ایران سال آینده از واردات لاستیک بی‌نیاز می‌شود

به گزارش پدال نیوز ، صنعت تایر در سال‌های اخیر و با‌توجه به وضعیت اقتصادی، تحریم‌ها و همچنین واردات بی‌رویه دچار مشکلات فراوانی شده ‌است. در سال‌های اخیر هجوم تایرهای چینی که به‌گفته کارشناسان باکیفیت‌ترین آنها هم به سطح تایرهای ایرانی نمی‌رسد، بسیاری از شرکت‌های تایرسازی در کشور را با مشکل مواجه کرده‌است. در این میان شرکت تایرساز بارز که ۵۰ درصد کل بازار تایر کشور را در اختیار دارد، امیدوار است بتواند با توجه به قراردادهای خودرویی و همچنین افزایش پیش‌زمینه‌های صادرات ظرفیت تولید خود را افزایش بدهد.
 
در همین زمینه «دنیای خودرو» گفت‌و‌گویی با پرویز اخوان، قائم‌مقام مدیرعامل شرکت تایرسازی بارز انجام داده و در آن به بررسی وضعیت تولید تایر در سال‌گذشته و همچنین ترسیم تولید برای سال‌ آینده پرداخته ‌است.
 
وی به‌تازگی به مجموعه تایربارز اضافه شده و از زمان تشکیل ساپکو تا دو سال گذشته در صنعت خودرو فعالیت کرده ‌است. اخوان ابتدا در ایران‌خودرو بوده و بعد از آن به گروه سایپا و مگاموتور رفته ‌است. وی به «دنیای خودرو» می‌گوید: «با خودرو بیگانه نیستم و بیشتر تجربه کاری خود را در صنعت خودرو گذرانده‌ام.»
 
به نظر شما سال ۹۵ برای صنعت تایر کشور چه سالی بود و پیش‌بینی شما برای سال آینده چیست؟
من ۴ ماه ‌است که به ‌این شرکت وارد شده‌ام و بیشتر تجربه کاری‌ام در صنعت خودرو گذشته ‌است. هر چند از ابتدای سال ۹۵ در این حوزه نبوده‌ام اما اطلاعات آن را در اختیار دارم. کل صنعت با توجه به تحریم‌هایی که داشتیم، روند رو‌به‌نزول و سقوط را طی کرد. بیشتر صنایع ما متاسفانه زمین‌گیر شدند و از تولید افتادند و بسیاری از آنها تعطیل شدند.
 
بهترین صنعت که صنعت خودرو بود، با تمام مسائل و مشکلات به سمت‌و‌سویی رفت که ‌اگر دولت حمایت نمی‌کرد مانند برخی صنایع دیگر از بین می‌رفت. تا زمانی که برجام تصویب شد، تمام مسائل صنعتی کشور ناشی از ارتباطات ما با دنیای بیرون از ایران بود، مواد اولیه و تجهیزات، فرآیند، تکنولوژی تعطیل شد تا مقطعی که برجام به بار نشست. بعد از آن در سال ۹۵ اتفاقات خوبی افتاد. با دوستانی که ‌از برجام انتقاد می‌کنند، موافق نیستم.
 
ایران حدود ۲۵ سال تحریم بوده‌است و با تشدید این تحریم‌ها در ۱۰ سال اخیر، بسیاری از مسائل به‌ویژه صنعت تحت‌شعاع قرار دارد. بنابراین در این زمینه آسیب‌های جدی را متحمل شدیم و صنعت خودرو نیز با پس‌رفت مواجه شد.
 
بسیاری انتظار داشتند با اجرای برجام تمام مسائل ازجمله‌ ارتباطات، مراودات و بانک‌ها به حالت اولیه برگردد اما به نظر من تمام این مسائل نیازمند گذشت زمان است.
 
اگر تحریم‌ها هم به‌طور کامل برداشته شوند، باز حل مشکلات زمان‌بر است. از این‌رو هنوز مسائل و مشکلاتی بر سر راه روابط شرکت‌های ایرانی و خارجی وجود دارد که قطعا به مسائل بانکی برمی‌گردد.
 
