خودروساز نیستیم تنها تولیدکننده ایم

به گزارش پدال نیوز ، طی سال های اخیر تولید خودرو ملی یکی از برنامه های اصلی خودروسازان محسوب می شد، برنامه ای که براساس آن مقرر شد تا در کنار سایر تولیدات ملی این بار خودروسازان به این مهم نیز دست پیدا کنند. اقدامی که به گفته برخی کارشناسان خودرو موجب شد تا در اواخر دهه 70 خودروسازان گام های موثری برای تحقق شعار «تولید ملی، خودرو ملی» بردارند و علاوه بر ایجاد تنوع در محصولات تولیدی به سود خوبی نیز دست پیدا کنند. شعاری که پس از مدتی تغییر کرد و سود و رقابت پذیری جایگزین آن شد و به این طریق در اواخر دهه 80 شاهد درجا زدن خودروسازان بودیم و به مرور سودآوری جایگزین تحقق شعار تولید خودرو ملی شد؛ روندی که علاوه بر دور شدن از هدف اصلی (خودروساز شدن) جولان قطعه سازان چینی در بازار داخلی را به همراه داشت و موجب شد تا افت کیفی خودروهای تولید داخل را شاهد باشیم.
امیرحسن کاکایی یکی از کارشناس خودرو معتقد است متاسفانه در دهه 80 صنعت خودروسازی ما از شعارهایی که مطرح می شد ضربه بسیاری خورد ولی در این چهار سال اخیر اقدامات خوبی در راستای تغییر این روند صورت گرفت؛ بطوریکه در این مدت ما شاهد افزایش تعداد محصولات داخلی به لحاظ تنوع بودیم، هرچند هنوز رضایت مصرف کنندگان به لحاظ کیفی حاصل نشده است، اما  تنوع محصول ایجاد شده نشان دهنده آن است که توانسته ایم تا حدودی شرایط بد اواخر دهه 80 را جبران کنیم و مجدد به تولید داخل بازگردیم. از سوی دیگر این نکته را نیز باید مدنظر قرارداد که در اواخر دهه 80  صنعت خودروسازی به حال خود رها شد و خودروسازان نیز براساس توانی که داشتند گام هایی برداشتند و در اصل در آن دوران تنها سعی بر حفظ بقا بود و سایر مقوله ها فراموش شده بود.  
این کارشناس صنعت خودرو همچنین معتقد است که برای تبدیل شدن به خودروساز جهانی باید دو مقوله سرمایه و تکنولوژی را نیز مدنظر قرارداد. دو مقوله ای که تحقق آنها زمان بر خواهد بود.   در این راستا نیز با رفع تحریم های بین المللی استراتژی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوین شد که در آن جوینت شدن با شرکت های معتبر خارجی برای تولید و سرمایه گذاری مدنظر قرار گرفت، استراتژی ای که تحقق آن انتقال تکنولوژی و سرمایه به کشور را به همراه خواهد داشت و به این طریق شرایط برای رشد صنعت خودرو فراهم خواهد شد. مسئله بعدی که در این استراتژی پیش بینی شده بود طراحی خودروهای جدید است در این خصوص نیز اقداماتی صورت گرفت اما کافی نبود؛ چرا که تحقق موارد پیش بینی شده نیازمند سرمایه است، نیازی که در دوران تحریم امکان تحقق آن فراهم نبود و در حال حاضر و با رفع تحریم های بین المللی شرایط برای دست یابی به آن فراهم شده است، از سوی دیگر اواخر دهه 80 شاهد خروج سرمایه های انسانی متخصص از کشور نیز بوده ایم که این امر نیز روند تحقق اهداف پیش بینی شده  را کندتر کرد.
اهداف پیش بینی شده برای تولید خودرو داخلی در حالی است که در حال حاضر بیش از هر چیز شاهد عقد قرار داد با خودروسازان مطرح برای مونتاژ خودرو در کشور هستیم. قراردادهایی که هرچند در آنها الزام به داخلی سازی دیده شده اما آنچه مسلم است این الزامات تا اجرایی شدن فاصله طولانی دارند و باید در کنار این قرار دادها گام های دیگر نیز برداشته شود. از سوی دیگر براساس استراتژی صنعت خودرو، خودروسازان داخلی باید تا سال 1404، پنج پلت‌فرم ملی را طراحی کنند تا تولید خودرو بر روی این پلت‌فرم‌ها صورت گیرد. در این زمینه نیز به‌نظر می‌رسد سیاست‌گذاران صنعتی کمی بلند پروازانه به ایده‌پردازی در مورد طراحی پلت‌فرم پرداخته‌اند؛ چراکه طراحی و تولید پلت‌فرم امری سرمایه بر و زمان بر است و آنچه مسلم است در شرایط کنونی نیز در توان صنعت خودرو ایران نیست.
در این خصوص نیز این کارشناس خودرو معتقد است برای تحقق اهداف پیش بینی شده باید زمینه ورود طراحان مطرح خودرو را به کشور محیا کرد تا به این طریق امکان طراحی خودروهای جدید در کشور به وجود آید. به گفته کاکایی، برای تحقق این امر خودروسازان اقدام به عقد قرارداد با یکی از طراحان مطرح خودرو کرده اند. اقدامی که می تواند خودروسازان را بیش از پیش به اهداف خود نزدیک کند، از سوی دیگر در زمینه طراحی موتور نیز اقدامات خوبی صورت گرفته است و در قرار دادی که در این زمینه منعقد شده از همان ابتدا درگیر کردن تولیدکنندگان داخلی پیش بینی شده است.
 
کاکایی در خصوص انتقاداتی که به مسیر پیش گرفته در صنعت خودرو صورت می گیرد نیز گفت: در حال حاضر گام هایی برداشته شده و باید روند پیش گرفته را شتاب بخشید و این امر در قراردادهایی که در این زمینه تدوین شده مدنظر قرار گرفته شده است. اما هنوز چالش سرمایه وجود دارد و باید اقداماتی اساسی در این زمینه صورت داد. گسترش شبکه تامین یکی دیگر از مواردی است که این کارشناس خودرو به آن اشاره کرده و در این خصوص می گوید که در اواخر دهه 80 خیلی از قطعه سازان از بین رفتند و خودروسازان نیز با تولید خودروهای قدیمی به فعالیت خود ادامه دادند. این کارشناس صنعت خودرو معتقد است با توجه به اقداماتی که صورت گرفته می توان گفت که نتیجه اقدامات در سه تا چهار سال آینده نمایان خواهد شد و با به ثمر رسیدن اقداماتی که در حال حاضر صورت گرفته ما خودروسازی در سطح جهانی خواهیم داشت.
نویسنده: مژگان نعیمی