معرفی و بررسی وانت بارهای آریسان‌، کارا و تندر‌۹۰

مالکان و مشتریان وانت‌بارها معمولا از خودرویشان انتظاراتی دارند که باید دید کدام یک از این محصولات می‌توانند انتظارات خریداران وانت‌بارها را برآورده کند.
برای شروع به سراغ اصیل‌ترین و گران‌ترین خودروی این گروه، یعنی تندر‌90 پیکاپ می‌رویم.

تندر90 پیکاپ، باربر شیک‌پوش!
موفقیت تندر90 سدان در ایران قابل چشم‌پوشی نیست؛ خودرویی که در زمان ورودش با خود انتقاد‌هایی به همراه داشت. اما با این وجود توانست به دلیل مشخصات فنی مناسبش در بازار خودروی کشورمان به موفقیت چشمگیری دست یابد. حال پس از گذشت حدود 8سال از حضور نمونه سدان آن و آشنایی با نمونه استیشن تندر90 به خاطر عرضه محدود و کم این اتاق، اکنون نوبت به معرفی تندر 90 پیکاپ به بازار رسیده است‌.
مشخصات فنی تندر‌90 پیکاپ کاملا مشابه همان تندر90 سدان است؛ یعنی از همان پیشرانه 1600 سی‌سی 16‌سوپاپ رنو با کد K4M بهره می‌برد که توان تولید قدرتی معادل 105 اسب بخار و گشتاور 148 نیوتن‌متر را دارد و این میزان نیرو به محور جلو منتقل می‌شود. تا اینجای کار شاید به نظر بیاید این خودرو قدرت و گشتاور مناسبی را برای بارکشی‌های سبک و شهری در اختیار می‌گذارد‌، اما نباید فراموش کرد که این میزان قدرت و گشتاور را در دور موتور 5750 و 3750 دور در دقیقه تولید و به محور جلو منتقل می‌کند. به طور کلی انتقال قدرت به محور جلو و حصول حداکثر گشتاور در دور موتور بالا برای یک وانت‌بار جالب توجه نیست.
طراحی خارجی تندر پیکاپ در قسمت جلو کاملا مشابه نمونه سدان و استیشن خودش است  و فقط با تغییر قسمت عقب و افزایش 25 سانتی‌متر طول خودرو و استفاده از چراغ‌های مدل استیشن عملیات تبدیل تندر90 سدان به تندر 90 پیکاپ به پایان رسیده است. فضای بار این خودرو دارای حدود 180 سانتی‌متر طول و حدود 150 سانتی‌متر عرض است و طبق گفته کارخانه توان حمل 800 کیلوگرم بار را دارد‌.
طراحی داخلی این خودرو هم نسبت به تندر‌90 سدان تغییری نداشته ‌و دارای امکاناتی نظیر ایربگ راننده‌، کولر و فرمان هیدرو‌لیک است. نکته‌ای که در این وانت جلب توجه می‌کند وجود یک نیم اتاق پشت صندلی‌هاست که امکان قرار دادن لوازم و وسایل را ممکن کرده است. همچنین راننده می‌تواند صندلی خودش را نسبت به وانت‌بار‌های حاضر در بازار که ثابت هستند،  با آزادی بیشتری تنظیم کند.
تا اینجای کار با یک وانت‌بار با‌کیفیت و راحت و کم‌مصرف طرف هستیم که از پس حمل بارهای سبک و معمولی در داخل شهر به خوبی بر‌می‌آید‌. اما آیا این ویژگی‌ها باعث می‌شد که فردی برای انجام کار و حمل بار به طور منظم به سراغ این وانت بیاید؟
جواب این سوال خیر است! اولین نکته منفی قیمت نسبتا بالای 35 میلیون تومانی آن است که هرکسی حاضر به پرداخت این هزینه برای یک خودروی کار نیست. دومین عامل قیمت زیاد لوازم آن است. این دو عامل برای منصرف کردن مشتریانی که به دنبال خودرویی برای کار می‌گردند، کافی است‌. پس این وانت‌بار بیشتر مناسب افرادی است که در کنار خودروی شخصی خود نیاز به یک وانت سبک برای جابه‌جایی  بار‌های سبک در سطح شهر  دارند و فاکتور‌های راحتی سواری‌، مصرف کم و طراحی نسبتا به‌روز برایشان اهمیت بالایی دارد.