اطمینان دارم سال ۹۶ وضعیت بهتری را خواهیم داشت. با توجه به ‌انتخابات ریاست‌جمهوری، سال آینده قطعا سال سختی را پیش‌رو خواهیم داشت. انتخاب ریاست‌جمهوری، مسائل سیاسی و تداوم برجام مسائلی هستند که نمی‌توان در مورد آن اظهارنظر کرد.
 
چنانچه رئیس‌جمهور بعدی نیز همین راه را ادامه دهد، قطعا ۴ سال آینده وضعیت صنعت از نظر ارتباط با دنیای خارج بهتر خواهد شد، به ویژه در صنعت خودرو چشم‌انداز خوبی را متصور هستم.
صنعت تایر یکی از ارکان اصلی تولید خودروست و صنعت خودرو بدون تایر مانند انسانی است که پا ندارد. این دو صنعت به یکدیگر وابسته هستند. با توجه به تحرکاتی که در سال ۹۵ در صنعت خودرو اتفاق افتاد، حضور رئیس‌جمهور در فرانسه و امضای قراردادهای خودرویی و زمزمه‌هایی که در مورد بازگشت دیگر خودروسازان به کشور شنیده می‌شود، این نوید را می‌دهد که صنعت تایر آینده خوبی خواهد داشت و از رونق برخوردار خواهد بود. نخست نوید برجام این بود که ‌ارتباطات با دنیای خارج بهتر شد. یکی از اصلی‌ترین ارکان تولید تایر، مواد اولیه ‌آن است.
 
حدود ۷۰ تا ۷۵درصد هزینه‌های این صنعت مربوط به مواد اولیه‌ حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد آن مواد اولیه‌ای است که به‌اجبار باید از دیگر کشورها تامین شود. به‌عنوان مثال کائوچوی طبیعی که حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد مواد اولیه ‌این صنعت را تشکیل می‌دهد، از کشورهای خارجی مانند مالزی، ویتنام و اندونزی وارد می‌شود.
 
این کشورها تولیدکنندگان اصلی هستند اما از کشورهای دیگری مانند هند نیز کائوچوی طبیعی را وارد کرده‌ایم. در زمان تحریم‌ها تامین این مواد با مشکلات بسیاری همراه بود و به‌دلیل آن که چند دست می‌چرخید تا وارد کشور شود، هزینه‌های آن دو برابر می‌شد. با برداشته شدن تحریم‌ها در سال ۹۵ نرخ ارز تثبیت شد و امکان برنامه‌ریزی را به شرکت‌ها می‌داد. دولت هم در مورد ارز مبادله‌ای تمهیداتی را برای صنعت در نظر گرفته بود که کمک بسیاری به این صنعت کرد.
 
تمام این موارد باعث شد کشورها و شرکت‌های خارجی به ما اعتماد کنند و در نتیجه سالی که گذشت، سال خوبی برای صنعت تایر بود. مواد اولیه دیگری مانند بیوتیل از پتروشیمی‌های داخلی تهیه می‌شوند. دوده یا کربن صنعتی در داخل کشور تولید می‌شود اما برخی از گریدهای آن را از خارج وارد می‌کنیم. تامین مواد اولیه‌ای که ‌از کشورهای خارجی وارد می‌کردیم در سال ۹۵ راحت انجام می‌شد.
ناگفته نماند مدیریت خوب آقای مهندس عباسی، بنیانگذار شرکت، باعث شد این شرکت وضعیت خوبی داشته باشد و با مشکلاتی که در دیگر شرکت‌ها وجود دارد، مواجه نباشیم. مهندس عباسی از بنیان‌گذاران اصلی شرکت بارز است.
 
حدود ۳۰ سال پیش تحت نام مجتمع صنایع لاستیک کرمان، واحدی بنیانگذاری شد و تولیدات خود را با محصولات بایاس شروع کرد. بایاس هنوز هم در بسیاری از کامیون‌های قدیمی و خودروهای کشاورزی کاربرد دارد.
 
