کدام خودروسازان جهان با ايراني‌ها مذاکره کردند؟

به گزارش پدال نیوز، از همان زماني که زمزمه‌هاي لغو تحريم‌ها جدي‌تر شد، ايران شرط و شروط خود براي همکاري با خودروسازان خارجي را معين کرده بود و هر بار هم بر سر مواضع خود براي همکاري‌هاي جديد پافشاري کرد تا نشان دهد وضعيت همکاري ايران در حوزه خودرو با شرايطي که دو دهه پيش با آن پاي قرارداد با فرانسوي‌ها نشسته بود بسيار متفاوت است و اين‌بار حاضر نيست به هر قيمتي بازار خود را با شروط ساده به خودروسازان خارجي تحويل بدهد.

به اين جهت در روزهاي پس از توافقنامه وين رفت و آمدهاي هيات‌هاي مختلف اروپايي به ايران در حالي آغاز شد که تقريبا تمام هيات‌ها يکي از بحث‌هاي اصلي خود را صحبت در مورد همکاري‌هاي مشترک خودروسازي با ايران گذاشته بودند. از آلماني‌ها گرفته تا ايتاليايي‌ها وحتي آسيايي‌هايي که در دوران تحريم‌ها هم بازار خوبي در ايران داشتند نيم نگاهي به بازار خودروي ايران دارند.


آلمان‌ها برنده بزرگ‌ترين تکه کيک خودرويي

ژرمن‌هاي اروپايي نخستين هياتي بودند که بعد از توافق وين به ايران آمدند و توانستند برتري خود را به رخ ساير رقباي اروپايي خود بکشند. آلمان‌ها که سال‌هاي سال است به عنوان يکي از برترين خودروسازان جهان شناخته مي‌شوند در شرايطي به ايران آمدند که نارضايتي ايراني‌ها از ساکنين شهر برج ايفل شرايط مساعدي براي ترک تازي آلمان‌ها به وجود آورده بود و نخستين قراردادهاي حتمي توليد خودرو را در جاده مخصوص به مرحله امضا نزديک کردند.

البته آلمان‌ها پيش از اين نيز براي برقراري مجدد همکاري با ايران نخستين گام‌ها را برداشته بودند و از چند ماه گذشته کارشناسان خود را به جاده مخصوص فرستاده بودند. به اين جهت اين هيات که کمي پيشتازتر از ساير رقباي اروپايي گام برداشته بودند، توانستند جاي پاي قبلي خود را ترميم کرده و براي بازار خودروهاي تجاري ايران قراردادي ١٠ ساله و براي خودروهاي سواري قراردادي پنج ساله را منعقد کنند. نيم‌نگاهي به موقعيت آلمان‌ها در بازار خودروي جهان نشان مي‌دهد که خودروسازان آلماني مانند آئودي، بي.‌ام.دبليو، مرسدس بنز و پورشه براي سال‌هاي طولاني به عنوان خودرو‌سازان برتر در بازار خودرو جهان مطرح بوده‌اند.

دلايل مختلفي وجود دارد که سبب شده اين خودروسازان براي مدت‌هاي طولاني بتوانند جايگاه خود را حفظ کنند. سه ويژگي ريشه تاريخي، ارزش خودروها و سرعت مولفه‌هاي اصلي موفقيت آلمان‌ها در بازار خودرويي جهان است. قابل اعتماد بودن و همچنين مهندسي پيشرفته و تکنولوژي‌هاي جديد دو ويژگي ديگر خودروهاي آلماني است که باعث شده همواره به عنوان خودروهاي برتر مطرح باشند.

بر اساس مذاکرات انجام شده آلمان‌ها قصد دارند با برندهاي فولکس و بنز به ايران بيايند، البته پيش از اين فولکس‌واگن با يکي از خودروسازان بخش خصوصي ايران به نام «بم‌خودرو» همکاري داشت و نتيجه آن، توليد خودرويي به نام «گل» در اين شرکت (بم خودرو) بود.

