بررسی تاثیر اجرایی شدن برجام در صنعت خودرو

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، در این بین صنعت خودرو با شدت گرفتن تحریم‌های بین‌المللی گرچه درهای بسته را گشود اما با این حال روزهای سختی را پشت‌سر گذاشت که به نظر می‌رسد، روزهای روشنی را پیش‌روی خود دارد. در چند ماه گذشته و پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای، صنعت خودرو از یک طرف با انبوهی از پیشنهادهای خارجی برای همکاری مواجه شد و از سویی دیگر با افزایش انتظار مردم از خودروسازان، روزهای پر هیاهویی را پشت‌سر گذاشت. اکنون که دستور لغو تحریم‌ها صادر شده و پیش‌تر به شرط لغو تحریم‌ها، وعده‌های خوبی در صنعت خودرو داده شده بود،  در گفت‌وگو با کارشناسان، افق این را با اجرایی شدن برجام بررسی شده است.
 
همگام با سند چشم‌انداز با اجرای «برجام»
علی معصومی - رییس انجمن تخصصی مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن
به طور قطع با رفع تحریم‌ها و اجرایی شدن برجام باید از موقعیتی که با اجرایی شدن این شرایط به وجود می‌آید، بهره‌برداری لازم را برد و اقدام به تدوین راهبرد، هدفگذاری و تعیین چشم‌انداز کرد. اگر تصمیم بر این است که خودروسازان کشور به خودروسازان واقعی تبدیل شوند، ابتدا باید متخصصان کشور برای 10 تا 15 سال آینده یک خودرو را به صورت کامل طراحی کنند، به این صورت که توان مدیریت این طرح به وجود آید. اجرایی شدن این برنامه به نیروی انبوه برای طراحی نیاز ندارد بلکه باید یک مدیر انتخاب کرد. این مدیر با انتخاب مشاوران خارجی متخصص از کشورهای موفق در این عرصه، به طراحی پلتفرم موردنظر می‌پردازد. در حالی که این الزام وجود ندارد طراحی این پلتفرم در ایران باشد. بلکه هنر مدیریت است تا طراحان موفق را به‌کار گرفته و از دانش آنها استفاده کند. بررسی تجربیات کشور کره نشان می‌دهد، هنگامی‌که این کشور پا به عرصه خودروسازی گذاشت، از توان بسیار پایینی نسبت به ایران برخوردار بود و با استفاده از منابع خارجی کار خود را آغاز کرد اما در حال‌حاضر در صنعت خودرو به‌صورت گسترده فعالیت دارد. بنابراین به نظر می‌رسد، با اجرایی شدن برجام باید براساس چشم‌اندازی که برای صنعت خودرو در سند 1404 در نظر گرفته شده، به برنامه‌ریزی برای همکاری و رفتار با شرکت‌های خارجی پرداخت. همچنین نوع و شکل قرارداد با خودروسازان خارجی نیز باید مشخص شود. همانطور که وزیر صنعت، معدن و تجارت در همکاری با خارجی‌ها به انتقال دانش‌فنی، داخلی‌سازی و صادرات تاکید دارد، این موارد نیز باید در زمان برجام مد نظر قرار گیرد. برای نمونه در ابتدا باید با خودروسازانی نظیر پژو و فولکس واگن که در این مدت تمایل خود را به همکاری با خودروسازان ایرانی ابراز کرده‌اند، به تولید با تیراژ 500 هزار دستگاه خودرو پرداخت و در ادامه پس از ساخت 2 یا 3 مدل خودرو دیگر، برای تولید مدل چهارم ملزم به کمک برای طراحی باشند.بنابراین براساس چشم‌انداز صنعت خودرو باید برنامه‌ریزی کرده و اهداف مشخص شده این سند در قرارداد با خودروسازان خارجی منعکس شود. به عبارت دیگر سایه چشم‌انداز صنعت خودرو را در همکاری با خارجی‌ها گستراند.
 
پیش‌بینی تاثیر «برجام» با گذر زمان
غلامحسین قاسمیان - رییس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان در حال‌حاضر بازار خرید و فروش خودرو همچنان در رکود به سر می‌برد و از آنجایی که مشاهده اثرات اجرایی شدن برجام نیاز به زمان دارد، نمی‌توان آینده بازار تقاضای خودرو پس از لغو تحریم‌ها را پیش‌بینی کرد. در این بین اگرچه به تازگی وام خرید خودرو به 25 میلیون تومان افزایش یافته است اما تا زمانی‌که مبلغ موردنظر در اختیار مردم و بازار قرار گیرد، باید منتظر گذر زمان و تاثیرات آن بود. آینده صنعت خودرو قابل‌پیش‌بینی نیست و نمی‌توان به‌راحتی درباره آن سخن گفت، بنابراین قضاوت درباره اثرات اجرایی شدن برجام در این صنعت را باید به زمان و گذر آن سپرد.
 
سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته
امید رضایی - بازرس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی
بعد از رفع تحریم‌ها علیه ایران و با توجه به جبران کسری فروش نفت، دولت درآمد مازادی را کسب خواهد کرد که لازم است نوع هزینه‌کرد آن مشخص شود. در حال‌حاضر با توجه به مشکل بیکاری در کشور، این سرمایه می‌تواند به عنوان یکی از شاخص‌های مهم در این بخش مورد استفاده قرار بگیرد. به عبارت دیگر باید به صنایعی که کشش اشتغالزایی مناسبی دارند، توجهی ویژه کرد.همچنین به نظر می‌رسد، ورود این درآمد به داخل کشور بهترین گزینه باشد زیرا به صورت مستقیم بر کاهش قیمت ارز تاثیر خواهد گذاشت. از سوی دیگر می‌توان تصمیم گرفت که این منابع وارد کشور نشود بلکه در کشورهایی که این منابع وجود دارد، به عنوان پشتوانه سرمایه‌گذاری شرکت‌هایی که از همان کشور تصمیم به سرمایه‌گذاری در ایران دارند، از این اعتبارات استفاده کرد. برای نمونه ژاپن کشوری صاحب فناوری است. از آنجایی که این کشور از ایران نفت خریداری کرده و فناوری آن نیز در داخل مورد نیاز است، به‌جای ورود اعتبارات و دلارهای آزاد شده به ایران، این پول در ژاپن باقی بماند و به عنوان پشتوانه و تضمینی برای سرمایه‌گذاری معتبر شرکت‌های آن باشد که این موضوع طیب خاطر ایجاد کرده و نگرانی سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری در کشور را کمتر خواهد کرد.به هر ترتیب نیمی از سرمایه‌گذاری‌های خارجی، چه از محل آورده‌های کشور و چه از طرف شرکت‌های خارجی باشد، به سمت نفت و گاز روانه خواهد شد که این موضوع اجتناب‌ناپذیر است زیرا این صنایع به اندازه‌ای که سرمایه‌ها را به سمت خود معطوف کند، کشش خواهد داشت.در این میان نیم باقیمانده از این سرمایه‌گذاری‌ها باید در قالب سیاستی هدفگذاری شده از طرف دولت در بخش فناوری و ایجاد بازار که اشتغال به همراه دارد، روانه شود. بی‌تردید بخش زیادی از این سرمایه جذب صنایعی نظیر خودرو، دارویی، صنایع خدماتی و عمرانی خواهد شد. اگر این سرمایه‌ها به سمت فناوری‌های غیرپیشرفته و تولیدات عادی حرکت کند، هزینه‌های نیروی انسانی با مشکل مواجه می‌شود. از آنجایی که ارزش‌افزوده بیشتر در تولید محصولاتی با فناوری پیشرفته وجود دارد و از طرفی دیگر قشر وسیعی از مردم ایران تحصیلکرده هستند و در بخش اشتغال باید حقوق بالایی برای آنها در نظر گرفت، توجه باید بر محصولات با فناوری بالا باشد.
 
تسهیل ورود سرمایه‌گذار خارجی
فربد زاوه - بازرس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازی
تا اجرایی شدن برجام بیش از 40 روز دیگر باقی مانده است و این مهم محدودیت‌های خارجی در صنعت خودرو را کنار می‌زند. در این دوران در صورت به وجود آمدن مشکلی، دیگر نمی‌توان کشورهای خارجی را مقصر دانست. برجام باعث رشد صنعت خودروسازی در حوزه‌های مختلف همچون توسعه نشان (برند) داخلی و همکاری با نشان (برند)های بین‌المللی خواهد شد. در این شرایط دیگر محدودیتی برای ورود شرکت‌های خارجی به بازار ایران و تولید محصول وجود ندارد و بازار به محلی برای رقابت سالم بین نشان (برند)های مختلف تبدیل می‌شود. تاثیر اجرایی شدن برجام تنها در صنعت خودرو مشهود نیست بلکه در صنایع مالی، پتروشیمی، مواد اولیه و... موثر است. آنچه اکنون از اهمیت بالایی برخوردار است، رفتار و نحوه سیاستگذاری مدیران داخلی است که چه رفتاری را در برابر شرکت‌های علاقه‌مند برای ورود به بازار ایران در پیش بگیرند. باید به سرمایه‌گذار خارجی اجازه داده شود تا با مدیریت خود در بازار حضور یابند. در حال‌حاضر شرکت رنو در این زمینه اعلام آمادگی کرده است و به طور قطع این آمادگی از سوی شرکت‌های خودروساز خارجی دیگر نیز بیان خواهد شد. از این پس مسئولیت مسئولان برای مدیریت سنگین‌تر خواهد شد و بهتر است در جریان برجام اجازه حضور شرکت‌های خارجی در کشور داده شود. رفع تحریم‌ها و اجرایی شدن برجام در ردیف مثبت‌ترین رویدادهایی است که در 5 سال گذشته اتفاق افتاده و می‌تواند منشأ خیری برای کشور باشد که در این شرایط امید می‌رود ایران به یکی از بهشت‌های خودروسازی تبدیل شود.