این شرکت به‌دلیل مدیریت خوب به یک گروه تحت نام گروه بارز تبدیل شده ‌است که شامل ۸ شرکت می‌شود. شرکت بارز یکی از بزرگ‌ترین و باکیفیت‌ترین تایرسازهای منطقه ‌است. دیدگاه توسعه و نوآوری در این شرکت همواره وجود داشته است و محدود به یک دستاورد نمی‌شود.
 
شرکت بارز چه سهمی از بازار تایر کشور را در اختیار دارد؟
در حال‌حاضر ۵۰ درصد از سهم بازار تایر در اختیار شرکت بارز قرار دارد. بازار صنعت تایر شرکت‌هایی که تایر سواری تولید می‌کنند، به دو بخش خودروسازها و بازار تقسیم می‌شود.
 
گروه صنعتی بارز محصولات خود را در این دو بخش توزیع می‌کند و از یک شبکه توزیع و نمایندگی برخوردار است که در اکثر شهرها گسترده هستند. همچنین با خودروسازان داخلی مانند رنوپارس، سایپا، ایران‌خودرو، ماموت و مدیران‌خودرو در ارتباط هستیم و این شامل بخشی از سهم بازار شرکت است.
 
عمر صنعت تایر چند سال و گروه بارز از چه سالی فعالیت خود را آغاز کرده ‌است؟
تقریبا از سال ۵۰ این صنعت در کشور، فعالیت خود را آغاز کرد. گروه صنعتی بارز از سال ۶۵ آغاز به کار کرده و از سال ۷۲ به تولید رسیده ‌است. با وجود آن که با گذشت ۲۰ سال از عمر صنعت تایر، کار خود را آغاز کرده ‌اما توانسته‌است ۵۰ درصد از سهم بازار را به خود اختصاص دهد.
 
گروه بارز تنها تولیدکننده تایر است یا بخشی از محصولات را به واردات هم اختصاص می‌دهد؟
ما در شرکت تنها به تولید تایر مشغول هستیم و واردات نداریم. یکی از مخاطراتی که در صنعت تایر وجود دارد، واردات تایرهای خارجی است. این واردات به دو شکل است، قانونی و قاچاق. عمده ‌این واردات مربوط به چین است که در دو بخش تعریف می‌شوند یا تایرها بی‌کیفیت هستند یا باکیفیت. این در حالی است که تایرهای چینی باکیفیت هم نسبت به نمونه‌های داخلی، سطح کیفیت پایین‌تری دارند. مانند اکثر محصولات چینی بازار ایران را پر کرده‌‌اند و با قیمت پایینی تحویل مشتری می‌شوند.
 
دو موضوع فاصله قیمتی تایرهای چینی با نمونه‌های ایرانی و نبود اطمینان مشتری به برندهای داخلی مطرح است. در این زمینه چه ‌اقداماتی را انجام داده‌اید؟
در زمینه قیمت محصولات، آمارهایی را در دست داریم و هر ماه قیمت‌ها را با اکثر تایرسازان دنیا، هم خارجی‌ها و هم داخلی‌ها مقایسه می‌کنیم. با تایرسازان داخلی در یک سطح قیمتی قرار داریم این در حالی است که در مقایسه با برترین نمونه چینی کمی اختلاف قیمت داریم.
 
