نخستین نسل از اسپورتیج بهعنوان یک شاسیبلند کامپکت در سال 1993 میلادی روی خط تولید کیا قرار گرفت که این نسل بهجز تعداد انگشتشماری که بهصورت شخصی وارد ایران شده بودند، بهصورت رسمی در بازار کشورمان حضور نداشت. اما نخستین عرضه رسمی این خودرو در ایران به اواخر دهه 80 شمسی بازمیگردد؛ زمانی که واردات خودرو بعد از سالها جانی تازه گرفته بود و برندهایی مثل کیا موتورز، هیوندای و تویوتا جولان خوبی در بازار سرد آن روزها میدادند. اسپورتیج نسل دوم در سال 2004 روی خط تولید کیا قرار گرفته بود اما در اواخر 2007 به ایران راه یافت و عرضه آن در کشور تا پایان تولید این نسل (در سال 2010) با حضور دو نمونه پیش و پس از فیسلیفت ادامه یافت. اما نسل سوم این خودرو به لطف بهرهگیری از تواناییهای «پیتر شرهیر» که پیشتر مسئولیت طراحی داخلی و خارجی در آئودی و فولکسواگن را داشت، باوجود سبک طراحی «پوزه ببر» که شرهیر برای محصولات جدید کیا در نظر گرفته بود، انقلابی در زمینه طراحی و ساختار کلی را تجربه کرد. اسپورتیج نسل سوم (دومین نسلی که در ایران حضور داشت و با کد SL شناخته میشود) بسیار جذابتر و اغواگرتر از قبل طراحی شده بود، امکانات رفاهی گستردهتری داشت و همچنین پیشرانه بهینهتری روی آن قرار گرفته بود و همین موضوعات باعث شدند که این خودرو در بازار کشورمان اقبالی بسیار بهتر از نسل قبلش داشته باشد. اسپورتیج SL تا اواسط سال 2016 نیز در کشورمان به چشم میخورد اما پس از این و با عرضه نسل چهارم (QL) به بازار جهانی، بهمرور شاهد کاهش و درنهایت توقف ورود نسل سوم بودیم تا نوبت به نسل چهارم اسپورتیج رسید.
اسپورتیج در ظاهر
اسپورتیج QL نیز توسط تیم طراحی «پیتر شرهیر» خلق شده و با توجه به
قرارگیری در کلاس کراساوورهای کامپکت خطوط خوب و پختهای دارد. این
محصول همچون نسل پیشین از پلتفرمی مشترک با هیوندای توسان (این بار با
توسان TL) بهره میبرد و به همین خاطر از نظر زیربندی، فواصل محورها و
بهطور کلی پایه کار کاملا مشابه با خواهر دوقلوی خود طراحی شده است و
بازهم همچون نسل قبل، اسپورتیج از طراحی خاصتر و متفاوتتری نسبت به توسان
بهره میبرد؛ هرچند انتخاب یک ظاهر برتر از بین این دوقلوها امری کاملا
سلیقهای است. اطلس خودرو این محصول را با کیت GT لاین به بازار عرضه
میکند و بدین ترتیب خریداران از رینگهای 19 اینچی آلومینیومی روی QL بهره
خواهند برد. همچنین این خودرو از چراغهای روشنایی روز LED، چراغهای زنون
جلو و سیستم شستوشوی چراغهای جلو بهره میبرد، در چراغهای خطر آن نیز
از ترکیب LED و لامپ استفاده شده و مجهز به سقف پانوراما با سانروف برقی
است.
فضای داخلی
نسل چهارم اسپورتیج فضای داخلی مدرنتر و جالبتری در قیاس با نسل سومش
دارد و البته به دلیل پیشرفت فناوری، طبیعتا امکانات بیشتری را نیز
دربرخواهد داشت. غربیلک فرمان در نسخه GT لاین (که فعلا تنها نمونه قابل
خریداری از اسپورتیج QL است) از نوع اسپرت D شکل بوده و پدالهای گاز و
ترمز روکش آلومینیومی دارند. همچنین این خودرو از روکش چرم مصنوعی مرغوب
برای غربیلک و صندلیها بهره میبرد. اسپورتیج QL برخلاف برادر بزرگترش
سورنتو، تنها دو ردیف صندلی دارد ولی به نسبت کلاسی که در آن قرار گرفته،
فضای داخلی قابل قبولی را به سرنشینان ارائه میکند. فضای سر در ردیف جلو و
عقب این خودرو (با توجه به اینکه نمونه عرضه شده در ایران مجهز به سقف
پانورامیک است) به ترتیب 954 و 962 میلیمتر اندازهگیری شده و همچنین فضای
پا برای سرنشینان جلو و عقب به ترتیب 1053 (1129 در صورت عقب کشیدن صندلی
تا آخرین میزان) و 970 میلیمتر است که این اعداد تقریبا مشابه توسان و
البته اندکی وسیعتر از میتسوبیشی ASX هستند.
