در کشور ما هم همین نکته صادق است و با توجه به وضعیت اقتصادی موجود در سالهای اخیر، اکثریت جامعه رو به خودروهای ارزان آوردهاند. اما متاسفانه در آشفته بازار ایران انتخابهای چندان متنوعی برای مردم وجود ندارد و بازار خودروهای ارزان به محصولات بی کیفیت داخلی و چینی اختصاص یافته است. ساینا و رانا از گزینههای موجود هستند که در این رده قیمتی قرار میگیرند.
به گفته مسئولین، ساینا یک خودرو تماما ایرانی است که مراحل طراحی و ساخت آن به دست مهندسین ایرانی صورت پذیرفته. ساینا به عنوان یک خودروی مستقل پا به بازار گذاشت اما حقیقت آن است که ساینا چیزی بیشتر از یک فیس لیفت بر روی تیبا نیست. تیبا اولین خودروی ایرانی بود که لقب «زیبای ایرانی» بر آن نهاده شده بود که کمی ما را به تعجب وامیداشت چراکه زیبایی خاصی در آن جلب نظر نمیکرد. البته تیبا در نسخه هاچبکی به نام تیبا 2 هم عرضه شد که ظاهر بهتری دارد و باتوجه به این، توانست موفقیت نسبتا خوبی را کسب کند.
اما ساینا محصول بعدی ساپیا بود که به سبب قرارگرفتن روی پلت فرم X200 عدد ۲ را با خود یدک میکشید و رقم دوم آن هم نشانگر قرار گرفتن آن در کلاس خودروهای سدان است. رقم سوم نیز نشان از دومین فیس لیفت روی این محصول دارد. البته مدیران سایپا اعتقاد دارند تغییرات اعمال شده روی ۲۳۲ بیشتر از آن چیزی است که به آن فیس لیفت گفته شود و آن را یک خودرو جدید میدانند.
اما به محصول بعدی یعنی رانا میرسیم. رانا یک خودرو ایرانی محصول ایران خودرو است که بر روی پلتفرم ایکس ۱۲ که با پژو ۲۰۶ اسدی مشترک است،ساخته شده. رانا بعد از سمند و تیبا، سومین خودرو ملی محسوب میشود. این خودرو در تاریخ 29 فروردین 1388 رونمایی شد اما تولید آن تا سه سال رنگ واقعیت نگرفت. دلایل این اتفاق نامشخص بود اما شاید مهمترین علت، تغییر مدیریت ایران خودرو بود که طرح را فاقد ارزش اقتصادی میدانست.
ایران خودرو در ابتدا وعده داد که در سال 1389 تعداد 20 تا 30 هزار نسخه از رانا را با قیمت پایه 10 میلیون تومان تولید و به بازار عرضه کند که این امر هیچگاه محقق نشد. در حال حاضر حتی فکر کردن به یک خودروی 10 میلیون تومانی هم برای ما یک رویا است.
طراحی خارجی
در اولین نگاه به هر دو خودرو، متوجه شباهت آنها با برادرانشان میشویم؛ ساینا شبیه تیبا و رانا شبیه 206 صندوق دار است. البته برای آنکه خودروسازن بتوانند نام یک خودرو جدید را بر روی محصولات خود بگذارند، لازم دیدند تغییراتی هم بر روی آنها اعمال کنند.
همان طور که اشاره کردیم، ساینا در واقع فیس لیفتی از تیباست که البته با تغییراتی که تجربه کرده ظاهر جذابتری پیدا کرده است. سپر جلو کشیدهتر شده و شکل چراغهای جلو هم کمی عوض شده است. ورودی هوا و جلو پنجره بزرگتر هستند و مه شکنهای جلو ظاهر مدور پیدا کردهاند. خطوط شکسته و اغراق آمیز در طراحی نمای جلو خودرو بارزترین ویژگی است که کمی موجب زیبایی شده. اما وقتی از نمای جانبی با ساینا نگاه کنید، تفاوت چندانی میان او و تیبا پیدا نخواهید کرد.
