با اولویت پلتفرم مشترک، پیشنهاد مونتاژ خودرو رد نمی‌شود

به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت، ایران با در اختیار داشتن این بستر می‌تواند سرمایه‌گذاری مشترک با خودروسازان را دنبال کند اما در کنار آن، پیشنهاد برای خطوط مونتاژ به‌دلیل اشتغالزایی در اولویت بعدی در دستور کار قرار گیرد.خودروسازان بزرگ پس از تعیین بازار هدف به سرعت استراتژی کاهش هزینه‌های ورود به آن بازار را مدنظر قرار می‌دهند. به گزارش «وال‌استریت ژورنال» شرکت آئودی در سال 2008م پس از برنامه‌ریزی برای توسعه صادرات به بازارهای امریکای شمالی، کشور مکزیک را به‌عنوان مزیتی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد. به همین منظور 800 جریب زمین در این کشور در اختیار گرفت تا با راه‌اندازی خط مونتاژ هزینه تمام‌شده برای بازارهای صادراتی را به حداقل برساند. استراتژی این شرکت برای انتخاب مکزیک به‌عنوان کشوری برای تولید و صادرات محصول به امریکای شمالی علاوه بر هزینه پایین دستمزد، سیاست‌های این کشور بود، به گونه‌ای که مکزیک در آن سال بیش از 40 قرارداد 2جانبه و چند جانبه برای توسعه تجارت آزاد داشت. به گزارش بلومبرگ، این استراتژی در افزایش سرمایه‌گذاری برای تولید خودرو در جنوب شرق آسیا نیز موثر بوده است به‌طوری‌که کشورهای این منطقه با بهره‌گیری از مزایای حضور در اتحادیه و کنوانسیون‌های منطقه‌ای شرایط را برای حضور خودروسازان بزرگ فراهم کرده‌اند. به عبارت دیگر تسهیل صادرات و در نهایت تامین مواد اولیه ارزان‌قیمت از فاکتورهای موثر برای سرمایه‌گذاری خودروسازان در منطقه جنوب شرق آسیا بوده است.سرمایه‌گذاری مشترک خودروسازان 2 کشور مختلف آنها را به سوی انتخاب موقعیتی واحد برای راه‌اندازی خطوط تولید هدایت می‌کند، نکته‌ای که رویترز با اشاره به همکاری مشترک دایملر و نیسان بر آن صحه می‌گذارد. شاید نمونه دیگر آن انتخاب هند و گرجستان است که هریک از آنها از نظر استراتژیکی به یکی از بازارهای مناطق آسیا و اروپا متصل هستند و سرمایه‌گذاری مشترک خودروسازان اروپایی و امریکایی را به صورت مشترک به همراه داشته است، گرچه بخش زیادی از این سرمایه‌گذاری‌ها تنها تولید مونتاژی را برای این کشورها به همراه داشته و منجر به شکل‌گیری صنعت خودروسازی در این کشورها نشده است، با این حال به‌دلیل افزایش تراز تجاری و ایجاد ارزش‌افزوده برای صادرات محصول، تولید ناخالص ملی و در نهایت درآمد را برای کشورهای میزبان بهبود بخشیده است.
 