تایرهای ایرانی در زمینه صادرات حرفی برای گفتن دارند؟ آیا این تایرها از لحاظ منطق اقتصادی و کیفیت مزیت نسبی برای صادرات دارند؟
تایرهای ساخت داخل ارزش صادرات دارند اما این موضوع بستگی به کشور مقصد دارد. در حال‌حاضر شرکت بارز صادرات به کشورهای اطراف مانند افغانستان، پاکستان، هند و عراق صادرات دارد. پیش از این به ترکیه هم صادرات داشتیم که چون تعرفه‌ها افزایش پیدا کرد، توجیه ‌اقتصادی خود را از دست داد. بعد از تیرگی روابط با عربستان، دیگر کشورهای عربی هم به تبعیت از این کشور، تایرهای ایرانی را نمی‌خرند. به برخی کشورهای آفریقایی هم صادرات داریم. این مجموعه ‌از لحاظ کیفیت جزو برترین برندهای داخلی است و با توجه به رصد بازار و آمارهایی که به صورت هفتگی می‌گیریم، بارز به یک برند تبدیل شده ‌است. با توجه به نگاه ‌آینده‌محوری که مدیران این شرکت داشته‌اند، سود سهام را برای توسعه شرکت هزینه می‌کردند، از این رو توانسته‌اند شرکت را گسترش دهند.
دو سال گذشته برای نخستین‌‌بار در ایران یک مرکز تست در دو بخش خودرو و تایر در مجتمع کرمان احداث شده ‌است. در این مرکز تست‌هایی مطابق استانداردهای روز اروپایی انجام می‌شود ازجمله تست رطوبت، تست ترمز و… سایپا و ایران‌خودرو هم محصولاتشان را در این مرکز تست می‌کنند که بحث درآمدزایی را هم برای شرکت به همراه دارد.
مورد بعدی بارز کردستان است. در سفر مقام‌‌معظم رهبری ۶ سال پیش به کردستان، تاکید ویژه‌ای داشتند که صنعت بزرگی در این شهر راه‌اندازی شود که هسته ‌اولیه بارز کردستان شد. گروه بارز دو سهامدار اصلی دارد که سهامدار اصلی آن هلدینگ تاپیکو (شرکت شستا مربوط به تامین اجتماعی از ۱۰ هلدینگ در زمینه‌های مختلف دارویی، راهسازی، ساختمانی و… بهره می‌برد که یکی از این هلدینگ‌ها در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی و با نام تاپیکو فعالیت می‌کند.) است. این هلدینگ بیش از ۳۰ شرکت را در زیرمجموعه خود دارد که حدود ۹۰ درصد آن‌ها در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی فعالیت می‌کنند. ۱۰ درصد دیگر این هلدینگ در زمینه‌های مختلف است که بخشی از آن به صنعت تایر برمی‌گردد. در گروه بارز هم سهام اکثریت دارد. سهامدار دیگر مجموعه بارز با ۴۶ درصد سهام، گروه سرمایه‌گذاری ملی وابسته به بانک ملی است. آن‌ها نیز دو عضو غیرموظف دارند.
با بررسی‌های انجام‌شده قرار است گروه صنعتی بارز در کردستان سرمایه‌گذاری کند. مدیران وقت، موقعیت آن شهر را بررسی می‌کنند و کارهای مقدماتی را انجام می‌دهند و ۵ سال پیش کلنگ‌زنی را آغاز می‌کنند. در حال‌حاضر قرار است به‌زودی توسط ریاست‌جمهوری این مجموعه ‌افتتاح شود.
 
ظرفیت تولید مجتمع صنعتی لاستیک کرمان حدود ۸۰ هزار تن در سال است که مجموع تولید شرکت‌های دیگر در ایران به‌این رقم نمی‌رسند. امسال در تولید رکورد زده‌ایم و نزدیک ۸۰ هزار تن تولید داشته‌ایم. تولید تمام شرکت‌های رقیب گروه بارز به ‌این رقم نمی‌رسند.
 
در بارز کردستان که بین سنندج و دهگلان قرار دارد، در حال‌حاضر به صورت آزمایشی روزانه حدود ۲هزار حلقه لاستیک تولید می‌شود و امیدواریم تا پایان سال ۹۶ تولید بارز کردستان به ۵۰ هزار تن در سال برسد و در مجموع ۱۳۰ هزار تن در سال تولید خواهیم داشت.
 
این ۵۰ هزار تن که به تولید شرکت اضافه می‌شود، از سهم واردات است یا از سهم رقبای شرکت بارز؟
این ۵۰ هزار تنی که قرار است در بارز کردستان تولید شود، با تجهیزات جدید و تکنولوژی‌های روز تولید خواهند شد. از این رو تنها به تولید تایر سواری می‌پردازیم و قرار است بالغ بر ۳۰ درصد از آن صادر شود. روی کیفیت این محصولات کار می‌کنیم و از یک مرکز R&D قدرتمند برخورداریم.
 