البته این بدین معنا نیست که هیچ تغییری وجود نداشته بلکه در برخی از
جزئیات، وضعیت ظاهر ساینا بهبود پیدا کرده است. مثلا شکل آینههای جانبی
جدید است و خطوط بدنه، کمی حالت بهتری دارند. رینگهای اسپرت آلومینیومی به
صورت استاندارد عرضه میشوند و رکابهای جانبی، مهمترین مولفه در طراحی
کناری ساینا به شمار میروند.
در عقب هم همان وضعیتی که در جلو وجود دارد، حکمفرماست و سایپا سعی کرده با حجیم کردن خودرو و شکسته کردن خطوط ظاهر بهتری به سوگلی خود ببخشد. طراحی صندوق هم متفاوت از تیباست و اگر با دقت به گلگیرها نگاه کنیم، متوجه بیرون زدگی و حجم آنها میشویم. در مجموع به نظر میرسد که طراحان ایرانی باید شجاعت بیشتری برای محصولات خود به کار بگیرند اما ساینا میتواند یک قدم مثبت رو به جلو باشد.
رانا را میتوان وارث 206 دانست که بیشترین شباهت این دو در نمای جانبی است. رانا البته در جلو تغییرات عمدهای را در مقایسه با 206 صندوق دار تجربه کرده که چراغها، جلو پنجره، سپر و ورودی هوا و کاپوت از جمله آن هستند. شاید اگر از کنار به 206 صندوق دار و رانا نگاه کنیم، در ابتدا نتوانیم این دو را از هم تشخیص دهیم چراکه رانا در نمای جانبی، خود 206 است!
اما در عقب هم خیلی اوضاع متفاوت نیست. ایران خودرو شکل
چراغها را عوض کرده و از حالت بیضوی به شکل مستطیلی در آورده است. همچنین
چراغ ترمز کمی بالا آمده از روی سپر به روی در صندوق عقب انتقال یافته است.
حذف فلاپ و اضافه شدن چراغهای مه شکن از دیگر تغییرات اعمال شده بر روی
سپر عقب هستند.
ابعاد |
طول (میلی متر) |
عرض (میلی متر) |
ارتفاع (میلی متر) |
فاصله محوری (میلی متر) |
ساینا |
4215 |
1663 |
1484 |
2415 |
رانا |
4292 |
1655 |
1456 |
2441 |
کابین و فضای داخلی
شباهتها به طراحی خارجی ختم نمیشود و با ورود به کابین این دو خودرو متوجه شباهت آنها با برادرانشان میشوید. ساینا در داخل داشبود تفاوت چندانی با زیبای ایرانی (تیبا) ندارد و تنها جزئیاتی دستخوش تغییر شدهاند. شکل کنسول وسط از آن حالت عجیب خارج شده و با اضافه شدن رنگ نقرهای ظاهر بهتری پیدا کرده است. البته رنگ نقرهای در درها هم دیده میشود که به گفته مالکان پس از مدتی به دلیل کیفیت پایین، این رنگ از بین میرود و شکل بدی در داخل کابین به وجود میآورد. صفحه آمپر هم شکل بهتری دارد.
طراحی کابین ساینا با اندک توجهی برای راننده طراحی شده و
شاید احساس راحتی بیشتری به راننده القا کند. پلاستیک به کار رفته در کابین
جنس مرغوبتری دارد و حضور در صندلیهای عقب، برای سرنشینان (البته فقط در
مسیرهای داخل شهر) آزاردهنده نیست و فضای پا برای یک سرنشین با قد متوسط
کافی است.
کابین رانا از 206 بسیار کسل کنندهتر است و کاملا مشخص است که رانا خودرویی ارزان قیمت بوده که با هدف کاهش هزینهها ساخته شده است. طراحی کابین این خودرو را میتوان تلفیقی از چند خودرو دانست که از هر کدام یک ویژگی بد را به ارث برده است. دریچههای هوایی که شبیه به ال 90 است، فرمانی که از ترکیب فرمان ال 90 و 206 ساخته شده و یک نمایشگر کوچک برای اطلاعات بر روی داشبورد که پیشتر در 206 استفاده شده، همگی از ویژگیهای کابین رانا هستند.
صندلیها نسبتا راحت هستند ولی اتاق رانا ممکن است بعد از مدتی به سر و صدا بیفتد؛ اتفاقی که در میان 206 ها هم رایج است. در مجوع میتوان گفت که این دو خودرو در بخش طراحی داخلی برتری چندانی نسبت به یکدیگر ندارند اما ساینا با توجه به سالی که طراحی شده، عملکرد بهتری دارد.
