17 هزار ایرانی سالانه در جاده ها جان می بازند

به گزارش پدال نیوز به نقل از روزنامه ایران، ساعت 6 بعداز ظهر دیروز به وقت مونیخ، «جهان» با یک حادثه تکان دهنده شبه تروریستی، دچار شوکی مهیب شد، شوکی که هر لحظه با اضافه شدن تعداد قربانیان از یک نفر به 10 نفر بر عمقش افزوده می‌شد، اما هنوز 4 ساعت از بمباران رسانه‌ای این حادثه و سوگواری برای قربانیانش به وقت ایران نگذشته بود که حادثه‌ای غم انگیزتر در یکی از جاده‌های شمالی کشور رخ داد، ساعت 2 و 55 دقیقه شنبه شب،  برای چندمین بار در یک ماه و نیم اخیر، یک اتوبوس به دلیل آنچه «خطای صددرصد انسانی» نامیده می‌شد، این‌بار، در محور کرج-چالوس، 16 زن و مرد و کودک را بدون آنکه نقشه و توطئه‌ای در کار باشد، به کام مرگ کشاند.
 
درست شبیه حادثه «نی ریز» که دوم تیرماه همین امسال، آرزوی 19 نفر را بر باد داد! این اتفاق، اما بر خلاف حادثه مونیخ که فضاهای مجازی و شبکه‌های اجتماعی ایران را در هم تنیده و به چالش کشیده بود،   چندان مورد توجه قرار نگرفت. روایت آمارها البته با آنچه در رسانه‌ها به تصویر کشیده می‌شود، متفاوت است. آمارها نشان می‌دهد، در دو ماهه نخست امسال،  دو هزار و 543 نفر درحوادث رانندگی جان خود را از دست دادند، این رقم، اما در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که آمار تلفات حوادث رانندگی دو هزار و 609 نفر اعلام شد، 5/2 درصد کاهش داشته است. با این حال ایران در تصادفات رانندگی دردنیا همچنان پیشتاز است، آن‌طور که اسکندر مؤمنی، فرمانده اسبق پلیس راهنمایی و رانندگی کشوردر دو سال پیش اعلام کرده بود، در کشور ما به ازای هر 100 هزار خودرو، 5/6 نفر کشته می‌شوند و این درحالی است که در دنیا این آمار 5/7 نفر است و این یعنی آمار ایران فقط کمی از متوسط جهانی پایین‌تر است.
 
ما هم اکنون با بیش از 27 میلیون خودرو، سالانه 17 هزار نفر را به علت همین تصادفات جاده‌ای از دست می‌دهیم که آماری قابل تأمل است!
 
سرهنگ عین‌الله جهانی، معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور ناجا در گفت‌و‌گو با «ایران» از آماری حرف می‌زند که خیلی‌ها با شنیدنش متعجب می‌شوند، آمار تصادفات جاده‌ای نسبت به مورد مشابه سال گذشته، 5/2 درصد کاهش داشته است! این آماری است که البته از سوی پزشکی قانونی هم اعلام می‌شود و همه فوتی‌های سر صحنه، پیش بیمارستانی و بیمارستانی را در بر می‌گیرد. سرهنگ جهانی اگرچه عمده تأکیدات خود را به حادثه تلخ جاده چالوس در نیمه شب گذشته و 100 درصد مقصر بودن راننده در کشته شدن 16 نفر از مسافران اختصاص می‌دهد، اما اعلام می‌کند که دربیشتر تصادفات جاده‌ای، بسته به شرایط محیطی و جاده‌ای، خطای انسانی بیش از 70 درصد نقش دارد و 30 درصد باقی‌مانده هم سهم «جاده» و «خودرو» است.
 
او می‌گوید: «راننده در این حادثه، توانایی کنترل وسیله نقلیه را نداشته و از سرعت مطمئنه تخطی کرده، اما این به معنای متخلف بودن راننده نیست و نمی‌توان گفت که راننده تخلفی انجام داده است، با این حال بی‌احتیاطی او علت اصلی حادثه بوده است، عاملی که در اغلب تصادفات هم نقش اول را ایفا می‌کند. در این حادثه، وسیله نقلیه به پهلوی سمت راست واژگون شده و بعد از برخورد با تیر برق فشار قوی، شدت جراحات و صدمات را افزایش می‌دهد.
 
اما در تصادف سربازان در جاده «سیرجان به نی ریز» و کشته شدن 19 نفر، علاوه بر خطای انسانی، ترمینال مسافربری هم 25 درصد تقصیر داشت. چون کنترل فنی لازم روی وسیله نقلیه انجام نشده بود. فعالیت این ترمینال البته با توجه به نظر کمیسیون تخصصی برای یک‌سال به حالت تعلیق درآمده و این تعاونی از هر نوع فعالیت محروم شده است.»
سرهنگ جهانی، اما درباره نقش بازدارندگی جرایم این‌طور توضیح می‌دهد:«ما افزایش جرایم را بعد از سال 84، در سال 94 اعمال کردیم، آن‌هم در همه تخلفات، اما نمی‌توان گفت که این موضوع تا چه حد می‌تواند جلوی تصادفات را بگیرد، چون در حادثه چالوس، راننده تخلفی انجام نداده و تنها بی‌احتیاطی کرده و نتوانسته خودروی خود را کنترل کند. »
 