اگرچه شراکت فولکس و بم‌خودرو به مونتاژ چند هزار خودرو در سال محدود مي‌شد، اما تشديد تحريم‌ها اجازه نداد همين همکاري اندک نيز پابرجا بماند و در نهايت فولکسي‌ها تصميم به‌ترک «جاده مخصوص» گرفتند. اوضاع در مورد دايملر (که در ايران اين شرکت را به نام بنز مي‌شناسند) نيز تقريبا به همين شکل بود، چه آنکه اين شرکت نيز همکار ايران خودرو به شمار مي‌رفت و نه‌تنها محصولات تجاري در ايران به توليد مي‌رساند، بلکه در سايت مرکزي ايران خودرو نيز سالي چند صد دستگاه سواري بنز مونتاژ مي‌کرد. از قضا آلماني‌ها نيز به تازگي از تحرکات خودروسازان اين کشور براي حضور در بازار خودرو ايران گفته و البته تاکيد کرده‌اند که همه‌چيز به نتيجه مذاکرات هسته‌اي بستگي دارد.

ساکنين شهر برج ايفل و بازار از دست رفته

فرانسوي‌ها که تجربه همکاري ٢٥ ساله با ايران را داشتند بعداز آلمان‌ها به نوعي خاص در مورد همکاري با ايران صحبت کردند. فرانسوي‌ها که نخستين هيات تجاري اروپايي به ايران بودند و بعد از اجلاس داووس در سال ٩٢ به ايران آمده بودند به دليل ترک ايران در روزهاي سخت تحريم ايران مورد غضب ايراني‌ها هستند و هرقدر استقبال از آلمان‌ها خوب بود بحث‌هاي همکاري جديد با فرانسوي‌ها با حاشيه‌هاي غرامت ترک ايران همراه مي‌شود.

به اين جهت فرانسوي‌ها تصميم گرفتند به جاي هياتي بلند مرتبه تنها وزير امور خارجه خود را راهي ايران کنند تا ضمن بحث‌هاي سياسي زمينه را براي همکاري با ايران در بخش‌هاي نفتي و خودرويي هموار کند اما هنوز هم شريک ايراني فرانسوي‌ها از پرداخت غرامت فرانسوي‌ها صحبت مي‌کند و ادامه همکاري با اين برند اروپايي را تنها در شرايطي مساعد مي‌داند که شرايط همکاري از سوي ايراني‌ها تدوين شود. فرانسوي‌ها تاکنون با دو برند پژو و رنو در ايران فعاليت کرده‌اند و به نظر مي‌رسد بعد از اين هم بخواهند با همين برندها در ايران فعال باشند. البته رنو - نيسان ديگر خودروساز فرانسوي هم که در سال‌هاي اخير درگير بحران مالي بوده، از اين مذاکرات جا نمانده است، اما درباره جزييات اين مذاکره خبري در دست نيست.

ايتاليا

ساکنين کشور چکمه سومين هيات اروپايي بودند که به ايران آمدند و در سکوت، همکاري‌هاي خودرويي خود با ايران را پي گرفتند. ظاهرا ايتاليايي‌ها قصد دارند تا با فيات وارد ايران شوند. در نخستين سال تحريم‌ها صادرات ايتاليا به ايران ۱۹ درصد کاهش پيدا کرد و سپس به ۲۵ درصد رسيد. تحريم‌ها از سال ۲۰۰۶ ميلادي ۱۵ ميليارد يورو زيان به اقتصاد ايتاليا زد که ۶۰ درصد اين ميزان تنها در سال‌هاي ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ بوده است.

ايتاليا که درگير بدهي‌هاي عمومي، رکود و بحران اقتصادي است، بي‌صبرانه در انتظار نهايي شدن توافق هسته‌اي و لغو تحريم‌ها براي ورود به بازار پرسود ايران و رسيدن به فرصت‌هاي جديد اقتصادي براي شرکت‌هايي بود که ادامه حيات آنان درگرو صادرات است و حالا اين فرصت براي اين خودروساز فراهم شده است.