آریسان، کنیز مَش باقر بعد از عمل زیبایی!
از همین ابتدا انتقادی بر نامگذاری ایران خودرو داشته باشیم که نام دختر را برای یک خودروی کار انتخاب کرده است! با توجه به نامگذاری ایران خودرو، اگر وانت باردو را کنیز مَش باقر در نظر بگیریم‌، وانت آریسان همان کنیز مَش باقر است که بعد از انجام عمل زیبایی از نتیجه‌ عمل راضی نبوده و دچار افسردگی و اضافه وزن شده است و به علت همین اضافه وزن دیگر مانند قبل توان خدمت به مَش باقر را ندارد. وانت آریسان پروژه ایران خودرو برای بازنشسته‌کردن وانت پیکان یا همان وانت باردو بود که البته فعلا وانت پیکان محبوب در کنار آریسان در خط تولید ایران خودرو قرار دارد.
آریسان که بر پایه پلت‌فرم مورد علاقه ایران خودرو یعنی همان پلت‌فرم پژو 405 ساخته شده است، از مشخصات فنی مشابه با همان وانت پیکان یا به عبارتی مشابه روآ بهره می‌برد و این یعنی استفاده از همان پیشرانه افسانه‌ای پیکان با کمی بهینه‌سازی‌!
وانت آریسان در دو نوع بنزینی و دوگانه‌سوز تولید می‌شود و همانطور که گفته شد، از پیشرانه بهینه‌سازی شده پیکان با نام  OHVG2  در آن استفاده می‌شود که طبق اعلام کارخانه با حجم 1700 سی‌سی و 8 سوپاپ، توان تولید 88 اسب بخار قدرت را در دور 5000 و 140 نیوتن‌متر گشتاور در دورموتور 2750 دور در دقیقه را در مدل بنزینی دارد. آریسان این قدرت و گشتاور را همانند روآ و پیکان وانت به چرخ‌های عقب منتقل می‌کند. همچنین همانند روآ، وانت آریسان نیز در عقب از فنر‌های شمش بهره می‌برد که البته برای یک وانت‌بار ضعف محسوب نمی‌شود و رویه‌ای است که هنوز هم در بسیاری از محصولات تولیدی در دنیا استفاده می‌شود.
یکی از مزیت‌های مدل دوگانه‌سوز آریسان، مخفی‌بودن کپسول‌های گاز در زیر اتاق‌ بار است که موجب کاهش فضای بار نمی‌شود. آریسان بنزینی توان حمل حدود 850 کیلوگرم و آریسان دوگانه‌سوز توان حمل حدود 750 کیلوگرم بار را دارند. طراحی خارجی آریسان در قسمت جلو مشابه خانواده پژو 405 است و در قسمت عقب با طراحی نسبتا جدیدی مواجه هستیم. طراحی داخلی و داشبورد وانت آریسان نیز مشابه سری جدید داشبورد‌های پژو 405 و پارس، معروف به داشبورد سوناتایی است. با این تفاوت که رنگ ادوات داخلی آریسان مشکی یا خاکستری است تا نمای یک خودرو کار را بیشتر تداعی کند و احتمالا قیمت تمام‌شده نیز کمتر شود.
وانت آریسان از امکاناتی نظیر شیشه‌های برقی‌، کولر‌، فرمان هیدرولیک و کیسه هوای ایمنی و ترمز‌های ABS بهره‌مند است و در مقایسه با پیکان وانت دارای فضای سرنشین راحت‌تر و بزرگ‌تری است.
باتوجه به اینکه مشخصات فنی آریسان مشابه وانت پیکان است، نمی‌توان انتظار عملکرد بهتر از وانت باردو از آن داشت. اما برای حمل و نقل‌های داخل شهر همانند تندر90 پیکاپ می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
طبق اعلام شرکت ایران‌خودرو وانت آریسان با قیمت حدودا 25 میلیون تومانی خودش قصد دارد تا تنوعی به بازار وانت‌بار‌های کشور بدهد اما باید دید آیا با این قیمت می‌تواند خریداران را به سمت خودش جذب کند؟