QL ایمن!
اسپورتیج را میتوان یک کراساوور ایمن دانست که نسبت به قیمت جهانی و
کلاسی که در آن قرار دارد، نتایج خوبی را در تستهای ایمنی موسسه Euro NCap
به دست آورده است. در واقع این خودرو در تستهای تصادف این موسسه موفق به
کسب 5 ستاره از مجموع 5 ستاره ایمنی شده، همچنین در محافظت سرنشینان
بزرگسال امتیاز 90 درصد را از آن خود کرده و این در حالی است که اسپورتیج
QL در تصادفات، تا 83 درصد نیز از آسیبدیدگی کودکان جلوگیری خواهد کرد.
همچنین در بخش ادوات ایمنی اعم از امکانات کنترلی خودرو و پیشگیری از آسیب
در سطح بسیار خوبی قرار دارد که موارد تعبیهشده برای آن به تفصیل در جدول
امکانات ارائه شدهاند.
بررسی فنی
نسل دوم اسپورتیج با پیشرانه V6 سری دلتا به حجم 2.7 لیتر و قدرتی نزدیک
به 170 اسب بخار به بازار ایران وارد شد که موتور نسبتا پرمصرفی بود. اما
نسل سوم این خودرو همانطور که در بالاتر گفته شد با پیشرانه بهینهتر یعنی 4
سیلندر 2.4 لیتری MPI سری تتا2 با قدرتی مشابه نمونه 6 سیلندر نسل قبلش در
بازار ایران حضور یافت که البته تعداد انگشتشماری از نمونه 4 سیلندر 2
لیتری توربو این خودرو نیز توسط برخی از اشخاص به کشور وارد شدند. توسان در
طی دو نسل نخستش با سیستم تولید و انتقال قدرتی مشابه اسپورتیج (6 سیلندر
2.7 لیتری برای نسل اول و 4 سیلندر 2.4لیتری برای نسل دوم) در بازار ایران
حضور داشت اما داستان از جایی جالب میشود که توسان TL (نسل جدید این خودرو
که هماکنون در کشورمان به فروش میرسد) با پیشرانهای ضعیفتر یعنی نمونه
4 سیلندر 2 لیتری وارد بازار کشورمان شد و این در حالی است که اطلس خودرو
نسل چهارم اسپورتیج را با پیشرانهای قدرتمندتر از قبل به فروش میرساند.
در واقع پیشرانه اسپورتیج QL نیز همچون نسل قبل از نوع 4 سیلندر 2.4 لیتری
سری تتا2 است، با این تفاوت که در نمونه قبلی از سیستم پاشش سوخت MPI (پاشش
چندنقطهای سوخت) و در QL از همین موتور با سیستم پاشش مستقیم سوخت به
داخل سیلندر یا GDI استفاده میشود. این سیستم علاوه بر قدرت بیشتر، مصرف
سوخت و آلایندگی کمتری دارد و با توجه به بهرهگیری از جعبه دنده 6 سرعته
اتوماتیک مشترک در بین توسان و اسپورتیج، محصول کیاموتورز عملکرد دینامیکی
بسیار بهتری خواهد داشت. ضمن اینکه با توجه به تغییرات اعمالشده در ساختار
شاسی این خودرو و به لطف بهرهگیری از سیستمهای ایمنی و پایداری متعددی
مثل سیستم مدیریت پایداری VSM، سیستم ترمز کمکی BAS، کنترل پایداری
الکترونیکی ESP و..، بنا به گفته سازنده اسپورتیج QL هندلینگ بسیار بهتری
از اسپورتیج SL دارد.
نویسنده: معید حمیدی