پیشرانه و مشخصات فنی
از آنجا که این دو خودرو تنها نمونههای تغییر یافته از تیبا و 206 هستند، در بخش فنی هم اشتراکات زیادی با آنها دارند. موتور به کار رفته در ساینا 1.5 لیتری 4 سیلندر و همان نمونه به کار رفته در تیبا است اما بهبودهایی را تجربه کرده است.
این موتور در تیبا 80 اسب بخار قدرت و 106 نیوتن متر گشتاور داشت که با بهینه سازی صورت گرفته بر روی آن، قدرت به 87 اسب بخار و گشتاور به 128 نیوتن متر ارتقا یافته است. به نظر میرسد که این قدرت برای یک خودرو با این ابعاد کافی باشد. حتی این خودرو با توجه به عملکرد خوب جعبه دنده از خودرویی مانند 206 تیپ 2 در شتاب گیری بهتر عمل میکند. شتاب اولیه و حداکثر سرعت ساینا اعلام نشده است.
اما موتوری که ایران خودرو برای رانا در نظر گرفت، همان موتور
معروف TU5 است که در بسیاری از محصولات این شرکت مورد استفاده قرار گرفته.
این موتور توانی معادل 105 اسب بخار و گشتاوری برابر با 142 نیوتن متر
دارد. با وجود این قدرت، رانا شتاب اولیه اسمی 12 ثانیه و حداکثر سرعت 189
کیلومتر بر ساعت دارد.
مشخصات فنی |
ساینا |
رانا |
موتور |
4 سیلندر 8 سوپاپ |
4 سیلندر 16 سوپاپ |
حجم موتور |
1503 سی سی |
1587 سی سی |
حداکثر قدرت |
87 اسب بخار در 5300 دور در دقیقه |
105 اسب بخار در 5600 دور در دقیقه |
حداکثر گشتاور |
128 نیوتن متر در 4000 دور در دقیقه |
142 نیوتن متر در 4000 دور در دقیقه |
جعبه دنده |
5 دنده دستی (CVT در نسخه اتوماتیک) |
5 دنده دستی |
شتاب 0 تا 100 |
- |
12 ثانیه |
حداکثر سرعت |
- |
189 کیلومتر بر ساعت |
وزن |
1050 کیلوگرم |
1109 کیلوگرم |
مصرف سوخت ترکیبی |
7 لیتر در هر 100 کیلومتر |
6.6 لیتر در هر 100 کیلومتر |
ظرفیت باک |
41 لیتر |
50 لیتر |
استاندارد آلایندگی |
یورو 4 |
یورو 4 |
تجهیزات رفاهی و ایمنی
در جدول زیر میتوانید تجهیزات ایمنی و رفاهی خودروها را به هم مقایسه نمایید:
تجهیزات / نام خودرو |
ساینا EX |
ساینا SE-A |
ساینا (SE-A (Lux |
رانا LX |
فرمان هیدرولیک |
– |
• |
• |
• |
کروز کنترل |
– |
• |
• |
– |
محدودکننده سرعت |
– |
• |
• |
– |
سیستم استارت دکمهای |
– |
– |
• |
– |
سیستم ورود به خودرو بدون سوئیچ |
– |
– |
• |
– |
سیستم تهویه مطبوع نیمه اتوماتیک |
• |
• |
• |
– |
نمايشگر لمسي ۷ اينچي مجهز بهBluetooth |
– |
– |
• |
– |
سيستم پايش فشار باد تايرها(TPMS) |
– |
– |
• |
– |
سيستم هشدار سرقت با بوق خودرو(VAS) |
– |
• |
• |
• |
چراغ های همراهی تا درب منزل |
– |
• |
• |
– |
سنسور پارک دنده عقب |
• |
• |
• |
• |
کامپیوتر سفری |
– |
• |
• |
• |
کانسپت جدید دستگیره ها (آسان بازشو) |
– |
• |
• |
– |
نمايش دماي محيط بيرون |
• |
• |
• |
• |
نشانگر وضعيت دنده |
– |
• |
• |
– |
Aux دارای ورودی و خروجي USBجهت شارژ موبايل |
– |
• |
• |
– |
مجهز به مسيرياب (Navigation) |
– |
– |
• |
– |
