرار گرفته‌اند؟. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد تاکستان قزوین دلیل بی‌اقبالی خودروهای هیبریدی در ایران را میزان قیمت و نوع خدمات پس از فروش این خودروها می‌داند. محمد فرهانیان می‌گوید: از آنجایی که خودروهای هیبریدی به‌تازگی وارد کشور شده و رقیبی هم ندارند، قیمت زیادی دارند. از سوی دیگر مردم از فناوری این خودروها و همچنین خدمات پس از فروش آن نیز تا اندازه‌ای ترس دارند. در حالی‌که در صورت ورود مدل‌های مختلفی از این خودروها به کشور، فضا رقابتی شده و بدون تردید قیمت خودروهای هیبریدی نیز کاهش خواهد یافت. وی معتقد است که دلیل گرانی خودروهای هیبریدی نسبت به دیگر خودروها فناوری بالای این خودروها است و تعرفه واردات هیبریدی‌ها مناسب ارزیابی می‌شود. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد تاکستان قزوین با بیان اینکه درحال‌حاضر تعرفه واردات خودروهای هیبریدی ‌5 درصد است و در این شرایط کم‌بودن تعرفه گمرکی تا حدودی قیمت بالای آن را جبران خواهد کرد، اظهار می‌کند: خودروهای هیبریدی به طور معمول در هر 100 کیلومتر، 4 لیتر سوخت مصرف می‌کنند. در کشورهای اروپایی که سوخت گران است و گاهی به 1/7 یورو می‌رسد، استفاده از خودروهای هیبریدی به صرفه خواهد بود. زیرا خریدار در ابتدا مبلغی را برای خرید خودرو پرداخت می‌کند اما در ادامه، هزینه‌های سوخت آن بسیار پایین خواهد بود. فرهانیان اضافه می‌کند: در ایران که بنزین با لیتری هزار تومان عرضه می‌شود، این قیمت سوخت، مردم را به خرید خودروهای هیبریدی تشویق نکرده و این انگیزه را در مردم به وجود نمی‌آورد که خودرویی گران‌قیمت‌تر با هزینه سوخت پایین‌تر خریداری کنند. اما اگر قیمت سوخت در کشور بالا بود، بدون شک خودروهای هیبریدی بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت.
 
 
هـیـبـریـدی‌های دانـشگـاهی، آزمایشگاهی است
خدمات پس از فروش خودرو، فرقی نمی‌کند بنزینی یا دیزلی باشد یا هیبریدی، برای مشتریان حائز اهمیت است، به گونه‌ای که اگر خودروسازی به خوبی از عهده آن برنیاید، بیهوده برای تصاحب بازار تلاش می‌کند. به باور عضو هیات‌مدیره انجمن تخصصی مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن، از آنجایی که مردم از خدمات پس از فروش خودروهای هیبریدی در ایران نگران هستند، این خودروها تاکنون در ایران مورد توجه قرار نگرفته‌اند. امیر سیم‌دار با تاکید بر برخورداری خودروهای هیبریدی از فناوری بالا در گفت‌وگو با صم اظهار می‌کند: به‌دلیل فناوری پیشرفته، تعمیر این خودروها به‌راحتی امکانپذیر نیست. همچنین شرکت‌های واردکننده اطمینان‌خاطر کافی درباره تعمیرات و خدمات پس از فروش این خودروها به مشتریان نمی‌دهند. وی اضافه می‌کند: خودروهای هیبریدی انواع مختلفی نظیر «مایکرو هیبرید» دارند که هر نوع آن به صورت مجزا از دسته‌بندی‌های مختلفی برخوردارند. این در حالی‌است که در ایران مردم آگاهی کافی نسبت به ماهیت خودروهای هیبریدی ندارند. علاوه بر عامه مردم، حتی برخی از فعالان صنعت خودرو نیز از برخی تفاوت‌های هیبریدی‌ها با یکدیگر آگاه نیستند. سیم‌دار با بیان اینکه در بی‌اطلاعی مردم از انواع خودروهای هیبریدی چند عامل تاثیرگذار است، به توضیح این عوامل پرداخته و توضیح می‌دهد: نخست باید به کم‌کاری و بی‌توجهی واردکنندگان به این خودروها اشاره کرد. شاید دلیل آن با قیمت بنزین در ارتباط باشد. اگرچه در ایران نرخ بنزین یکسان شده اما نسبت به بسیاری از کشورها هنوز هم قیمت این سوخت در کشور مناسب است. بنابراین از آنجایی که واردکنندگان، خودروهای بنزینی را راحت‌تر به فروش می‌رسانند و مردم از تامین