آسيايي‌هاي هميشه در صحنه

در عين حال آسيايي‌ها هم خود را از اين قافله جدا ندانسته‌اند و با وجود نارضايتي مردم ايران از چيني‌ها، اما کره و ژاپن توانسته‌اند برند خود را براي ايراني‌ها همچنان جذاب نگه دارند. به اين سبب خبرهاي قطعي از تقاضاي ثبت شده خودروسازان کره جنوبي و ژاپن براي ورود به بازار ايران حکايت دارد. سوزوکي و نيسان در راس آنها قرار گرفته اند؛ ضمن آنکه محمدرضا نعمت‌زاده، وزير صنعت، معدن و تجارت اخيرا بر افزايش همکاري با خودروسازان ژاپني تاکيد کرده و به خودروسازان ايراني گفته است که بروند و با طراحي‌هاي جديد خودروسازان ژاپني آشنا شوند و با بهره‌گيري از تجربيات آنان، زمينه پيشرفت و نفوذ مشترک در بازارهاي خارجي را فراهم کنند.

به جز سواري‌هاي ژاپني که منتظر ورود به بازار ايران هستند، کاميون و خودروهاي نيمه سنگين هم متقاضي ورود به بازار ايران، چه به صورت همکاري در قالب جوينت ونچر و چه واردات به صورت فول CKD هستند. شرکت ايسوزو همکاري‌اش را با گروه بهمن عمق بخشيده و تصميم دارد دست به سرمايه‌گذاري مشترک بزند؛ اگرچه اين خودروساز، اکنون توليد دو ميليون دستگاه سوزوکي در هند در قالب سرمايه‌گذاري مشترک با شرکت ماروتي در برنامه دارد، اما براي سوزوکي -‌ ماروتي همکاري با خودروسازان ايراني نيز جذاب است. علاوه بر کره جنوبي و ژاپن دو کشور مالزي و چين هم به دنبال سرمايه گذاري مشترک درايران هستند.

حرکت چراغ خاموش امريکايي‌ها

پر واضح است که طرف اصلي مذاکره‌کننده در پرونده هسته‌اي ايران، امريکا بود. اين کشور هم انگيزه‌هاي بسياري براي ورود به بازار ايران دارد و مي‌خواهد از اين رقابت به اصطلاح جا نماند. چندي پيش خبري منتشر شد مبني بر اينکه خودروسازان امريکايي‌ از طريق برخي واسطه‌ها به خودروسازان ايراني پيام داده‌ و خواستار سرمايه‌گذاري در صنعت خودروي ايران شده‌اند. اگرچه مسوولان ايراني تاکيد دارند که اگر اين اتفاق بيفتد نکاتي در مورد عقد قرارداد با خودروسازان امريکايي حتما منافع ملي در اين قراردادها لحاظ خواهد شد و صنعت داخلي بايد در يک قرارداد جوينت ونچر «برد- برد»، توليد مشترک با خودروساز امريکايي داشته باشد.

بررسي‌ها نشانگر اين است که خودروي اسپارک مدل ۲۰۱۴ در بازار ۷۵ ميليون تومان، رگال ۱۴۹ ميليون تومان،‌اي تي اس ۱۷۵ ميليون تومان، آنکور ۱۲۸ ميليون تومان، ماليبو ۱۲۰ ميليون تومان، کروز بنزيني ۱۳۲ ميليون تومان، سونيک ۹۰ ميليون تومان و ايمپالا ۱۳۸ ميليون تومان است. همچنين شورلت کوروت ۲۰۱۰ پلاک شده با گيربکس اتوماتيک و کارکرد ۵۰ هزار کيلومتر نيز به قيمت يک ميليارد و ۱۵۰ ميليون تومان، گران‌ترين خودروي امريکايي در بازار ايران است.