۲ بلندگو در جلو و ۲ بلندگو در عقب |
– |
• |
• |
• |
مجهز به سيستم ترمز ABS و EBD |
• |
• |
• |
• |
سیستم کنترل صوتی روی فرمان |
– |
• |
• |
– |
صندلي عقب مجهز به نگهدارنده صندلي كودك (Iso-Fix) |
– |
• |
• |
– |
كيسه هواي راننده و سرنشين جلو |
• |
• |
• |
• |
طراحي شده بر مبناي استاندارد محافظت از عابر پياده |
• |
• |
• |
– |
قفل مركزي |
• |
• |
• |
• |
سيستم ضد سرقت |
• |
• |
• |
• |
سیستم هشدار نبستن کمربند راننده(SBR) |
– |
• |
• |
• |
قفل ايمني كودك براي دربها |
• |
• |
• |
• |
گرمكن شيشه عقب |
• |
• |
• |
– |
آينه هاي جانبي با قابليت تنظيم برقي |
• |
• |
• |
• |
چراغهاي جلو با قابليت تنظيم ارتفاع |
• |
• |
• |
• |
قفل شدن اتوماتیک درب ها در سرعت بالای ۱۰km/h |
– |
• |
• |
– |
باز شدن اتوماتیک درب ها هنگام تصادف |
– |
• |
• |
– |
شيشه هاي دودي عقب |
– |
– |
• |
– |
تجربه رانندگی
ساینا از نظر فنی تفاوت چندانی با تیبا ندارد و در ابتدا انتظار میرفت که سوای مشابه تیبا ارائه دهد اما در عمل اینگونه نبود. پس از روشن کردن موتور، صدای موتور توجه شما را جلب خواهد کرد چراکه گویی سوار بر پراید و یا تیبا شدهاید. التبه ذکر این نکته ضروری است که سواری تیبا به مراتب بهتر از پراید است و ساینا هم از این قاعده مستثنی نیست. کلاچ ساینا در ابتدا بسیار خشک است و تعویض دندهها را به امری مشکل تبدیل میکند.
البته عملکرد جعبه دنده به طور کلی خوب است و شتاب نسبتا خوبی را برای ساینا به ارمغان میآورد. همچنین سواری ساینا به لطف حضور سیستم تعلیق مک فرسون در جلو نرمتر از تیبا است و سر و صدای کابین هم کمتر است. البته با بالا رفتن دور موتور، صدای ورودی به داخل خودرو به شکل آزاردهندهای افزایش پیدا میکند و میتواند موجب مختل شدن آسایش سرنشینان شود.
رانا برادر 206 صندوق دار، هر دو موتور 1.6 لیتری TU5 دارند اما با توجه به
وزن بیشتر رانا که تقریبا 23 کیلوگرم سنگینتر از 206 صندوق دار است،
نمیتوان انتظار عملکرد مشابهی را داشت. جای تعجب است که با وجود حذف برخی
از موارد و استفاده از مواد با کیفیت پایینتر در مقایسه با 206 صندوق دار،
و البته بازطراحی رانا توسط ایران خودرو، وزن خودرو افزایش یافته و به جای
آنکه مهندسین با کاهش وزن، مصرف سوخت و عملکرد خودرو را ارتقا دهند، با
افزایش وزن، تاثیر منفی بر روی این موارد بر جای نهادهاند. عملکرد رانا در
پیچها و به طور کلی هندلینگ خوب است ولی سواری چندان راحتی را ارائه
نمیدهد.
قیمت
رانا LX در حال حاضر با قیمت 34 میلیون و 591 هزار تومان توسط ایران خودرو به فروش میرسد در حالی که قیمت آن در بازار، 35 میلیون و 800 هزار تومان است.
اما قیمت ساینا EX معادل 28 میلیون تومان است که در صورت مراجعه به بازار، باید 400 هزار تومان بیشتر برای خرید خودرو هزینه کنید. همچنین نسخه اتوماتیک آن در حال حاضر با قیمت 38 میلیون و 450 هزار تومان قابل خریداری است.