سوخت این خودروها نگران نیستند، کمتر به سمت تبلیغ و واردات هیبریدی‌ها گام برداشته‌اند. عضو هیات‌مدیره انجمن تخصصی مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن ادامه می‌دهد: موضوع دیگر، قیمت بالای این خودروهاست که آنها را از مرکز توجه واردکنندگان دور نگاه داشته است. همچنین از آنجایی که هیبریدی‌ها با فناوری به روز و بالایی ساخته می‌شوند، خودروسازان داخلی تاکنون به سمت تولید آن نرفته‌اند زیرا از یک سو تحریم‌ها مانع از ورود فناوری این خودروها شده است و از سوی دیگر شریک‌های خارجی خودروسازان باید صاحب این فناوری برای انتقال آن باشند که تمایلی به این موضوع ندارند. در حال‌حاضر چند خودرو هیبریدی به‌وسیله دانشجویان در دانشگاه‌های مختلف طراحی و گاهی به تولید رسیده است. با این توضیح به نظر می‌رسد دانش فنی تولید این خودرو در کشور موجود است و به‌راحتی می‌توان به تولید هیبریدی‌ها در ایران پرداخت اما شرایط به گونه‌ای دیگر است و نشانی از تولید این خودروها در کشور به چشم نمی‌خورد. سیم‌دار دلیل این روند را در غیرکاربردی بودن این خودروها می‌داند و می‌گوید: خودروهای هیبریدی که به‌وسیله دانشگاهیان در ایران ساخته شده کاربردی نیست و شاید نمونه‌ای آزمایشگاهی باشد اما به‌طور معمول علاوه بر بازدهی پایین، قابلیت تولید شدن ندارند. وی اضافه می‌کند: فناوری خودروهای هیبریدی بسیار جدید است و بسیاری از خودروسازان بزرگ دنیا درصد پایینی از محصولات خود را به آن اختصاص داده‌اند و به صورت فراگیر به آن نمی‌پردازند که در این بین «تویوتا» پیشتاز بوده است. اگرچه در بسیاری از کشورها قیمت سوخت بالاست و هیبریدی‌ها می‌توانند جایگزین مناسبی برای خودروهای بنزینی باشند اما هنوز مورد اقبال قرار نگرفته‌اند. البته به‌تدریج توجه به خودروهای هیبریدی رو به رشد خواهد بود. عضو هیات‌مدیره انجمن تخصصی مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن با تاکید بر اینکه در حال‌حاضر هیبریدی‌ها در کشورهای اروپایی بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند و کشورهایی که در بخش آلودگی هوا با مشکل مواجهند، به این خودروها بیشتر تمایل نشان داده‌اند، آینده حضور این خودروها در کشور را اینگونه پیش‌بینی می‌کند: آینده این خودروها در ایران شبیه گیربکس اتوماتیک است، به طوری که اگر تا چند سال پیش بحث این گیربکس‌ها در ایران مطرح می‌شد، به دلیل ذهنیت مردم مبنی بر اینکه تعمیر این گیربکس‌ها دشوار است، مورد استقبال قرار نمی‌گرفت اما اکنون حتی در رده قیمتی 30میلیون تومان نیز به دنبال خرید خودرویی با گیربکس اتوماتیک هستند و ترسی از خرابی آن ندارند. سیم‌دار ادامه می‌دهد: خودروهای هیبریدی نیز با گذشت زمان، عمومی‌تر خواهد شد. در حال‌حاضر برخی نشان(برند)هایی که خودروهای هیبریدی را وارد می‌کنند، هنگام خرید به مشتری برای فروش دست دوم این خودرو تضمینی نمی‌دهند و به‌نوعی مشتری را از خرید منصرف می‌کنند. از آنجایی که روند خودروسازی در آینده به سمت تولید خودروهای کم‌آلاینده حرکت می‌کنند، هیبریدی‌ها علاوه بر دیگر کشورها در ایران نیز جای خود را باز خواهند کرد که احتمال دارد، در بازه زمانی 10 ساله این امر محقق شود. براساس این گزارش، اگرچه دلایل مختلفی نیز نگرانی از خدمات پس از فروش، قیمت بالا، سوخت ارزان در ایران و ده‌ها دلیل دیگر مانع استقبال هیبریدی‌ها در بین مشتریان ایرانی شده است اما به هر ترتیب جامعه جهانی به سمت استفاده از این خودروها در حال حرکت است. بنابراین خودروسازان ایرانی نیز باید به‌تدریج در این مسیر گام برداشته تا از بازارهای رقابتی داخلی و بین‌المللی دور نمانند.