آن‌طورکه او می‌گوید، پلیس نمی‌تواند قدم به قدم خودروها را کنترل کند، اما سرنشینان می‌توانند با شماره تلفن 110 و 120 به محض دیدن تخلف و بی‌احتیاطی راننده، با یک پیامک پلیس را سر بزنگاه‌ها در جریان بگذارند. البته همه وسایل نقلیه مسافربری با GPS کنترل شده و تخلفات آنها ثبت می‌شود. حتی قبل از خروج از ترمینال، مدیر فنی خودرو را از همه نظر چک کرده و سپس اجازه خروج می‌دهد، چراکه اگر تصادفی منجر به جرح و فوت اتفاق بیفتد، تعاونی مربوطه در کمیسیونی متشکل از وزارت راه و ترابری، پلیس و نماینده اتحادیه باید پاسخگو باشد. در حقیقت عواقب حادثه، دامن همه را می‌گیرد.به گفته سرهنگ جهانی در هر حادثه‌ای، چهار ضلع «جاده»، «راننده»، «وسیله نقلیه» و «شرایط محیطی» دخیل هستند، اما سهم هر کدام از آنها با توجه به حادثه متغیر می‌شود.
 
سرهنگ اکبری، رئیس پلیس راه استان البرزهم با اشاره به حادثه  جاده چالوس، بار دیگر بر مقصر بودن صددرصدی راننده تأکید کرده و با بیان اینکه با این تصادف، آمار رو به کاهش تصادفات جاده‌ای در استان البرز، افزایش پیدا کرد، می‌گوید: ما در مدت مشابه سال گذشته، 68 مورد فوتی در استان داشته‌ایم که امسال 14 نفر کاهش داشته‌ایم، اما متأسفانه فوت 16 نفر از هموطنانمان در حادثه چالوس، این آمار را دچار تغییر و تحول کرد.اما آنچه مهم است اینکه خطای انسانی فقط با آموزش، تمرین و ممارست درست می‌شود و رانندگان باید حتماً به شرایط جاده مسلط باشند.البته راننده اتوبوس، حدود 14-13 سال سابقه رانندگی در جاده را داشته، اما معلوم نیست چرا نتوانسته پیچ جاده را تشخیص بدهد، البته ما هنوز نتوانستیم دفترچه ماشین را پیدا کنیم و ممکن است حادثه علل دیگری هم داشته باشد.
 
او با تأکید بر اینکه علت تمام کننده در اغلب تصادفات خطای انسانی است، می‌گوید: با وجود این نمی‌توان برای همه تصادفات نسخه واحدی پیچید، در این حادثه راننده نتوانسته وسیله نقلیه را کنترل کند و جالب اینکه از سرعت مطمئنه تخطی نکرده و این موضوع جریمه ریالی ندارد، چون مرزی برای آن تعیین نشده است.
 
سرهنگ حمیدی، رئیس پلیس راه راهور ناجا، اما حرف‌های خود را از آمار سه ماهه پزشک قانونی که در چند روز آینده منتشر می‌شود، شروع کرده و درباره تصادفات اخیری که در کشور روی داده، توضیحات جالب توجهی ارائه می‌دهد. او با بیان اینکه براساس اعلام رسمی پزشکی قانونی، میزان تصادفات در سال جاری به نسبت مدت مشابه کاهش داشته است، می‌گوید: آمارهای رسمی پزشکی قانونی و سازمان راهداری به عینه نشان می‌دهند که میزان تصادفات امسال کاهش داشته و این‌طور نیست که ما با تصادفات جدید و با شکل و شمایل عجیب روبه‌رو شده باشیم. به هرحال ما در فصل تابستان قرار داریم و در فصول آغازین سال به علت حجم بالای سفرها، آمار تصادفات به طور طبیعی افزایش می‌یابد.اما این به معنای بدتر شدن وضعیت امسال نیست. مردم حتماً کشته شدن 44 نفر در آزادراه تهران - قم و فوت 27 دانش‌آموز در اردوی راهیان نور را در دوسه سال اخیر فراموش نمی‌کنند. یا کشته شدن 75 نفر درصحنه تصادف در اوایل دهه 80 در محدوده استان خراسان جنوبی به سمت کرمان، اتفاق ساده‌ای نبود.
 
او البته تأکید می‌کند که در دهه اخیر به علت اطلاع‌رسانی و بالا رفتن آگاهی مردم، حدود 12 درصد از حجم تصادفات ناوگان مسافربری کاهش یافته است. چراکه پلیس هم حجم کنترل و نظارت‌های خود را افزایش داده است، اما شرایط محیطی و جاده‌ها و خودروها نیز بی‌تأثیر نبوده است.
 
سرهنگ حمیدی، با بیان اینکه در بعضی جاده‌ها، اختلاف زیادی بین حاشیه راه و سطح جاده وجود دارد، می گوید: متأسفانه در بعضی جاده‌های قدیمی، به علت همین اختلاف سطح، خودرو واژگون شده و تلفات زیادی به بار می‌آورد، اما نباید یک اشتباه سهوی از سوی یک راننده به اشتباه آخر او منجر شود. ما موردی داشتیم که یک نقص لاستیک، با وجود آنکه ظاهر سالمی داشته، منجر به انحراف خودرو شده و به خاطر همین اختلاف سطح، 100 درصد تلفات داده است.