پدال نیوز- کارشناسان معتقدند فناوری نانو را میتوان در تمامی صنایع به کار برد اما اگر این فناوری را در صنایعی که تجهیزات بروزتری دارند استفاده کنیم به نتیجه بهتری میرسیم.
به گزارش پدال نیوز به نقل از صمت ، این در حالی است که صنایع کشورمان با صنایع سنتی اداره میشود که این موضوع برنامهریزی لازم برای بروز کردن صنایع را میطلبد. در این زمینه وزارت صنعت، معدن و تجارت امسال مبلغ 16هزار میلیارد تومان را برای نوسازی صنایع در نظر گرفته که امید است با تلاش مسئولان و نوسازی صنایع بتوان از قابلیتهای فناوری نانو در صنایع کشور استفاده کرد. با توجه به اینکه کشورمان در حوزه دستیابی به فناوری نانو جزو چند کشور برتر جهان بهشمار میرود در ارتقای صنعت از این ظرفیت استفاده میشود.
نانو، ریشه یونانی «نانس» به معنی کوتوله است. عبارت نانو پیشوندی است که مانند سایر پیشوندها در ابتدای واحدهای سنجش میآید. «نانومواد» به موادی گفته میشود که حداقل یکی از ابعاد آنها در مقیاس یک تا صد نانومتر باشد. کوچک شدن اندازه ذرات در حد نانومتر سبب تغییراتی در خواص فیزیکی و شیمیایی آنها میشود بنابراین فناوری نانو به تغییر خواص مواد هنگامی که اندازه ذرات کوچکتر از صد نانومتر است میپردازد. فناوری نانو موج چهارم انقلاب صنعتی و پدیدهای عظیم است که در تمامی گرایشات علمی راه یافته و ازجمله فناوریهای نوین است که به سرعت درحال توسعه است.
تولید ثروت از فناوری نانو
سیدعلی موسویزاده، کارشناس توسعه فناوری نانو پوشش ستاد ویژه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری مهمترین کاربرد فناوری نانو را در بهبود کیفیت زندگی و تولید ثروت دانست گفت: مرحله نخست برای استفاده از فناوری نانو در صنعت تولید نانوموادی است که بتوان آن را در صنعت به کار برد و مرحله بعد بکارگیری این مواد در صنعت است از اینرو باید محصولاتی که میتوان فناوری نانو را در آنها به کار برد شناسایی کرد.
او افزود: هماکنون در دنیا برای بکارگیری فناوری نانو در چند صنعت ازجمله داروسازی و خودرو تلاش بسیاری میشود برای نمونه با استفاده از فناوری نانو میتوان داروهای پیشین را به شکل هدفمند اصلاح کرد به گونهای که تا قبل از این داروهای سرطان هدفمند نبوده و هنگام مصرف به کل سلولهای سرطانی و غیرسرطانی بیماران آسیب میرساند در حالی که با بکارگیری فناوری نانو پژوهشگران به فکر تولید داروهایی هدفمند افتادهاند که هوشمند عمل کرده و بتوانند سلولهای سرطانی را شناسایی کنند؛ درواقع فرآیند را بهبود بخشیده و کارایی محصول را بیشتر کنند.
کارشناس توسعه فناوری نانو پوشش ستاد ویژه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری بیان کرد: درحالحاضر کشورهای اروپایی، امریکایی و ایران در تلاش برای ساخت محصولات هوشمند با بکارگیری فناوری نانو هستند به گونهای که پیشبینی میشود تا 20 سال آینده به کمک فناوری نانو میتوان موتورهای مولکولی به صورت هوشمند طراحی کرد که قادر خواهد بود از طریق کل سیستم ایمنی بدن به مقابله با بیماریها بپردازد به این صورت که نانوموتورها ویروسها را شناسایی کرده و بیماری را به طور خودکار از بین میبرند.
او با اشاره به نحوه بکارگیری فناوری نانو در صنایع خودروسازی تصریح کرد: موضوع هوشمندسازی برای سنسورها و نانوالکترونیکها نیز مطرح است به عنوان نمونه هماکنون خودروهایی به بازار عرضه میشود که احتیاجی به راننده ندارد و خیلی بهتر از راننده معمولی عمل میکند. بالابردن قدرت حافظه و اتوماسیون این خودروها از طریق فناوری نانو الکترونیک انجام میشود. هرچند ساخت این خودروها از نظر اقتصادی به صرفه نیست اما دنیا برای ساخت این خودروها با قیمت مناسبتر در تلاش است.
