واردات خودرو در این سال‌ها با اما و اگرهای زیادی روبه‌رو بوده است. مخصوصا در آخرین سال دولت یازدهم دستورالعمل‌هایی تصویب شد و این حوزه را با مشکلاتی روبه‌رو کرد.
در این ۴ سال از اعلام تعرفه یک‌هزار درصدی برای واردات این خودروها در مجلس نهم تا جلوگیری از واردات برای ارتقای کیفیت خودروهای داخلی و حتی اعلام لوکس بودن خودروهای ۲۵۰۰ سی‌سی به بالا. مواردی بود که در بحث واردات خودرو به وجود آمد.
از دیگر سو، موضوع واردکننده‌های غیرنماینده که بخش اعظمی از بازار را تشکیل می‌دادند و یک‌شبه جلوی فعالیت‌شان گرفته شد نیز از موارد پی آمده بر سر راه واردکنندگان خودرو است که مورد آخر ثابت مانده است. تعرفه واردات خودرو ثابت کرد این حوزه هنوز با سختی از دست‌انداز‌ها عبور می‌کند.
در هفته‌های اخیر به‌واسطه انتخابات ریاست‌جمهوری بازار خودرو به‌ویژه بازار خودروهای وارداتی با افت فروش روبه‌رو شد که این موضوع به‌دلیل تاثیر بار روانی انتخابات بر مصرف‌کننده نهایی و البته فشار بر واردکننده‌ها مربوط به پیش از عید و تصویب دستورالعمل‌های مختلف بود.
تجربه سال‌های قبل نشان داده است در چنین ایامی مصرف‌کننده نهایی ناخودآگاه دست از تصمیم‌گیری و خرید خودرو می‌کشد و با وجود آنکه تجربه نشان داده است قیمت محصولات بعد از انتخابات تغییر چندانی نمی‌کند اما با این‌حال خرید خود را متوقف می‌کند.
بررسی‌ها در چند روز اخیر نشان داد هیچ‌کدام از شرکت‌های وارد‌کننده و حتی تولیدکننده قیمت محصولات خود را تغییر نداده‌اند. در روزهای گذشته به‌واسطه انتخاب حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهور دولت دوازدهم امید و نشاط خاصی به جامعه وارد شده است و پیش‌بینی می‌شود این احساس رضایت و مقبولیت عمومی به بازارهای اقتصادی نیز وارد شود.
در همین زمینه واردکنندگان خودرو در مورد رویکرد وزارتخانه در دولت جدید و همچنین توجه بیشتر دولت دوازدهم به بخش بازرگانی نظراتی دارند. «دنیای خودرو» در زمینه مشکلات واردکنندگان و تعرفه واردات با کارشناسان این حوزه گفت‌وگویی انجام داده است که به شرح زیر می‌آید.
کوروش مرشدسلوک، نایب‌رئیس اول انجمن واردکنندگان خودرو
نیم‌نگاه وزارتخانه به بخش بازرگانی و واردات خودرو
کوروش مرشدسلوک، نایب‌رئیس اول انجمن واردکنندگان خودرو
«به‌عنوان نماینده قشر کثیری از واردکنندگان خودرو، پیروزی دولت تدبیر و امید را به فال نیک می‌گیریم. خوشحالیم از انتخاب کسی که در مسیری قرار داشت که عملا چشم‌انداز اکثر متولیان اقتصادی کشور بود اما اگر بخواهیم به دوره گذشته و وزارت صنعت، معدن و تجارت و در خصوص واردات نقدی کنیم، باید گفت تصمیمات خلق‌الساعه وزارتخانه در ارتباط با مسائل واردات به‌خصوص خودرو، دستورالعمل‌های مکرر و مستمر و بدون دوراندیشی باعث شد اندکی واردات خودرو را تحت‌شعاع خود قرار دهد.
انتظار ما از دولت آینده این است که برای انتخاب وزیر دو بحث در نظر گیرد. به هرحال اقتصاد هر کشوری روی دو بازوی بازرگانی و تولید می‌چرخد. این که صرفا وزارتخانه‌ای را که از دو وزارتخانه بازرگانی و صنعتی دوره‌های قبل ادغام شده است و فقط نگاه تولیدی داشته باشد و اقتصاد مملکت را تبلور مسائل تولیدی بداند، اشتباه است.
تقویت بازوی بازرگانی وزارتخانه قطعا می‌تواند به این دولت برای عبور از مشکلات و حل مسائل کمک کند. متاسفانه در دولت قبل صرفا نگاه تولیدی بوده و حقوق بازرگان‌ها بسیار تضییع شده است. عملا اشراف نداشتن وزارتخانه بر مسائل مرتبط با بازرگانی باعث یک‌سری دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌هایی شده است که بسیاری از بازرگانان در این چهار سال متضرر شدند.»
یعنی اگر وزیر صنعت، معدن و تجارت عوض شود، نگاهی که به بخش بازرگانی وجود دارد، از بین خواهد رفت؟
پیشنهاد ما تغییر وزیر نیست و بحثی در ارتباط با تغییر وزیر هم نداریم. ما
درباره رویکرد بحث می‌کنیم. می‌گوییم رویکرد وزیر در دوره جدید به شکلی
باشد که بازوی بازرگانی خود را تقویت کند و همان‌طور که برای تولید اهمیت
قائل است و روی آن سرمایه‌گذاری می‌کند، نیم‌نگاهی هم به بخش بازرگانی و
مشکلات بازرگانان ما به‌خصوص در مقوله خودرو که مورد علاقه شهروندان ماست،
داشته باشد.
