همانطور که گفته شد، بخش عمده معاملات خودرویی کشور بهطور نقد انجام میشود. درست است که شرکتهای داخلی بیشتر محصولات خود را بهطور قسطی نیز به فروش میرسانند اما نحوه فروش قسطی در کشور ما با کشورهای دیگر مانند امریکا تفاوتهایی دارد که به آنها میپردازیم. در نخستین گام همانطور که گفته شد، معمولا فهرست محصولاتی که شامل تسهیلات فروش میشوند، محدودتر از فهرست تمام تولیدات سازندگان داخلی است که دلیل آن را نیز میتوان در سیاستهای فروش هر تولیدکننده دانست. شرایط فروش فراهم شده، معمولا مشخص بوده و یا درنهایت در ۲ فرم مختلف هستند. بدین معنی که مبلغ پولی که شما در ابتدا باید پرداخت کنید با مبلغ هر قسط، فاصله زمانی هر قسط، طول دوره اقساط و میزان سودی که باید بپردازید، از پیش بهوسیله خود سازنده مشخص شده و برای تمام افراد واجد شرایط یکسان است.
این مسئله در کشورهای دیگر مانند امریکا کمی متفاوت است. بدین صورت که اول اینکه شما هر خودرویی را میتوانید به صورت قسطی بخرید. به این معنی که حتی خودروهای دست دوم، کم کارکرد یا خودروهای ۷، ۸ساله را نیز میتوانید با شرایط اقساط خریداری کنید. دوم اینکه در بیشتر موارد خود شما میتوانید شرایط اقساط خرید خودرویتان را تعیین کنید. بهعنوان مثال اینکه به چه میزان در ابتدا پول بدهید و در چند ماه بعد پول را پرداخت کنید یا اینکه هر قسط شما چقدر باشد (که البته این بهصورت مستقیم وابسته به تعداد ماههایی است که قرار است قسط دهید) بهوسیله خود شما تعیین میشود. مسئلهای که در این جا وجود دارد، این است که این شرایط به هیچوجه برای افراد مختلف یکسان نیست و کاملا به اعتبار مالی هر فرد بستگی دارد. بدین معنی که شرکتهای مختلف هنگامی که میخواهند شرایط اقساط را برای شما مشخص کنند، از ادارههای اعتبارسنجی درخواست تاریخچه اعتبار و میزان اعتبار شما را میکنند و با توجه به آن، میزان سودی که شما باید بپردازید را محاسبه میکنند.
در این سیستم، قانون بدین شکل است که هرچه امتیاز و اعتبار مالی شما (با درنظر گرفتن عوامل مختلفی مانند تعداد کارتهای اعتباری، میزان محدودیت اعتبار مالی، خوش حساب بودن شما در گذشته یا در طول مدت اعتبار بانکی) بیشتر باشد، میزان سودی که پرداخت خواهید کرد، کمتر خواهد بود و شاید در مواردی این میزان به اعدادی نزدیک به صفر نیز برسد، اما اگر اعتبار شما مناسب نباشد، باید سودهایی با درصدهای بالایی بازپرداخت کنید. پس در این جا میتوانیم به ۲ تفاوت عمده برسیم. نخست اینکه کسی از شما چک تضمین، ضامن و... نمیخواهد و تقریبا تمام افراد میتوانند اقدام به خرید خودرو بهصورت قسطی کنند (البته در صورتی که میزان موجودی حساب شما و مجموع اعتبارتان نسبت منطقی با رقم خودرویی که قصد خرید آن را دارید، داشته باشد). به علاوه این میزان اعتبار شماست که شرایط خریدتان را مشخص میکند. نکته دیگر این است که همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، شما حتی امکان انتخاب درصد میزان پول اولیه از کل قیمت خودرو که در ابتدا باید پرداخت کنید را نیز دارید. بهعنوان مثال اگر قیمت خودرویی ۲۰هزار دلار است، میتوانید با پرداخت اولیه هزار دلار خودرو را