اشتغالزایی با مونتاژ خودرو
همکاری مشترک خودروسازان ایرانی با شرکت‌های خارجی به منظور تامین نیاز بازارهای منطقه با استفاده از شبکه‌های صادراتی خودروسازان خارجی از سیاست‌های کشور برای افزایش تولید و صادرات خودرو است، با این حال شرکت‌هایی که توان محدودی در انتقال فناوری و ایجاد پلتفرم مشترک در ایران دارند، می‌توانند با حضور در مناطق مختلف خطوط مونتاژ خودرو بسازند.یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با صمت درباره رویکرد ایران نسبت به پیشنهاد خودروسازان برای ورود به کشور اظهار کرد: در نگاه نخست جذب سرمایه‌گذار خارجی برای تقویت پلتفرم ملی و ایجاد خطوط تولید مشترک به منظور توسعه صادرات در دستور کار قرار دارد، چراکه تنها در سایه حضور خودروسازان بزرگ جهان می‌توان زنجیره تامین قطعات خودرو را تقویت کرد و درنهایت در بازارهای بین‌المللی با نشان(برند)های ملی حضور یافت. هرچند قانون ارتقای کیفیت در سال 1390 در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و خودروسازان را مکلف به ارتقای ایمنی، پلتفرم و محرکه خودروها کرده و این موضوع مسئله همکاری‌های مشترک را بیشتر مورد توجه قرار می‌دهد.حسین گروسی نگاه صادراتی به ایجاد خطوط تولید خودرو با شرکت‌های خارجی را راهکاری برای تنظیم همکاری‌های خارجی قلمداد کرد و ادامه داد: از آنجایی که منطقه خاورمیانه بازاری 400میلیونی برای خودروسازان بزرگ دنیا محسوب می‌شود توسعه همکاری با ایران را باید در راستای تامین نیاز خودرویی این منطقه گسترش دهند. به‌طوری‌که تولیدات مشترک این شرکت‌ها با ایران برای تامین نیاز بازار منطقه باشد. حال باید سرمایه‌گذاری خارجی‌ها در صنعت خودروسازی کشور را بر پایه طرح آمایش سرزمینی هدایت کرد. به‌طوری‌که صنایع خودروسازی را بیشتر در شهرک‌های صنعتی پایتخت مستقر کرد، اما اینکه پیشنهاد مونتاژ خودرو به مناطق آزاد اقتصادی بدون همکاری با خودروسازان داخلی داده شود نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت زیرا هرچند اولویت نخست سرمایه‌گذاری برای تولید مشترک است اما ایجاد خطوط مونتاژ به‌دلیل اشتغالزایی، رد نمی‌شود.وی با تاکید بر اینکه تولید خودرو در کنار تجارت آن باید در دستور کار قرار گیرد، افزود: برنامه‌ریزی برای تولید مشترک خودرو به‌دلیل ارزش‌افزوده‌ای که ایجاد و به تقویت واحدهای تولیدی قطعات خودرو در کشور کمک می‌کند، از نگاه اقتصادی جایگاه ویژه‌ای دارد و صادرات خودرو با نشان(برند)های خارجی از بازار ایران تراز تجاری کشور را مثبت می‌کند، بنابراین بهبود تجارت خودرو نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
 
تقویت خودروسازی در قلب کشور
بسیاری از کشورها تنها با رویکرد صادرات و ایجاد اشتغال خطوط مونتاژ را راه‌اندازی می‌کنند و شاید این موضوع ناشی از نداشتن دیگر فاکتورهای تولید داخلی و کمبود مواد اولیه و زیرساخت‌های تولید باشد، اما ایران شرایط متفاوتی دارد که بستر لازم برای جذب سرمایه‌گذار برای خطوط تولید مشترک را دارد.یک استاد اقتصاد در گفت‌وگو با صمت با تاکید بر لزوم شکل‌گیری همکاری‌ها در راستای تقویت بنیاد خودروسازی در کشور اظهار کرد: هر کشوری متناسب با شرایط داخلی استراتژی خودروسازی را تدوین می‌کند که ایران به‌دلیل در اختیار داشتن انرژی ارزان‌قیمت، نیروی انسانی متخصص و... قابلیت توسعه صنعت خودرو را دارد، چراکه در دل صنعت خودروسازی برای ایران اهمیت ویژه‌ای دارد که باید برای بهبود آن گام‌های اساسی همچون سرمایه‌گذاری مشترک برای انتقال فناوری انجام شود.محمدقلی یوسفی با اشاره به اینکه اتصال به شبکه‌های جهانی تولید با سرمایه‌گذاری مشترک امکان‌پذیر است، ادامه داد: سیاست تولید مونتاژی خودرو نمی‌تواند به تقویت این صنعت کمک کند، با این حال دیده می‌شود بسیاری از کشورها ابتدا با مونتاژ خودرو صنعت خودروسازی را در کشور ایجاد و در ادامه با انتقال فناوری و تولید قطعات توانسته‌اند از صنعت داخلی برخوردار شوند. از این‌رو رویکردهای ایجاد صنعت خودرو در کشورهای مختلف متفاوت است اما نمی‌توان ایجاد خطوط مونتاژ در مناطق آزاد را به صرف بهره‌مندی از مزیت‌های صادراتی نکته مثبتی تلقی کرد، چراکه این سیاست نیز باید از مرکز تقویت شود. به عبارت دیگر باید خطوط مونتاژی خودرو نیز در کشور ایجاد شده تا در نهایت به داخلی‌سازی آن ختم شود.او با بیان اینکه تولید ملی در سال‌های اخیر کم‌رنگ شده است، اضافه کرد: با توجه به اینکه خیلی از شرکت‌های بزرگ خودروسازی قطعات موردنیاز را بر مبنای قیمت تمام‌شده از کشورهای مختلف تامین می‌کنند و یک کشور این قطعات را مونتاژ می‌کند، خودرو در کشورهای مختلف به شکل 100درصد داخلی تولید نمی‌شود، گرچه باید این نکته را نیز مدنظر قرارداد که بیشترین ارزش‌افزوده تولید خودرو پیش از مونتاژ است. همچنین به دلیل وابستگی این صنعت به مواد اولیه و قطعات دیگر نمی‌توان به تولید داخلی این محصول در کشور بی‌توجه بود زیرا بازار سایر محصولات را نیز تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.