پس
از توافق هستهای و برجام، حالا بازار خودروی ایران بیش از پیش شاهد حضور
برندهای معتبر و متنوع خارجی است. بر اساس آمار و مشاهدات میدانی، ۵
خودروساز معتبر جهانی در قالب تولید و واردات خودرو، در حال فعالیت جدی در
بازار ایران هستند. این در حالی است که در کنار دو خودروساز بزرگ کشورمان
یعنی ایران خودرو و سایپا، ۱۰ خودروساز جهانی محصولات خود را در قالب تولید
یا واردات مستقیم خودرو به بازار داخلی عرضه میکنند. طبیعتا افزایش میزان
واردات در ۶ ماهه نخست سال جاری با وجود بسته بودن سامانه ثبت سفارش
خودرو، به معنای ورود خودروهایی است که پیش از تیرماه سال جاری مجوز واردات
را دریافت کرده و بهمرور روانه بازار داخلی شدهاند.
اگرچه پس از
برجام در بین فعالان این حوزه، امیدهایی مبنی بر ورود خودروهای متنوع خارجی
با قیمت مناسب و کیفیت بالا در جهت بهبود سطح کیفی خودروهای داخلی و قیمت
آنها به همراه خدمات پس از فروش قابل توجه ایجاد شده بود؛ اما بررسیها
نشان میدهد حضور شرکتهای معتبر خارجی در بازار خودروی ایران، هنوز
نتوانسته است به انتظارات مشتریان برای ورود خودروهایی با کیفیت و قیمت
مناسب پاسخ مثبت دهد.
برخلاف
خودروسازان مطرحی مانند فولکسواگن، فیات و نیسان که تنها خبر ورود آنها
به ایران منتشر شده و در عمل هنوز اتفاق بزرگی رخ نداده است؛ واردات
خودروسازان دیگری مثل رنو، پژو، سیتروئن و هیوندایی در همین بازه زمانی پس
از برجام وارد فاز جدیدی شده است.
بر اساس بررسیهای انجامشده، در
حال حاضر چهار کشور ژاپن، کره جنوبی، چین و فرانسه محصولات خود را روانه
بازار خودروی کشور کردهاند. این ۴ کشور در قالب برندها و شرکتهای متنوع و
مختلف، سهم قابل توجهی از بازار خودروهای خارجی ایران را در اختیار
گرفتهاند. محصولات ژاپن تحت ۴ برند تویوتا، میتسوبیشی، نیسان و مزدا به
بازار داخلی کشور عرضه می شود. تویوتا بهعنوان بزرگترین و معتبرترین
خودروساز ژاپن و جهان با ۱۲ مدل خودرو در بازار ایران فعالیت دارد. پس از
تویوتا، به ترتیب میتسوبیشی، نیسان و مزدا (با تولید مزدا ۳ در بخش خصوصی
ایران) فعالیت دارند.
خودروسازان ژاپنی نهتنها در سطح جهان، بلکه
از سال های دور احترام و توجه ایرانیان را به خود جلب کردهاند. علت این
موضوع قدرت، ایمنی و سطح بالای کیفی قطعات و تجهیزات بهکاررفته در
خودروهای کشور ژاپن است که همواره به خودروهای اقتصادی با مصرف سوخت پایین
مشهور بودهاند. با وجود تمایل دیرینهی ایرانیان به استفاده از خودروهای
ژاپنی به خصوص تویوتا، این شرکتها هیچ کدام تمایلی به سرمایهگذاری و
تولید خودرو در ایران نداشته و ندارند.
اما
دیگر خودروسازان مطرح فعال در بازار ایران، کرهایها هستند که با ۳ برند
معتبر خود یعنی هیوندای، کیا و سانگیانگ توانستهاند سهم قابل توجهی از
بازار خودروهای خارجی کشور را از آن خود کنند. قطعا اولین و مهمترین برند
کرهای، هیوندای است که با عرضه ۹ مدل خودرو فعالیت چشمگیری در ایران از
خود نشان داده است. هیوندای پس از برجام با انعقاد قراردادی با کرمان
موتور، نشان داد توجه ویژهای به بازار ایران داشته است و تمایل به تولید و
مونتاژ خودرو در کشورمان دارد. پس از هیوندای، برند کیا قرار دارد که با ۶
مدل خودرو در ایران فعالیت میکند. کیا به دلیل کیفیت بهنسبت بهتر در
مقایسه با هیوندای، مشتریان خاص خود را در ایران دارد. در آخر، شرکت قدیمی و
معتبر سانگیانگ است. نکتهی جالب توجه این است که در تمام این سالها،
کرهایها بهصورت آرام و پیوسته سهم خود در بازار ایران را افزایش
دادهاند؛ به نحوی که متنوعترین خودروهای حال حاضر بازار، محصول شرکتهای
کرهای هستند.
کشور
سوم، یار قدیمی با سابقهای دیرینه در تولید خودرو در ایران یعنی فرانسه
است. فرانسویها همواره با دو برند مهم خود یعنی پژو و رنو سهم بسیار
ویژهای در بازار خودروی ایران داشتهاند. اگرچه بعد از اعمال تحریمهای
هستهای این دو شرکت ایران را ترک کردند؛ اما پس از برجام جزو اولین
شرکتهایی بودند که تمایل خود به فعالیت مجدد در ایران را ابراز کردند. رنو
با تولید خودروهای ساندرو و تندر در ایران و همچنین واردات چند مدل خودرو
توانسته است سهم خود را در بازار ایران افزایش دهد. پژو نیز سهم بسیاری در
بازار خودروی کشورمان دارد و بعد از تحریمها، با قرارداد تولید و واردات
توانسته است تعداد مدلهای خود را در کشورمان افزایش دهد.
اما
چهارمین کشور که خودروسازان آن به خصوص در دوران تحریم حضور قابل توجهی در
بازار ایران داشتهاند، تولیدکنندگان چینی هستند. خودروسازان چینی در حال
حاضر با ۹ برند در بازار ایران فعالیت میکنند. از مهمترین برندهای چینی
میتوان به برلیانس، چری و امجی اشاره کرد. اگرچه محصولات چینی همواره
متهم به کیفیت پایین بودهاند؛ اما به دلیل عرضهی خودروهای متنوع با
قیمتهای متناسب و امکانات بهمراتب بیشتر در مقایسه با خودروهای داخلی،
توانستهاند بخشی از مشتریان ایرانی را به سمت خود بکشانند.
امار واردات خودرو ۶ ماه اول ۱۳۹۶
بر
اساس آمار، بیشترین میزان واردات خودرو در ۶ ماهه نخست سال جاری با ۳۱
درصد، متعلق به برند رنو است. جایگاه دوم خودروهای وارداتی به برند هیوندای
با ۱۶ درصد سهم واردات تعلق میگیرد. و رتبه سوم از آن برند مطرح تویوتا
با ۱۱ درصد سهم واردات است./دنیای اقتصاد