خریداری کنید و مابقی ۱۹هزار دلار را به صورت قسطی بپردازید. حتی پرداخت اولیه صفر نیز در شرایط فروش بسیاری از شرکتها وجود دارد. البته این مسئله نیز به میزان اعتبار مالی شما بستگی دارد. اگر امتیاز مناسب را داشته باشید، میتوانید تمام پول خودرو را بهصورت اقساط بلندمدت و برای مثال با ماهی تنها ۳۰۰ یا ۴۰۰ دلار (بسته به قیمت خودرو) پرداخت کنید. اگر اعتبار مالی شما چندان خوب نباشد، همچنان شما میتوانید انتخاب کنید که چه مقدار حاضر هستید در ابتدا پرداخت کنید، اما هرقدر مبلغ پرداختی شما کمتر باشد (به اصطلاح Down Payment) سودی که باید پرداخت کنید، افزایش پیدا میکند. البته در تمام این حالتها شرایط خاصی نیز حاکم است که بیشتر آنها به چانهزنی شما با فروشنده بستگی دارد. از همه مهمتر این مسئله است که تقریبا سهم بسیار بالایی از افراد در امریکا بهصورت قسطی خودرو میخرند و عملا خرید خودرو به معنای خرید قسطی آن است و کمتر کسی پیدا میشود که بهعنوان مثال یکجا ۶۰ هزار دلار پول صرف خرید خودرو کند! شرایط دیگری نیز برای خرید خودرو در کشورهای بزرگ وجود دارد که از آنها میتوان به اجاره یا کرایه کردن خودرو اشاره کرد.
از اجاره تا تملک خودرو
اجاره خودرو در امریکا کاملا متفاوت با کشور ما است. بدین صورت که شما میتوانید هر خودرو صفری که به خرید آن تمایل دارید را با پرداخت مبلغی بهصورت ماهانه اجاره کنید. شاید سوال شما این باشد که تفاوت این روش با خرید اقساطی در چیست؟ تفاوت خرید کرایهای با خرید اقساطی این است که شما بهعنوان مثال خودرویی را با یک قرارداد ۲ ساله اجاره میکنید، در این جا نیز تمام مبلغی که شما باید پرداخت کنید بستگی به اعتبار مالی شما دارد. ضمن اینکه میزان اقساط ماهانه شما در این حالت برای خودروهای یکسان بسیار کمتر است. (پس شما میتوانید خودروهای به نسبت گرانقیمت را نیز اجاره کنید) اما نباید فراموش کنید که در پایان ۲ سال باید خودرو را پس دهید. در این جا ۲ حالت وجود دارد، نخست اینکه شما خودرو را پس میدهید و قرارداد تمام میشود. حالت دیگر این است که شما از خودرو در این مدت راضی بودهاید و اکنون از لحاظ مالی نیز توانایی پرداخت هزینه آن را دارید. حال شرکت مربوط با محاسبات و قوانین خودش با توجه به قیمت خودرو مبلغی که شما تاکنون پرداخت کردهاید را از کل قیمت خودرو کم میکند و سپس بسته به اینکه شما تمایل دارید مابقی پول را بهصورت قسطی یا نقد پرداخت کنید، قرارداد جدیدی برای شما تنظیم میکند. این روش اجاره کردن نیز مشتریان بسیار زیادی در کشور امریکا دارد. شرایط دیگری نیز در امریکا یا دیگر کشورها وجود دارد که بیشتر آنها کم و بیش مشابه با روشهایی هستند که در بالا به آنها اشاره کردیم. شاید تصور بر این باشد که آزادی عمل برای خرید خودرو با شرایط دلخواه در خارج از کشور بسیار زیاد است، اما نباید فراموش کرد که تمام این شرایط تنها و تنها به اعتبار مالی شما و حسابهای بانکیتان بستگی دارد. اگر طول اعتبار مالی شما، امتیازتان یا قدرت مالی شما کم باشد، شرکت شما را قانع خواهد کرد که توانایی خرید این خودرو را ندارید یا از شما درصد سودهای بالایی طلب خواهد کرد.
منبع: صمت