در حال‌حاضر به نقطه‌ای رسیده‌ایم که نیازی به تکنولوژی نداریم و می‌توانیم طراحی محصول داشته باشیم. سال ۹۵، ۱۰ محصول جدید به بازار عرضه و برای مگان، سراتو، مزدا۳ هم محصولاتی را تولید کرده‌ایم. بین خودروسازان فرانسوی، رنو نسبت به پژو و سیتروئن سخت‌گیرانه‌تر عمل می‌کند. تنها تامین‌کننده رنوپارس در ایران، بارز است.
 
چه سهمی از قراردادهای جدید مانند پژو و سیتروئن دارید؟
گروه بارز مرکز R&D بسیار قوی دارد و تمام تست‌های کیفی در آن انجام می‌شود. به نقطه‌ای رسیده‌ایم که بهترین فارغ‌التحصیلان از دانشگاه‌های معتبر را جذب کرده‌ایم و به ‌در زمینه پلیمر در آن مرکز فعالیت می‌کنند. تمام تست‌های مورد‌نیاز در فرایند تولید تایر، در این مرکز انجام می‌شوند. این مرکز مطابق استانداردهای روز کنتیننتال آلمان فعالیت می‌کند. پیش از تحریم تحت‌لیسانس کنتیننتال بودیم. در حال‌حاضر نیز صاحب دانش محسوب می‌شویم که این موضوع بسیار مهم است. در جلسه مدیران آقای مهندس عباسی گفت تفاهم‌نامه‌ای که چند روز پیش با اسلوواکی امضا شد، به منظور خرید تکنولوژی نیست، بلکه ‌این ۵۰میلیون دلار هزینه خرید دستگاه و تجهیزات سرمایه‌گذاری خواهد شد.
 
اصل صنعت تایر به کجا برمی‌گردد؟
دستگاه‌ها و تجهیزات این صنعت نخستین‌بار از آمریکا به ‌ایران و بعد از آن نمونه‌های اروپایی به بازار ایران آمدند. در حال حاضر این تجهیزات، اروپایی و چینی هستند. تجهیزات بارز کردستان بخشی چینی هستند اما چین در تکنولوژی هیچ سهمی ندارد. لاستیک بارز، تکنولوژی خود را از کنتیننتال آلمان به ‌دست آورده و بومی‌سازی کرده‌است. در سال‌های تشدید تحریم‌ها، کنتیننتال رابطه خود را با شرکت قطع کرد. دو راه بیشتر نداشتیم یا مانند بسیاری از شرکت‌ها تعطیل می‌شدیم یا با کمک متخصصان توانمند این راه را ادامه می‌دادیم که راه دوم را انتخاب کردیم و موفق شدیم.
 
از ۵۰ درصد سهم بازار چه سهمی برای سواری‌ها و چه سهمی از آن برای خودروهای سنگین است؟
۳۵ درصد از آن سواری است و ۱۵ درصد بقیه آن مربوط به باری‌ها و خودروهای سنگین است.
 
در میان ۱۱ شرکت تولیدی تایر، کدام شرکت بیشترین سهم را در تولید تایرهای سواری دارد؟
در این بخش اول بارز قرار دارد، بعد از آن یزد تایر و کویرتایر به‌ترتیب قرار دارند.
 
در بخش تایر خودروهای سنگین؟
تنها تولیدکننده لاستیک خودروهای سنگین شرکت بارز است و هیچ یک از دیگر شرکت ها در این زمینه تولید ندارند.
 
کدام کشور در بازار جهانی تایر طلایه‌دار این صنعت است؟
فرانسه در مقام اول قرار دارد و بعد از آن آلمان. در حال حاضر میشلن هم از لحاظ تیراژ و هم از لحاظ کیفیت در دنیا حرف اول را می‌زند. در بازار برخی کشورها هم چین به دلیل قیمت پایین از تیراژ بالایی برخوردار است.