خودروهای آمریکایی که پلاک نشدند، در چه مرحله‌ای قرار دارند؟
متاسفانه هنوز این خودروها پلاک نشده‌اند. روز گذشته در انجمن جلسه بود و در حال پیگیری و حل و فصل موضوع هستیم.
آیا در وزارت صمت از انجمن واردکنندگان برای مشاوره در حوزه واردات خودرو دعوت شد؟
درخواست دیگری که از دولت آینده و وزیر صنعت، معدن و تجارت داریم، این است
که انجمن واردکنندگان خودرو را مورد مشورت قرار بدهند و بیشتر از دوره‌های
قبل با انجمن مشورت کنند. به‌طور قطع نظراتی که انجمن در خصوص تصمیمات دولت
در این جلسات ارائه میدهد، راهگشا خواهد بود و قطعا می‌تواند مشکلات و
مسائلی را که دولتمردان ما بر آن اشراف ندارند، باز کنند تا تصمیمات بهتری
گرفته شود.
شما به عنوان انجمن، نماینده چند درصد واردکنندگان هستید؟
در انجمن ما ۱۸ برند اصلی عضو هستند و ما تحت عنوان انجمن واردکنندگان
ایران فعالیت می‌کنیم و لوگوی این انجمن هم مشخص است که ما اعضای هیات
مدیره آن هستیم. یعنی در سال گذشته ۹۶ درصد واردات توسط اعضای انجمن
واردکنندگان ایران صورت گرفته است. مفهوم آن این است که نظرات ما، اشراف ما
به موضوع و منافع ما ۹۶درصدی است. این امر نشان میدهد که تمام برندهای
اصلی عضو انجمن ایران هستند. در انجمن واردکنندگان خودروی ایران حدود
۱۸برند اصلی عضویت دارند و ۹۶ درصد واردات در سال ۹۵ توسط این اعضا صورت
گرفته است. در نتیجه ما به نمایندگی از ۹۶ درصد واردکنندگان سخن می‌گوییم.
بهرام قیصرزاده – نایب‌رئیس دوم انجمن واردکنندگان خودرو
مشخص شدن وضعیت خودروهای ۲۵۰۰ سی‌سی به بالا
بهرام قیصرزاده – نایب‌رئیس دوم انجمن واردکنندگان خودرو
به قول مولانا هرکسی از ظن خود شد یار من. ما هم خواسته خودمان را می‌گوییم. نخستین خواسته این است تکلیف خودروهای ۲۵۰۰ سی‌سی به بالا را مشخص کنند، حالا هر وزیری که می‌خواهد بر سر کار بیاید.
مورد دوم این است که در ارتباط با حذف ۵۱درصد واردکنندگان از موضع انجمن سخن می‌گویم. ۵۱درصد واردکنندگان خودرو در سال گذشته شرکت‌هایی بودند که به هرحال در چارچوب قوانین و مقررات کشور واردات داشتند، مالیات پرداختند و حذف آنها یعنی از بین رفتنشان.
آنها در حال‌حاضر بلاتکلیف هستند و حذف‌شان چه بسا انحصاری را برای واردکنندگان رسمی به وجود آورد. مورد سوم در ارتباط با روشن کردن تکلیف خودروهای آمریکایی است که پلاک نشده‌اند.
عده‌ای خودروها را آورده‌اند و از گمرک ترخیص‌شده‌اند اما راهور پلاک نمی‌کند. یک سرمایه عظیمی پرداخت شده ولی بلاتکلیف است. وزیر بعدی همین موارد را باید حل کند، از طرف واردکنندگان خواسته دیگری نداریم. البته فکر نمی‌کنم وزیر فعلی باز منتخب دولت دوازدهم باشد.
حمید گرمابی – عضو کمیسیون صنایع مجلس دهم
به قانون کاهش تعرفه واردات عمل کنیم
حمید گرمابی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس دهم
طبق یک برنامه ۵ ساله، قرار بود هر سال تعرفه واردات خودرو ۵درصد کم شود و به یک رقم معقول برسد. اما متاسفانه این هدف محقق نشد. فکر می‌کنم نیاز به تلاش بیشتری برای کاهش نرخ تعرفه واردات وجود دارد.
واقعیت این است که ما حمایت از صنعت خودروی داخلی را از جیب مردم می‌پردازیم و این روند سال‌ها ادامه داشته ولی نمی‌تواند ادامه داشته باشد. امیدواریم با تحولاتی که در صنعت خودرو در حال ایجاد است، این صنعت حداقل در سطح منطقه رقابتی باشد تا به تدریج بتوانیم تعرفه واردات خودرو را کمتر کنیم و به عدد معقولی برسیم.
به‌عنوان نماینده مجلس، مخالف افزایش هرگونه تعرفه هستم، به‌خصوص افزایش تعرفه واردات خودرو. باید کشور را به سمتی ببریم که یک نوع بازار رقابتی ایجاد شود.
افزایش تعرفه برای حفظ اشتغال خوب است اما نه بیش از حد. بعد از تحریم قرار نیست بازار داخلی کشورهای اروپایی باشیم، بلکه به دنبال این هستیم اگر قرار است کالایی را وارد کنیم، در آن تکنولوژی و دانش فنی نیز وجود داشته باشد.