وانت کارا،پیرمرد پس از سکته قلبی!
نوبت به گل سرسبد وانت‌بار‌های مورد بحث ما رسید. وانت کارا یا همان وانت مزدا که با پیشرانه پیکان تولید می‌شود! عمده‌ترین کاری که گروه بهمن ‌روی این خودرو انجام داده، تغییر پیشرانه آن برای کاهش قیمت و جذب مشتریان وانت‌بار‌های ارزا‌ن‌تر بوده است. این اتفاق از زمانی افتاد که بخش تامین موتور‌های وانت‌های ساخت مزدا به طور کامل زیر نظر گروه فورد قرار گرفت و به خاطر شرایط تحریم، تامین موتور‌های 2 لیتری مزدا به مشکل خورد. البته گفته شده است که در آینده امکان عرضه مزدای وانت با موتور 2 لیتری ساخت یک شرکت چینی و تحت لیسانس میتسوبیشی و البته با قدرت و گشتاور تولیدی بیشتر نیز وجود دارد.
مشخصات فنی وانت کارا کاملا مشابه وانت آریسان نامبرده است؛ یعنی همان موتور 1700 سی‌سی و همان قدرت و گشتاور‌.
وانت کارا از نظر فنی و ظاهری هیچ حرف جدیدی برای گفتن ندارد و فقط مناسب افرادی است که از ظاهر پیکان وانت خسته شده‌اند و مثل وانت پیکان به دنبال وانتی جان‌سخت می‌گردند و فراوانی لوازم یدکی و قیمت پایین قطعات برایشان اهمیت بالایی دارد. البته اینگونه افراد باید برای دستیابی به این خواسته‌ خود حدود 25 میلیون تومان برای خرید کارا هزینه کنند‌.
طراحی خارجی وانت کارا نسبت به وانت مزدا تغییر چندانی نکرده و همانند وانت مزدا 2000 در دو نوع دو‌کابین و تک‌کابین تولید و عرضه می‌شود. اما طراحی داخلی آن کمی با مدل‌های پیشین وانت مزدا‌های 2000 تفاوت دارد و از طراحی به‌روز‌تری بهره می‌برد. وانت کارا دارای ترمز‌های ABS+EBD  و کیسه هوای راننده است که وظیفه تامین امنیت سرنشین را به عهده دارند! وانت کارای تک‌کابین توان حمل حدود 800 کیلوگرم بار را دارد در حالی که وانت کارای 2 کابین تنها توان حمل 500 کیلوگرم بار را دارد‌.

جمع‌بندی
در این مقاله قصد مقایسه این 3 محصول با یکدیگر یا هر وانت دیگری را نداشتیم و مقایسه محصولات را به عهده خود شما می‌گذاریم. اما حقیقت این است که هیچ‌کدام از این وانت‌ها نمی‌توانند جایگزین مناسبی برای وانت‌های پر کار موجود در بازار شوند.
همانطور که اشاره شد، وانت پیکان و وانت نیسان هر کدام به دلیل ویژگی‌های خاص خودشان فعلا سهم بسیار بزرگی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند‌. هیچ‌کدام از وانت‌های معرفی شده با توجه به حداکثر توان حمل بارشان قابلیت مقایسه و رقابت با وانت نیسان را ندارند و متاسفانه حتی با عرضه این وانت‌ها به بازار همچنان وانت نیسان بی‌رقیب باقی می‌ماند‌.
همچنین هیچ‌کدام از این وانت‌ها با توجه به اینکه توان حمل بارشان عددی مشابه با پیکان وانت است حتی با وجود طراحی به‌روز‌تر و سواری راحت‌تر، توان رقابت با قیمت پایین‌تر پیکان وانت را هم ندارند و افرادی که به دنبال وانتی سبک برای انجام کار‌های خود هستند چاره‌ای جز پذیرش ضعف‌های وانت پیکان و خرید آن ندارند. البته تولید این وانت از امسال متوقف شده است و شماره‌گذاری نخواهد شد.
پس عرضه هریک از این وانت‌ها تغییر چندانی در وضعیت بازار 2 وانت بار پر کار کشور نخواهند گذاشت و احتمالا هر کدام مشتریان خاص خودشان را خواهند داشت.
با اینکه با ورود این وانت بار‌ها به بازار کمی شاهد تنوع در بازار وانت بار‌های ایران می‌شویم اما تقریبا هیچ‌کدام رقیبانی جدی برای یکدیگر نیستند.