خودروسازان معتبر دنیا همواره برای حفظ بازارهای صادراتی خود، اقدام به ارائه محصولات جدید بهطور سالانه و همچنین ارتقای سطح کیفی و کمی خودروهای تولیدی میکنند تا در دنیای رقابتی امروز عقب نمانند.
در شرایطی که اقتصاد ایران در مسیر توسعهیافتگی حرکت میکند، کشورهای همسایه میتوانند بهترین محل برای صادرات باشند.حال سوال این است که موانع پیش روی صادرات خودروسازی ایران چیست؟ از دیگر سو، مساله صادرات مهم است، طبق افق ۱۴۰۴ باید یک میلیون دستگاه که در حدود ۳۰ درصد است صادر شود.
عدم ارائه قیمت رقابتی سد راه جدی در مسیر صادرات
درباره موانع پیش روی صادرات خودروهای تولید داخل، رامین نورقلی عضوکمیسیون
صنایعومعادن مجلس با بیان اینکه موانع صادرات خودرو به دو حیطه خارجی و
داخلی در صنعت مولد خودرو تقسیم میشود،گفت: «سرپا نگاه داشتن صنعت خودرو
به هرقیمتی مانع بهروزشدن این صنعت است.»
رامین نورقلیپور ، درباره صادرات خودرو به بازارهای هدف نیز گفت: «یکی از موانع اصلی صادرات خودرو را میتوان در حیطه داخلی و در زمینه گرانی نرخ خودرو برای ورود به بازار رقابتی خودرو، جستوجو کرد.» عضوکمیسیون صنایعومعادن مجلس شورای اسلامی،تصریح کرد: «برای صادرات لوازم یدکی و خودرو به بازارهای بینالمللی باید تدابیر ویژهای برای کاهش قیمت تمامشده و تعیین نرخ صادراتی خودرو در نظر گرفته شود تا بتوان با ورود به فضای بینالملی خودرو با رقبای تجاری در این عرصه وارد رقابت شد.»
فاصله تولیدات داخلی با محورهای استاندارد صادراتی دنیا
طبق افق ۱۴۰۴، صادرات یک میلیون خودرو و ۶میلیارد دلار قطعه در سند اهداف و
سیاستهای صنعت خودرو پیشبینی شده است. اما نکته مهم این است که تولیدات
داخل چه میزان دارای کیفیت هستند تا مورد استقبال بازارهای جهانی برای
صادرات قرار بگیرند.
رمضانعلی سبحانیفرد، نماینده کمیسیون صنایع مجلس دهم درباره نقش صادرات طبق افق ۱۴۰۴ به «دنیای خودرو» میگوید: « در قراردادها ذکر شده حداقل ۳۰ درصد تولید این محصولاتی که با مشارکت طرف خارجی است، باید منجر به صادرات شود. این موضوع به این معناست که محصول باید دارای کیفیت باشد تا صادر شود و استاندارهای روز جهانی را داشته باشد. از همه مهمتر این تولیدات قرار نیست مانند پراید در خط تولید جا خوش کنند. چون وقتی صادراتمحور بشوید باید تنوع محصول بدهید و نمیتوانید در یک محصول درجا بزنید. این موضوع الزام اصلی برای حضور در بازارهای جهانی است. لذا وزارتخانه باید بهدنبال ارتقای کیفیت، تنوع و صادراتمحوری در صنعت خودرو باشد.» از دیگر سو، رامین نورقلی دیگر عضو کمیسیون تاکید میکند:«کیفیت خودروهای داخلی ما با محورهای صادراتی فاصله دارد، بنابراین خودروی داخلی نمیتواند به نحو مطلوب به بازار جهانی صادرشود.»
بهروز نبودن صنایع مانع حضور در بازار صادراتی
کارشناسان صنعت خودرو، یکی از دلایل عدمموفقیت خودروهای ایرانی در بازار
بینالمللی را بهروز نبودن خودروهای داخلی برای ارائه محصولات در بازار
صادراتی ذکر میکنند و تاکید دارند اگر خواهان صادرات خودروی ایرانی هستیم
باید فکری اساسی برای بهروز شدن تولید خودرو در کشور داشته باشیم.
رامین نورقلیپور در زمینه بهروز نبودن محصولات تولیدی خودروسازی گفت: «ما در صنعت خودرو برمبنای نیاز بازار و مصرفکننده حرکت نکردیم بلکه برای خودمان یکسری اهداف را در این صنعت تعریف کردیم که یکی از آنها سر پا نگه داشتن صنعت خودرو بوده که همین تفکر مانع بهروز شدن صنعت خودرو شده است.»
بهگفته این عضو کمیسیون صنایع مجلس دهم سر پا نگه داشتن صنعت خودرو به هرقیمتی مانع بهروز بودن این صنعت است و ما در دهههای گذشته چرخه معیوبی را در خودروسازی ایجاد کردیم که نمیتوان آن را حلوفصل کرد.
تحریم در دهههای گذشته دلیل افت صادرات
واقعیت این است که خودروسازی ایران صادرات را نیز پوشش داده است اما به
کشورهایی چون عراق و آذربایجان، و نکته مهم این که بهطور قطع لازمه ورود
شرکتهای خودروساز کشور به بازارهای رقابتی، صادرات و افزایش میزان آن و
تولید محصولات باکیفیت و رقابتپذیر است تا به وسیله این تولیدات، بازارهای
بیشتری را برای صادرات خودرو جذب کنند.
رامین نورقلی، عضو کمیسیون صنایع مجلس دهم یکی از موارد افت صادرات خودروهای تولید داخل را تحریمها دانسته و میگوید: «گرانی خودرو،کیفیت نامناسب، عدم بهروز بودن تولیدات، عقبماندگی در تکنولوژی خودرو و خدماتپسازفروش ناکافی، موجب شده است ما در عرصه بینالمللی در زمینه خودروسازی عملکرد چشمگیری نداشته باشیم و از طرفی دیگر باید درنظرگرفت که ما موانعی در خارج از کشور داریم، بهطور مثال یکسری موانع در راستای صادرات خودرو عقبه سیاسی دارد، زیرا حداقل در ۴دهه گذشته ما در خودروسازی با تحریم روبهرو بودهایم و این امر نیز یکی از دلایل افت صادراتی در صنعت خودروست. یکی از علل فرو رفتن ما در لاک داخلی در حوزه صنعت خودرو، وقوع تحریمها در دهههای گذشته است. ما فاقد درخواست برای حضور در بازار بینالمللی خودرو برای صادرات هستیم زیرا مشتریان خارجی در بازار خودروی ایرانی حضور مستمری ندارند.»
از دیگرسو به گفته وی، نبود قیمت و تکنولوژی رقابتی یکی از موانع اساسی صادرات خودرو در بازارهای جهانی است و این در حالی است که نوآوری در عرصه تولید خودرو در کشور وجود ندارد. بهطور مثال خودروهایی که در چند دهه گذشته در کشورهای دیگر تولید شدهاند را خریداری کرده و در داخل کشور عرضه کردیم، این شرایط مشخص میکند که نوآوری در زمینه خودروهای وارداتی وجود ندارد.