به گفته موسویزاده درحالحاضر صنعت ایران خیلی پیشرفته نیست برای نمونه قدمت ماشینآلات خیلی از کارخانهها بالای 40 تا 50 سال است از اینرو درصدد بکارگیری فناوری نانو برای افزایش بازده و کیفیت نهایی محصولات با هزینه و کیفیت کمتر هستیم و با وضعیت کنونی صنایع کشور نمیتوان انتطار داشت که فناوری نانو بتواند تحول شگرفی در صنایع به وجود آورد.
کارشناس توسعه فناوری نانو پوشش ستاد ویژه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری تصریح کرد: در صنایع خودروسازی سعی ما این است که بازده محصولات را بهبود دهیم برای نمونه به کمک فناوری نانوپوششها هزینه تولید گیربکس خودرو را حدود 15درصد کاهش دهیم همچنین درصدد ساخت پوششهای خاص برای افزایش عمر دندههای به کار رفته در خودرو هستیم. برنامهریزیهای لازم نیز برای استفاده از نانوپوششها در موتورهایی که در داخل کشور تولید میشود شده است؛ به این شکل که نانوپوششها روی قطعات ساینده موتورها مانند رینگ، پیستون و... قرار میگیرد و با بکارگیری این فناوری پیشبینی میشود که مصرف سوخت خودروها 10درصد کاهش یابد.
بالا بردن خاصیتها برای بهینهسازی
حسن جهدی، مدیرعامل شرکت مهندسی سطح سوین پلاسما با اشاره به اینکه فناوری نانو شامل بکارگیری مواد و روشهایی است که اندازه ذرات را در حد نانومتریک یعنی کمتر از صد نانومتر کاهش میدهد گفت: فناوری نانو قابلیت ساخت تجهیزات با ابعاد و مشخصات ساختاری کمتر از صد نانومتر را برای ما فراهم میکند.
او با اشاره به نحوه استفاده از فناوری نانو در صنایع افزود: برای فناوری نانو در صنایع مختلف کاربردهای متفاوتی تعریف میشود. فناوری نانو در مواد اولیه مصرفی صنایع و صنایعی که تولیدکننده مواد اولیه هستند قابلیت بکارگیری بالایی دارد همچنین در تجهیزاتی که قابلیت تولید مواد اولیه را دارند، استفاده میشود. درواقع زمانی که اندازه ذرات را در حد نانومتریک یعنی کمتر از صد نانومتر کاهش میدهیم در مواد تولیدی خاصیتهایی به وجود میآوریم که در دیگر مواد وجود ندارد و میتوانیم خواص بهینهشده از مواد را با فناوری نانو بهدست آوریم.
جهدی افزود: با بکارگیری فناوری نانو در پوششها میتوانیم پوششهایی با ساختار میکرون به وجود آوریم که از لحاظ سختی و ساختار چند برابر بهینهسازی خواهد شد. در پوششهای نانو ساختار فناوری نانو در دو شاخه گسترش یافته است؛ یکی پوششهایی که ساختار نانو لایه دارند و از لایههای نانومتری با ضخامت 3 تا 100 نانومتر تشکیل شدهاند و دیگری نانوپوششهایی که ساختار نانوکامپوزیتی دارند به این صورت که با فناوری نانوکریستالهایی با اندازه کمتر از 10 نانومتر برای پوشش تولید میشود.
به گفته جهدی برای استفاده از فناوری نانو در صنایع شرایط خاصی وجود ندارد و در تمام صنایع میتوانیم از این فناوری استفاده کنیم و آن را توسعه دهیم اما اگر فناوری نانو در تجهیزات روز بهکار رود نتیجه بهتری خواهد داشت. به عنوان نمونه اگر قرار است پوششهای نانوساختار روی سطوح فلزی با هدف ایجاد مقاومت سایشی اعمال شود بهتر است در سطوح با کیفیت ایدهآل، آنها را ایجاد کنیم.
وی در پاسخ به اینکه چه ویژگی و شرایطی برای بکارگیری پوششها در قطعات و تجهیزات باید وجود داشته باشد افزود: به شرایط خاصی نیاز نیست. ما در تمام صنایع میتوانیم فناوری نانوپوشش را توسعه دهیم. حال اگر آنها را روی سطوحی که دارای کیفیت ایدهآل هستند ایجاد کنیم اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.